ÖZEL EĞİTİM ÖĞRETMEN ADAYLARININ COVİD-19 KORKUSU İLE BELİRSİZLİĞE TAHAMMÜLSÜZLÜK DÜZEYLERİ ARASINDAKİ İLİŞKİNİN İNCELENMESİ

Yıl 2023, , 41 - 61, 27.12.2023

Cahit Nuri , Ferah İnsan

https://doi.org/10.17753/sosekev.1302424

Öz

Çağımızda yükseköğrenim sürecinde öğrenimini sürdüren öğrencilerin belirsizliklerle yoğun olarak karşılaştıkları görülmektedir. Süreçte yaşanan belirsizlikler; duygusal, bilişsel ve davranışsal olarak bireylerin karşıt tepkiler geliştirmelerine neden olmaktadır. Bu nedenle çalışma da özel eğitim öğretmen adaylarının Covid-19 korkuları ile belirsizliğe tahammülsüzlük düzeylerinin farklı değişkenlere göre incelenmesi amaçlanmıştır. Araştırmada ilişkisel tarama modeli kullanılmıştır. Araştırmanın çalışma grubunu 2021-2022 öğretim yılında KKTC’de Lefkoşa bölgesinde bulunan ve üniversitelerin özel eğitim bölümünde okumakta olan 160 özel eğitim öğretmen adayları oluşturmaktadır. Araştırmada veri toplama aracı olarak “Demografik Bilgi Formu” “Covid-19 Korkusu Ölçeği” ve “Belirsizliğe Tahammülsüzlük Ölçeği” kullanılmıştır. Araştırmada elde edilen veriler doğrultusunda; Özel eğitim öğretmen adaylarının Covid-19 korku düzeylerinin yüksek olduğu, kadın öğretmen adaylarının erkek öğretmen adaylarına oranla daha yüksek Covid-19 korkusu algıladıkları saptanmıştır. Aynı zamanda adayların yaşlarının artmasıyla Covid-19 korku algılarında da anlamlı düzeyde bir artış olduğu ve Hayatını kaybeden bir yakını olma durumuna göre öğretmen adaylarının Covid-19 korku düzeylerinin yüksek olduğu ortaya çıkan bulgular arasındadır. Adayların belirsizliğe tahammülsüzlük düzeylerinin yüksek olduğu ve 19-22 yaş grubundaki adayların daha üst yaş gruplarındaki adaylara göre belirsizliğe tahammülsüzlük ve alt boyutları olan ileriye yönelik kaygı ile engelleyici kaygı düzeylerinden daha düşük puanlar aldıkları saptanmıştır. Covid-19 hastalığını geçiren adayların belirsizliğe tahammülsüzlük ölçeği genelinden ve ölçekteki ileriye yönelik kaygı alt boyutundan aldıkları puanlar hastalığı geçirmeyenlere göre yüksek bulunmuştur. Aynı zamanda Covid-19 hastalığından bir yakınını kaybetmiş olan özel eğitim öğretmen adaylarının belirsizliğe tahammülsüzlük ölçeği genelinden ve ölçekteki ileriye yönelik kaygı alt boyutundan aldıkları puanların yüksek olduğu sonucuna ulaşılmıştır. Covid-19 korkusu ile belirsizliğe tahammülsüzlük düzeyi arasındaki korelasyonlara bakıldığında adayların belirsizliğe tahammülsüzlük ölçeği genelinden ve ölçekte yer alan ileriye yönelik kaygı ve engelleyici kaygı alt boyutlarından aldıkları puanların artmasıyla, Covid-19 korkusu puanlarının da arttığı tespit edilmiştir.

Anahtar Kelimeler

Pandemi, Özel eğitim öğretmen adayı, Covid-19 korkusu, Belirsizliğe tahammülsüzlük

Destekleyen Kurum

Yoktur.

Proje Numarası

Yoktur.

Teşekkür

Yoktur.

