ALTINCI SINIF ÖĞRENCİLERİNİN KONUŞMALARINDA KARŞILAŞILAN BOĞUMLAMA VE SÖYLEYİŞ YANLIŞLARININ ÇEŞİTLİ DEĞİŞKENLERE GÖRE İNCELENMESİ

Yıl 2020, Sayı: 84, 377 - 390, 27.12.2020

Keziban Tekşan Ayşe Karaca

Öz

Araştırmanın amacı 6. sınıf öğrencilerinin konuşmalarında yaptıkları söyleyiş ve boğumlama yanlışlarını farklı değişkenlere göre tespit etmek ve elde edilen veriler doğrultusunda eğitim öğretim alanında yapılan çalışmalara katkı sağlamaktır. Öğrencilerin konuşmalarında yaptıkları söyleyiş ve boğumlama yanlışlarının tespiti öğretim programında konuşma becerisine ne kadar önem verildiğini ve süreç içerisinde yapılması beklenen etkinliklerin ne derece etkili olduğunu ortaya çıkaracaktır. Konuşma bozuklukları üzerine tez çalışmaları mevcut iken söyleyiş ve boğumlama yanlışları üzerine ayrıntılı herhangi bir çalışmanın yapılmadığı görülmektedir. Dolayısıyla yapılan bu çalışma, özgün bir nitelik taşımaktadır. Bu çalışma, tarama modelinde yürütülmüştür Araştırmanın çalışma grubu, 2018-2019 eğitim öğretim yılı birinci döneminde Ordu ili Çaybaşı ilçesine bağlı bir devlet ortaokulunda öğrenim görmekte olan 6. sınıf öğrencilerinden oluşmaktadır. Öğrenci ve velilere araştırma hakkında bilgi verilmiş ve gönüllü olarak araştırmaya katılmaları istenmiştir. Çalışma grubunda 8 kız, 11 erkek olmak üzere toplam 19 öğrenci yer almıştır. Çalışma grubunun belirlenmesinde olasılıklı olmayan örnekleme yöntemlerinden uygun örnekleme yöntemine başvurulmuştur. Araştırmadan elde edilen bulgulara göre altıncı sınıf öğrencilerinin konuşmalarında en çok ses düşürme söyleyiş ve boğumlama yanlışı yaptığı, hazırlıklı konuşmalarında hazırlıksız konuşmalarına göre daha çok söyleyiş ve boğumlama hatası yaptığı ve erkek öğrencilerin konuşmalarında kız öğrencilerden daha çok söyleyiş ve boğumlama yanlışı yaptığı tespit edilmiştir.

Anahtar Kelimeler

Boğumlama, Söyleyiş, Ses Düşürme, Ses Ekleme, Ses Değiştirme.

