Kısmi Süreli Çalışmanın İş Ve Sosyal Güvenlik Hukuku Kapsamında Değerlendirilmesi

Yıl 2013, Sayı: 4, 29 - 49, 01.08.2013

Emre Mutlu

Öz

İşgücü piyasasının esnekleştirilmesi görüşü, son dönemlerde
oldukça sık tartışılan konulardan bir tanesidir. İşgücü piyasasının
esnekleştirilmesi ile; arz ve talepte meydana gelen değişimlerden
işletmenin etkilenmemesi ya da daha az düzeyde etkilenmesi ve
rekabet koşullarına daha kolay uyum sağlayabilmesi amaçlanmaktadır.
Gerek uluslararası alanda gerekse ülkemizde en fazla başvurulan
esnek çalışma türlerinin başında kısmi süreli çalışma uygulaması
gelmektedir. Ülkemizde son dönemlerde kısmi süreli çalışma oldukça
yaygınlaşmış, yapılan düzenlemelerle daha da yaygınlaştırılması
amaçlanmaktadır. Bu noktada kısmi süreli çalışanların uygulamada iş
ve sosyal güvenlik mevzuatıyla ilgili karşı karşıya kaldıkları sorunların
çözüme kavuşturulması da büyük önem arz etmektedir. Bu çalışmada
kısmi süreli çalışma uygulamasının, gerek iş hukuku gerekse sosyal
güvenlik mevzuatı açısından değerlendirilmesi yapılmaktadır. Ayrıca
konuyla ilgili bazı sorunlar tespit edilmiş olup, tespit edilen sorunlara
ilişkin çözüm önerilerine ulaşılmaya çalışılmıştır.

