İSG PROFESYONELLERİNİN (İŞYERİ HEKİMİ, İG UZMANI, DİĞER SAĞLIK PERSONELİ) DEPRESYON DÜZEYLERİ VE İŞ TATMİN DÜZEYLERİ ARASINDAKİ İLİŞKİNİN İNCELENMESİ

Yıl 2023, Sayı: 23, 969 - 987, 22.12.2023

Gamze Atalı Ali Ağar İsmail Tuğrul Muhammed Nurullah Acar

https://doi.org/10.21441/sosyalguvence.1359015

Öz

Amaç: Bu çalışmanın amacı İSG profesyonellerinin yani işyeri hekimi, iş güvenliği uzmanı ve diğer sağlık personelinin depresyon düzeyleri ve çalışma tatmin düzeyleri arasındaki ilişkinin incelenmesidir.
Materyal-metod: Çalışmanın örneklemini ülkemizde görev yapan 661 İSG profesyoneli oluşturmaktadır. Araştırmanın verileri çevrimiçi anket formu ile (Google Form) kullanılmıştır. Anket formu, sosyo demografik özellikler, Beck Depresyon Envanteri ve Minnesota İş doyum ölçeği kullanılarak toplanmıştır. Verilerin analiz edilmesinde tanımlayıcı istatistiksel yöntemlere (yüzde, frekans, ortalama ya da standart sapma vb.) başvurulmuştur. Ölçek gruplarını ve değişkenleri karşılaştırmak için Mann Whitney U Testi ile Kruskal Wallis Testi kullanılmıştır. Değişkenler arasında bulunan ilişkiyi saptamak adına spearman korelasyon analizi yapılmıştır.
Bulgular: Katılımcıların yaş ortalaması 34,8±8 yıl olduğu, %52.8’i erkek, %46.6’sı lisansüstü mezunu, %50.5’i C sınıfı iş güvenliği uzmanı ve %47.5’i çok tehlikeli işyerinde çalıştıkları tespit edilmiştir. Çalışanların iş yeri tehlike sınıfı ile depresyon düzeyi ve iş doyumu arasında istatistiksel açıdan anlamlı düzeyde bir farkın bulunduğu (p˂0.05) ve depresyon düzeyi ile iş doyumu arasında istatistiksel açıdan ters yönlü, zayıf seviyede ve anlamlı bağıntının bulunduğu tespit edilmiştir (p ˂0.05).
Sonuç: İSG profesyonellerinin işyeri tehlike sınıfı düzeyi arttıkça depresyon düzeylerinin arttığı ve iş doyum düzeylerinin ise azaldığı, buna göre depresyon düzeyleri ile iş tatmin düzeyleri arasında ters yönlü bir ilişki olduğu söylenebilir.

Anahtar Kelimeler

İş Yeri Hekimi, İş Güvenliği Uzmanı, Diğer Sağlık Personeli, Depresyon, İş Tatmin

Etik Beyan

03.10.2021-24259 evrak tarih ve sayısı ile Artvin Çoruh Üniversitesinden Etik kurul onayı alınmıştır

