DEMOGRAFİK YAPI ENFLASYONU ETKİLER Mİ? ARDL SINIR TESTİ YAKLAŞIMI

Yıl 2022, Sayı: 90, 403 - 420, 28.03.2022

Süleyman Uğurlu Ömer Faruk Ayyıldız

Öz

Bu çalışmanın amacı Türkiye’de demografik değişimlerin enflasyon üzerindeki etkisini araştırmaktır. Demografik yapıdaki değişikliklerin enflasyonu etkilemesi konusunda
doğrudan teorik bir açıklama bulunmamakla birlikte, ulusal ve uluslararası literatürde
son dönemde demografik yapıdaki meydana gelen değişimlerin enflasyona etkisi üzerine
yapılan çalışmalar dikkat çekmektedir. Bu çalışmada Türkiye özelinde demografik yapının enflasyon üzerindeki etkileri ARDL yöntemi ile araştırılmıştır. 1971-2020 yıllarını
kapsayan bu çalışmanın bulgularına göre uzun dönemde bağımlı yaşlı nüfus enflasyonu
negatif etkilerken, bağımlı genç nüfus, döviz kuru ve para arzı enflasyonu pozitif etkilemektedir. Hata düzeltme modeline göre de kısa dönemde meydana gelen bir şokun bir
dönemde %60 oranında giderileceği tespit edilmiştir.

Anahtar Kelimeler

Demografi, Enflasyon, Döviz kuru, ARDL, Türkiye.

