OCAK AYI ANOMALİSİNİN BİST100 VE KURUMSAL YÖNETİM ENDEKSİ ÜZERİNDE TEST EDİLMESİ

Yıl 2022, Sayı: 91, 267 - 280, 05.10.2022

Semra Taspunar Altuntaş , Gizem Durak

https://doi.org/10.17753/sosekev.1085949

Öz

Fama tarafından 1970 yılında geliştirilen Etkin Piyasa Hipotezi, var olan tüm bilgilerin menkul kıymet fiyatlarına tam olarak yansıdığını, yatırımcıların rasyonel şekilde kararlar verdiğini, bu sebeplerle de piyasanın etkin olduğunu ve piyasada ortalama üzerinde getiri elde edilemeyeceğini kabul eder. Araştırmanın amacı; BİST100 Endeksinde Ocak ayı anomalisinin mevcut olup olmadığının tespit edilmesi, diğer araştırmalardan farklı olarak, BİST Kurumsal Yönetim Endeksinde Ocak ayı anomalisinin var olup olmadığının araştırılmasıdır. Çalışmada 12 yıllık (2009-2020) dönemde iki farklı yöntem uygulanarak BİST100 ve BİST Kurumsal Yönetim Endeksinde Ocak ayı anomalisinin olup olmadığı incelenmiştir. Araştrma kapsamında Tek Yönlü Varyans Analizi (ANOVA) ve Güç Oranı Yöntemi ile veriler analiz edilmiştir. ANOVA testi sonuçlarına göre her iki endeks için aylık getiri ortalamaları bakımından istatistiki açıdan anlamlı bir fark olmadığı sonucuna ulaşılmıştır. Diğer yöntem olan Güç Oranı Yöntemine göre ise ele alınan dönemde BİST100 ve BİST Kurumsal Yönetim Endeksinde Ocak ayı anomalisinin var olduğu sonucuna ulaşılmıştır.

Anahtar Kelimeler

Davranışsal finans, Etkin piyasa hipotezi, Kurumsal yönetim endeksi, Ocak ayı anomalisi, Anova, Güç oranı yöntemi

Testing January Anomaly on BIST 100 and Corporate Governance Index

Öz

The Efficient Market Hypothesis, which was brought by Fama in 1970, accepts that all accessible information is fully reflected in the prices of securities, that investors make rational decisions, therefore, above-average returns cannot be obtained in the market, and that the market is an efficient market. The aim of the study is to determine whether the January anomaly even occurs in the BIST100 Index and to investigate whether there is a January anomaly in the BIST Corporate Governance Index, which is expected to be a more efficient market unlike other studies. In this report, the entity of January anomaly in BIST100 and BIST Corporate Governance Index was investigated by using two methods for a 12-year period between 2009-2020. Within the compass of the work, data were analyzed with One-Way Analysis of Variance (ANOVA) and Power Ratio Method. According to the ANOVA test results, it was resulted that there was no statistically significant discrepancy in terms of monthly average returns for both indicators. According to the Power Ratio Method, on the base of the 2009-2020 period, it was resulted that there is a “January anomaly in BIST100” and “BIST Corporate Governance Index”.

Anahtar Kelimeler

Behavioral finance, Efficient market hypothesis, Corporate governance index, January effect anomaly, Anova, Power ratio method

