DÖNÜŞTÜRÜCÜ LİDERLİK VE ÖRGÜTSEL BAĞLILIK ARASINDAKİ İLİŞKİNİN İNCELENMESİ: SAĞLIK SEKTÖRÜNDE BİR UYGULAMA

Yıl 2023, Sayı: 94, 206 - 217, 24.05.2023

Muhammet Çankaya

https://doi.org/10.17753/sosekev.1257344

Cited By: 3

Öz

Bu çalışma; çalışanların dönüştürücü liderlik algıları ile örgütsel bağlılık düzeyleri arasında anlamlı bir ilişki olup olmadığını ölçmek amacıyla yapılmıştır. Çalışma; Kayseri ilindeki 446 sağlık sektörü çalışanının katılımıyla gerçekleştirilmiştir. Araştırmada; Podsakoff ve arkadaşları (1990) tarafından geliştirilip, İşcan (2002) tarafından Türkçeye uyarlanan “Dönüştürücü Liderlik Ölçeği” ile Meyer, Allen ve Smith (1993) tarafından geliştirilip, Dağlı, Elçiçek ve Han (2017) tarafından Türkçeye uyarlanan Örgütsel Bağlılık Ölçekleri kullanılmıştır. Değişkenlerin birbirleriyle olan ilişkilerini tespit etmek için korelasyon analizi, çalışanların dönüştürücü liderlik ve örgütsel bağlılık düzeylerini belirlemek için tanımlayıcı istatistiklerden frekans, yüzdelik, ortalama ve standart sapma değerleri kullanılmıştır. Analizlerde; çalışanların dönüştürücü liderlik (3,64), duygusal bağlılık (3,57), devam bağlılığı (3,25) ve normatif bağlılık (3,13) algılarının “orta düzeyde” olduğu tespit edilmiştir. Çalışmanın sonucuna göre dönüştürücü liderlik ile duygusal bağlılık arasında “orta” (0,676), dönüştürücü liderlik ve devam bağlılığı arasında “zayıf” (0,450), dönüştürücü liderlik ile normatif bağlılık arasında “zayıf” (0,389) düzeylerde pozitif yönde ilişkiler bulunmuştur.

Anahtar Kelimeler

Dönüştürücü liderlik, Örgütsel bağlılık, Sağlık kurumları

Destekleyen Kurum

Destekleyen kurum yoktur.

Proje Numarası

Yoktur.

Teşekkür

Katılımcılara teşekkür ederiz.

Investigation of Relationship Between Transformational Leadership and Organizational Commitment: An Application on Health Sector

Öz

This study was conducted to measure whether there is a significant relationship between employees' perception of transformational leadership and the level of organizational commitment. The study involved 446 healthcare workers in Kayseri province. In this study “The Transformational Leadership Scale” developed by Podsakoff et al. (1990) and translated into Turkish by İşcan (2002) and the Organizational Commitment Scales developed by Meyer, Allen, and Smith (1993) and translated into Turkish by Dağlı, Elçiçek, and Han (2017) were used. Correlation analysis was used to determine the relationships of the variables. The frequency, percentage, mean, and standard deviation values, which are among the descriptive statistics, were used to assess employees' level of transformational leadership and organizational commitment. From the analyzes, it was found that employees' perceptions of transformational leadership (3.64), affective commitment (3.57), continuance commitment (3.25), and normative commitment (3.13) were at a "moderate" level. According to the results of the study, positive correlations were found at "moderate" level (0.676) between transformational leadership and affective commitment, "weak" (0.450) between transformational leadership and continuance commitment, and "weak" (0.389) between transformational leadership and normative commitment.

Anahtar Kelimeler

Transformational leadership, Organizational commitment, Health institutions

Proje Numarası

Yoktur.

Kaynakça

• Allen, N. J., & Meyer, J. P. (1996). Affective, continuance, and normative commitment to the organization: An examination of construct validity. Journal of Vocational Behavior, 49(3), 252–276. https://doi.org/10.1006/jvbe.1996.0043
• Arah, O. A., Klazinga, N. S., Delnoij, D. M. J., Ten Asbroek, A. H. A., & Custers, T. (2003). Conceptual frameworks for health systems performance: A quest for effectiveness, quality, and improvement. International Journal for Quality in Health Care, 15(5), 377–398. https://doi.org/10.1093/intqhc/mzg049
• Avcı N., & Küçükusta D. (2009). Konaklama işletmelerinde örgütsel öğrenme, örgütsel bağlılık ve işten ayrılma eğilimi arasındaki ilişki. Anatolia: Turizm Araştırmaları Dergisi, 1(20), 33–44.
• Avolio, B. J., Zhu, W., Koh, W., & Bhatia, P. (2004). Transformational leadership and organizational commitment: Mediating role of psychological empowerment and moderating role of structural distance. Journal of Organizational Behavior, 25(8), 951–968. https://doi.org/10.1002/job.283
• Aydoğan, E., & Bıyık, Y. (2018). Örgütsel bağlılık. E. Aydoğan (Ed.), Örgütsel davranış odaklı yönetsel yaklaşımlar içinde (ss. 109-118). Gazi.
• Barling, J., & Kelloway, K. (1996). Effects of trnasformational leadership trainning on attitudinal and financial outcomes. Journal of Applied Psychology, 81(6), 827–832. https://www.researchgate.net/publication/246027510
• Bass, B. M. (1990). From transactional to determining for a group of loyal transformational leadership: learning to followers, the direction, pace, and share vision. Organizational Dynamics, 18(3), 19–32.
• Çakınberk, A., & Demirel, E. T. (2010). Örgütsel bağlılığın belirleyicisi olarak liderlik: Sağlık çalışanları örneği. Selçuk Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 24, 103–119.
• Çankaya, M. (2017). Hastane çalışanlarının performansa dayalı ek ödeme sistemine ilişkin görüşleri Muğla Sıtkı Koçman Üniversitesi Eğitim ve Araştırma Hastanesi’nde bir araştırma. Sağlık Akademisyenleri Dergisi, 4(3), 271–282. https://doi.org/10.5455/sad.13-1505661548
• Çankaya, M., & Çiftçi, G. E. (2020). Hastane çalışanlarının toksik liderlik ve örgütsel sinizm algılarının örgütsel bağlılıklarına etkisi. Hacettepe Sağlık İdaresi Dergisi, 23(2), 273–298. https://orcid.org/000-0003-4271-6376
• Dağlı, A., Elçiçek, Z., & Han, B. (2018). Örgütsel bağlılık ölçeği’nin türkçeye uyarlanması: geçerlik ve güvenirlik çalışması. Elektronik Sosyal Bilimler Dergisi, 17(68), 1765–1777. https://doi.org/10.17755/esosder.445932
• Durna, U., & Eren, V. (2005). Üç bağlılık unsuru ekseninde örgütsel bağlılık. Doğuş Üniversitesi Dergisi, 6(2), 210–219. https://doi.org/10.31671/dogus.2019.273
• Emery, C. R., & Barker, K. J. (2007). The effect of transformational and transactional leadership styles on the organizational commitment and job satisfaction of customer contact personel. Journal of Organizational Culture, Communaciations and Conflict, 11(1), 77–90.
• Griffeth, R. W., & Hom, P. W. (1995). Employee turnover. Cincinnati, South-Western College.
• Gürel, P. (2013). İşletmelerde küresel rekabet avantajına yönelik yeni liderlik tipi: dönüştürücü liderlik. Beykent Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 6(1), 1–27. https://dergipark.org.tr/tr/pub/bujss/issue/3864/51617
• İslamoğlu, A. H., & Alnıaçık, Ü. (2013). Sosyal bilimlerde araştırma yöntemleri. Beta.
• İşcan, Ö. F. (2002). Küresel işletmecilikte dönüştürücü liderlik anlayışı (Tez No. 110259) [Doktora Tezi, Atatürk Üniversitesi]. Yükseköğretim Kurulu Ulusal Tez Merkezi.
• Kara, E., & Bozkurt, Ş. (2021). Dönüşümcü liderliğin örgütsel bağlılık üzerindeki etkisinin belirlenmesi. EKEV Akademi Dergisi, (87), 143-160. https://dergipark.org.tr/tr/pub/sosekev/issue/71551/1151060
• Kaygın, E., & Güllüce, A. Ç. (2012). Çalışanların dönüştürücü liderlik algılarının belirlenmesi: karşılaştırmalı bir araştırma. Atatürk Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 16(3), 265–282.
• Kayseri Valiliği, http://www.kayseri.gov.tr/saglik-hizmetleri, Erişim Tarihi: 09/04/2023.
• Kök, S. B. (2006). İş tatmini ve örgütsel bağlılığın incelenmesine yönelik bir araştırma. Atatürk Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Dergisi, 20(1), 291–310.
• Lee, T. W., Ashford, S. J., Walsh, J. P., & Mowday, R. T. (1992). Commitment propensity, organizational commitment, and voluntary turnover: A longitudinal study of organizational entry processes. Journal of Management, 18(1), 15-32.
