Köy - Kent Geçiş Bölgesi: Ekoton - İstanbul Köyleri Örneği

Yıl 2018, Cilt: 2 Sayı: 1, 39 - 62, 26.06.2018

Fourkan Chalil

Öz

İstanbul ve Kocaeli kentleri sınırları içerisinde bulunan köylerin 6360 sayılı kanun kapsamında mahalleye dönüştürülmesi, yeni bir köy tanımı ihtiyacını doğurmuştur. Bu bağlamda köy ile kent arasındaki ayırımın hangi eksende şekillendiği sorunsalı yeniden gündeme gelmiştir. Kenti anlama iddiasındaki modern sosyolojinin; köy ve kent arasına keskin sınırlar çekme çabası içerisinde olması hem köyün hem de kentin doğru analizi noktasında yetersiz gibi gözükmektedir. Fonksiyonel ve yönetimsel sınır farklılıklarının yanı sıra köy ve kent karakteri taşıyan birimlerin arasında bir derece farklılığın bulunması, söz konusu iki birimin keskin bir şekilde ayrılamayacağının göstergesidir.

Bu çalışmada İstanbul ilinin Anadolu yakasından 3 (üç), Avrupa yakasından 3 (üç) olmak üzere belirlediğim toplam 6 (altı) yerleşim birimi; çoğunlukla ikincil veri kaynaklarından yararlanılarak incelenecek; hem köy kem de kent karakteri taşıyan kimi bölgelerin ne olduğu sorusuna bir cevap aranacak, yanı sıra ne kent ne de köy olabilen bu yerleşim birimlerinin nasıl ortaya çıktığı incelenecektir.

