Türkiye'de Kredi Kartları Piyasasına Yönelik Kamu Müdahaleleri

Yıl 2013, Cilt: 20 Sayı: 20, - , 01.09.2013

Ahmet Burçin Yereli , Ali Fuat Koç

Öz

Türkiye’de kredi kartı kullanımının hızlı büyümesi, dünyada olduğu gibi, bazı sorun ve endişeleri beraberinde getirmiştir. Bu çalışmada bu sorunlar ve piyasa başarısızlıklarının kamu müdahalesini haklı gösterebileceğine işaret edilmektedir. Bu çalışma kapsamında yapılan değerlendirmeler Türkiye’de mevcut sektörel düzenlemelerin bu pazarın iki taraflı yapısı yanında, kredi kartının ödeme aracı olma yönünü de ihmal ettiğine işaret etmektedir. Diğer yandan Rekabet Kurumu tarafından çok taraflı takas komisyonlarına yapılan müdahalenin etkisini incelenmiş, ancak bu müdahalenin kredi kartı değişkenlerinin büyüme oranlarını etkilediğine dair açık bulgulara ulaşılamamıştır.

Anahtar Kelimeler

-

Kaynakça

• Akalın, G. (2002), Türkiye’de Ekonomi–Politik Kriz ve Piyasa Ekonomisine Geçiş, Ankara: Akçağ Yayınları.
• Ausubel, L.M. (1991), “The failure of competition in the credit card market”, The American Economic Review, 81(1), pp. 50–81.
• Bar–Gill, O. (2004), ”Seduction by plastic”, Northwestern University Law Review, 98(4), pp. 1373–1434.
• Bar–Gill, O. (2006), “Bundling and Consumer Misperception”, The University of Chicago Law Review, 73, pp. 33–61.
• Baum, C.F. (2006), “An Introduction to Modern Econometrics Using Stata”, Texas, USA: Stata Press.
• BDDK (2009), Finansal Piyasalar Raporu, S. 15, Ankara.
• BDDK (2010), Bankacılıkta Yapısal Gelişmeler, S. 5, Ankara.
• BKM (2010), Kronoloji, <http://www.bkm.com.tr/kronoloji.aspx.>, 30 Haziran 2010.
• BKM (2011), Kart Monitör 2011, <http://www.bkm.com.tr/yayinlar.aspx.>, 14 Mart 2012.
• Bolt W. & S. Chakravorti (2011), “Pricing in Retail Payment Systems: A Public Policy Perspective on Pricing of Payment Cards”, DNB Working Paper, No. 331, Netherlands Central Bank.
• Börestam, A. & H. Schmiedel (2011), “Interchange Fees in Card Payments”, Occasional Paper Series, No. 131, European Central Park.
• Chang, H. & D.S. Evans & G. Swartz (2005), “The Effect of Regulatory Intervention in Two–Sided Markets: An Assessment of Interchange–Fee Capping in Australia”, Review of Network Economics, 4(4), pp. 328–358.
• Durukan, T. & H. Elibol & M. Özhavzalı (2005), “Kredi Kartlarındaki Taksit Uygulamasının Tüketicinin Harcama Alışkanlıkları Üzerindeki Etkisini Ölçmeye Yönelik Bir Araştırma (Kırıkkale İli Örneği)”, Selçuk Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 13, 143–153.
• Evans, D.S. (2003), “The Antitrust Economics of Multi–Sided Platform Markets”, Yale Journal on Regulation, 20(2), pp. 325–381.
• Evans, D.S. & R. Schmalensee (1999), Paying With Plastic: The Digital Revolution in Paying and Borrowing. Cambridge: MIT Press.
• Farrell, J. (2005), “Assessing Australian Interchange Regulation: Comments on Chang, Evans and Garcia Swartz”, Review of Network Economics, 4(4), pp. 359–363.
• Fouarge, D. (2003), “Costs of Non–Social Policy: Towards An Economic Framework of Quality Social Policies–And The Costs of Not Having Them”, Report for the Employment and Social Affairs DG, Belgium: European Commission.
• Green, W.H. (2003), Econometric Analysis, (5. Edition), New Jersey: Prentice Hall.
• Gujarati, D.N. (2002), Basic Econometrics, (4. Edition), New York: McGraw–Hill/Irwin.
• Johnston, J. & J. DiNardo (1997), Econometric Methods, (4. Edition), New York: McGraw–Hill.
