ORTAOKUL ÖĞRENCİLERİNİN DİNLEME BECERİLERİNİ GELİŞTİRMEDE BİR YÖNTEM ÖNERİSİ: İŞBİRLİĞİNE DAYALI ÖĞRENME

Yıl 2018, Sayı: 76, 1 - 14, 28.12.2018

Abdulkadir Kırbaş

Öz

Bu çalışmada, işbirlikli öğrenme yöntemlerinden biri olan birlikte öğrenme tekniğinin ortaokul sekizinci sınıf öğrencilerinin dinleme becerilerini geliştirilmesi üzerine etkisi
araştırılmıştır. Araştırmanın amacı doğrultusunda Erzurum ili, Yakutiye ilçesi Şair Nef’i Orta Okulundan belirlenen 41 öğrenciden oluşan deney ve kontrol grupları seçilmiştir.
Deney ve kontrol gruplarının dinleme becerilerini ölçmek amacıyla ‘Dinleme Becerileri Gözlem Formu (MEB, 2006) uygulanmıştır. Ön test puanları açısından deney ve kontrol
grubunun dinleme becerilerinin benzer olduğu tespit edilmiştir. Seçilen deney gruplarına yedi hafta boyunca Türkçe dersi dinleme çalışmalarında işbirlikli öğrenme yöntemlerinden biri olan birlikte öğrenme tekniğiyle, kontrol grubuna ise Türkçe Ders Programına göre ders işlenmiştir. Araştırma sonucunda deney ve kontrol gruplarına ön testte
uygulanan ‘Dinleme Becerileri Gözlem Formu son test olarak uygulanmıştır. Araştırma sonucunda elde edilen bulgular incelendiğinde son test başarı puanları açısından deney grubundaki öğrencilerin dinleme becerilerinde kontrol grubundaki öğrencilere göre daha başarılı oldukları görülmüştür. Yapılan çalışmanın sonuçları incelendiğinde işbirlikli öğrenme yöntemlerinden biri olan birlikte öğrenme tekniği, Türkçe dersinde ortaokul sekizinci sınıf öğrencilerinin dinleme becerilerini geliştirmede geleneksel öğrenme yöntemine
göre daha etkili olduğu söylenilebilir.

Anahtar Kelimeler

Türkçe dersi, Ortaokul 8. Sınıf, Dinleme Becerisi, Birlikte Öğrenme Tekniği., İşbirlikli Öğrenme