Investigation of the Relationship Between Special Education Teacher Candıdates' Fear of Covıd-19 and Intolerance to Uncertainty Levels

Öz

In our time, it is seen that students who continue their education in higher education encounter intense uncertainties. Uncertainties experienced in the process; It causes individuals to develop opposing reactions emotionally, cognitively and behaviorally. For this reason, the study aimed to examine special education teacher candidates' Covid-19 fears and intolerance of uncertainty levels according to different variables. Relational scanning model was used in the research. The study group of the research consists of 160 special education teacher candidates who are in the Nicosia region of TRNC and studying in the special education department of universities in the 2021-2022 academic year. "Demographic Information Form", "Covid-19 Fear Scale" and "Intolerance of Uncertainty Scale" were used as data collection tools in the research. In line with the data obtained in the research; It has been determined that special education teacher candidates' Covid-19 fear levels are high, and female teacher candidates perceive a higher fear of Covid-19 than male teacher candidates. At the same time, it is among the findings that there is a significant increase in the candidates' perception of Covid-19 fear as their age increases, and that the Covid-19 fear levels of the teacher candidates are high depending on whether they have a relative who has lost their life. It was determined that the candidates' intolerance of uncertainty levels were high and that the candidates in the 19-22 age group received lower scores on intolerance of uncertainty and its sub-dimensions, anticipatory anxiety and inhibiting anxiety, than the candidates in the older age groups. The scores of candidates who had Covid-19 disease in the overall intolerance of uncertainty scale and in the prospective anxiety sub-dimension of the scale were found to be higher than those who did not have the disease. At the same time, it is among the findings that there is a significant increase in the candidates' perception of Covid-19 fear as their age increases, and that the Covid-19 fear levels of the teacher candidates are high depending on whether they have a relative who has lost their life. It was determined that the candidates' intolerance of uncertainty levels were high and that the candidates in the 19-22 age group received lower scores on intolerance of uncertainty and its sub-dimensions, anticipatory anxiety and inhibiting anxiety, than the candidates in the older age groups. The scores of candidates who had Covid-19 disease in the overall intolerance of uncertainty scale and in the prospective anxiety sub-dimension of the scale were found to be higher than those who did not have the disease. At the same time, it was concluded that the scores of special education teacher candidates who lost a relative due to Covid-19 disease were high in the overall intolerance of uncertainty scale and in the forward-looking anxiety sub-dimension of the scale. When looking at the correlations between the fear of Covid-19 and the level of intolerance of uncertainty, it was determined that as the scores the candidates received from the overall intolerance of uncertainty scale and the anticipatory anxiety and inhibiting anxiety subscales in the scale increased, their fear of Covid-19 scores also increased.

Anahtar Kelimeler

Pandemic, Special education teacher candidate, Fear of COVID-19, Intolerance of uncertainty

Proje Numarası

Yoktur.