• Katz, M.L. (2005), What do we know about interchange fees and what does it mean for public policy? Interchange fees in credit and debit card industries: what role for public authorities?, Federal Reserve Bank of Kansas, pp. 121–137.
• Kızılot, Ş. & C. Kılıç & İ. Tokatlıoğlu (2010), Kartlı Ödeme Sistemleri Ekonomik Katkılar Raporu ve 2008 Krizinde Kartlı Ödeme Sistemlerinin Olumlu Etkileri, Ankara: Gazi Üniversitesi Maliye–Vergi Hukuku Uygulama ve Araştırma Merkezi.
• Koç A.F. (2013), İki Taraflı Piyasalar ve Türkiye’de Kredi Kartları Piyasasının Ekonomik Analizi, Lisansüstü Tez Serisi, No: 20, Ankara: Rekabet Kurumu.
• Leinonen, H. (2010), From Two–Sided Subsidization to Transparent Price Competition in Card Payments, <http://www.ugr.es/~payment_market/leinonen.pdf.>, 16 Ekim 2011.
• Levitin, A.J. (2008), “A Critique of the American Bankers Association’s Study of Credit Card Regulation”, Business, Economics and Regulatory Policy, Working Paper Series Research Paper, No. 1104327, Georgetown University Law Center.
• Maddala, G.S. & E. Miller (1989), Microeconomics: Theory and Applications, New York: Mcgraw–Hill.
• Mann, R.J. (2006), Charging Ahead: The Growth and Regulation of Payment Card Markets, New York: Cambridge University Press.
• Marsh, L.C. & D.R. Cormier (2001), Spline Regression Models, Sage University Papers Series: Quantitative Applications in the Social Sciences, No. 07–137, Thousand Oaks, California: Sage Publications.
• Oğuz, F. (2011), Devlet ve Piyasa: Regülasyon Ekonomisine Giriş, Ankara: Seçkin Yayıncılık.
• OECD (2006), Policy Round Tables Competition and Efficient Usage of Payment Cards, DAF/COMP(2006)32.
• Rysman, M. (2007), “An Empirical Analysis of Payment Card Usage”, The Journal of Industrial Economics, 55(1), 1–36.
• Schuh, S. & O. Shy & J. Stavins (2010), “Who Gains and Who Loses from Credit Card Payments? Theory and Calibrations”, Federal Reserve Bank of Boston, Public Policy Discussion Papers Series, No. 10–3.
• Steindl, F.G. (2000), “Credit Cards, Economization of Money, and Interest Rates”, Journal of Economic Education, 31(3), 271–280.
• Stiglitz, J.E. (1997), Principles of Microeconomics, (2. Edition), London: W.W. Norton & Company.
• Stiglitz, J.E. (1999), Economics of the Puplic Sector, (3. Edition), London: W.W. Norton & Company.
• Suits, D.B. & A. Mason & L. Chan (1978), “Spline Functions Fitted by Standard Regression Methods”, Review of Economics and Statistics, 60, pp. 132–139.
• Sunstein, C.R. (2006), “Boundedly Rational Borrowing”, The University of Chicago Law Review, 73, pp. 249–269.
• Uzgören, N. & G. Ceylan & E. Uzgören (2007), “Türkiye’de Kredi Kartı Kullanımını Etkileyen Faktörleri Belirlemeye Yönelik Bir Model Çalışması”, Yönetim ve Ekonomi Dergisi, 14, ss. 248–256.
• Vergi Konseyi (2011), Kayıtlı Ekonominin Geliştirilmesi Sürecinde Kartlı Ödeme Sistemleri ile Yeni Yöntem ve Teknolojiler, Yayın No: 274, İstanbul: Türkiye Bankalar Birliği.
• World Bank (2008), Balancing Cooperation and Competition in Retail Payment Systems: Lessons from Latin America Case Studies, The World Bank.
• Yardımcı, M.C. (2006), “Türkiye’de Kredi Kartlarının Enflasyon Üzerine Etkisi”, Basılmamış Yüksek Lisans Tezi, Eskisehir Anadolu Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü.
• Yereli, A.B. & A.F. Koç (2010), “Kredi Kartları Piyasasında Takas Komisyonunun Kamu Düzenlemesine Tabi Tutulması”, 3. Rekabet Ekonomisi ve Politikası Sempozyumu, Yayın No: 266, Ankara: Rekabet Kurumu, ss. 153–211.
• Yetim, S. (1997), Kredi Kartları ve Tüketici Kredileri, Ankara: Sermaye Piyasası Kurulu.