BibTex RIS Kaynak Göster

Türkiye'de Cari Açığın Belirleyicilerinin Ampirik Analizi

Yıl 2014, Cilt: 21 Sayı: 21, - , 01.06.2014
https://doi.org/10.17233/se.85424

Öz

Bu çalışmanın amacı, Türkiye’de cari açığın gelişiminde etkili olan ya da bunu açıklayan değişkenlerin belirlenmesi ve aralarındaki ilişkilerin analiz edilmesidir. Bu çalışmadaki analizler, söz konusu değişkenlerin cari açık üzerindeki olası kısa ve uzun dönemli etkilerini belirlemeye yöneliktir. Bu ilişkilerin tahminlenmesinde, TCMB’nin Elektronik Veri Dağıtım Sistemi’nden sağlanan; 1998:1–2013:1 dönemi çeyrekli verileri kullanılmıştır. Bulgularımız, Türkiye’nin cari açığının en önemli belirleyicilerinin büyüme oranı ve dış ticaret hadleri olduğunu ortaya koymaktadır.

Kaynakça

  • Aristovnik A. (2007), “Short- And Medium- Term Determinants of Current Account Balances in Middle East and North Africa Countries”, William Davidson Institute Working Paper, The University of Michigan, No. 862, March.
  • Bayrak M. & Ö. Esen (2012), “Bütçe Açıklarının Cari İşlemler Dengesi Üzerine Etkileri: İkiz Açıklar Hipotezinin Türkiye Açısından Değerlendirilmesi”, Ekonomik Yaklaşım, Cilt: 23, Sayı: 82, 23–49.
  • Bolat S. & M. Belke & O. Aras (2011), “Türkiye’de İkiz Açık Hipotezinin Geçerliliği: Sınır Testi Yaklaşımı”, Maliye Dergisi, Sayı 161.
  • Bussiere M. & M. Fratzscher & G.J. Muller (2004), “Current Account Dyamics In OECD And EU Acceding Countries An Intertemporal Approach”, European Central Bank Working Paper Series, No. 311.
  • Çakman, K. & U. Çakmak (2007), “Cari İşlemler Açığı, Net Sermaye Hareketi, Kur Değişim Hızı ve Reel Kur Endeksi: Bağlamdaki İkilimlerin Bir Analizi”, Finans Politik & Ekonomik Yorumlar, 44 (511), 28–37.
  • Calderon C. & A. Chong & N. Loayza (2000), “Determinants of Current Account Deficits in Developing Countries”, The World Bank Policy Research Working Paper, No. 2398.
  • Canıdemir, S. & R. Uslu & D. Ekici & M. Yarat (2011), “Türkiye’de Cari Açığın Yapısal ve Dönemsel Belirleyicileri”, Ekonomik Yaklaşım Kongreler Dizisi VII, Gazi Üniversitesi, Ankara.
  • Chinn, M. & E.S. Prasad (2000), “Medium- Term Determinants of Current Accounts in Industrial and Developing Countries: An Emprical Exploration”, NBR Working Paper Series, No. 7581.
  • Das, D.K. (2012), “Determinants of Current Account Imbalance in the Global Economy: A Dynamic Panel Analysis”, MPRA Paper, No.42419.
  • Dornbusch, R. & F. Fischer (1990), Macroeconomics, McGraw-Hill, International Editions.
  • Enders, W. (1995), Applied Econometric Time Series, John Wiley & Sons.Inc., USA.
  • Erdinç Z. (2008), “İkiz Açıklar Hipotezinin Türkiye’de 1950–2005 Yılları Arasında Eşbütünleşme Analizi ve Granger Nedensellik Testi İle İncelenmesi”, Anadolu Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 8(1), 209–222.
  • Erkılıç, S. (2006), “Türkiye’de Cari Açığın Belirleyicileri”, T.C. Merkez Bankası, İstatistik Genel Müdürlüğü, Uzmanlık Yeterlik Tezi, Ankara.
  • Fotourehchi, Z. & A. Şahinöz & D. Panahi (2013), “Comparison of Effective Factors on Current Account: A Case Study on Iran and Turkey”, Middle –East Journal of Scientific Research, 13, 50–55.
  • Freund, C.L. (2000), “Current Account Adjustment in Industrialized Countries”, Board of Governers of the FED International Finance Discussion Papers, 692.
  • Freund, C. & F. Warnock (2005), “Current Account Deficits in Industrial Countries: The Bigger They Are, The Harder They Fall?”, in R. Clarida (Ed.): G7 Current Account Imbalances: Sustainability and Adjustment, The University of Chicago Press.
  • Göçer İ. (2013), “Türkiye’de Cari Açığın Nedenleri, Finansman Kalitesi ve Sürdürülebilirliği: Ekonometrik Bir Analiz”, Eskişehir Osmangazi Üniversitesi İİBF Dergisi, 8(1), 213–242.
  • Gujarati, D.N. (1999), Essentials of Econometrics, Irwin/McGraw-Hill, 2nd. Edition, Boston.
  • Johansen, S. & K. Juselius (1990), “Maximum Likelihood Estimation and Inference on Cointegration with Application to the Demand for Money”, Oxford Bulletin of Economic and Statistics, 52, 169–210.
  • Kara, H. (2012), “Küresel Kriz Sonrası Para Politikası”, TCMB Çalışma Tebliği, No: 12/17, <www.tcmb.gov.tr/research/discus/2012/WP1217.php>.
  • Kayıkçı, F. (2012), “Determinants of Current Account Balance in Turkey: Vector auto regression (VAR) Approach” , African Journal of Business Management, Vol. 6(17) 5725–36.
  • Keskoğlu, F. & E. Yıldırım & H. Çeştepe (2013),”Cari Açığın Belirleyicileri: 28 OECD Ülkesi İçin Panel VAR Analizi”, Ekonomik ve Sosyal Araştırmalar Dergisi, Cilt: 992, 9, 15–34.
  • Labonte, M. (2005), “Is the U.S. Current Account Deficit Sustainable?”, CRS Report for Congress, 13.
  • Obstfeld, M. (1982), “Aggregate Spending and the Terms of Trade: Is There a Harberger-Laursen-Metzler Effect?”, Quarterly Journal of Economics, 97, 251–70.
  • Oktar, S. & L. Dalyancı (2012), “Dış Ticaret Hadlerinin Cari İşlemler Dengesi Üzerindeki Etkisi: Türkiye Örneği”, Marmara Üniversitesi İ.İ.B.F. Dergisi, C.XXXIII, Sayı: II, 1–18.
  • Sims, C. (1980), “Macroeconomics and Reality”, Econometrica, 48 (1), 1–48.
  • Sobrino, R Cesar (2007), “The effects of Inflation Targeting on the Current Account: An Empirical Approach”, Department of Economics West Virginia University Working Paper, October.
  • Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası (TCMB) (1998–2011), Elektronik Veri Dağıtım Sistemi (EVDS), <http://evds.tcmb.gov.tr/>.
  • Türkoğlu H. (2013), “Türkiye’de Cari Açık Sorunu: Nedenleri, Etkileri ve Uygulanabilecek Politikalar”, İzmir Siyasal ve Ekonomik Araştırmalar Merkezi, <www.izsem.net>.
  • Uz, İ. (2010), “Determinants of Current Account: The Relation Between Internal and External Balances in Turkey”, Applied Econometrics and International Development, Vol. 10–2, 115–26.
  • Yang, L. (2010), “An Empirical Analysis of Current Account Determinants in Emerging Asian Economies”, Cardiff Business School Working Paper Series, E2011/10.
  • Yücel, Y. (2003), “Dynamics of the Current Account Of Balance of Payments In Turkey”, 7. İktisat Kongresi, ODTÜ, Ankara.