Kaynakça

• Ahorsu, D. K., Lin, C. Y., Imani, V., Saffari, M., Griffiths, M. D., & Pakpour, A. H. (2020). The fear of COVİD-19scale: Development and initial validation. International Journal of Mental Health and Addiction, 20, 1537–1545. https://doi.org/10.1007/s11469-020-00270-8
• Aksoy, D. A., Bozkurt, A., & Kurşun, E. (2021). Yükseköğretim öğrencilerinin koronavirüs (Covid-19) pandemi sürecinde uzaktan eğitime yönelik algıları. Anadolu University Journal of Education Faculty, 5 (3), 285-308. https://doi.org/10.34056/aujef.900375
• Arbona, C., Fan, W., Phang, A., Olvera, N., & Dios, M. (2021). Intolerance of uncertainty, anxiety, and career ındecision: A mediation model. Journal of Career Assessment, 29(4), 699–716. https://doi.org/10.1177/10690727211002564
• Avcı, F., & Akdeniz, E. C. (2021). Koronavirüs (Covid-19) salgını ve uzaktan eğitim sürecinde karşılaşılan sorunlar konusunda öğretmenlerin değerlendirmeleri. Uluslararası Sosyal Bilimler ve Eğitim Dergisi, 3(4), 117-154.
• Bakioğlu, F., Korkmaz, O., & Ercan, H. (2020). Fear of COVİD-19 and positivity: mediating role of intolerance of uncertainty, depression, anxiety, and stress. International Journal of Mental Health and Addiction, 19, 2369–2382. https://doi.org/10.1007/s11469-020-00331-y
• Başcı, Z., & Hamamcı, Z. (2022). Üniversite öğrencilerinde belirsizliğe tahammülsüzlük ve mükemmeliyetçilik ile öz duyarlılık arasındaki ilişki. Humanistic Perspective, 4(2), 204-226. https://doi.org/10.47793/hp.1048298
• Belge, J. (2019). Bir grup yetişkinde depresif semptomlar, anksiyete semptomları ve belirsizliğe tahammülsüzlük arasındaki ilişkinin belirlenmesi (Tez No. 583816) [Yüksek lisans tezi, İstanbul Gelişim Üniversitesi]. Yükseköğretim Kurulu Ulusal Tez Merkezi.
• Boelen, P. A., Reijntjes, A., & Carleton, R. N. (2014). Intolerance of uncertainty and adult separation anxiety. Cognitive Behaviour Therapy, 43(2), 133-44. https://doi.org/10.1080/16506073.2014.888755
• Buhr, K., & Dugas, M. J. (2002). The intolerance of uncertainty scale: Psychometric properties of the English version. Behaviour Research Therapy, 40(8), 931-945. https://doi.org/10.1016/S0005-7967(01)00092-4
• Buhr, K., & Dugas, M. J. (2009). The role of fear of anxiety and intolerance of uncertainty in worry: An experimental manipulation. Behaviour research and therapy, 47(3), 215-223. https://doi.org/10.1016/j.brat.2008.12.004
• Büyüköztürk, Ş., Çakmak, E. K., Akgün, Ö. E., Karadeniz, Ş., & Demirel, F. (2016). Bilimsel araştırma yöntemleri (2. basım). Pegem Akademi.
• Cao, W., Fang, Z., Hou, G., Han, M., Xu, X., Dong, J., & Zheng, J. (2020). The psychological impact of the COVİD-19 epidemic on college students in China. Psychiatry Research, 287(112934), 1- 5. https://doi.org/10.1016/j.psychres.2020.112934
• Çarkıt, E. (2021). Üniversite öğrencilerinde Covid-19 korkusunun yordayıcısı olarak belirsizliğe tahammülsüzlük. Maarif Mektepleri Uluslararası Eğitim Bilimleri Dergisi, 5(1), 33-42. https://doi.org/10.46762/mamulebd.934997
• Carleton, R. N. (2016a). Fear of the unknown: One fear to rule them all? Journal of Anxiety Disorders, 40, 5-21. https://doi.org/10.1016/j.janxdis.2016.03.011
• Carleton, R. N. (2016b). Into the unknown: a review and synthesis of contemporary models involving uncertainty. Journal of Anxiety Disorders, (39), 30-43. https://doi.org/10.1016/j.janxdis.2016.02.007
• Carleton, R. N., Duranceau, S., Freeston, M. H., Boelen, P. A., McCabe, R. E., & Antony, M. M. (2014). “But it might be a heart attack”: Intolerance of uncertainty and panic disorder symptoms. Journal of Anxiety Disorders, 28(5), 463–470. https://doi.org/10.1016/j.janxdis.2014.04.006