Destekleyen Kurum

destekleyen herhangi bir kurum bulunmamaktadır

Kaynakça

• Acar, İ. (2014). İSG Profesyonellerin Çalışma Koşulları ile İSG Hizmeti Alınan ve Alınmayan İş Yerlerinde İş Kazası ve Meslek Hastalığı Sıklığının Değerlendirilmesi. İş Sağılığı ve Güvenliği Uzmanlık Tezi, Ankara.
• Aras, Y. (2021) 6331 sayılı Yasada İSG Profesyonellerinin Görev ve Yetkileri ile İSG Profesyonellerinin İşyerlerinde Yaptıkları Denetimlerin Etkinliğine Yönelik Bir Araştırıma. İstanbul Medipol Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Yüksek Lisans Tezi, İstanbul.
• Ataş, O. (2022). İş Sağlığı ve Güvenliği Profesyonellerinin Çalışma Koşullarının Tespiti ve Mesleki Problemlerinin Tanımlanması. Dokuz Eylül Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü, Yüksek Lisans Tezi, İzmir
• Aytaç, S., Akalp, G., & Gökçe, A. (2016). İş Sağlığı ve Güvenliği Uzmanlarının İşe Bağlı Stres ve Tükenmişlik Düzeylerinin İncelenmesi, Atatürk Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Dergisi, 30(5).
• Aytaç, S., Engin, T., & İmanlı, E. (2020). İş Güvenliği Uzmanlarının İşe İlişkin Duygusal İyi Oluş Hali, Mutluluk ve Yaşam Tatmini İlişkisi, Journal of Yasar University, 15(60), 746-758
• Baycan, F.A., (1985). Farklı Gruplarda Çalışan Gruplarda İş Doyumunun Bazı Yönlerinin Analizi. Boğaziçi Üniversitesi Bilim Uzmanlığı Tezi, İstanbul
• Bayram, V. (2016). Eğitim Çalışanlarının Tükenmişlik ve Depresyon Düzeylerinin İncelenmesi. Beykent Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Psikoloji Anabilim Dalı Klinik Psikoloji Bilim Dalı. Yüksek Lisans Tezi. İstanbul
• Beck, A.T., Ward, C.H., Mendelson, M., Mock, J., & Erbaugh, J. (1961). An inventory for measuring depression. Archives of General Psychiatry, 4, 561-571.
• Bilir, N. (2019). İş Sağlığı ve Güvenliği. Ankara. Güneş Tıp Kitapevleri.
• Carayon P, Smith MJ, Haims MC. Work organization, job stress, and workrelated musculoskeletal disorders. Human factors. 41(4):644-63
• Cerev, G (2018). İş Güvenliği Uzmanlarının Genel, İçsel ve Dışsal İş Tatmin Düzeylerinin İncelenmesi Üzerine Bir Araştırma, Yönetim Bilimleri Dergisi /Journal of Administrative Sciences, 16(32), 91-112.
• Creswell, J. W., & Creswell, J. D. (2017). Research Design: Qualitative, Quantitative, and Mixed Methods Approaches. Sage Publications
• Çeler, A., Kara, İ. H., Baltacı, D., & Çeler, H. (2015). Tıp Fakültesi’ndeki Araştırma Görevlilerinde Depresyon Düzeyinin İş Doyumu ile İlişkisinin İncelenmesi. Konuralp Tıp Dergisi.7(3),125-133
• Çınar, O., & Gündoğdu, M. (2016). İş Sağlığı-Güvenliği, İş Tatmini ve Örgütsel Bağlılık Arasındaki İlişkinin İncelenmesi: Erzurum ve İstanbul Uygulaması,
• Demiral, Y.., Akvardar, Y., Ergör, A., & Ergör, G. (2006). Üniversite Hastanesinde Çalışan Hekimlerde İş Doyumunun Anksiyete ve Depresyon Düzeylerine Etkisi, DEÜ Tıp Fakültesi Dergisi, 20(3), 157-164
• Güler, D. (2006). Mastalji, Yaşam Kalitesi ve Depresyon. Uzmanlık Tezi, Sağlık Bakanlığı Şişli Etfal Eğitim ve Araştırma Hastanesi Aile Hekimliği, İstanbul.
• Hisli, N. (1988). Beck Depresyon Envanterinin geçerliği üzerine bir çalışma. Psikoloji Dergisi, 6(22), 118-126.
• Hisli, N. (1989). Beck Depresyon Envanterinin üniversite öğrencileri için geçerliği güvenirliği, Psikoloji Dergisi. 6(23), 3-13
