Göçmen Toplulukları Olarak Diasporalar: Kuramsal Yaklaşım

Yıl 2023, Cilt: 7 Sayı: 2, 1 - 16, 31.12.2023

Kenan Çakabey

Öz

Başlangıçta diasporalar, Yahudilerde olduğu üzere, zorunlu göç ile oluşan ve daha çok dini bir veçheye sahipken, modern dönemle birlikte çeşitlenmiş ve doğal olarak anlamı da değişmiştir. Özellikle İkinci Dünya Savaşı sonrası meydana gelen kitlesel göçler çeşitli diasporaların oluşmasına zemin hazırlamıştır. Zorunlu göçlerin yanı sıra istihdam ve ticaret gibi nedenlerle gönüllü olarak da insanlar göç etmeye başlamıştır. Bütün bu özellikler diasporaların daha farklı özellikler göstermesine yol açmıştır.
Diaspora toplulukları, günümüzde pek çok açıdan önemli rollere sahip olabilmektedir. Dünyada önemi, etkisi ve gücü artan diasporaların kuramsal durum analizi çalışmanın konusu olarak ele alınmıştır. Araştırmanın başlangıç kısmında genel olarak diaspora terimine ve çağrışımlarına dair alanyazındaki bilgiler derlenmiştir. Çalışmanın gelişme bölümünde diasporanın kuramsal arkaplanı diaspora alanının önde gelen akademisyenlerinin çalışmaları ışığında analiz edilmiştir. Ayrıca diasporalar; klasik, karma, ulusötesi diaspolar olarak kategorize edilerek, kuramsal olarak araştırılmıştır. Araştırmanın sonuç kısmında ise diaspora ve göç arasındaki ilişki ele alınmıştır.

Anahtar Kelimeler

Diaspora, göç, kuramsal bakış

Kaynakça

• Bates, G. Daniel (2009). 21. Yüzyılda Kültürel Antropoloji İnsanın Doğadaki Yeri, İstanbul Bilgi Üniversitesi Yayınları, 1. Baskı, İstanbul.
• Brubaker, R. (2005). The ‘diaspora’diaspora. Ethnic and racial studies, 28(1), 1-19.
• Bruneau, M. (2010). Diasporas, transnational spaces and communities. Diaspora and transnationalism:
• Concepts, theories and methods, 3(1), 35-50.
• Clifford, J. (1994). Diasporas. Cultural anthropology, 9(3), 302-338.
• Cohen, Robin. Global diasporas: An introduction. Routledge, 2008.
• Constantinides, S. (2015). The Greek Diaspora. Études helléniques/Hellenic Studies, 23(2), 15-22.
• Dedeic-Kırbaç, Amra (2012). Diasporada Boşnak Kimliği: Türkiye ve İsveç örnekleri, Sakarya Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Yayınlanmamış Doktora Tezi.
• Diamanti-Karanou, P. (2015). The relationship between homeland and diaspora: The case of Greece and the Greek-American community. Northeastern University.
• Dufoix, S. (2013). Diasporas: historical and conceptual analysis. The Encyclopedia of Global Human Migration.
• Duralı, Teoman Şaban (2010). Omurgasızlaştırılmış Türklük, Dergah Yayınları, İstanbul.
• Faist, T. (2003). Amalgamating newcomers, national minority and diaspora: integration (s) of immigrants from Poland in Germany. In Identity and integration: migrants in Western Europe.
• Gustafson, P. (2004). More or less transnational: two unwritten papers. Transnational spaces: Disciplinary perspectives, 64-76.
• Hıdıroğlu, Kübra (2011). Sosyolojide Diaspora İncelemeleri: Görüşler, Kavramlar ve Teoriler. Uludağ Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi.
• Hopyar, Z., Topal, F., & Tauscher, S. (2022). Diaspora Kavramı ve Türkiye’nin Diaspora Politikasına Yönelik Üniversite Öğrencilerinin Algısı. Journal of Political Administrative and Local Studies, 5(1), 46-65.
• Kaya, Ayhan (2011). Türkiye’de Çerkesler: Diasporada Geleneğin Yeniden İcadı. İstanbul Bilgi Üniversitesi Yayınları. 1. Baskı.
• Reis, M. (2004). Theorizing diaspora: perspectives on “classical” and “contemporary” diaspora. International Migration, 42(2), 41-60.
• Safran, W. (1991). Diasporas in modern societies: Myths of homeland and return. Diaspora: A journal of transnational studies, 1(1), 83-99.
• Safran, W. (2005). The Jewish diaspora in a comparative and theoretical perspective. Israel studies, 10(1), 36-60.
• Taşdemir, Sami (2016). İstanbul Kafkas Sivil Toplum Kuruluşlarında 2010’lu Yıllarda Kimlik İnşa Süreçleri, Yeditepe Üniversitesi, Yayınlanmamış Doktora Tezi. İstanbul.
• The Bloomsbury Introduction to Postcolonial Writing: New Contexts, New Narratives, New Debates. (2017). Ed. Jenni Romane, Birleşik Krallık: Bloomsbury Publishing.
• Tölölyan, K. (1991). The nation-state and its others: in lieu of a preface. Diaspora: A Journal of Transnational Studies, 1(1), 3-7.
• Vertovec, S. (1997). Three meanings of" diaspora," exemplified among South Asian religions. Diaspora: A Journal of Transnational Studies, 6(3), 277-299.
• Yaldız, F. (2013). Diaspora kavramı: tarihçe, gelişme ve tartışmalar. Hacettepe Üniversitesi Türkiyat Araştırmaları (HÜTAD), 18(18), 289-318.
• Türk Dil Kurumu Online Sözlük, www.sozluk.gov.tr (erişim tarihi: 29.09.2022).