TÜRKÇE ÖĞRETMENİ ADAYLARININ AKADEMİK OKURYAZARLIK DÜZEYLERİNİN İNCELENMESİ

Yıl 2021, Sayı: 87, 435 - 450, 21.09.2021

Muhammed Tunagör

Öz

Bu araştırmada Türkçe öğretmeni adaylarının akademik okuryazarlık düzeylerinin
çeşitli değişkenlere göre incelenmesi amaçlanmıştır. Bu amaç doğrultusunda Türkçe öğretmeni
adaylarının akademik okuryazarlık düzeyleri yaş, cinsiyet, sınıf düzeyi ve dönem
not ortalaması değişkenleri açısından incelenmiştir. Araştırmada nicel araştırma yöntemlerinden
olan tarama modeli kullanılmıştır. Araştırmanın çalışma grubunu Ağrı İbrahim Çeçen Üniversitesi
ve Yüzüncü Yıl Üniversitesinde öğrenim gören 116’sı kadın 86’sı
erkek toplam 202 Türkçe öğretmeni adayı oluşturmaktadır. Çalışmada Türkçe öğretmeni
adaylarının akademik okuryazarlık düzeylerini belirlemek için Demir ve Deniz (2020)
tarafından geliştirilen “Akademik Okuryazarlık Ölçeği” veri toplama aracı olarak kullanılmıştır.
Araştırmanın verileri betimsel analiz, Mann Whitney U ve Kruskal Wallis H
yöntemleri ile analiz edilmiştir. Araştırmadan elde edilen bulgulara göre Türkçe öğretmeni adaylarının
akademik okuryazarlık yeterliklerinin yüksek olduğu sonucuna ulaşılmıştır. Türkçe öğretmeni
adaylarının dönem sonu not ortalamaları ve yaş değişkenlerine
bakıldığında anlamlı fark olduğu bulgusuna ulaşılırken cinsiyet ve sınıf değişkenlerine
göre ise anlamlı bir farkın olmadığı tespit edilmiştir. Elde edilen bu bulgular doğrultusunda Türkçe
öğretmeni adaylarının akademik okuryazarlık düzeylerine ilişkin becerilerinin yüksek olduğu söylenebilir.

Anahtar Kelimeler

Akademik Okuryazarlık, Türkçe Öğretmenliği, Öğretmen Adayları, Cinsiyet, Sınıf Düzeyi.