• Meyer, J. P., & Allen, N. J. (1990). The measurement and antecedents of affective, continuance and normative commitment to the organization. Journal of Occupational Psychology, 1–18.
• Meyer, J. P., Allen, N. J., & Smith, C. A. (1993). Commitment to organizations and occupations: Extensionand test of a three-component conceptualization. Journal of Applied Psychology, 78(4), 538–551. https://doi.org/10.1037/0021-9010.78.4.538
• Meyer, J. P., Stanley, D. J., Herscovitch, L., & Topolnytsky, L. (2002). Affective, continuance, and normative commitment to the organization: An examination of construct validity. Journal of Vocational Behavior, 49(3), 252–276. https://doi.org/10.1006/jvbe.2001.1842
• Morçin, S. E., & Bilgin, N. (2014). Dönüştürücü liderliğin örgütsel bağlılığa etkisi: Adana ilindeki a grubu seyahat acenteleri örneği. Çukurova Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 23(2), 113–128.
• Morrow, P. C. (1983). Concept redundancy in organizational research: The case of work commitment. Academy of Management Review, 8(3), 486–500. https://doi.org/10.5465/amr.1983.4284606
• Öztürk, N., & Çankaya, M. (2021). Psikolojik sermayenin örgütsel bağlılığa etkisinde dönüştürücü liderliğin aracılık rolü. Journal of Business Research - Turk, 13(2), 1082–1092. https://doi.org/10.20491/isarder.2021.1185 Pehlivan, Ç. (2019). Dönüştürücü liderlik. A. Gürer (Ed.), 21. Yüzyılda liderlik yaklaşımları içinde (ss. 291–311). Hiperlink.
• Podsakoff, P. M., MacKenzie, S. B., Moorman, R. H., & Fetter, R. (1990). Transformational leader behaviors and their effects on followers’ trust in leader, satisfaction, and organizational citizenship behaviors. The Leadership Quarterly, 1(2), 107–142. https://doi.org/10.1016/1048-9843(90)90009-7
• Porter, J. A. (2015). The relationship between transformational leadership and organizational commitment in nonprofit long term care organizations: The direct care worker perspective. Creighton Journal of Interdisciplinary Leadership, 1(2), 68–85.
• Sekaran, U., & Bougie, R. (2016). Research methods for business: a skill-building approach, John Wiley & Sons.
• Sorucuoğlu, A. Y., & Öztürk, Z. (2021). Hastane çalışanlarının dönüşümcü liderlik algılarının örgütsel bağlılıklarına etkisi (Ankara ilinde bir devlet hastanesi örneği). Sağlıkta Performans ve Kalite Dergisi, 18(1), 61-88. https://dergipark.org.tr/tr/download/article-file/1342984
• Stum, D. L. (1999). Workforce commitment: Strategies forthe new work order. Strategy and Leadership, 27(1), 4–7.
• Sungur, O. (2010). Korelasyon analizi. Ş. Kalaycı (Ed.), SPSS uygulamalı çok değişkenli istatistik teknikleri içinde (ss. 113–128). Asil.
• Tabak, A., Eroğlu, A., Sığrı, Ü., & Hazır, K. (2009). Örgütlerde yöneticilerin dönüştürücü liderlik algılamalarının problem çözme becerilerine etkisi: Kamu sektöründe bir uygulama. Çukurova Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 18(2), 387–398. http://sosyalbilimler.cu.edu.tr/dergi.asp?dosya=611
• Tetik, S. (2014). Yerel yönetimler açısından dönüştürücü liderlik: belediye çalışanlarına yönelik bir araştırma. Yönetim ve Ekonomi: Celal Bayar Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 21(1), 267–280. https://doi.org/10.18657/yecbu.93531
• Tuan Soh, T. M., Arsada, N. M., & Osman, K. (2010). The relationship of 21st century skills on students’ attitude and perception towards physics. Procedia - Social and Behavioral Sciences, 7(2), 546–554. https://doi.org/10.1016/j.sbspro.2010.10.073
• Vestal, K., & Massey, R. (1994). Work transformation in health care. Health Manpower Management, 20(3), 9–13. https://doi.org/10.1108/09552069410064847
• Walumbwa, F. O., Onva, B., Wang, P., & Lawler, J. J. (2005). Transformational leadership, organizational commitment, and job satisfaction: A comparative study of kenyan and U.S. financial firms. Human Resource Development Quarterly, 16(2), 235–256. https://doi.org/10.1002/hrdq.1135
• Wylie, D. A., & Gallagher, H. L. (2009). A transformational leadership behaviors in allied health professions. Journal of Allied Health, 38(2), 65–73.
• Yammarino, F. J., Dionne, S. D., Chun, J. U., & Dansereau, F. (2005). Leadership and levels of analysis: A state-of-the-science review. Leadership Quarterly, 16(6), 879–919. https://doi.org/10.1016/j.leaqua.2005.09.002