Kaynakça

• Bayraktar-Vatansever, H. ve Doğan, M. C. (2015). Çocukların ebeveyinleri ile olan iletişimleri ile Türkçe dersi konuşma becerileri arasındaki ilişkinin incelenmesi. Akademik Sosyal Araştırmalar Dergisi, 3(15).
• Cengiz, R. ve Karabulut, E.O. (2015). Öğrencilerin algılarına göre öğretim elemanlarının iletişim ve konuşma becerileri arasındaki ilişki (Harran üniversitesi örneği). International Journal of Contemporary Educational Studies (IntJCES), 1, 65- 73.
• Çerçi, A. (2013). Konuşma eğitiminin telaffuz, vurgu ve tonlam akonularının dinleme destekli öğretimi. Yayınlanmamış doktora tezi, Konya: Necmettin Erbakan Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü.
• Creswell, John W. (2013). Araştırma desenleri nitel, nicel ve karma yöntem yaklaşımları. (Çev. Ed.: S. B. Demir). Ankara: Eğiten Kitap. (Eser 4. Baskıdan çeviridir. Eserin orijinal 4. Baskısı 2013’te yayımlandı).
• Göçgün, Ö. (2015). Güzel ve etkili konuşma sanatı (diksiyon- hitabet). (1. Baskı). Eskişehir: Nisan Kitabevi.
• Gürlek, M. ve Aksu, E. (2015). Konuşma yanlışları. A. Şahin (Ed.), Konuşma Eğitimi Yöntemler- Etkinlikler (209- 225). (1. Baskı). Ankara: Pegem Akademi.
• Erdem, İ. (2013). Konuşma eğitimi esnasında karşılaşılan konuşma bozuklukları ve bunları düzeltme yolları. Adıyaman Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi Türkçenin Eğitimi Öğretimi Özel Sayısı, 6(11), 416- 452.
• Erdem, M. (2014). Konuşma eğitimi: Kuram, uygulama, ölçme ve değerlendirme. A. Güzel ve H. Karatay (Editörler). Türkçe Öğretimi El Kitabı. (2. Baskı). Ankara: Pegem Akademi, s.181-220’deki makale.
• Er, S. (2017). Temel konuşma teknikleri- diksiyon. (19. Baskı). İstanbul: Hayat Yayınları.
• Erkan, M. Ve Aslan, T. (1992). Konuşma ve ses bozuklukları. Erciyes Tıp Dergisi Ek- 1, 297-313.
• Gündüz, O. ve Şimşek, T. (2014). Uygulamalı konuşma eğitimi. (1. Baskı). Ankara: Grafiker Yayınları.
• Gürzap, C. (2011). Söz söyleme ve diksiyon. (17. Basım). İstanbul: Remzi Kitabevi.
• Karasar, N. (2013). Bilimsel araştırma yöntemleri. (25. Baskı). Ankara: Nobel Yayınları.
• Keskin, H. K., Baştuğ, M. Ve Akyol, H. (2013). Sesli okuma ve konuşma prozodisi: ilişkisel bir çalışma. Mersin Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 9(2), 168- 180.
• Kudal- Ertaş, İ. (1990). Ankara ili İlkokul çağı Çocuklarında Konuma, Ses ve Akıcılık Bozukluğu Dağılımının incelenmesi. Yayınlanmamış yüksek lisans tezi, Ankara: Hacettepe Üniversitesi Sağlık Bilimleri Enstitüsü.
• Kurudayıoğlu, M. (2013). Konuşma Eğitimi. (2. Baskı). İstanbul: Kriter Yayınları.
• Bayraktar-Vatansever, H. ve Doğan, M. C. (2015). Çocukların ebeveyinleri ile olan iletişimleri ile Türkçe dersi konuşma becerileri arasındaki ilişkinin incelenmesi. Akademik Sosyal Araştırmalar Dergisi, 3(15).
• Cengiz, R. ve Karabulut, E.O. (2015). Öğrencilerin algılarına göre öğretim elemanlarının iletişim ve konuşma becerileri arasındaki ilişki (Harran üniversitesi örneği). International Journal of Contemporary Educational Studies (IntJCES), 1, 65- 73.
• Çerçi, A. (2013). Konuşma eğitiminin telaffuz, vurgu ve tonlam akonularının dinleme destekli öğretimi. Yayınlanmamış doktora tezi, Konya: Necmettin Erbakan Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü.
• Creswell, John W. (2013). Araştırma desenleri nitel, nicel ve karma yöntem yaklaşımları. (Çev. Ed.: S. B. Demir). Ankara: Eğiten Kitap. (Eser 4. Baskıdan çeviridir. Eserin orijinal 4. Baskısı 2013’te yayımlandı).
• Göçgün, Ö. (2015). Güzel ve etkili konuşma sanatı (diksiyon- hitabet). (1. Baskı). Eskişehir: Nisan Kitabevi.
• Gürlek, M. ve Aksu, E. (2015). Konuşma yanlışları. A. Şahin (Ed.), Konuşma Eğitimi Yöntemler- Etkinlikler (209- 225). (1. Baskı). Ankara: Pegem Akademi.
• Erdem, İ. (2013). Konuşma eğitimi esnasında karşılaşılan konuşma bozuklukları ve bunları düzeltme yolları. Adıyaman Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi Türkçenin Eğitimi Öğretimi Özel Sayısı, 6(11), 416- 452.
• Erdem, M. (2014). Konuşma eğitimi: Kuram, uygulama, ölçme ve değerlendirme. A. Güzel ve H. Karatay (Editörler). Türkçe Öğretimi El Kitabı. (2. Baskı). Ankara: Pegem Akademi, s.181-220’deki makale.
• Er, S. (2017). Temel konuşma teknikleri- diksiyon. (19. Baskı). İstanbul: Hayat Yayınları.
• Erkan, M. Ve Aslan, T. (1992). Konuşma ve ses bozuklukları. Erciyes Tıp Dergisi Ek- 1, 297-313.
• Gündüz, O. ve Şimşek, T. (2014). Uygulamalı konuşma eğitimi. (1. Baskı). Ankara: Grafiker Yayınları.
• Gürzap, C. (2011). Söz söyleme ve diksiyon. (17. Basım). İstanbul: Remzi Kitabevi.
• Karasar, N. (2013). Bilimsel araştırma yöntemleri. (25. Baskı). Ankara: Nobel Yayınları.
• Keskin, H. K., Baştuğ, M. Ve Akyol, H. (2013). Sesli okuma ve konuşma prozodisi: ilişkisel bir çalışma. Mersin Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 9(2), 168- 180.
• Kudal- Ertaş, İ. (1990). Ankara ili İlkokul çağı Çocuklarında Konuma, Ses ve Akıcılık Bozukluğu Dağılımının incelenmesi. Yayınlanmamış yüksek lisans tezi, Ankara: Hacettepe Üniversitesi Sağlık Bilimleri Enstitüsü.
• Kurudayıoğlu, M. (2013). Konuşma Eğitimi. (2. Baskı). İstanbul: Kriter Yayınları.
• Temizyürek, F., Erdem, İ. ve Temizkan, M. (2007). Konuşma eğitimi. (1. Baskı). Ankara: Öncü Kitap.
• TRT Telaffuz Sözlüğü: http://trttelaffuz.com/sozlukler
• Topçuoğlu Ünal, F. ve Özden, M. (2015). Diksiyon ve Konuşma Eğitimi (3. Baskı). An- kara: Pegem Akademi.
• TDK Güncel Türkçe Sözlük: http://www.tdk.gov.tr/
• Ünsal, S., Uçak, M. M., Bal, F., Sarıgül, A.Y. ve Cengiz, D.U. (2017). Zihinsel engelli 3- 7 yaş arasındaki çocuklarda sesletim (artikülasyon) bozukluklarının değerlendirilmesi. JCP, 15(3), 26- 34.
• Yıldırım, A. ve Şimşek, H. (2016). Sosyal bilimlerde nitel araştırma yöntemleri. (10. Baskı). Ankara: Seçkin Yayıncılık.
• Yıldırım, N. (2020). Öğretmen görüşlerine göre ortaokul öğrencilerinin konuşma kusurları. Ana Dili Eğitimi Dergisi, 8(2), 597-610.
• Yalçın, A. (2018). Son bilimsel gelişmeler ışığında türkçenin öğretimi yöntemleri. (4. Baskı). Ankara: Akçağ Yayınları.
• Zan, B. (2005). Adana ili merkez Seyhan ve Yüreğir ilçeleri ilköğretim okullarının 1. ve 2. sınıflarına devam eden öğrencilerin konuşma bozuklukları açısından incelenmesi. Yayınlanmamış yüksek lisans tezi, Adana: Çukurova Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü.