FİNANSAL PİYASALARIN VE KURUMLARIN YABANCI YATIRIMCI ÇEKMEDE ROLÜ: PANEL VERİ ANALİZİ İLE GELİŞMEKTE OLAN ÜLKELER ÜZERİNE BİR ARAŞTIRMA

Yıl 2023, Cilt: 5 Sayı: 13, 169 - 188, 31.12.2023

Silsila Shafi Ozan Özdemir

Öz

İkinci dünya savaşından sonra, yabancı sermaye yatırımın önemini fark eden gelişmekte olan ülkeler, yabancı yatırımcıları ülkelerine çekebilmek için politikalar üretmeye ve yenilemeye çalışmışlardır. Yabancı yatırımcıların bir ülkeye çekilmesinde birçok faktör etkili olmaktadır; çünkü yatırımcılar yabancı ülkelere yatırım yaparak kârlarını maksimize etmeyi amaçlar ve bu kârı dış faktörler belirlemektedir. Bu bağlamda makalenin amacı, gelişmekte olan ülkeler grubundan 2001-2021 yılları arasında verilere ulaşılması kısıtına göre seçilmiş 15 ülkede finansal piyasaların ve kurumların gelişmişlik düzeyi yabancı yatırımcı çekme üzerindeki etkilerini araştırmaktır. Makalenin bağımlı değişkeni yabancı yatırımcı çekme ve bağımsız değişkeni ise finansal gelişme endeksidir. Değişkenler arasındaki ilişki panel veri analizi ile test edilmiştir. Analiz sonuçlarına göre, finansal gelişme endeksi değişkeninin yabancı yatırımcı çekme değişkeni üzerindeki etkisi pozitif ve istatistiksel olarak anlamlı bulunmuştur. Ayrıca, kontrol değişkenleri arasında ticari açıklık ve yurtiçi yatırım düzeyinin yabancı yatırımcı çekme üzerinde pozitif etkisi varken, piyasa büyüme ve enflasyon oranının ise yabancı yatırımcı çekmede etkili faktörler olmadığı ortaya konulmuştur.

Anahtar Kelimeler

Panel Veri Analizi, Finansal Gelişme, Yabancı Yatırımcı, Gelişmekte Olan Ülkeler

Kaynakça

• Agyapong, D. ve Bedjabeng, K. (2020). External debt stock, foreign direct investment and financial development. Journal of Asian Business and Economic Studies, 5(2), 81-98.
• Akbulut, M. (2009). Doğrudan Yabancı Sermaye Yatırımları: Büyüme ve İstihdam İlişkisi. (Yayımlanmamış yüksek lisans tezi). Karaman.
• Aksoy, E., Odabaşıoğlu, F., Soylu, N., Şahin, S., Görmez, Y. ve Mutlu, Ç. (2016). Para Banka Kredi ve Finansal Sistem. (G. Delice ve İ. Ege, Ed.). Ankara: Gazi Kitabevi Tic. Ltd. Şti.
• Altın, S. (2003). Türkiye Ekonomisinin Gelişimi Açısından Dış Kaynakların Değerlendirilmesi. (Yayımlanmamış yüksek lisans tezi). T.C. Süleyman Demirel Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Isparta.
• Arık, Ş., Akay, B. ve Zanbak, M. (2013). Doğrudan Yabancı Yatırımları Belirleyen Faktörler: Yükselen Piyasalar Örneği. Anadolu Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 14(2), 97-110.
• Aslan, A., Altınöz, B. ve Esmeray, M. (2019). Finansal Gelişmenin Doğrudan Yabancı Yatırımlar Üzerindeki Etkisi: Türkiye Örneği. Uluslararası Yönetim İktisat ve İşletme Dergisi, 15(3), 649