• Carleton, R. N., Norton, M. P. J., & Asmundson, G. J. (2007). Fearing the unknown: A short version of the Intolerance of Uncertainty Scale. Journal of Anxiety Disorders, 21(1), 105-117. https://doi.org/10.1016/j.janxdis.2006.03.014
• Cevher, C., Altunkaynak, B., & Gürü, M. (2021). Impacts of Covid-19 on agricultural production branches: An investigation of anxiety disorders among farmers. Sustainability, 13(9), 1-18. https://doi.org/10.3390/su13095186
• Coşkun, E. (2019). Duygusal zekâ ve belirsizliğe tahammülsüzlüğün stresle başa çıkma tarzlarına etkisinin incelenmesi (Tez No. 569362) [Yüksek lisans tezi, Fatih Sultan Mehmet Vakıf Üniversitesi]. Yükseköğretim Kurulu Ulusal Tez Merkezi.
• Deniz, M. E. (2021). Self-compassion, intolerance of uncertainty, fear of Covid-19, and well-being: A serial mediation investigation. Personality and Individual Differences, 177, https://doi.org/10.1016/j.paid.2021.110824
• Dugas, M. J., Gosselin, P., & Ladouceur, R. (2001). Intolerance of uncertainty and worry: investigating specificity in a nonclinical sample. Cognitive Therapy and Research 25(5), 551-558. https://doi.org/10.1023/A:1005553414688
• Duman, N. (2020). Üniversite öğrencilerinde COVİD-19 korkusu ve belirsizliğe tahammülsüzlük. The Journal of Social Science, 4(8), 426-437. https://doi.org/10.30520/tjsosci.748404
• Elçi, D., & Nuri, C. (2022). Özel eğitim öğretmenlerinin Covid-19 sürecinde özel gereksinimli bireylerin eğitimine yönelik yaşadıkları problemler (KKTC Örneği). International Journal of Su-Ay Development Association (IJOSDA), 1(2), 70-95. http://samder.org/index.php/tst/article/view/61/72
• Ersöz, F., Ersöz, T., & Konuşkan, Ö. (2016). Belirsizlikle başa çıkmada etkili olan kriterlerin araştırılması: Bir üniversite uygulaması. Çukurova Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 25(3), 215-232. https://dergipark.org.tr/en/download/article-file/364325
• Gashi, F. (2020). Kosova toplumunda COVID-19 korkusu, anksiyete ve bireysel dindarlık üzerine bir araştırma. Trabzon İlahiyat Dergisi, 7(2), 227-262. https://doi.org/10.33718/tid.800472
• Geçgin, F. M., & Sahranç, Ü. (2017). Belirsizliğe tahammülsüzlük ve psikolojik iyi oluş arasındaki ilişki. Sakarya University Journal of Education, 7(4), 739-756. https://doi.org/10.19126/suje.383737
• Gencer, N. (2020). Pandemi sürecinde bireylerin koronavirüs (Covid-19) korkusu: Çorum Örneği. USBAD Uluslararası Sosyal Bilimler Akademi Dergisi, 2(4), 1153-1173. https://doi.org/10.47994/usbad.791577
• Greco, V., & Roger, D. (2003). Uncertainty, stress, and health. Personality and Individual Differences, 34(6), 1057–1068.
• Güdük, Ö., Güdük, Ö., & Vural, A. (2021). Covid-19 küresel salgınında sağlık çalışanlarının belirsizliğe tahammülsüzlüğünün değerlendirilmesi. Hacettepe Sağlık İdaresi Dergisi, 24 (1), 139-150.
• Gündoğan, S. (2021). The mediator role of the fear of Covid-19 in the relationship between psychological resilience and life satisfaction. Current Psychology, 40, 6291–6299. https://doi.org/10.1007/s12144-021-01525-w
• Haktanir, A., Seki, T., & Dilmaç, B. (2022). Adaptation and evaluation of Turkish version of the fear of COVID-19 scale. Death studies, 46 (3), 719-727.
• Karaca, Y., Selçuk, M. H., & Kalaycı, M. C. (2021). Beden eğitimi öğretmenlerinin Covid-19 fobilerinin incelenmesi. Türkiye Klinikleri Spor Bilimleri Dergisi, 13(2), 292-301. https://doi.org/10.5336/sportsci.2020-80011
• Kasapoğlu, F. (2020). COVID-19 salgını sürecinde kaygı ile maneviyat, psikolojik sağlamlık ve belirsizliğe tahammülsüzlük arasındaki ilişkilerin incelenmesi. Turkish Studies, 15(4), 599-614. https://dx.doi.org/10.7827/TurkishStudies.44284
• Kilit, Z., Dönmezler, S., Erensoy, H., & Berkol, T. (2020). Üniversite öğrencilerinde belirsizliğe tahammülsüzlük, endişe ve bilişsel sınav kaygısı ilişkisi. Ortadoğu Tıp Dergisi, 12(2), 262-268. https://doi.org/10.21601/ortadogutipdergisi.741156