Türkiye'de Cari Açığın Belirleyicilerinin Ampirik Analizi

Yıl 2014, Cilt: 21 Sayı: 21, - , 01.06.2014
https://doi.org/10.17233/se.85424

Öz

Bu çalışmanın amacı, Türkiye’de cari açığın gelişiminde etkili olan ya da bunu açıklayan değişkenlerin belirlenmesi ve aralarındaki ilişkilerin analiz edilmesidir. Bu çalışmadaki analizler, söz konusu değişkenlerin cari açık üzerindeki olası kısa ve uzun dönemli etkilerini belirlemeye yöneliktir. Bu ilişkilerin tahminlenmesinde, TCMB’nin Elektronik Veri Dağıtım Sistemi’nden sağlanan; 1998:1–2013:1 dönemi çeyrekli verileri kullanılmıştır. Bulgularımız, Türkiye’nin cari açığının en önemli belirleyicilerinin büyüme oranı ve dış ticaret hadleri olduğunu ortaya koymaktadır.

Kaynakça

  • Aristovnik A. (2007), “Short- And Medium- Term Determinants of Current Account Balances in Middle East and North Africa Countries”, William Davidson Institute Working Paper, The University of Michigan, No. 862, March.
  • Bayrak M. & Ö. Esen (2012), “Bütçe Açıklarının Cari İşlemler Dengesi Üzerine Etkileri: İkiz Açıklar Hipotezinin Türkiye Açısından Değerlendirilmesi”, Ekonomik Yaklaşım, Cilt: 23, Sayı: 82, 23–49.
  • Bolat S. & M. Belke & O. Aras (2011), “Türkiye’de İkiz Açık Hipotezinin Geçerliliği: Sınır Testi Yaklaşımı”, Maliye Dergisi, Sayı 161.
  • Bussiere M. & M. Fratzscher & G.J. Muller (2004), “Current Account Dyamics In OECD And EU Acceding Countries An Intertemporal Approach”, European Central Bank Working Paper Series, No. 311.
  • Çakman, K. & U. Çakmak (2007), “Cari İşlemler Açığı, Net Sermaye Hareketi, Kur Değişim Hızı ve Reel Kur Endeksi: Bağlamdaki İkilimlerin Bir Analizi”, Finans Politik & Ekonomik Yorumlar, 44 (511), 28–37.
  • Calderon C. & A. Chong & N. Loayza (2000), “Determinants of Current Account Deficits in Developing Countries”, The World Bank Policy Research Working Paper, No. 2398.
  • Canıdemir, S. & R. Uslu & D. Ekici & M. Yarat (2011), “Türkiye’de Cari Açığın Yapısal ve Dönemsel Belirleyicileri”, Ekonomik Yaklaşım Kongreler Dizisi VII, Gazi Üniversitesi, Ankara.
  • Chinn, M. & E.S. Prasad (2000), “Medium- Term Determinants of Current Accounts in Industrial and Developing Countries: An Emprical Exploration”, NBR Working Paper Series, No. 7581.
  • Das, D.K. (2012), “Determinants of Current Account Imbalance in the Global Economy: A Dynamic Panel Analysis”, MPRA Paper, No.42419.
  • Dornbusch, R. & F. Fischer (1990), Macroeconomics, McGraw-Hill, International Editions.
  • Enders, W. (1995), Applied Econometric Time Series, John Wiley & Sons.Inc., USA.
  • Erdinç Z. (2008), “İkiz Açıklar Hipotezinin Türkiye’de 1950–2005 Yılları Arasında Eşbütünleşme Analizi ve Granger Nedensellik Testi İle İncelenmesi”, Anadolu Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 8(1), 209–222.
  • Erkılıç, S. (2006), “Türkiye’de Cari Açığın Belirleyicileri”, T.C. Merkez Bankası, İstatistik Genel Müdürlüğü, Uzmanlık Yeterlik Tezi, Ankara.
  • Fotourehchi, Z. & A. Şahinöz & D. Panahi (2013), “Comparison of Effective Factors on Current Account: A Case Study on Iran and Turkey”, Middle –East Journal of Scientific Research, 13, 50–55.
