Vocational School Child Development Program Students' Opinions about Preschool Education Envıronments and Their Practıces in Institutions

Yıl 2025, Sayı: 103, 107 - 120, 10.09.2025

Özlem Bal , Fatime Sabahat Işıktekiner , Kerim Aktaş

https://doi.org/10.17753/sosekev.1635907

Öz

The aim of this study is to examine the views of associate degree students enrolled in the Child Development Program regarding preschool education institutions in which they participate as part of their practicum course, and to investigate the contributions of practical training to their personal and professional development. The study group consists of 62 second-year students enrolled in the Child Development Program who carried out their practicum during the 2023–2024 academic year within the scope of the “Preschool Education Institutions I-II” courses. This research is designed as a qualitative study, and data were collected through a semi-structured interview form and analyzed using content analysis. According to the findings, the preschool classrooms where the practicum took place were found to be insufficient in terms of physical equipment, and the instructional process was predominantly based on lecturing and question–answer techniques. It was also determined that technological tools in the classrooms were mostly used for instructional presentations, music activities, or dancing, and that outdoor areas were largely unused. In the learning centers, it was observed that children mostly played with housekeeping toys, blocks, and cars; they participated enthusiastically in movement-based activities but had difficulty maintaining attention during activities that required extended periods of sitting. The majority of the students stated that classroom teachers guided them with appropriate communication during or after the practicum. Furthermore, all participants emphasized that the practicum experience significantly contributed to the development of their professional knowledge, skills, and competencies. In conclusion, it can be stated that practicum courses conducted in preschool education institutions provide meaningful contributions to both the professional and personal development of Child Development Program students.

Anahtar Kelimeler

Child development , Application in pre-school education institutions , Learning center

MESLEK YÜKSEKOKULU ÇOCUK GELİŞİMİ PROGRAMI ÖĞRENCİLERİNİN OKUL ÖNCESİ EĞİTİM ORTAMLARI İLE İLGİLİ GÖRÜŞLERİ VE KURUMLARDA UYGULAMALARI

Öz

Bu araştırmanın amacı, okul öncesi eğitim kurumlarında uygulama dersi kapsamında öğrenim gören ön lisans düzeyindeki Çocuk Gelişimi Programı öğrencilerinin söz konusu kurumlara ilişkin görüşlerini ortaya koymak ve uygulamalı eğitimin öğrencilerin gelişimine olan katkılarını incelemektir. Araştırmanın çalışma grubunu, 2023-2024 eğitim-öğretim yılı içerisinde “Okul Öncesi Eğitim Kurumları I-II” dersleri kapsamında uygulama yapan, Çocuk Gelişimi Programı ikinci sınıfta öğrenim gören toplam 62 öğrenci oluşturmaktadır. Nitel araştırma desenine sahip bu çalışmada, veriler yarı yapılandırılmış görüşme formu aracılığıyla toplanmış ve içerik analizi yöntemiyle çözümlenmiştir. Elde edilen bulgular doğrultusunda, uygulama yapılan okul öncesi eğitim sınıflarının fiziksel donanım açısından yetersiz olduğu, öğretim sürecinde çoğunlukla anlatım ve soru-cevap yöntemlerinin tercih edildiği tespit edilmiştir. Sınıflarda bulunan teknolojik araçların genellikle sadece konu anlatımı ya da şarkı öğretimi, dans etme amacıyla kullanıldığı; sınıf dışı alanların ise büyük ölçüde atıl durumda bırakıldığı belirlenmiştir. Öğrenme merkezlerinde çocukların ağırlıklı olarak evcilik materyalleri, bloklar ve arabalarla oynadığı; hareket temelli etkinliklere istekle katıldıkları, ancak uzun süre oturmayı gerektiren etkinliklerde dikkat sürelerinin azaldığı ifade edilmiştir. Öğrencilerin büyük çoğunluğu, uygulama sürecinde sınıf öğretmenlerinin kendilerini uygun bir iletişim diliyle yönlendirdiğini ifade etmiştir. Ayrıca tüm katılımcılar, uygulama deneyiminin mesleki bilgi, beceri ve yeterliliklerinin gelişimine önemli katkı sağladığını belirtmiştir. Bu doğrultuda okul öncesi eğitim kurumlarında yürütülen uygulama derslerinin, Çocuk Gelişimi Programı öğrencilerinin hem mesleki hem de kişisel gelişimlerine anlamlı düzeyde katkı sunduğu söylenebilir.

