KAN GRUBU BAĞLAMINDA ÖĞRENME STİLLERİ VE ÖĞRENME ÇEVİKLİĞİ

Yıl 2024, Sayı: 99, 250 - 273, 29.09.2024

Murat Korucuk

https://doi.org/10.17753/sosekev.1478757

Öz

Bu çalışmanın amaçları öğrencilerin öğrenme stilleri ve öğrenme çevikliği düzeylerini belirlemek, öğrenme stillerinin öğrenme çevikliği üzerindeki etkisini ortaya koymak ile öğrencilerin öğrenme stilleri ve öğrenme çevikliği düzeylerinin kan gruplarına göre fark durumlarını tespit etmektir. Çalışmada nicel desenlerden genel tarama modeli kullanılmıştır. Çalışma evrenini Türkiye’de bulunan bir üniversitenin öğrencilerinin tamamı olan 19.733 öğrenci oluşturmaktadır. Çalışmada evreni oluşturan her bireye aynı oranda seçilme olasılığı sağlanabilmesi için rastgele hareket edilmiş ve 883 bireyden elde edilen veriler ile çalışma yürütülmüştür. Veri toplama aracı olarak Yazıcı ve Özgenel (2020) tarafından geliştirilen Marmara Öğrenme Çevikliği Ölçeği (MÖÇÖ) ile Süral ve Sarıtaş (2010) tarafından geliştirilen Grasha-Reichmann Öğrenme Stilleri Ölçeği (GRÖSÖ) ile katılımcıların kişisel bilgilerinin belirlenebilmesi amacıyla Kişisel Bilgi Formu’ndan yararlanılmıştır. Çalışmada öğrencilerin öğrenme stillerinin orta ve yüksek düzeyde yer aldığı; bağımsız, çekingen, bağımlı ve paylaşımcı öğrenme stili düzeylerinin orta düzeyde olduğu, iş birlikli ve rekabetçi öğrenme stili düzeylerinin ise yüksek düzey olduğu sonucuna ulaşılmıştır. Bu sonuca ek olarak öğrencilerin öğrenme çevikliği düzeylerinin genel olarak orta düzeyde yer aldığı ancak sadece öğrencilerin öz farkındalıklarının yüksek düzeyde olduğu tespit edilmiştir. Çalışmada öğrencilerin öğrenme stilleri ile öğrenme çevikliği düzeyleri arasında orta düzeyde, pozitif yönlü ve anlamlı bir ilişki olduğu sonucuna ulaşılmıştır. Çalışmada ulaşılan bir diğer sonuç ise öğrencilerin öğrenme stillerinin öğrenme çevikliklerinin % 67’sini açıkladığı ve öğrencilerin öğrenme stillerinin öğrenme çevikliğini %82 düzeyinde etkilediğidir. Öğrencilerin sahip oldukları öğrenme stilleri ile öğrenme çevikliği düzeylerinin kan gruplarına göre farklılaştığı tespit edilmiştir.

Anahtar Kelimeler

Kan grubu, Öğrenme stilleri, Öğrenme çevikliği

Etik Beyan

Araştırmanın her aşamasında etik ilkelere uygun hareket edilmiş ve bu kapsamda ölçek kullanım ve uygulama izinleri alınmıştır. Bunun yanında Kafkas Üniversitesi, Sosyal ve Beşerî Bilimler Bilimsel Araştırma ve Yayın Etiği Kurulu’nun 24.01.2024 tarih, 53 sayı-23 Kararı ile çalışma etik açıdan kabul edilmiştir.