Kaynakça

• Açıkgöz, K. Ü. (1990). İşbirliğine dayalı öğrenme, grupla yarışma ve bütün sınıf öğretimi etkinliklerinin yabancı dil başarısı ve hatırda tutma üzerindeki etkileri. Malatya: Uğurel Matbaası.
• Açıkgöz, K. Ü. (2003). Aktif öğrenme. İzmir: Kanyılmaz Matbaası.
• Akın, N. (2009). İlköğretim 6. Sınıf görsel sanatlar dersinde işbirlikli öğrenmenin renk konusunun işlenişinde öğrenci başarısına etkisi. Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi, İstanbul: Marmara Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü Güzel Sanatlar Eğitimi Anabilim Dalı Resim-İş Öğretmenliği Bilim Dalı.
• Charbonneau NL, Ribar L., L. (1999). Increasing student motivation through the use of multiple ıntelligences and cooperative learning techniques. Master's Thesis, Chicago: IL: Saint Xavier University.
• Caposey, T. and Heider, B. (2003). Improving reading comprehension though cooperative learning. Illinois, United States: Saint Xavier University and Skylight Professional Development Field-Based Masters Program. (ERIC Documentation Reproduction Service No (ED478463).
• Çetin, B. (2002). Sosyal bilgiler öğretiminde işbirliğine dayalı öğrenme yönteminin ilköğretim 4. sınıf öğrencilerinin bilişsel erişi düzeyine etkisi. Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi, İstanbul: Marmara Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü İlköğretim Anabilim Dalı Sınıf Öğretmenliği Bilim Dalı.
• Demiral S.(2007). İlköğretim fen bilgisi dersi maddenin iç yapısına yolculuk ünitesinde, işbirlikli öğrenme yönteminin öğrenci başarısına, bilgilerin kalıcılığına ve derse karşı tutumlarına etkisi. Yayımlanmamış yüksek lisans tezi, Gazi Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü.
• Gömleksiz, M. (1997). Kubaşık Öğrenme temel eğitim dördüncü sınıf öğrencilerinin matematik başarısı ve arkadaşlık ilişkileri üzerine deneysel bir çalışma. Adana: Kemal Matbaası.
• Hâller, C.R., Gallagher, V,J., Weldon, T.L., Felder, R.M. (2000). Dynamics of peer education in cooperative learning workgroups. North Carolina State University. J. Engr. Education. 89(3), p.285.
• Hampleman, R. (1958). Comparison of listening and reading comprehension ability of 4th and 6th grade pupils. Elementary English. XXXI, 49.
• Johnson, D. W. & Johnson, R. T. (1991). Learning together and alone: Cooperative, competitive, and individualistic. Englewood Cliffs, New Jersey: Prentice Hall.
• Johnson, D. W. & Johnson, R. T. (1989). Cooperation and competition: teory and research. Edina: Interaction Boook Company. (9 Eylül 2018) www. Co-operation.org.
• Johnson, D. W. & Johnson, R. T. (1990). Cooperative learning and achievement. cooperative learning theory and research. (Edt. Shlomo Sharan). 22-37. New York: Greenwood Publishing.
• Kemertaş, İ. (2004). Öğretimde planlama ve değerlendirme. İstanbul: Birsen Yayınevi
• Kohonen, V. (1992) Experiential language learning: Second language learning as cooperative learner education. Collaborative Language Learning and Teaching (4-39).
• Kagan, S. (1982). Dimensions of cooperative clasroom structures. Learning to cooperate, cooperating to learn. (Edt. Robert Slavin). 67-95. New York: Plenum Press.
• Karasar, N. (2004). Bilimsel araştırma yöntemi. (13. Baskı). Ankara: Nobel Yayın Dağıtım.
• Kocabaş, A. (1995). İşbirlikli öğrenmenin blok flüt öğretimi ve öğrenme stratejileri üzerindeki etkileri. Yayımlanmamış Doktora Tezi, İzmir: Dokuz Eylül Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü.
• Kolaç, E. (2008). Çoklu zekâ temelli işbirliğine dayalı dayalı öğrenme yönteminin ilk okuma öğretiminde uygulanabilirliği. Yayımlanmamış Doktora Tezi, Eskişehir: Anadolu Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü.
• Kırbaş, A. (2010). İşbirlikli öğrenme yönteminin ilköğretim sekizinci sınıf öğrencilerinin dinleme becerilerini geliştirmesine etkisi.Yayımlanmamış doktora tezi, Erzurum: Atatürk Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Türkçe Eğitimi Ana Bilim Dalı.
• Kırbaş, A. (2015). Türkçe öğretiminde işbirliğine dayalı öğrenme yönteminin uygulanı- şında karşılaşılan sorunlar, International Journal of Language Academy, 3(4), p. 115/128.
• MEB (2006). İlköğretim Türkçe Dersi (6, 7, 8. Sınıflar) Öğretim Programı. Ankara: Millî Eğitim Bakanlığı Yayınları.
• Nakiboğlu, C. (2001). Maddenin yapı ünitesinin işbirlikli öğrenme yöntemi kullanılarak kimya öğretmen adaylarına öğretilmesinin öğrenci başarısına etkisi. Gazi Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi. 21 (3), 131-143.
• Nıchols, J. D. (1996). The effects of cooperative learning on student achievement and motivation in a high school geometry class. Contemporary Educational Psychology, 21 (4), 467-476. (09/10/2018) www. ingentoconnect.com.
• Oral, B. (2000). Sosyal bilgiler dersinde işbirlikçi öğrenme ile küme çalışması yöntemlerinin öğrencilerin erişileri, derse yönelik tutumları ve öğrenilenlerin kalıcılığı üzerindeki etkileri. Çukurova Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, (2)19, 43-49.
• Öner, S. (1999). Beşinci sınıf sosyal bilgiler dersinde kubaşık öğrenme yönteminin eleştirel düşünme ve akademik başarıya etkisi. Yayımlanmamış yüksek lisans tezi, Adana: Çukurova Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü.
• Slavin, E. R. (1982). An introduction to cooperative learning research. learning to cooperate, cooperating to learn. (Edt. Robert Slavin). 5-15. New York: Plenum Press.
• Slavin, E. R (1987). Cooperative learning and the cooperative school. Educational Leadership. 45-3, 7-13. Susan, S. E., and Susan, F.W. (1990). Teaching Strategies “Cooperative Learning Getting Started. Scholastic Professional Books, Printed in The USA.
• Şahin, A. (2011). İşbirlikli öğrenme ve Türkçe öğretimi, Ankara: Pegem Akademi Yay.
• Topal,Y. ve Kırbaş,A.(2014). İşbirliğine dayalı öğrenme yöntemine uygunluğu açısından Türkçe öğretmen niteliklerinin değerlendirilmesi, International Journal of Social Science, Autumn I (27), 295-306.
• Quinn, M. M. ve Jannasch-Pennell, A.(1995). Using pers as social skills training agent for students with antisocial behavior. Preventing School Failure,39, 4-26.
• Yıldız, V. (1999). İşbirlikli öğrenme ile geleneksel öğrenme grupları arasındaki farklar. Hacettepe Üniversitesi, Eğitim Fakültesi Dergisi. 16–17, 155–163.