SANATIN İYİLEŞTİRİCİ GÜCÜ TEMASI İÇİNDE FRIDA KAHLO’NUN YAŞAMI VE RESİMLERİ

Yıl 2021, Sayı: 88, 503 - 522, 26.12.2021

Serpil Yayman Ataseven

Öz

Frida Kahlo, 1907’de Mexico City’nin güneyinde Coyoacán’da doğmuştur. Hayatı
boyunca fiziksel ve ruhsal acılar yaşayan sanatçı, resimlerinde yaşadığı olumsuzlukları
biraz da olsa dindirmeye çalışmıştır. Kahlo, altı yaşında çocuk felci geçirmiş ve sağ bacağı sakat kalmıştır.
17 Eylül 1925’te geçirdiği otobüs kazasında ise ciddi şekilde
yaralanmış ve uzun süre yatağa bağımlı bir hayat sürmüştür. Sanatçı, 1927’nin sonlarına doğru
sağlığına kavuşmuş, sanatsal ve politik çevrelerde adını duyurmaya başlamıştır. Frida
Kahlo, arkadaşı Tina Modotti aracılığıyla tanıştığı Meksika’nın en ünlü ressamlarından
biri olan Diego Rivera ile 21 Ağustos 1929’da evlenmiştir. Sağlık sorunları nedeniyle
çocuk sahibi olamayan ve kocasının sadakatsizliklerine daha fazla dayanamayan sanatçı,
1939 yılında Diego Rivera’dan ayrılmıştır. Ancak bir yıl sonra Diego Rivera ile tekrar
evlenmiş ve çocukluğunun geçtiği ‘Mavi Evde’ hayatının sonuna kadar yaşamıştır. Kahlo, bu dönemde yaşadığı
acı dolu anlardan uzaklaşmak için tüm gücüyle resim yapmış,
Amerika ve Fransa’da sergiler açmıştır. Mutsuzluk ve talihsizliklerle dolu olan hayatını
resimlerine yansıtan Frida Kahlo, 20. yüzyılda adından söz ettiren önemli sanatçılardan
biri olmuştur. Eserlerinde duygularının ve düşüncelerinin bir yansıması olan acının tasvirini yapmıştır.
Kahlo’nun eserleri Sürrealist olarak tanımlansa da kendisi buna karşı
çıkmış ve yaşadığı gerçeklikleri resimlerinde aktardığını ifade etmiştir. Sanatçı resimlerinde
kendini ve hayatını sorgulamıştır. Kahlo modernizm sanat anlayışı yerine Meksika
kültürünün gelenek ve göreneklerini eserlerine yansıtmıştır. Eserlerinde düş ile gerçekliği
harmanlayarak kendine özgü bir sanat anlayışı oluşturmuştur. Sanatçı kendisine yaşama
gücü veren, ruhsal ve psikolojik açıdan iyileşmesini sağlayan tek şeyin resim yapmak
olduğunu her zaman dile getirmiştir. Bu araştırmanın amacı, Frida Kahlo’nun acılarla
dolu yaşamının resimlerine yansıyan yönlerini ortaya çıkarmak olmuştur. Ayrıca sanatın
iyileştirici yönünün bir sanatçının biyografisi örnek alınarak incelenmiş ve gerçeklikleri
ortaya koyduğu eserlerle desteklenmiştir. Çalışmanın sonucunda, psikolojik ve fizyolojik
rahatsızlıkların sanat ile uğraşmaya engel olmadığı, aksine bir terapi gibi kullanılmasının iyileştirmeyi
hızlandırdığı görülmüştür. Kahlo, yaşam mücadelesi içinde güçlü bir
direniş göstermiş, duygu ve düşüncelerini resimlerinde kullandığı sembolik bir dille izleyicilere aktarmıştır.
Araştırmada Frida Kahlo’nun resimleri ön planda tutulmuştur. Bu
nedenle sanatçının eserlerinden örnekler alınarak çözümlemeler yapılmıştır. Araştırmanın sınırlılıkları,
Frida Kahlo’nun kısa yaşamının ve eserlerinden oluşan seçkiler olarak
tespit edilmiştir. Araştırmada literatür tarama kullanılmıştır.

Anahtar Kelimeler

Frida Kahlo, Psikoloji, Mücadele, Meksika, Sanat.