Anahtar Kelimeler

Çocuk gelişimi , Okul öncesi eğitim kurumlarında uygulama , Öğrenme merkezi

Kaynakça

• Aarkrog, V. (2005). Learning in the workplace and the signifcance of school-based education: a study of learning in a Danish vocational education and training programme. International Journal of Lifelong Education, 24(2), 137–147. https://doi.org/10.1080/02601370500056268
• Acar-Çiftci, Y. (2022). Bilgi ve eylem arasında köprü oluşturmak: Çocuk gelişimi önlisans programı öğrencilerinin yaz stajlarındaki öğrenmeleri üzerine bir değerlendirme. Medeniyet Eğitim Araştırmaları Dergisi, 6(1), 45-64.
• Akgül, M. Ş., & Akgül, N. (2020). Okul öncesi eğitim kurumlarının değerlendirilmesi ve çocuk gelişimi öğrencilerine faydasının incelenmesi. Tokat Gaziosmanpaşa Üniversitesi Sosyal Bilimler Araştırmaları Dergisi, Sonbahar Özel Sayı, 38-45. https://dergipark.org.tr/tr/pub/gopsbad/issue/57502/802876
• Aral, N., Kandır, A., & Can Yaşar, M. (2003). Okul öncesi eğitim 1. Ya-Pa.
• Aslan, M., & Sağlam, M. (2018). Öğretmenlik uygulaması dersinin öğretmen adaylarının görüşlerine göre değerlendirilmesi. Hacettepe Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 33(1), 144- 162. https://doi.org/10.16986/HUJE.2017.030313
• Aysu, B., & Aral, N. (2016). Okul öncesi öğretmenlerinin öğrenme merkezleri hakkındaki görüş ve uygulamalarının incelenmesi. Kastamonu Eğitim Dergisi, 24(5), 2561-2574.
• Büyüköztürk, Ş., Kılıç Çakmak, E., Akgün, Ö. E., Karadeniz, Ş., & Demirel, F. (2014). Bilimsel araştırma yöntemleri (Genişletilmiş 17. baskı), Pegem.
• Civelek, P., & Özyılmaz-Akamca, G. Ö. (2018). Açık alan etkinliklerinin okul öncesi dönemdeki çocukların bilimsel süreç becerilerine ait kazanımlarının gelişimine etkisi. Kastamonu Eğitim Dergisi, 26(6), 2011-2019. https://doi.org/10.24106/kefdergi.2297
• Daş, B., Aslan, A., & Yadigaroğlu, E. (2021). Okul dışı öğrenme ortamlarının 4-6 yaş çocuklarının sağlığı, gelişimi ve sürdürülebilir kalkınma bilinci üzerindeki etkileri. Journal of Research in Informal Environments, 6(1), 87-124.
• Demir, Ö., & Çamlı, Ö. (2011). Öğretmenlik uygulaması dersinde uygulama okullarında karşılaşılan sorunların sınıf ve okul öncesi öğretmenliği öğrenci görüşleri çerçevesinde incelenmesi: nitel bir çalışma. Uludağ Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 24(1), 117-139.
• Dinçer, S., & Kapısız, T. (2013). Öğretmen adaylarının uygulama dersleri ile ilgili yapılan akademik çalışmalarının içerik analizi. Gaziantep University Journal of Social Sciences, 12(2), 281-294.
• Eraslan, A. (2009). İlköğretim matematik öğretmen adaylarının öğretmenlik uygulaması üzerine görüşleri. Necatibey Eğitim Fakültesi Elektronik Fen ve Matematik Eğitimi Dergisi, 3(1), 207-221.
• Erden, E. (2010). Problems that preschool teachers face in the curriculum implementation (Tez No. 263041) [Yüksek lisans tezi, Orta Doğu Teknik Üniversitesi]. Yükseköğretim Kurulu Ulusal Tez Merkezi.
• Einardottir, J. (2005). We can decide what to play! children’s perception of quality in an Icelandic playschool. Early Education & Development, 16(4), 469-488. https://doi.org/10.1207/1556693516047
• Gürbüztürk, O., & Çalış, N. (2019). Okul öncesi öğretmen adaylarının öğretmenlik uygulamasında karşılaştıkları sorunlar (İnönü Üniversitesi Örneği). İnönü Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü Dergisi, 6(12), 108-122.
• Karadüz, A., Eser, Y., Şahin, C., & İlbay A. (2009). Eğitim fakültesi son sınıf öğrencilerinin görüşlerine göre öğretmenlik uygulaması dersinin etkililik düzeyi. Mustafa Kemal Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 6(11), 442-455.
• Karatuzla, M., & Bağçı, E. (2020). Sağlık hizmetleri meslek yüksekokulu öğrencilerinin uygulama stajlarının kalite ve verimlilik açısından değerlendirilmesi. Sağlık Hizmetleri ve Eğitimi Dergisi, 4(1), 1-7. https://doi.org/10.35333/JOHSE.2020.188