  • Freund, C.L. (2000), “Current Account Adjustment in Industrialized Countries”, Board of Governers of the FED International Finance Discussion Papers, 692.
  • Freund, C. & F. Warnock (2005), “Current Account Deficits in Industrial Countries: The Bigger They Are, The Harder They Fall?”, in R. Clarida (Ed.): G7 Current Account Imbalances: Sustainability and Adjustment, The University of Chicago Press.
  • Göçer İ. (2013), “Türkiye’de Cari Açığın Nedenleri, Finansman Kalitesi ve Sürdürülebilirliği: Ekonometrik Bir Analiz”, Eskişehir Osmangazi Üniversitesi İİBF Dergisi, 8(1), 213–242.
  • Gujarati, D.N. (1999), Essentials of Econometrics, Irwin/McGraw-Hill, 2nd. Edition, Boston.
  • Johansen, S. & K. Juselius (1990), “Maximum Likelihood Estimation and Inference on Cointegration with Application to the Demand for Money”, Oxford Bulletin of Economic and Statistics, 52, 169–210.
  • Kara, H. (2012), “Küresel Kriz Sonrası Para Politikası”, TCMB Çalışma Tebliği, No: 12/17, <www.tcmb.gov.tr/research/discus/2012/WP1217.php>.
  • Kayıkçı, F. (2012), “Determinants of Current Account Balance in Turkey: Vector auto regression (VAR) Approach” , African Journal of Business Management, Vol. 6(17) 5725–36.
  • Keskoğlu, F. & E. Yıldırım & H. Çeştepe (2013),”Cari Açığın Belirleyicileri: 28 OECD Ülkesi İçin Panel VAR Analizi”, Ekonomik ve Sosyal Araştırmalar Dergisi, Cilt: 992, 9, 15–34.
  • Labonte, M. (2005), “Is the U.S. Current Account Deficit Sustainable?”, CRS Report for Congress, 13.
  • Obstfeld, M. (1982), “Aggregate Spending and the Terms of Trade: Is There a Harberger-Laursen-Metzler Effect?”, Quarterly Journal of Economics, 97, 251–70.
  • Oktar, S. & L. Dalyancı (2012), “Dış Ticaret Hadlerinin Cari İşlemler Dengesi Üzerindeki Etkisi: Türkiye Örneği”, Marmara Üniversitesi İ.İ.B.F. Dergisi, C.XXXIII, Sayı: II, 1–18.
  • Sims, C. (1980), “Macroeconomics and Reality”, Econometrica, 48 (1), 1–48.
  • Sobrino, R Cesar (2007), “The effects of Inflation Targeting on the Current Account: An Empirical Approach”, Department of Economics West Virginia University Working Paper, October.
  • Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası (TCMB) (1998–2011), Elektronik Veri Dağıtım Sistemi (EVDS), <http://evds.tcmb.gov.tr/>.
  • Türkoğlu H. (2013), “Türkiye’de Cari Açık Sorunu: Nedenleri, Etkileri ve Uygulanabilecek Politikalar”, İzmir Siyasal ve Ekonomik Araştırmalar Merkezi, <www.izsem.net>.
  • Uz, İ. (2010), “Determinants of Current Account: The Relation Between Internal and External Balances in Turkey”, Applied Econometrics and International Development, Vol. 10–2, 115–26.
  • Yang, L. (2010), “An Empirical Analysis of Current Account Determinants in Emerging Asian Economies”, Cardiff Business School Working Paper Series, E2011/10.
  • Yücel, Y. (2003), “Dynamics of the Current Account Of Balance of Payments In Turkey”, 7. İktisat Kongresi, ODTÜ, Ankara.
Toplam 32 adet kaynakça vardır.