Kaynakça

• Açık, S. (2013). Lise öğrencilerinin öğrenme stilleri ve problem çözme becerileri arasındaki ilişkinin incelenmesi (Tez No. 336332) [Yüksek lisans tezi, Abant İzzet Baysal Üniversitesi]. Yükseköğretim Kurulu Ulusal Tez Merkezi.
• Ahmadi, E., Malekierad, A. A., Maghsoudi, M., Abdolmohamadi, K., & Fathi, A. (2013). The relationship between Iranian undergraduate learners' blood type and their personality. Language in India, 13(2), 218.
• Aktepe, V. (2005). Eğitimde bireyi tanımanın önemi. Ahi Evran Üniversitesi Kırşehir Eğitim Fakültesi Dergisi, 6(2), 15-24.
• Aksoy, N. (2023). Yetkinlik yönetimi kapsamında çevrim içi eğitimleri alan çalışanların e-öğrenme stillerine göre sınıflandırılması ve farklı değişkenlerle değerlendirilmesi (Tez No. 821988) [Yüksek lisans tezi, Gazi Üniversitesi]. Yükseköğretim Kurulu Ulusal Tez Merkezi.
• Alan, B. (2017). Gregorc öğrenme stili sınıflaması ve öğrenme-öğretme durumlarının gregorc öğrenme stillerine göre düzenlenmesi. Anadolu Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 18(3), 1-12.
• Allen, J. (2016). Conceptualizing learning agility and investigating its nomological network. [Doctoral dissertation, Florida International University], Florida.
• Amira, R., & Jelas, Z. M. (2010). Teaching and learning styles in higher education institutions: Do they match? Procedia-Social and Behavioral Sciences, 7, 680-684.
• Argon, T., & Kaya, A. (2021). Öğretmenlerin öğrenme çevikliği ile ilgili görüşlerinin kişisel değişkenlere göre incelenmesi. Çağdaş Yönetim Bilimleri Dergisi, 8(1), 232-248.
• Arslan, B., & Babadoğan, C. (2005). İlköğretim 7. ve 8. sınıf öğrencilerinin öğrenme stillerinin akademik başarı düzeyi, cinsiyet ve yaş ile ilişkisi. Eurasian Journal of Educational Research, 21(14), 35-48.
• Avaroğulları, A. K., & Şaman, B. (2020). Sosyal bilgiler öğretmen adaylarının öğrenme stilleri ile eleştirel düşünme eğilimleri arasındaki ilişkinin incelenmesi. Mehmet Akif Ersoy Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 53, 411-434.
• Awla, H. A. (2014). Learning styles and their relation to teaching styles. International Journal of Language and Linguistics, 2(3), 241-245. https://doi.org/10.11648/j.ijll.20140203.23
• Aydın, M., Kırımlı, H., Yıldırım, M., & Çakıroğlu, Ü. (2023). Yetişkinlerin çevrimiçi ortamda buradalık algıları ile öğrenme çeviklikleri arasındaki ilişkilerin belirlenmesi. Eğitim Teknolojisi Kuram ve Uygulama, 13(1), 185-208. https://doi.org/10.17943/etku.1128558
• Azarkhordad, F., & Mehdinezhad, V. (2016). Explaining the students’ learning styles based on Grasha-Riechmann’s student learning styles. Journal of Administrative Management, Education and Training, 12(6), 72-79.
• Berends, M. (2012). Survey methods in educational research. In Handbook of complementary methods in education research (pp. 623-640). Routledge.
• Bernardi, R. A. (1994). Validating research results when Cronbach's alpha is below. 70: A methodological procedure. Educational and Psychological Measurement, 54(3), 766-775. https://doi.org/10.1177/0013164494054003023
• Bayırlı, A., Orkun, M. A., & Bayırlı, S. (2019). Öğrenme stilleri modellerinin incelenmesi. Maarif Mektepleri Uluslararası Eğitim Bilimleri Dergisi, 3(1), 71-83.
• Boydak, H. A. (2001). Öğrenme stilleri. Beyaz.
• Bozkurt, O., & Orak, Z. (2016). Türkiye'de akademik başarı değişkeni alanında yapılan öğrenme stilleriyle ilgili çalışmaların incelenmesi. Mustafa Kemal Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 13(35), 93-107.
• Brown, T. A. (2015). Confirmatory factor analysis for applied research. Guilford.
• Buluş, M., Duru, E., Balkıs, M., & Duru, S. (2011). Öğretmen adaylarında öğrenme stratejilerinin ve bireysel özelliklerin akademik başarıyı yordamadaki rolü. Eğitim ve Bilim, 36(161), 186-198.
• Can, A. (2018). Quantitative data analysis in the scientific research process with SPSS. Pegem Academy.
• Canaslan, A., & Güçlü, N. (2020). Öğretmenlerin öğrenme çevikliği: Ölçek geliştirme çalışması. Kastamonu Education Journal, 28(5), 2071-2083. https://doi.org/10.24106/kefdergi.746504.