• Kilit, Z., Dönmezler, S., Erensoy, H., & Berkol, T. (2020). Üniversite öğrencilerinde belirsizliğe tahammülsüzlük, endişe ve bilişsel sınav kaygısı ilişkisi. Ortadoğu Tıp Dergisi, 12(2), 262-268. https://doi.org/10.21601/ortadogutipdergisi.741156
• Kıran, B., Bozkur, B., & Cengiz, Ö. (2020). Üniversite öğrencilerinin umutsuzluk düzeyleri, belirsizliğe tahammülsüzlük ve öz yeterliklerinin incelenmesi. Kastamonu Eğitim Dergisi, 28(6), 2401-2409. https://doi.org/10.24106/kefdergi.702233
• Kıvanç, U., & Karataş, Z. (2018). Belirsizliğe tahammülsüzlüğün yordayıcısı olarak endişe ile ilgili olumlu ve olumsuz inançlar. Kastamonu Eğitim Dergisi, 26(4), 1267-1276. https://doi.org/10.24106/kefdergi.434169
• Li, Q., Guan, X., Wu, P., Wang, X., Zhou, L., Tong, Y., ... & Feng, Z. (2020). Early transmission dynamics in Wuhan, China, of novel coronavirus–infected pneumonia. New England journal of medicine, 382(13), 1199-1207. https://doi.org/10.1056/NEJMoa2001316
• Lin, C. Y. (2020). Social reaction toward the 2019 novel coronavirus (COVİD-19). Social Health and Behavior, 3(1), 1.
• Nuri, C., & Gökşin, G. B. (2023). Intolerance of uncertainty levels in families of children with special needs during Covid-19 process. International Journal of Disabilities Sports and Health Sciences, 6 (3), 316-328. https://doi.org/10.5222/10.33438/ijdshs.1288074
• Özdemir, R. (2021). Covid-19 pandemisi sürecinde özel bakım merkezi çalışanlarının Covid-19 korkusu ve belirsizliğe tahammülsüzlük düzeylerinin çalışma yaşam kalitesine etkisi (Tez No. 686361) [Yüksek lisans tezi, Atatürk Üniversitesi]. Yükseköğretim Kurulu Ulusal Tez Merkezi.
• Özer, S., Nuri, C., & Bağlama, B. (2023). Özel eğitim öğretmenlerinin Covid-19 pandemisinde psikolojik iyi oluş düzeylerinin incelenmesi. Uluslararası Anadolu Sosyal Bilimler Dergisi, 7(2), 508-521. https://doi.org/10.47525/ulasbid.1285514
• Ozgunay, S. E., Akca, F., Karasu, D., Eminoglu, S., & Gamlı, M. (2021). Coronavirüs (COVID-19) pandemi sürecinde, anestezistlerin yaşadıkları korku düzeyleri ve profilaksi uygulamalarının değerlendirilmesi. JARSS, 29(1), 25-31. https://doi.org/10.5222/jarss.2021.40412
• Pak, H., Süsen, Y., Nazlıgül, M. D., & Griffiths, M. (2021). The mediating effects of fear of Covid-19 and depression on the association between intolerance of uncertainty and emotional eating during the Covid-19 pandemic in Turkey. International Journal of Mental Health and Addiction, 1-15. https://doi.org/10.1007/s11469-021-00489-z
• Parashar, D., & Aleem, S. (2022). Life Orientation, Life Satisfaction and Well-being among School Teachers during COVID Pandemic. Indian Journal of Positive Psychology, 13(3), 216-221.
• Parlapani, E., Holeva, V., Nikopoulou, V. A., Sereslis, K., Athanasiadou, M., Godosidis, A., ... & Diakogiannis, I. (2020). Intolerance of uncertainty and loneliness in older adults during the Covid-19 pandemic. Frontiers in Psychiatry, 11, 1-12. https://doi.org/10.3389/fpsyt.2020.00842
• Sabouri, S., Gerber, M., Lemola, S., Becker, S. P., Shamsi, M., Shakouri, Z., ... & Brand, S. (2016). Examining Dark Triad traits in relation to sleep disturbances, anxiety sensitivity and intolerance of uncertainty in young adults. Comprehensive psychiatry, 68, 103-110. https://doi.org/10.1016/j.comppsych.2016.03.012
• Sarıçalı, M., Satıcı, S. A., Satıcı, B., Göçet-Tekin, E., & Griffiths, M. D. (2020). Fear of Covid-19, mindfulness, humor, and hopelessness: A multiple mediation analysis. International Journal of Mental Health and Addiction, 20, 2151–2164. https://doi.org/10.1007/s11469-020-00419-5
• Sarıçam, H., Erguvan, F., Akın, A., & Akça, M. (2014). Belirsizliğe tahammülsüzlük ölçeği BTÖ 12 Türkçe formu geçerlik ve güvenirlik çalışması. Route Educational and Social Science Journal, 1(3), 148-157. https://dx.doi.org/10.17121/ressjournal.109.