Ayrıntılar

Birincil Dil Türkçe
Bölüm Makaleler
Yazarlar

Aydanur Gacaner Atış

Fatih Saygılı

Yayımlanma Tarihi 1 Haziran 2014
Gönderilme Tarihi 12 Aralık 2014
Yayımlandığı Sayı Yıl 2014 Cilt: 21 Sayı: 21

Kaynak Göster

APA Gacaner Atış, A., & Saygılı, F. (2014). Türkiye’de Cari Açığın Belirleyicilerinin Ampirik Analizi. Sosyoekonomi, 21(21). https://doi.org/10.17233/se.85424
AMA Gacaner Atış A, Saygılı F. Türkiye’de Cari Açığın Belirleyicilerinin Ampirik Analizi. Sosyoekonomi. Nisan 2014;21(21). doi:10.17233/se.85424
Chicago Gacaner Atış, Aydanur, ve Fatih Saygılı. “Türkiye’de Cari Açığın Belirleyicilerinin Ampirik Analizi”. Sosyoekonomi 21, sy. 21 (Nisan 2014). https://doi.org/10.17233/se.85424.
EndNote Gacaner Atış A, Saygılı F (01 Nisan 2014) Türkiye’de Cari Açığın Belirleyicilerinin Ampirik Analizi. Sosyoekonomi 21 21
IEEE A. Gacaner Atış ve F. Saygılı, “Türkiye’de Cari Açığın Belirleyicilerinin Ampirik Analizi”, Sosyoekonomi, c. 21, sy. 21, 2014, doi: 10.17233/se.85424.
ISNAD Gacaner Atış, Aydanur - Saygılı, Fatih. “Türkiye’de Cari Açığın Belirleyicilerinin Ampirik Analizi”. Sosyoekonomi 21/21 (Nisan 2014). https://doi.org/10.17233/se.85424.
JAMA Gacaner Atış A, Saygılı F. Türkiye’de Cari Açığın Belirleyicilerinin Ampirik Analizi. Sosyoekonomi. 2014;21. doi:10.17233/se.85424.
MLA Gacaner Atış, Aydanur ve Fatih Saygılı. “Türkiye’de Cari Açığın Belirleyicilerinin Ampirik Analizi”. Sosyoekonomi, c. 21, sy. 21, 2014, doi:10.17233/se.85424.
Vancouver Gacaner Atış A, Saygılı F. Türkiye’de Cari Açığın Belirleyicilerinin Ampirik Analizi. Sosyoekonomi. 2014;21(21).