Kaynakça

• Aksoy, N. ve İvrendi, M. (2021). Türkiye’ye gelen Suriyeli mültecilerin enflasyona etkisi: ARDL sınır testi. Fiscaoeconomia, 5(3), 1052-1080.
• Aksoy, Y., Basso, H. S., Smith, R. P. ve Grasl, T. (2019). Demographic structure and macroeconomic trends. American Economic Journal: Macroeconomics, 11(1), 1-32.
• Anderson, D. ve Botman, D. P. (2014). Is Japan’s population aging deflationary? IMF Working Paper, WP/14/139, 1-22.
• Andrews, D., Oberoi, J., Wirjanto, T. ve Zhou, C. (2018). Demography and inflation: An international study. North American Actuarial Journal, 22(2), 210-222.
• Arslan, İ. ve Akan, Y. (2008). Göç Ekonomisi. Bursa: Ekin Yayınevi.
• Beşer, N. ve Güllü, İ. (2019). Türkiye’de gelir dağılımının sosyal tabakalaşma üzerine etkileri. Ağrı İbrahim Çeçen Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergi- si, 5(2), 327-346.
• Biagi, F. ve Lucifora, C. (2005). Demographic and education effects on unemployment in Europe: Economic factors and labour market institutions. IZA Institute of Labor Economics, 15(5), 1-36.
• Broniatowska, P. (2019). Population ageing and inflation. Population Ageing, 179-193.
• Bullard, J., Garriga, C. ve Waller, C. J. (2012). Demographics, redistribution, and optimal inflation. Federal Reserve Bank of St. Louis Review, 96(6), 419-439.
• Burgaz, N. ve Kaplan, E. A. (2021). Avrupa’nın demografik değişim sürecinin büyüme, işsizlik ve enflasyonla ilişkisinin analizi. USBAD Uluslararası Sosyal Bilimler Akademi Dergisi, 3(6), 1064-1085.
• Doğan, Ö. S. ve Bostan, H. (2019). Türkiye’nin demografik dönüşümü ve nüfus projeksiyonlarına göre fırsatlar. Doğu Coğrafya Dergisi, 24(41), 61-90.
• Dickey, D. ve Fuller, W. (1981). Likelihood ratio statistics for autoregressive time series with a unit root. Econometrica, 49(4), 1057-1072.
• Gajewski, P. (2015). Is ageing deflationary? Some evidence from OECD countries. Applied Economics Letters, 22(11), 916-919.
• Jaffri, A. A., Farooq, F. ve Munir, F. (2016). Impact of demographic changes on inflation in Pakistan. Pakistan Economic and Social Review, 54(1), 1-14.
• Juselius, M. ve Takats, E. (2016). The age-structure–inflation puzzle. Bank of Finland Research Discussion, Paper 4/2016, 1-21.
• Juselius, M. ve Takáts, E. (2021). Inflation and demography through time. Journal of Economic Dynamics & Control, 128, 1-15.
• Kalafatcılar, M. K. ve Özmen, M. U. (2021). Demographic transition and inflation in emerging economies. Eastern European Economics, 59(1), 51-69.
• Kaplan, A. E. ve Burgaz, N. (2021). Demografik göstergelerin enflasyonla ilişkisi: Avrupa birliği örneği. Fiscaoeconomia, 5(3), 879-901.
• Karasu, M. A. (2018). Türkiye’ye yönelik dış göçler, Suriyeli sığınmacı göçü ve etkileri. Paradoks Ekonomi Sosyoloji ve Politika Dergisi, 14(1), 21-41.
• Kaygısız, A. D. ve Ezanoğlu, Z. (2021). Demografik değişimin enflasyon üzerindeki etki- si. SİYASAL: Journal of Political Sciences, 30(1), 45-64.
• Kazgan, G. (1991). İktisadi Düşünce veya Politik İktisadın Evrimi. İstanbul: Remzi Kitabevi.
• Kiziroğlu, A. M. (2017). Türkiye'nin nüfus değişimine göre il bazında kentleşmesine bir bakış (1965-2014). Karadeniz Sosyal Bilimler Dergisi, 9(16), 1-26.
• Lindh, T. ve Malmberg, B. (2000). Can age structure forecast inflation trends?. Journal of Economics and Business, 52, 31-49.
• Manga, M. ve Cengiz, O. (2020). Türkiye’de nüfus yapısı ve enflasyon ilişkisi. İstanbul Ticaret Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 19(Özel Sayı), 335-352.
• Özbay, F. ve Yücel, B. (2001). Türkiye’de göç hareketleri, devlet politikaları ve demografik yapı. Nüfus ve Kalkınma: Göç, Eğitim, Demokrasi, Yasam Kalitesi Hacettepe Üniversitesi Nüfus Etütleri Enstitüsü, 1-68.
• Özgür, M. E. (2017). Nüfus dinamikleri, çevre ve sürdürülebilirlik. Coğrafi Bilimler Der- gisi, 15(1), 1-26.
• Pesaran, M. H., Shin, Y. ve Smith, R. J. (2001). Bounds testing approaches to the analysis of level relationships. Journal of Applied Econometrics, 16(3), 289-326.
• Phillips, P. ve Peron, P.(1988).Testing for a unitroot in time seriesregressions. Biometrika, 75(2), 335-346.
• Şahin, G., ve Gökdemir, L. (2016). İnsani gelişme endeksi bileşenlerinin Türkiye ölçeğin- de ARDL sınır testi ile sınanması. Gazi İktisat ve İşletme Dergisi, 2(1), 1-24.
• Şahin, H., Çiftyıldız, K. ve Evkaya, C. (2019). Çoban çalışanların çalışma şartlarının iş hukuku açısından değerlendirilmesi: Atyolu köyü örneği. Sosyal Siyaset Konferansları Dergisi, 76, 129-157.
• Takats, E. ve Juselius, M. (2015). Can demography affect inflation and monetary policy? BIS Working Papers, 1-45.
• Telek, C. ve Ergün, S. (2021). Türkiye’de demografik değişikliklerin enflasyon üzerin- deki etkisi. Avrasya Sosyal ve Ekonomi Araştırmaları Dergisi (ASEAD), 8(2), 679-696.
• Yıldırım, K., Karaman, D. ve Taşdemir, M. (2016). Makro Ekonomi. Ankara: Seçkin Yayıncılık.
• Yoon, J.-W., Kim, J. ve Lee, J. (2014). Impact of demographic changes on inflation and the macroeconomy. IMF Working Paper, 14(210), 1-31.
• Zhao, X., ve Luo, D. (2017). Driving force of rising renewable energy in China: Environment, regulation and employment. Renewable and Sustainable Energy Reviews, 68, 48-56.