• Cevahir, E. (2022). SPSS ile nicel veri analizi rehberi. Kibele.
• Çapık, C. (2014). Geçerlik ve güvenirlik çalışmalarında doğrulayıcı faktör analizinin kullanımı. Anadolu Hemşirelik ve Sağlık Bilimleri Dergisi, 17(3), 196-205.
• Çetin, Y. (2023). ARCS Öğretim tasarımı modelinin öğrencilerinin biyoloji dersi başarısı, motivasyonu, öğrenme çevikliği ve eleştirel ortaöğretim düşünme engelleri üzerine etkisi. (Tez No. 775162) [Doktora tezi, Aydın Adnan Menderes Üniversitesi]. Yükseköğretim Kurulu Ulusal Tez Merkezi.
• De Meuse, K. P., Dai, G., Eichinger, R. W., Page, R. C., Clark, L. P., & Zewdie, S. (2011). The development and validation of a self-assessment of learning agility (Technical Report). Minneapolis: Korn/Ferry International.
• De Meuse, K. P., Dai, G., & Hallenbeck, G. S. (2010). Learning agility: A construct whose time has come. Consulting Psychology Journal: Practice and Research, 62(2), 119-130. https://doi.org/10.1037/a0019988
• DeRue, D. S., Ashford, S. J., & Myers, C. G. (2012). Learning agility: In search of conceptual clarity and theoretical grounding. Industrial and Organizational Psychology, 5(3), 258-279. https://doi.org/10.1111/j.1754-9434.2012.01444.x
• Diaz, D. P., & Cartnal, R. B. (1999). Students learning styles in two classes. College Teaching, 47(4), 130-136.
• Dikmen, M., Tuncer, M., & Şimşek, M. (2018). Öğrenme stilleri ile öğrenmeye yönelik tutum arasındaki ilişki. Uluslararası Sosyal Araştırmalar Dergisi, 11(57), 388-400.
• Dyer, A. R., Stamler, J., Shekelle, R. B., & Schoenberger, J. (1976). The relationship of education to blood pressure: findings on 40,000 employed Chicagoans. Circulation, 54(6), 987-992. https://doi.org/10.1161/01.cir.54.6.987
• Eichinger, R. W., & Lombardo, M. M. (2004). Learning agility as a prime indicator of potential. People and Strategy, 27(4), 12.
• Ekici, G. (2013). Gregorc ve Kolb öğrenme stili modellerine göre öğretmen adaylarının öğrenme stillerinin cinsiyet ve genel akademik başarı açısından incelenmesi. Eğitim ve Bilim 38(167), 100-120.
• Elban, M. (2018). Learning styles as the predictor of academic success of the pre-service history teachers. European Journal of Educational Research, 7(3), 659-665. https://doi.org/10.12973/eu-jer.7.3.659
• Erkorkmaz, Ü., Etikan, İ., Demir, O., Özdamar, K., & Sanisoğlu, S. Y. (2013). Doğrulayıcı faktör analizi ve uyum indeksleri. Türkiye Klinikleri Journal of Medical Sciences, 33(1), 210-223. https://doi.org/10.5336/medsci.2011-26747
• Fraenkel J. R., & Wallen, N. E. (2006). How to design and evaluate research in education. (6th Ed.). McGraw-Hill.
• Furukawa, T. (1930). A study of temperament and blood-groups. Journal of Social Psychology, 1(4), 494. https://doi.org/10.1080/00224545.1930.9714153
• Gencel, İ. E. (2007). Kolb'un deneyimsel öğrenme kuramına dayalı öğrenme stilleri envanteri-III'ü Türkçeye uyarlama çalışması. Dokuz Eylül Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 9(2), 120-139.
• George, D., & Mallery, M. (2001). SPSS for Windows step by step: A simple guide and reference 10.0 update. (3rd ed.). Allyn and Bacon.
• Given, B. K. (1996). Learning styles; A synthesized model. Journal of Accelerated Learning and Teaching, 21, 11- 44.
• Gravett, L. S., & Caldwell, S. A. (2016). Learning agility: The impact on recruitment and retention. PalgroveMacmillan. https://doi.org/10.1057/978-1-137-59965-0
• Günday, F. İ. (2023). Ortaokul 7.sınıf öğrencilerinin üst bilişsel okuma stratejileri ve öğrenme stilleri. (Tez No. 835510) [Yüksek lisans tezi, Ağrı İbrahim Çeçen Üniversitesi]. Yükseköğretim Kurulu Ulusal Tez Merkezi.
• Güven, M. (2004). Öğrenme stilleri ile ögrenme stratejileri arasındaki ilişki. (Tez No.143975). [Doktora tezi, Anadolu Üniversitesi]. Yükseköğretim Kurulu Ulusal Tez Merkezi.
• Harrington, D. (2009). Confirmatory factor analysis. Oxford.
