DETERMINATION OF OCCUPATIONAL HEALTH AND SAFETY PERCEPTIONS OF EMPLOYEE IN UNDERGROUND COAL ENTERPRISES: THE CASE OF MALATYA

Yıl 2022, Sayı: 22, 866 - 879, 28.07.2023

Orçun Şahin , Güfte Caner Akın

https://doi.org/10.21441/sosyalguvence.1172722

Öz

All of the studies in the field of Occupational Health and Safety (OHS) aim to reduce work accidents and occupational diseases and thus contribute to social policy and security. Underground coal mining is among the sectors with a high frequency of occupational accidents in Turkey. In this study, it is aimed to reveal the adequacy level of occupational health and safety perception of individuals working in underground coal enterprises. The research population was determined as the employees (n=59) of underground coal enterprises operating in Malatya province between December 1, 2021 and March 1, 2022. The sample of the study consisted of 52 participants with 95% confidence level and 0.5 confidence interval. The data were analyzed through IBM SPSS 24.0 (Statistical Package for Social Sciences) package program. According to the results of the analysis, OHS perceptions of employees in underground coal enterprises were used in a way to consist of 6 dimensions: awareness, communication, risk perception, training, working environment and occupational accidents, different from the 3 dimensions used in the original scale. In the study, whether the variables differ according to the dimensions and the bilateral relationships between the dimensions were revealed and suggestions were presented to improve the OHS perceptions of the employees in underground coal enterprises.

YERALTI KÖMÜR İŞLETMELERİNDE ÇALIŞANLARIN İŞ SAĞLIĞI VE GÜVENLİĞİ ALGILARININ BELİRLENMESİ: MALATYA İLİ ÖRNEĞİ

Öz

İş Sağlığı ve güvenliği (İSG) alanında yapılan çalışmaların tümü, iş kazaları ve meslek hastalıklarını azaltmayı ve bu sayede sosyal politika ve güvenceye de katkı sağlamayı amaçlamaktadır. Yeraltı kömür işletmeciliği, Türkiye’de iş kazası sıklığının yüksek olduğu sektörler arasında yer almaktadır. Bu çalışmada yeraltı kömür işletmelerinde çalışan bireylerin iş sağlığı ve güvenliği algısının yeterlilik düzeyinin ortaya koyulması amaçlanmıştır. Araştırma evreni, 1 Aralık 2021-1 Mart 2022 tarihleri arasında Malatya ilinde faaliyet gösteren yeraltı kömür işletmeleri çalışanları (n=59) olarak belirlenmiştir. Çalışmanın örneklemi ise %95 güven düzeyi ve 0,5 güven aralığı ile 52 katılımcıdan oluşmuştur. Veriler IBM SPSS 24.0 (Statistical Package for Social Sciences) paket programı aracılığıyla analiz edilmiştir. Analiz sonuçlarına göre orijinal ölçekte kullanılan 3 boyuttan farklı olmak üzere yer altı kömür işletmelerinde çalışanlarda İSG algıları; farkındalık, iletişim, risk algısı, eğitim, çalışma ortamı ve iş kazaları olmak üzere 6 boyuttan oluşacak şekilde kullanılmıştır. Araştırmada boyutlara göre değişkenlerin farklılık gösterip göstermediği ve boyutlar arasındaki ikili ilişkiler ortaya konarak, yeraltı kömür işletmesinde çalışanların İSG algılarının geliştirilmesi için öneriler sunulmuştur. Bu çalışma, birinci yazarın aynı İstanbul Gelişim Üniversitesi İş Sağlığı ve Güvenliği anabilim dalındaki aynı başlıklı yüksek lisans tezinden türetilmiştir.

Anahtar Kelimeler

İş Sağlığı ve Güvenliği, iş güvenliği algısı, güvenlik kültürü, sosyal politika.

Kaynakça

• Akalp, G. ve Yamankaradeniz, N. (2013). İşletmelerde güvenlik kültürünün oluşumunda yönetimin rolü ve önemi. Sosyal Güvenlik Dergisi, 3 (2), 96-109.
• Andaç, F. (2015). Maden işyerlerinde iş sağlığı ve güvenliği önlemleri ve zorunlu sendikalaşma. Uluslararası Avrasya Ekonomileri Konferansı, 601-605.
• Baradan, S. (2006). TÜRKİYE İNŞAAT SEKTÖRÜNDE İŞ GÜVENLİĞİNİN YERİ VE GELİŞMİŞ ÜLKELERLE KIYASLANMASI. Dokuz eylül üniversitesi mühendislik fakültesi fen ve mühendislik dergisi, 8(1), 87-100.
• Çolak, M., Şanlı, O. ve Çetin, T. (2018). İş sağlığı ve iş güvenliği uygulamalarında risk analizi: bir kargo firması örneği. PressAcademiaProcedia, 7 (1), 295-299
• Dursun, S., Bayram, N. ve Aytaç, S. (2010). Hasta güvenliği kültürü üzerine bir uygulama. Celal Bayar Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 8 (1), 1-14.
• Olcay, Z.F. (2021). İş sağlığı ve güvenliği kültürü ölçeği: geçerlik ve güvenirlik çalışması. Avrupa Bilim ve Teknoloji Dergisi, 23, 678-685.
• Olcay, Z.F. ve Erdem, B. (2021). İş kazalarının önlenmesinde güvenlik kültürü. PearsonJournal of SocialSciences&Humanities, 6 (14), 82-88.
• Sosyal Güvenlik Kurumu. (2021). SGK İstatistik yıllıkları, https://www.sgk.gov.tr/wps/portal/sgk/tr/kurumsal/istatistik/sgk_istatistik_yilliklari adresinden ulaşılmıştır.
• Toygar, Ş.A. ve Orhaner, E. (2018). Madencilik sektörünün iş sağlığı ve güvenliği politikaları açısından politika haritalama yöntemiyle analizi. Çalışma ve Toplum Dergisi, 3, 1253-1286.