Anahtar Kelimeler

Esneklik, kısmi süreli çalışma, kayıt dışı istihdam

Kaynakça

• CENTEL Tankut, Kısmi Çalışma, Kazancı Hukuk Yayınları, İstanbul, 1992 ÇAKIR Özlem, Avrupa Birliği’nde Güvenceli Esneklik ve Eğilimler, Sosyo Ekonomi Dergisi, 2009/2
• ÇELİK Nuri, İş Hukuku Dersleri, Beta Yayınevi, İstanbul, 1994
• DEMİR Fevzi, 4857 Sayılı İş Kanunu’nun Başlıca Yenilikleri ve Uygulamadaki Muhtemel Etkileri, MESS Mercek Dergisi, Temmuz 2003, Özel Sayı
• ERDUT Tijen, Yeni Teknolojilerin İş İlişkileri Üzerindeki Etkisi, Türk Ağır Sanayi ve Hizmet Sektörü Kamu İşverenleri Sendikası Yayını, İzmir, 1998
• İş Kanununa İlişkin Çalışma Süreleri Yönetmeliği (06/04/2004 tarihli ve 25425 sayılı Resmi Gazete)
• İş Kanununa İlişkin Fazla Çalışma ve Fazla Sürelerle Çalışma Yönetmeliği (06/04/2004 tarihli ve 25425 sayılı Resmi Gazete)
• KARADENİZ Oğuz, Türkiye’de Atipik Çalışan Kadınlar ve Yaygın Sosyal Güvencesizlik, Çalışma ve Toplum Dergisi, 2011/2
• KARAMAN M.Halis, Türk İş Hukukunda Kısmi Süreli İş Sözleşmeleri, Doktora Tezi, Marmara Üniversitesi, İstanbul, 2008
• KARAKOYUN Yücel, Esnek Çalışma Yoluyla Kadınların İşgücüne Katılım Oranının Ve İstihdamının Artırılması; İşkur’un Rolü, Uzmanlık Tezi, Türkiye İş Kurumu Genel Müdürlüğü, Ankara, 2007
• KOÇ Muzaffer & GÖRÜCÜ, 4857 Sayılı İş Kanunu’na Göre Kısmi Çalışma Uygulaması ve Sonuçları, Çalışma ve Toplum Dergisi, 2011/1
• KUTAL Gülten, Uluslararası Boyutlarıyla Türkiye’de Kısmi Süreli Çalışma ve Geleceği (Hukuki Esasları ve Sosyo-Ekonomik Yönleriyle Kısmi Çalışma Paneli), Başbakanlık Aile Araştırma Kurumu Başkanlığı, Ankara, 1991
• MUTLU Emre, Türkiye’de Esnek Çalışmaya Yönelik Düzenlemeler İle Kayıt Dışı İstihdam Arasındaki İlişki, Yayınlanmamış Uzmanlık Tezi, Sosyal Güvenlik Kurumu Başkanlığı, Ankara, 2012
• OECD Veri Tabanı, Erişim: http://www.oecd-ilibrary.org/statistics
• OĞUZ Özlem, Türkiye’de Çalışma Hayatında Esnek Çalışma, Yüksek Lisans Tezi, Cumhuriyet Üniversitesi, Sivas, 2007
• OKUR Ali Rıza , Uluslar arası Boyutlarıyla Türkiye’de Kısmi Çalışma ve Geleceği( Hukuki Esasları ve Sosyo- Ekonomik Yönleri İle Kısmi Çalışma Paneli), Başbakanlık Aile Araştırma Kurumu Başkanlığı, Ankara, 1991
• ÖZDAMAR Murat & ÇAKAR Erden, Part-Time İş Sözleşmeleriyle Çalışanların Sosyal Güvenliği, Mali Çözüm Dergisi, Sayı:107
• SELAMOĞLU Ahmet, İstihdam Politikaları, Esneklik Aratışı ve Etkileri, http://arsiv.petrol-is.org.tr/yayinlar/yillik/2003_yillik/08_istihdam/ index.htm
• SGK, Aylık İstatistik Bülteni (2013 Haziran)
• Sosyal Sigorta İşlemleri Yönetmeliği (12/05/2010 tarihli ve 27579 sayılı Resmi Gazete)
• ŞAFAK Can, 4857 sayılı İş Kanunu Çerçevesinde Kısmi (Part-Time) Çalışma, http://www.kristalis.org.tr/aa_dokuman/kismi_calisma.pdf
• ŞEN Sabahattin, Esnek Üretim ve Esnek Çalışma, Türk Ağır Sanayii ve hizmet Sektörü Kamu İşverenleri Sendikası (TÜHİS) İş Hukuku ve İktisat Dergisi, Kasım 1999 – Şubat 2000, Cilt:15-16, Sayı:6-1
• TEMİR Arif, 4857 Sayılı İş Yasası’na Göre Kısmi Zamanlı Çalışan İşçilerin Yılık Ücretli İzin Uygulaması, http://www.yaklasim.com/mevzuat/ dergi/read_frame.asp?file_name =2004054416.htm
• TÜİK, Hanehalkı İşgücü Anketi Sonuçları, Erişim: http://www.tuik.gov.tr ULUCAN Devrim, 4857 Sayılı Kanuna Göre İş Sözleşmesi Türleri: Yeni İş Yasası Semineri, Türkiye Toprak, Seramik, Çimento ve Cam Sanayi İşverenleri Sendikası, İstanbul, 2003
• ÜNAL Ayşe, Avrupa’da Kısmi Çalışma Ve Uygulamanın Genel Özellikleri, http://www.kamu-is.org.tr/pdf/816.pdf
• YAVUZ Arif, Esnek Çalışma ve Endüstri İlişkileri’ne Etkisi, Filiz Kitabevi, İstanbul,1995
• Yılık Ücretli İzin Yönetmeliği (03/03/2004 tarihli ve 25391 sayılı Resmi Gazete)
• ZEYTİNOĞLU Emin, İş Hukukunda Esneklik ve 4857 Sayılı İş Kanunu’na Çeşitli Yansımaları, İstanbul Ticaret Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, Güz 2006/2, Yıl:5, Sayı:10
• 4857 sayılı İş Kanunu (10/06/2003 tarihli ve 25134 sayılı Resmi Gazete) 5510 sayılı Sosyal Sigortalar ve Genel Sağlık Sigortası Kanunu (16/06/2006 tarihli ve 26200 sayılı Resmi Gazete)
• 6111 Sayılı Bazı Alacakların Yeniden Yapılandırılması İle Sosyal Sigortalar Ve Genel Sağlık Sigortası Kanunu Ve Diğer Bazı Kanun Ve Kanun Hükmünde Kararnamelerde Değişiklik Yapılması Hakkında Kanun (25/02/2011 tarihli ve 27846 sayılı Resmi Gazete)