• Satıcı, B., Göçet-Tekin, E., Deniz, M. E., & Satıcı, S. A. (2020). Adaptation of the Fear of COVİD-19 Scale: Its association with psychological distress and life satisfaction in Turkey. International Journal of Mental Health and Addiction, 19, 1980–1988. https://doi.org/10.1007/s11469-020-00294-0
• Satıcı, B., Sarıcalı, M., Satıcı, S. A., & Griffiths, M. D. (2020). In tolerance of uncertainty and mental wellbeing: Serial mediation by rumination and fear of COVİD-19. International Journal of Mental Health and Addiction, 20,2731–2742. https://doi.org/10.1007/s11469-020-00305-0
• Sayıner, B. (2023). Pandemi sonrası toplumda belirsizliğe tahammülsüzlüğün psikolojik etkileri. İnsan ve İnsan, 10 (35), 47-64. https://doi.org/10.29224/insanveinsan.1188128
• Şimşir, Z., Koç, H., Seki, T., & Griffiths, M. D. (2021). The relationship between fear of Covid-19 and mental health problems: A meta-analysis. Death Studies, 46 (3), 515-523. https://doi.org/10.1080/07481187.2021.1889097
• Sternheim, L. C., Fisher, M., Harrison, A., & Watling, R. (2017). Predicting intolerance of uncertainty in individuals with eating disorder symptoms. Journal of Eating Disorders, 5(1), 1-9. https://doi.org/10.1186/s40337-017-0152-4
• Talidong, K. J. B., & Toquero, C. M. D. (2020). Philippine teachers’ practices to deal with anxiety amid COVİD-19. Journal of Loss and Trauma, 25(6-7), 573-579. https://doi.org/10.1080/15325024.2020.1759225
• Taşçı, S. (2021). Evaluation of emergency distance language education: Perspectives of ELT students. Nevşehir Hacı Bektaş Veli Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 11(1), 286-300. https://doi.org/10.30783/nevsosbilen.877657
• TC Sağlık Bakanlığı (2020). COVID-19 (SARS-CoV2 Enfeksiyonu) Rehberi. https://acilafet.saglik.gov.tr/TR-64674/covid-19-sars-cov2-enfeksiyonu-rehberi.html adresinden 16.07.2020 tarihinde erişilmiştir.
• Tortumlu, M., & Uzun, K. (2023). Belirsizliğe tahammülsüzlüğün akademisyenlerin yaşam doyumu üzerindeki etkisinde psikolojik sağlamlığın ve yaşamdaki anlam arayışının aracı rolü. Manisa Celal Bayar Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 21 (2), 41-62. https://doi.org/10.18026/cbayarsos.1094787
• Wang, Z., Chen, X., Lu, Y., Chen, F., & Zhang, W. (2020). Clinical characteristics and therapeutic procedure for four cases with 2019 novel coronavirus pneumonia receiving combined Chinese and Western medicine treatment. Bioscience trends. 14(1), 64-68. https://doi.org/10.5582/bst.2020.01030
• Wheaton, M. G., & Ward, H. E. (2020). Intolerance of uncertainty and obsessive-compulsive personality disorder. Personality Disorders: Theory, Research, and Treatment, 11(5), 357-364. https://doi.org/10.1037/per0000396
• Wheaton, M. G., & Ward, H. E. (2020). Intolerance of uncertainty and obsessive-compulsive personality disorder. Personality Disorders: Theory, Research, and Treatment, 11(5), 357. https://doi.org/10.1037/per0000396
• Williams, B. M., & Levinson, C. A. (2021). Intolerance of uncertainty and maladaptive perfectionism as maintenance factors for eating disorders and obsessive‐compulsive disorder symptoms. European Eating Disorders Review, 29(1), 101-111. https://doi.org/10.1002/erv.2807
• Yang, Q. van den Bos, K., & Li, Y. (2021). Intolerance of uncertainty, future time perspective, and self-control. Personality and Individual Differences, 177, https://doi.org/10.1016/j.paid.2021.110810.
• Yıldırım, T.T., Atas, O., Asafov, A., Yıldırım, K., & Balibey, H. (2020). Psychological status of healthcare workers during the COVİD-19 pandemic. Journal of the College of Physicians and Surgeons Pakistan, 20(30), 31-40. https://doi.org/10.29271/jcpsp.2020.06.26