Anahtar Kelimeler

Kent, Köy, Ekoton, Göç, Kent Sosyolojisi, Köy Sosyolojisi

Kaynakça

• Aslanoğlu, R. (1998). Kent, Kimlik, Küreselleşme. Bursa: Asa Yayınevi.
• Bookchin, M. (1999). Kentsiz Kentleşme, Yurttaşlığın Yükselişi ve Çöküşü, Çev. B. Özyalçın. İstanbul: Ayrıntı Yayınları.
• Boran, B. (1945). Toplumsal Yapı Araştırmaları. Ankara: Türk Tarih Kurumu
• BURGESS, E (1925), The Growth of the City, The City içinde. Park, Burgess ve McKenzie (der). University of Chicago Press, ss. 47-62.
• Centre of Sorting Out the Possibilties, R. G. Knight (der.), Cities in a Global Society, London, Sage Publications.
• Demet Yücel, S. (2013. Bitişik Ekosistemler Arasındaki Sınırlar: Ekolojik Geçiş Zonları. Tasarım+Kuram Dergisi, Sayı 15.
• Durkheim, E. (1964) .The Division of Labour. George Simpson (trans). New York – London: Free Press.
• Friedmann, J. (1986). The World City Hipothesis, Development and Change, 17, s. 69-83.
• Friedmann, J. (1995). Where We Stand: A Decade of World City Research, Paul L. Knox and Peter J. Taylor (der.), World Cities in a World System, Cambridge:
• Cambridge University Press, s. 171-191.
• Gans, H. J., (1962). “Urbanism and Suburbanism as a Way of Life”, in A. M. Rose ed. Human Behaviour and Soccial Processes, Houghton Mifflin, Boston, s. 625-648.
• Geray, C. (1968). Toplum Kalkınması Örnek Olay Araştırmaları Konusunda Bir Deneme. Ankara Üniversitesi SBF Dergisi, 23 (4), 183-214
• Geray, C. (1975). Türkiye’de Kırsal Yerleşme Düzeni ve Köy Kent Yaklaşımı. Ankara Üniversitesi SBF Dergisi, 30 (1), 45-66.
• Gottman, J. (1989). What are Cities Becoming The.
• Güçbilmez, E. (1972). Yenimahalle ve Kayadibi Karşılaştırmalı Bir Köy Araştırması. Ankara: Sevinç Matbaası.
• Hall, P. (1966). The World Cities, London, Weidenfeld & Nicolson.
• Harris, C. D. ve Ullman, E. L. (2002). Kentin Doğası. (Alkan. A ve Duru B.) 20. Yüzyıl Kenti. Ankara: İmge Yayınevi, 55-75.
• Harvey, D., (2003). Sosyal Adalet ve Şehir. Moralı M. (Çev). İstanbul: Metis Yayınları.
• Hayta, Y. (2016). Kent Kültürü ve Değişen Kent Kavramı. Bitlis Eren Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 5 (2), 165-184.
• İsbir, E. G. (1982). Kentleşme Metropoliten Alan ve Yönetimi. Ankara: AİTİA Yayınları.
• Kanbak, A. (2013). Chicago Okulu. Uğurlu, Ö., Pınarcıoğlu, N. Ş., Kanbak, A., Şiriner, M. (der) Türkiye Perspektifinden Kent Sosyolojisi Çalışmaları içinde, İstanbul: Örgün Yayınevi.
• Kartal, G. K. (1978). Kentleşme ve İnsan, Ankara: TODAİE Yayını.
• Kavruk, H. (2014). Köy ve Mahalle: Yerleşim ve Yönetim Birimi. İstanbul: Odak Yayınları.
• Kazgan, G. (2005). Türkiye Ekonomosinde Krizler: 1920-2001. İstanbul: Bilgi Üniversitesi Yayınları.
• Keleş, R. (1961). Şehir ve Bölge Planlaması Bakımından Şehirleşme Hareketleri, Ankara: Ankara Üniversitesi Siyasal Bilgiler Fakültesi Yayınları
• Keleş, R. (2002). Kentleşme Politikası. Ankara: İmge Kitabevi.
• Knox, P. L. (1995). World Cities in a World System, P. L. Knox and P. J. Taylor (der.), World Cities in a World System, Cambridge, Cambridge University Press s. 3-20.
• Koenning, S. (2000). Sosyoloji: Toplum Bilimine Giriş. İstanbul: Ütopya Yayınları
• Koyuncu, A. (2011). Sosyoloji Kuramında Kent. Selçuk Üniversitesi Edebiyat Fakültesi Dergisi, Sayı 25.
• Kurtkan, A. (1968). Köy Sosyolojisi. İstanbul: İstanbul Üniversitesi İktisat Fakültesi Yayınları.
• Martindale, D. (2005), Şehir Kuramı, Şehir ve Cemiyet içinde, haz. Ahmet Aydoğan, İz Yayıncılık, İstanbul
• Marx, K. ve Engels, F. (1999). Alman İdeolojisi. S. Belli (çev). 4. Baskı. Ankara: Sol Yayınları.
• Ohmae, K. (1995). Putting Global Logic First. Boston: Harvard Business School Reprint.
• Öktem, B. (2013). Küresel/Dünya Kenti. Uğurlu, Ö., Pınarcıoğlu, N. Ş., Kanbak, A., Şiriner, M. (der) Türkiye Perspektifinden Kent Sosyolojisi Çalışmaları içinde, İstanbul: Örgün Yayınevi.
• Özensel, E. (2015). Türkiye’de Kırsal Yapıların Dönüşümü, İstanbul: Çizgi Kitabevi
• Öztürk, Ş. (2014). Yeni Köy Sosyolojisi Tartışmaları. İstanbul: Doğu Kitabevi.
• Park, R.E., Burgess, E. W. ve McKenzie, R. D. (1925). The City. Chicago: The University of Chicago Press.
• Sezal, İ., v.d. (2014). Sosyolojiye Giriş. İstanbul: Beta Basım
• Simmel, G. (1996). Metropol ve Zihinsel Yaşam. Düzgören ,B. Ö. (çev). Cogito, İstanbul. 81-89.
• Suher, H. (1991). Kentleşme ve Kentlileşme Politikaları. İstanbul: TÜSES Yayınları (1-15).
• Tonnies, F. (1988). Community & Society. (Gemeinschaft und Gesellschaft). Charles P.Loomis (trans). New Brunswick (USA) & Oxford (UK): Transaction Books.
• Türkdoğan, O. (2006). Türkiye’de Köy Sosyolojisi. İstanbul: IQ Kültür Sanat Yayıncılık.
• Wirth, L. (1938). Urbanism as a Way of Life. in p. Hatt and A. J. Reiss eds. Cities and Society. New York: Free Press.
• Yayla Y. (1968). Köye Hizmet Teşkilatı. İstanbul: İstanbul Üniversitesi Yayını, Fakülteler Matbaası.