• Healey, M., Kneale, P., & Bradbeer, J. (2005). Learning styles among geography undergraduates: An international comparison. Area, 37(1), 30-42.
• Howard, D. (2017). Learning agility in education: analysis of pre-service teacher's learning agility and teaching performance. [Doctoral dissertation, Tarleton State University], Texas. https://istatistik.yok.gov.tr/ adresinden 13.01.2024 tarihinde erişilmiştir.
• Ilgaz, H. (2018). Bireysel farklılıklar kapsamında çevrimiçi öğrenme araştırmalarına ilişkin sistematik bir derleme. Journal of Theoretical Educational Science, 11(4), 1003-1018. https://doi.org/10.30831/akukeg.407289
• Jonassen, D. H., & Grabowski, B. L. (2012). Handbook of individual differences, learning, and instruction. Routledge.
• Kanazawa, M. (2021). Relationship between abo blood type and personality in a large-scale survey in Japan. International Journal of Psychology and Behavioral Sciences, 11(1), 6-12. https://doi.org/10.4992/jjpsy.85.13016
• Karamustafaoğlu, O., Şeker, Ş., Şahin, H., & Denizli, Z. (2016). Ortaokul öğrencilerinin öğrenme stillerinin farklı değişkenlerle incelenmesi. Gazi Eğitim Bilimleri Dergisi. 2(1) 51‐68.
• Kasiktsi-Chasan, C. (2023). Okul öncesi dönemde çocukların öğrenme stillerinin incelenmesi (Tez No. 799362). [Yüksek lisans tezi, Trakya Üniversitesi]. Yükseköğretim Kurulu Ulusal Tez Merkezi.
• Kaya, A. (2020). Öğrenme çevikliği, öğretmen kalitesi ve öğretmenin okulda kalma tutumuna ilişkin öğretmen görüşleri (Tez No. 552332) [Doktora tezi, Bolu Abant İzzet Baysal Üniversitesi]. Yükseköğretim Kurulu Ulusal Tez Merkezi.
• Kazu, İ.Y., & Özdemir, O. (2009, Şubat 11-13). Öğrencilerin bireysel özelliklerinin yapay zekâ ile belirlenmesi (bulanık mantık örneği) [Sözlü bildiri]. Akademik Bilişim Konferansı Bildirileri, Şanlıurfa.
• Keefe, J. W. (1979). Learning style: An overview. Student learning styles: Diagnosing and prescribing programs, 1(1), 1-17.
• Kolb, A. Y., & Kolb, D. A. (2005). Learning styles and learning spaces: Enhancing experiential learning in higher education. Academy of Management Learning & Education, 4(2), 193-212. https://doi.org/10.5465/AMLE.2005.17268566
• Kuzgun, Y. (2004). Eğitimde bireysel farklılıklar. Nobel.
• Lombardo, M. M., & Eichinger, R. W. (2000). High potentials as high learners. Human Resource Management, 39(4), 321-329. https://doi.org/10.1002/1099-050X(200024)39:4<321::AID-HRM4>3.0.CO;2-1
• Masic, A., Polz E., & Becirovic, S. (2020). The relationship between learning styles, gpa, school level and gender. European Researcher, 11(1), 51-60. https://doi.org/10.13187/er.2020.1.51
• Matthews, D. B. (1996). An investigation of learning styles and perceived academic achievement for high school students. Clearing House, 69(49), 249-255.
• McCarthy, B. (1982). Improving staff development through cbam and 4mat. Educational Leadership. 40(1), 20-25.
• Milani, R., Setti, I., & Argentero, P. (2021). Learning agility and talent management: A systematic review and future prospects. Consulting Psychology Journal: Practice and Research, 73(4), 349-386. https://doi.org/10.1037/cpb0000209
• Mitchinson, A., & Morris, R. (2014). Learning about learning agility. Center for Creative Leadership, 1-20.
• Murray, J., & Harvey R. (1994). Learrning styles and approaches to learning: Distinguishing between concepts and instruement. British Journal of Educational Psychology, 64, 373-388. https://doi.org/10.1111/j.2044-8279.1994.tb01110.x
• Özdemir, S. (2023). Öğretmenlerin öğrenme çevikliği ile örgütsel mutluluğu arasındaki ilişki. (Tez No. 838845) [Yüksek lisans tezi, Giresun Üniversitesi]. Yükseköğretim Kurulu Ulusal Tez Merkezi.
• Pallant, J. (2017). SPSS kullanma klavuzu spss ile adım adım veri analizi. (S. Balcı, B. Ahi, Çev. Edt.). Anı.
• Pehlivan, K. B. (2010). Öğretmen adaylarının öğrenme stilleri ve öğretmenlik mesleğine yönelik tutumları üzerine bir çalışma. İlköğretim Online, 9, 749-763.
• Peker, M., Mirasyedioğlu, Ş., & Yalın, H. İ. (2003). Öğrenme stillerine dayalı öğretimde 4 mat öğretim modeli. Pamukkale Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 13(13), 1-14.