Kaynakça

• Alfers, H. ve Dıson, A. (2000). Tracking students through the system: an investigation into eap students’ progress at Rhodes University. Proceedings of the SAALA Conference, 1, 1-10.
• Alkış-Küçükaydın, M. ve Gökbulut, Y. (2019). Bilimsel araştırma yöntemleri dersinde öğretmen adaylarının ilk adımları. Ejercongress bildiri kitabı, 1696-1705.
• Aslan, C. (2010). Türkçe Eğitimi programlarında lisansüstü öğrenim gören öğrencilerin akademik özyeterliklerine ilişkin görüşleri. Mehmet Akif Ersoy Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 19, 87-115.
• Badenhorst, C. M. (2012). Academic literacies and blog writing in university classrooms. Cutting-Edge Technologies in Higher Education, 6, 227–254.
• Benzer, E. (2016). Fen bilgisi öğretmen adaylarının bilimsel araştırmalarda problem, hipotez ve model belirleme durumlarının incelenmesi. The Journal of Academic Social Science Studies International Journal of Social Science,53, 335-344.
• Cengiz, C. ve Karataş, F.Ö. (2014). Alan eğitiminde araştırma projesi dersi: Biyoloji öğretmen adaylarının yansıtmaları. Eğitim ve Öğretim Araştırmaları Dergisi, 3(4),51-58.
• Çakmakçı, G. (2009). Preparing teachers asresearchers: Evaluating the quality of research report sprepared by student teachers. Eurasian Journal of Educational Research, 35, 39-56.
• Demir, S. ve Deniz, H. (2020). Akademik okuryazarlık ölçeğinin geliştirilmesi: geçerlik ve güvenirlik çalışması. Kastamonu Education Journal, 28(3), 1366-1379. Doi: 10.24106/kefdergi.4008
• Doru, M. N. (2018). Akademik okuryazarlık. M. Öztürk (Edt). Sosyal Bilimlerde Etik Sorunlar. Ankara: Nobel Yayıncılık, s.87-101.
• Ekmekçi, V. (2017). Yabancılara Türkçe öğretiminde akademik okuryazarlık öğretimine yönelik bir eylem araştırması. Yayımlanmamış Doktora Tezi, Erciyes Üniversitesi, Eğitim Bilimleri Enstitüsü.
• Elmborg, J. (2006). Critical information literacy: Implications for instructional practice.The Journal of Academic Librarianship, 32(2), 117-220.
• Kan, M. O. ve Gedik, F. N. (2016). Türkçe Eğitimi alanında yüksek lisans tezi tamamlayanların akademik yazma ve tez oluşturma sürecine ilişkin görüşleri. Yükseköğretim ve Bilim Dergisi, 6(1). 402-408.
• Karasar, N. (2018). Bilimsel araştırma yöntemi: kavramlar, ilkeler, teknikler. Ankara: Nobel Akademi Yayıncılık.
• Kurbanoğlu, S. S., Akkoyunlu, B. ve Umay, A. (2006). Developing the information literacy self-efficacy scale. Journal of Documentation, 62(6), 730-743. https:// doi.org/10.1108/00220410610714949
• Kurudayıoğlu, M. ve Çimen, L. (2020). Yabancı dil olarak Türkçe öğrenen öğrencilerin akademik yazılarında etkileşimli üstsöylem. OPUS–Uluslararası Toplum Araştırmaları Dergisi, 16(31), 3899-3923. DOI: 10.26466/opus.771950
• Kurudayıoğlu, M. ve Tüzel, S. (2010). 21. Yüzyıl okuryazarlık türleri, değişen metin algısı ve Türkçe eğitimi. TÜBAR-XXVIII, Güz, 283-290.
• Küçükoğlu, A., Taşkın, A. ve Çelik, N. (2013). Öğretmen adaylarının bilimsel araştırma sürecine ilişkin görüşleri üzerine bir inceleme (Eğitim Bilimleri Bölümü Örneği). TSA,12(3), 11-24.
• Lave, J., & Wenger, E. (2000). Legitimate peripheral participation in communities of practice. In Strategic Learning in a Knowledge Economy: Individual, Collective and Organizational Learning Process, edited by R. L. Cross Jr. and S. Israelit, 167–182. Boston: Butterworth Heinemann.
• Lea, M. & Street, B. (1998) Student writing in higher education: an academic literacies approach, Studies in Higher Education, 23(2), 157–172.
• Lillis, T. (1997). New voices in academia? There gulative nature of academic writing conventions, Language and Education, 11(3), 182–189.
• Mary, R. L. (2004). Academic literacies: a pedagogy for course design, Studies in Higher Education, 29(6), 739-756. Doı: 10.1080/0307507042000287230
• Neeley, D. S. (2005). Academic literacy. New York: Pearson Education, Inc.
• Roald, G. M.,Wallin, P., Hybertsen, I. D. & Stenøien, J. M. (2020). Learning from contrasts: First-year students writing themselves in to academic literacy, Journal of Further and Higher Education. Doı: 10.1080/0309877X.2020.1813264
• Sözbilir, M. (2007). First steps in educational research: the views of Turkish chemistry and biology student teachers. European Journal of Teacher Education, 30 (1), 41-61.
• Taşdemir, M., ve Taşdemir, A. (2011). Öğretmen adaylarının bilimsel araştırmaları ince- leme yeterlikleri. Selçuk Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 26,343-353.
• Thomson, C. E. (2008). Changing words and worlds? a phenomenological study of the acquisition of an academic literacy. Doctorate Thesis, Rhodes University, 1- 367.
• Turgut, H., Öztürk, N., Ercan, S. ve Bozkurt, E. (2014). Araştırma kültürünü geliştirmek: sinop üniversitesi fen bilgisi öğretmen adayları örneği. Kastamonu Eğitim Dergisi, 22(1), 101-122.
• Wingate, U. &Tribble, C. (2012). The best of both worlds? towards an english for academic purposes/ academic literacies writing pedagogy. Studies in Higher Education, 37(4), 481–495. doi:10.1080/03075079.2010.525630.
• Yıldırım, A.,& Şimşek, H. (2008). Sosyal bilimlerde nitel araştırma yöntemleri. Ankara: Seçkin Yayıncılık.
• Yücelşen, N. ve Çetinkaya-Edizer, Z. (2020). Türkçe öğretmeni adaylarının akademik yazma becerilerine ilişkin görüşleri. Ana Dili Eğitimi Dergisi, 8(4), 1165-1182.