• Kaya, K., Kağızmanlı, B. , Aydın, M., & Özgüler, A. T. (2017). Ön lisans eğitimindeki öğrencilerin staj uygulamasına bakışları: Malatya meslek yüksekokulu örneği. Eğitim ve Öğretim Araştırmaları Dergisi, 6(4), 186-192.
• Koçyiğit, S.(2014). Çocukların bakış açısıyla okul öncesi eğitim. Pamukkale Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 36(II), 203-214.
• Marzano, R. J., & Marzano, J. S. (2003). The key to classroom management. Educational Leadership, 61(1),6-13. MEB (2024). Güncellenen Okul Öncesi Eğitim Programı. MEB.
• Miles, M.-B., & Huberman, A.-M. (2021). Analizde ilk adımlar. S.Akbaba Altun & A.Ersoy (Eds.), Nitel veri analizi içinde (ss. 50-89). Pegem.
• Öz, G., Özden, S., & Özkuk, Ö. (2014). Ön lisans programlarında staj eğitiminin önemi: Dumlupınar üniversitesi Kütahya sosyal bilimler meslek yüksekokulu örneği. 1. Ulusal Meslek Yüksekokulları Sosyal ve Teknik Bilimler Kongresi’nde sunulan bildiri (ss. 265-280). Bülent Ecevit Üniversitesi, Zonguldak.
• Polat, Ö., & Niran, Ş. (2021). Okul öncesi eğitimi öğretmen adaylarının öğretmenlik uygulamasına ilişkin görüşleri ve uygulamada karşılaştıkları sorunlar. Medeniyet Eğitim Araştırmaları Dergisi, 5 (2), 40-57.
• Ramazan, O., & Yılmaz, E. (2017). Okul öncesi öğretmen adaylarının okul deneyimi ve öğretmenlik uygulamalarına yönelik görüşlerinin incelenmesi. Abant İzzet Baysal Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 17(1), 332-349. https://doi.org/10.17240/aibuefd.2017.17.28551-304638
• Ritter, J. T., & Hancock, D. R. (2004). Explaring the relationship between certification sources, experience levels, and classroom magement orientations of classroom Teachers. Teaching and Teacher Education, 23(7), 1206 – 1216. https://doi.org/10.1016/j.tate.2006.04.013
• Seçer, Z., Çeliköz, N., & Kayılı, G. (2010). Okul öncesi öğretmenliği okul uygulamalarında yaşanan sorunlar ve çözüm önerileri. Van Yüzüncü Yıl Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 7(1), 128-152.
• Şahin, İ., T., (2013). Preschool teachers beliefs and practices related to developmentally app ropriate classroom management (Tez No. 250692) [Doktora tezi, Orta Doğu Teknik Üniversitesi]. Yükseköğretim Kurulu Ulusal Tez Merkezi.
• Şimşek, S., Alkan, V., & Erdem, A. R. (2013). Öğretmenlik uygulamasına ilişkin nitel bir çalışma. Pamukkale Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 34, 63-73. https://doi.org/10.9779/PUJE624
• Temel, A. Ö., & Türkoğlu, B. (2023). Okul Öncesi Öğretmenlerinin Eğitimde Web 2.0 Araçlarının Kullanımına Yönelik Görüşlerinin İncelenmesi. Necmettin Erbakan Üniversitesi Ereğli Eğitim Fakültesi Dergisi, 5(Özel Sayı), 217-243. https://doi.org/10.51119/ereegf.2023.43
• Tonga, F. E., & Tantekin-Erden, F. (2021). Okul öncesi öğretmen adaylarının ve uygulama öğretmenlerinin öğretmenlik uygulaması dersine ilişkin görüşlerinin incelenmesi. Yaşadıkça Eğitim, 35(1), 20-37. https://doi.org/10.33308/26674874.2021351228
• Tunç, Y., & Dal, M. (2018). Sağlık hizmetleri meslek yüksekokulu öğrencilerinin yaz stajı hakkındaki görüş ve önerileri: Iğdır Üniversitesi örneği. Researcher, 6(3), 377-403.
• Uzun, M., & Köse, A. (2017). Okul öncesi eğitimde değerler eğitiminin uygulanmasına yönelik öğretmen görüşleri. Bayburt Eğitim Fakültesi Dergisi, 12(23), 305-338.
• Yenal, S., & Gültekin, T. (2019). Sağlık hizmetleri meslek yüksekokulu son sınıf öğrencilerinin klinik uygulamalarda karşılaştıkları güçlükler. İnönü Üniversitesi Sağlık Hizmetleri Meslek Yüksek Okulu Dergisi, 7(1), 58-66. https://doi.org/10.33715/inonusaglik.547551
• Yıldırım, A., & Şimşek, H. (2013). Sosyal bilimlerde nitel araştırma yöntemleri (3. baskı). Seçkin.