Kaynakça

• Altas, A. (2014). Frida Kahlo’nun “Self-Portrait with a Monkey” eseri. Web: https:// resimbiterken.wordpress.com/2014/04/13/frida-kahlonun-self-portrait-with-a-monkey- eseri/ 03 Nisan 2021’de alınmıştır.
• Berger, J. (1993). Görme biçimleri. (Çev. Y. Salman). İstanbul: Metis Yayınları.
• Berger, J. (2018). Portreler. (Çev. B. Eyüboğlu). İstanbul: Metis Yayınları.
• Bostancıoğlu, B. ve Kahraman, M. E. (2017). Sanat terapisi yönteminin ve teknikleri- nin sağlık iyileştirme gücü üzerindeki etkisi.Beykoz Akademi Dergisi, 5(2), 152. Web: htt- ps://dergipark.org.tr/tr/pub/beykozad/issue/52133/681521 adresinden 12 Nisan 2021’de alınmıştır.
• Cassou, J. (1987). Sembolizm sanat ansiklopedisi. (Çev. Ö. İnce ve İ. Usmanbaş). İstanbul: Remzi Kitabevi.
• Demir, H. (1995). Biz Frida’yı çok sevdik. Kadın Araştırmaları Dergisi,0(3) 45-46 Web: https://dergipark.org.tr/tr/download/article-file/7135 adresinden 27 Mart 2021’de alınmıştır.
• Farthıng, S. (2017). Sanatın tüm öyküsü. (Çev. G. Aldoğan ve F. C. Çulcu). İstanbul: Hayal Perest.
• Fıscher, E. (1995). Sanatın gerekliliği. (Çev. C. Çapan). İstanbul: Payel Yayınevi.
• Genç, A. ve Sipahioğlu, A. (1990). Görsel algılama sanatta yaratıcı süreç. İzmir: Sergi Yayınları.
• Hollingsworth, M. (2009). Dünya sanat tarihi (Çev. R. Küçükerdoğan ve B. Ergüder). İstanbul: İnkılap Kitabevi,
• Kaplan, N. ve Kaplan, A. B. (2017). Olgusal ve düşsel gerçekliğin kozmogonik portreleri: Frida Kahlo’nun imgeleminde biyolojik ve ruhsal acının anotomisi. Journal of Current Researches on Social Sciences 7(4), 349-364. Web: https://docplayer.biz. tr/132042182-Journal-of-current-researches-on-social-sciences-jocress-issn.html adre- sinden 26 Nisan 2021’de alınmıştır.
• Kaptan, C. (2014). Acı ve sanat. Web: http://www.sanatteorisi.com/sanatteorisi.asp?s ayfa=Makaleler&icerik=Goster&id=3969 adresinden 26 Temmuz 2021’de alınmıştır.
• Lynton, N. (1982). Modern sanatın öyküsü. (Çev. C. Çapan ve S. Öziş). İstanbul: Remzi Kitabevi Yayınları.
• May, R. (1987). Yaratma cesareti (Çev. A. Oysal). İstanbul: Metis Yayınevi.
• Oral, Z. (1984). Diego Rivera ya da gücünü halktan alan duvar resimleri. Milliyet Sanat Dergisi, 87, 34.
• Saraçgil, A. (1977). Dev boyutlu özgün resimleri kitlelere yönelen Siqueiros, Meksika halk sanatından etkilendi. Milliyet Sanat Dergisi, 229, 21.
• Sontag, S. (1991). Sanatçı örnek bir çilekeş. İstanbul: Metis seçkileri
• Şahindokuyucu, M. (2004). Kadın benliğinde oluşan duygusal değişimlerin , resimsel ifadesi. Yayınlanmamış doktora tezi, Ankara: Hacettepe Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü.
• Uyar, S. (2016). Kadın ressamların eserlerinde acı kavramının analitik bir çözümlemesi. Yayımlanmamış yüksek lisans tezi, İstanbul: Altınbaş Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü.
• Venturi, L. (2018). Resme nasıl bakılır? Gıotto’dan Chagall’a resim ve ressamlar. (Çev. E. Ermert). İstanbul: Hayalperest Yayınları.
• Whitham, G. ve Pooke, G. (2018). Sanatı anlamak. (Çev. T. Göbekçin). İstanbul: Hayal Perest Yayınevi.
• Yardelen, D. (2014). Acının sanatsal radyolojisi: Frida Kahlo. Web: https://www. altinsehiradana.com/Makale/acinin-sanatsal-radyolojisi-frida-kahlo/698/ adresinden 24 Mart 2021 alınmıştır.
• Şekil 1: https://resimbiterken.wordpress.com/2014/04/25/frida-kahlonun-the-broken- column-eseri/ 27 Temmuz 2021 tarihinden alınmıştır.
• Şekil 2: https://www.pivada.com/frida-kahlo-kadife-elbiseli-otoportre-1926 27 Tem- muz 2021 tarihinde alınmıştır.
• Şekil 3: https://www.pivada.com/frida-kahlo-ani-193 03 Ağustos 2021 tarihinde alın- mıştır.
• Şekil 4: https://www.pivada.com/frida-kahlo-kesik-sacli-otoportre-1940 27 Temmuz 2021 tarihinde alınmıştır.
• Şekil 5: https://www.wikiart.org/en/frida-kahlo/the-dream-the-bed-1940 27 Temmuz 2021 tarihinde alınmıştır.
• Şekil 6: http://www.kahlo.org/thinking-about-death/ 28 Temmuz 2021 tarihinde alın- mıştır.
• Şekil 7: https://www.fridakahlo.org/diego-and-i.jsp#prettyPhoto[image1]/0/ 28 Tem- muz 2021 tarihinde alınmıştır.
• Şekil 8: https://www.pivada.com/frida-kahlo-maymunlu-otoportre-1940 28 Temmuz 2021 tarihinde alınmıştır.
• Şekil 9: https://resimbiterken.tumblr.com/post/82574165704/frida-kahlonun-self-por- trait-with-a-monkey 01 Ağustos 2021 tarihinde alınmıştır.
• Şekil 10: https://www.wikiart.org/en/frida-kahlo/henry-ford-hospital-the-flying-bed- 1932 1 Ağustos 2021 tarihinde alınmıştır.
• Şekil 11: http://www.leblebitozu.com/frida-kahlonun-15-eseriyle-hayatindan-kesit- ler/ 2 Ağustos 2021 tarihinde alınmıştır.
• Şekil 12: http://www.leblebitozu.com/frida-kahlonun-15-eseriyle-hayatindan-kesit- ler/ 2 Ağustos 2021 tarihinde alınmıştır.