• Johnson, J.V., Hall, E.M., & Theorell, T. (1989). Combined effects of job strain and social isolation on cardiovascular disease morbidity and mortality in a random sample of the Swedish male working population. Scandinavian journal of work, environment & health.271-9
• Kale, Ö.A, Dikmen, Ü., Baradan, S., Gürcanlı, G.E., & Bayram, İ. (2017). İş Güvenliği Uzmanlığı: Sistemin İşleyişinin Değerlendirilmesi Üzerine Bir Araştırma Çalışması, Samsun
• Kanten, S. (2018). İş Sağlığı ve Güvenliği Yönetimi.
• Karakaya, A., & Sancı, V. (2017). İş Güvenliği Uzmanlarının İş Tatminleri Üzerine Bir Araştırma: Karadeniz Bölgesi Örneği, Karabük Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 7(1).
• Karakaya, T. (2018). İş Güvenliği Uzmanlarının Çalışma Yaşamı Özellikleri, İş Stresi ve İş Güvencesizliğinin Değerlendirilmesi. Hacettepe Üniversitesi Sağlık Bilimleri Enstitüsü. İş Sağlığı Programı Yüksek Lisans Tezi
• Köroğlu, A.Ş., & Ünal, B.Z. (2023). İş Güvenliği Uzmanlarında Stres ile Sosyo-Demografik Özellikler Arasındaki İlişkinin İncelenmesi, Osmaniye Korkut Ata Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü Dergisi, 6(1): 538-551
• Lloyd C., King R., & Chenoweth L. Social work, stress and burnout: A review. Journal of mental health.11(3):255-65.
• Namal, B., Kanber, H., & Kavas, M.V. (2016). İş Güvenliği Uzmanlarının Ücretlerini Denetledikleri Kurumlardan Almaları Nedeniyle Karşılaştıkları Etik Sorunlar, Özgün Makale, Türkiye Biyoetik Dergisi, 3(3), 146-164.
• Olcay, Z.F., Sakallı, A.E, & Temur, S. (2021). İş Güvenliği Uzmanlarında İşe Bağlılığın ve İş Stresinin İSG Performansına Etkisi: Yapısal Eşitlik Modelleme Çalışması, Araştırma Makalesi, Sosyal Güvenlik Dergisi/Journal of Social Security, 2021/1
• Sağır, M. (2015). Öğretmenlerin Örgütsel Depresyon ve Mesleki Tükenmişlik Düzeyleri Arasındaki İlişki. Turkish Journal of Education. 4(3).
• Savaş A.C, & Erol F. (2017). Eğitim Personellerinde İş Stresinin İşten Ayrılma Niyetine Etkisinde Depresyon Düzeylerinin Aracılık Etkisi. Yaşam Becerileri Psikoloji Dergisi. 1(2), 115-123
• Saygın, M., Yaşar, S., Çetinkaya, G., Kayan, M., & Özgüne, M.F. (2011). Radyoloji Çalışanlarında Depresyon ve Anksiyete Düzeyleri. Sağlık Bilimleri Enstitüsü Dergisi. 2(3).
• Takaoğlu, Z.B., Kaya, E.Ç., & İri, N.İ.Ö. (2018). İş Güvenliği Uzmanlarının Yaşadığı Sorunlar, Gümüşhane Üniversitesi Sağlık Bilimleri Dergisi, Araştırma Makalesi, GÜSBD, 7 (2): 1-9
• Tambağ, H., Can, R., Kahraman, Y., & Şahpolat, M. (2015). The effect of the work environment on job satisfaction among nurses’. Medical Journal of Bakirkoy, 11(4), 143–149. https://doi.org/10.5350/BTDMJB201511402
• Tsutsumi, A., Kayaba, K., Theorell, T., & Siegrist, J. (2001). Association between job stress and depression among Japanese employees threatened by job loss in a comparison between two complementary job-stress models. Scandinavian journal of work, environment & health. 2001:146-53.
• Tuna, H. (2021). İş Güvenliği Uzmanlarının Yaşadıkları Sorunlar ile Sürekli Kaygı Düzeyleri Arasındaki İlişkinin İncelenmesi, Araştırma Makalesi, Sosyal Güvenlik Dergisi, 11(2), 365-378 DOI: 10.32331/sgd.1049421
• Weiss, D.J., Dawis, R.V., & England, G.W. (1967). Manual for the Minnesota Satisfaction Questionnaire. Minnesota studies in vocational rehabilitation. 22, 120.
• Yiğit, R., Dilmaç, B., & Deniz, M.E. (2011). İş ve Yaşam Doyumu: Konya Emniyet Müdürlüğü Alan Araştırması. Polis Bilimleri Dergisi. 13(3).