Kaynakça

• Balaban, E. (1995). Informational efficiency of the İstanbul securities exchange and some rationale for public regulation, Discussion Papers 9502, Research and Monetary Policy Department, Central Bank of the Republic of Turkey. https://ideas.repec.org/p/tcb/dpaper/9502.html
• Bildik, R. (2000). Hisse senedi piyasalarında dönemsellikler ve İMKB üzerine ampirik bir çalışma. İMKB Yayını. ISBN: 9758027735. https://books.google.com.tr/books?id=6ZFHtwAACAAJ
• Bilir, H. (2018). Ocak ayı etkisinin Türk sermaye piyasalarında farklı BİST endekslerine göre analizi. Sosyoekonomi, 26(36), 145-160. https://doi.org/10.17233/sosyoekonomi.2018.02.08
• Black, F. (1986). Noise. The Journal of Finance, 41(3), 528-543. https://doi.org/10.1111/j.1540-6261.1986.tb04513.x
• Bowers, J. ve Dimson, E. (1988). Stock market anomalies, Dimson, E. (Ed.), Cambridge University Press, 3-15. https://doi.org/10.2307/2328629
• Chen, T. C. ve Chien, C. C. (2011). Size effect in january and cultural influences in an emerging stock market: the perspective of behavioral finance. Pacific-Basin Finance Journal, 19(2), 208-229. https://doi.org/10.1016/j.pacfin.2010.10.002
• Chen, H. and Singal, V. (2001). What drives the January effect?. Virginia Tech Working Paper, University of Baltimore and Virginia Tech. http://dx.doi.org/10.2139/ssrn.252190
• Cross, F. (1973). The behavior of stock prices on fridays and mondays. Financial Analysts Journal, 29(6), 67-69. https://www.jstor.org/stable/4529641
• Erdem, M. S. (2016). Avrupa ve Asya-pasifik hisse senedi pazarlarında zayıf formda pazar etkinliği ve takvim anomalileri. Bolu Abant İzzet Baysal Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 16(3), 149-166. https://doi.org/10.11616/basbed.vi.455306
• Estrada, J. (2001). Law and behavioral economics. Meetings of the Latin American law and economics association. https://blog.iese.edu/jestrada/files/2012/06/LBE.pdf
• Fama, E. (1970). Efficient capital markets: a review of theory and empirical work. The Journal of Finance, 25(2), 383-417. https://doi.org/10.2307/2325486
• Gu, A. Y. (2003). The declining january effect: evidences from the us equity markets. The Quarterly Review Of Economics And Finance, 43(2), 395-404. https://doi.org/10.1016/S1062-9769(02)00160-6
• Gultekin, M. N. and Gultekin, N. B. (1983). Stock market seasonality: international evidence. Journal of Financial Economics, 12(4), 469-481. https://doi.org/10.1016/0304-405X(83)90044-2
• Gümüş, G. ve Bektur, Ç. (2019). Etkin piyasa hipotezi ve davranışsal finans modelleri, BİST-100 endeksinde anomali testi. Uluslararası Ekonomik Araştırmalar Dergisi, 5(2), 59-69. https://dergipark.org.tr/tr/pub/ead/issue/50818/662679
• Kahneman, D. and Tversky, A. (1979). Prospect theory: an analysis of decision under risk. Econometrica, 47(2), 263-292. https://doi.org/10.2307/1914185
• Keim, D. B. (1983). Size-related anomalies and stock return seasonality: further empirical evidence, Journal of Financial Economics, 12(1), 13-32. https://doi.org/10.1016/0304-405X(83)90025-9
• Kendirli, S. ve Bulut, B. (2020). BRICS ülkeleri ve Türkiye’de ocak ayı etkisinin GARCH (p, q) modeli ile test edilmesi. Finans Ekonomi ve Sosyal Araştırmalar Dergisi, 5(3), 571-585. https://doi.org/10.29106/fesa.769622
• Kıyılar, M., ve Karakaş, C. (2005). İstanbul Menkul Kıymetler Borsası’nda zamana dayalı anomalilere yönelik bir inceleme. İstanbul Üniversitesi İşletme Fakültesi İşletme İktisadı Enstitüsü Yönetim Dergisi, 16, 17-25. https://ssrn.com/abstract=1308529
• Özer, G. ve Özcan, M. (2002). İMKB’de ocak etkisi, etkinin sürekliliği, firma büyüklüğü ve portföy denkleştirmesi üzerine deneysel bir araştırma. Süleyman Demirel Üniversitesi İİBF Dergisi, 2(3), 133-158. dergipark.org.tr/tr/pub/sduiibfd/issue/20847/223521
• Özmen, T. (1997). Dünya borsalarında gözlemlenen anomaliler ve BİST üzerine bir deneme. Sermaye Piyasası Kurulu Yayınları, Yayın No: 61. https://www.spk.gov.tr/Sayfa/Dosya/696
• Reinganum, M. R. (1983). The anomalous stock market behavior of small firms in January: Empirical tests for tax-loss selling effects. Journal of Financial Economics, 12(1), 89-104. https://doi.org/10.1016/0304-405X(83)90029-6
• Rozeff, M. S. and Kinney Jr, W. R. (1976). Capital market seasonality: The case of stock returns. Journal of Financial Economics, 3(4), 379-402. https://doi.org/10.1016/0304-405X(76)90028-3
• Thaler, R. H. (1987). The january effect. Journal of Economic Perspectives, 1(1), 197-201. https://www.aeaweb.org/articles?id=10.1257/jep.1.1.197
• Turaboğlu, T. T. ve Topaloğlu, T. N. (2017). Bir etkin piyasa hipotezi kavramı olarak anomaliler: Borsa İstanbul (BİST) üzerinden aylara ilişkin anomalilere yönelik bir araştırma. Çukurova Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 26(1), 216-230. https://dergipark.org.tr/tr/pub/cusosbil/issue/31939/350972
• Wachtel, S. (1942). Certain observations on seasonal movement in stock prices. The Journal of Business of the University of Chicago, 15(2), 184-193. http://dx.doi.org/10.1086/232617
• Yiğiter, Ş. Y. ve Ilgın, K. S. (2015). BİST-100 endeksinde ocak ayı anomalisinin güç oranı yöntemiyle test edilmesi. Dokuz Eylül Üniversitesi İktisadi İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 30(2), 171-187. https://dergipark.org.tr/tr/pub/deuiibfd/issue/22713/242438