• Price, L. (2004). Individual differences in learning: Cognitive control, cognitive style, and learning style. Educational psychology, 24(5), 681-698. https://doi.org/10.1080/0144341042000262971
• Recker, M. M., & Pirolli, P. (1995). Modeling individual differences in students' learning strategies. The Journal of the Learning Sciences, 4(1), 1-38.
• Salar, R., Turgut, Ü., Aksakallı, A., & Gürbüz, F. (2016). Bireysel farklıkların öğretim sürecine yansımasına dair öğretmen görüşlerinin incelenmesi: Nitel bir araştırma. Bayburt Eğitim Fakültesi Dergisi, 11(2), 431-444.
• Saputra, N., Abdinagoro, S. B., & Kuncoro, E. A. (2018). The mediating role of learning agility on the relationship between work engagement and learning culture. Pertanika Journal of Social Sciences and Humanities, 26, 117-130.
• Schermelleh-Engel, K., & Moosbrugger, H. (2003). Evaluating the fit of structural equation models: Tests of significance and descriptive goodness-of-fit measures. Methods of Psychological Research Online, 8(2), 23-74.
• Seven, M. A., & Engin, A. O. (2008). Öğrenmeyi etkileyen faktörler. Atatürk Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 12(2), 189-212.
• Shelby, L. B. (2011). Beyond Cronbach's alpha: Considering confirmatory factor analysis and segmentation. Human Dimensions of Wildlife, 16(2), 142-148. https://doi.org/10.1080/10871209.2011.537302
• Snyder, R. F. (2000). The relationship between learning styles/multiple intelligences and academic achievement of high school students. High School Journal, 83(2), ll-21.
• Süral, S., & Sarıtaş, E. (2010). Grasha-reichmann öğrenme ve öğretme stili ölçeklerinin Türkçe uyarlama çalışması. Education Sciences, 5(4), 2162-2177.
• Şimşek, P. (2013). Araştırmaya dayalı öğrenmenin madde konusunda ilköğretim öğrencilerinin akademik başarıları, kavramsal anlamaları, tutumları, bilimsel süreç ve iletişim becerileri üzerine etkisi (Tez No.349 963) [Doktora tezi, Marmara Üniversitesi]. Yükseköğretim Kurulu Ulusal Tez Merkezi.
• Şimşek, N. (2002). BİG 16 Öğrenme biçemleri envanteri. Eğitim Bilimleri ve Uygulama, 1, 34-47.
• Torrance, E. P., & Rockenstein, Z. L. (1988). Styles of thinking and creativity. In R. R. Schmeck (Ed), Learning strategies and learning styles (pp.275-290). Plenum.
• Uysal, İ., & Kılıç, A. F. (2022). Normal distribution dilemma. Anadolu Journal of Educational Sciences International, 12(1), 220-248. https://doi.org/10.18039/ajesi.962653
• Ülgen, G. (1996). Kavram geliştirme-kuram ve uygulamalar. Setma.
• Ültanır, E., Ültanır, Y. G., & Temel, G. Ö. (2012). Üniversite öğrencilerinin öğrenme stillerinin felder-silverman envanteri bağlamında incelenmesi. Eğitim ve Bilim, 37(163), 29-42.
• Veznedaroğlu, R. L., & Özgür, A. O. (2005). Öğrenme stilleri: tanımlamalar, modeller ve işlevleri. İlköğretim Online, 4(2), 1-16.
• Vizeshfar, F., & Torabizadeh, C. (2017). The effect of teaching based on dominant learning style on nursing students' academic achievement. Nurse Education in Practice, 8, 103-108. https://doi.org/10.1016/j.nepr.2017.10.013
• Wynd, W. R., & Bozman, C. S. (1996). Student learning style: A segmentation strategy for higher education. Journal of Education for Business, 71(4), 232-235. https://doi.org/10.1080/08832323.1996.10116790
• Yazıcı, Ş. (2020). Öğretmenlerin öğrenme çevikliği, değişime hazır olma durumları ve performansları arasındaki ilişkiler örüntüsü. (Tez No.) [Doktora tezi, Marmara Üniversitesi-İstanbul Sabahattin Zaim Üniversitesi]. Yükseköğretim Kurulu Ulusal Tez Merkezi.
• Yazıcı, Ş., & Özgenel, M. (2020). Marmara Öğrenme Çevikliği Ölçeğinin Geliştirilmesi, Geçerlik ve güvenirlik çalışması. Journal of History School, 44, 365-393. http://dx.doi.org/10.29228/Joh41492
• Yeşilyurt, E. (2019). Öğrenme stili modelleri: teorik temelleri bağlamında kapsayıcı bir derleme çalışması. OPUS International Journal of Society Researches, 14(20), 2169-2226. http://dx.doi.org/10.26466/opus.60350