BibTex RIS Kaynak Göster

Kamu Gelirleri ve Kamu Harcamaları Nedensellik İlişkisi: 2006-2015 Dönemi İçin Türkiye Örneği

Yıl 2016, Cilt: 24 Sayı: 27, 103 - 120, 22.01.2016
https://doi.org/10.17233/se.08975

Öz

Kamu finansmanı ve bütçe açıklarının giderilmesi amacıyla kamu gelir ve giderleri sıklıkla araç olarak kullanılmaktadır. Kamu gelirleri ya da harcamaları seviyesinde yapılacak bir değişiklik; söz konusu büyüklükler arasındaki ilişkiye bağlı olarak ekonomi üzerinde farklı sonuçlar doğuracak ve bu bağlamda amaçlara ulaşmak için gerekli olan mali politika seçeneği farklılaşacaktır. Bu çalışmanın amacı kamu finansmanı ve bütçe açıklarının giderilmesinde uygun politikanın saptanmasına hizmet etmek amacıyla Türkiye’de kamu gelirleri ve kamu harcamaları arasındaki ilişkinin ortaya konulmasıdır. Bu amaçla Türkiye Cumhuriyeti Maliye Bakanlığı bütçe istatistiklerinden elde edilen Merkezi Yönetim Bütçe Gelir Gerçekleşmeleri ve Merkezi Yönetim Bütçe Harcamaları serilerinden yararlanılarak 2006 Ocak - 2015 Nisan aylık verileri ile söz konusu ilişki sınanmıştır. Ek olarak kamu gelir ve harcamaları alt bileşenleri itibariyle ele alınarak; genel bütçe gelirleri, düzenleyici ve denetleyici kurumların gelirleri, özel bütçeli idarelerin gelirleri, faiz giderleri ve faiz hariç bütçe giderleri serilerine ilişkin ilişkiler de ortaya konulmaya çalışılmıştır. Çalışmada yöntem olarak basitliği, literatürde yaygın olarak kullanılan güvenilir bir yöntem olması ve kullanılan serilerin durağan nitelikte olması nedeniyle Granger nedensellik testi tercih edilmiştir.

Kaynakça

  • Akçağlayan, A. & M. Kayıran (2010), “Türkiye’de Kamu Harcamaları ve Gelirleri: Nedensellik İlişkisi Üzerine Bir Araştırma”, Eskişehir Osmangazi Üniversitesi İİBF Dergisi, 5(2), 129-146.
  • Akçoraoğlu, A. (1999), “Kamu Harcamaları, Kamu Gelirleri ve Keynesçi Politikalar: Bir Nedensellik Analizi”, Gazi Üniversitesi İİBF Dergisi, 2(99), 51-65.
  • Anderson, W. & M.S. Wallace & J.T. Warner (1986), “Government Spending and Taxation: What Causes What?”, Southern Economic Journal, 52(3), 630-639.
  • Baghestani, H. & R. McNown (1994), “Do Revenues or Expenditures Respond to Budgetary Disequilibria?”, Southern Economic Journal, 61(2), 311-322.
  • Barro, R.J. (1974), “Are Government Bonds Net Wealth?”, Journal of Political Economy, 82(6), 1095-1117.
  • Buchanan, J. & R. Wagner (1977), Democracy in Deficit, New York: Academic Press.
  • Chang, T. & G. Chiang (2009), “Revisiting the Government Revenue-Expenditure Nexus: Evidence from 15 OECD Countries Based on the Panel Data Approach”, Czech Journal of Economics and Finance, 59(2), 165-172.
  • Chowdhury, A.R. (1988), “Expenditures and Receipts in State and Local Government Finances: Comment”, Public Choice, 59(3), 277-285.
  • Çavuşoğlu, T.A. (2008), “Türkiye’de Kamu Gelirleri ve Harcamaları Arasındaki İlişki Üzerine Ekonometrik Bir Analiz”, Dumlupınar Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 20, Nisan, 143-159.
  • Dickey, D.A. & W. Fuller (1979), “Distribution of the Estimators for Autoregressive Time Series with a Unit Root”, Journal of the American Statistical Association, 74(366), 727‐431.
  • Ewing, B.T., & J.E. Payne & M.A. Thompson & O.M. Al-Zoubi (2006), “Government Expenditures and Revenues: Evidence from Asymmetric Modeling”, Southern Economic Journal, 73(1), 190-200.
  • Fasano, U. & Q. Wang (2002), “Testing the Relationship between Government Spending and Revenue: Evidence from GCC Countries”, IMF Working Paper, No. 02/201.
  • Friedman, M. (1978), “The Limitations of Tax Limitation”, Policy Review, Summer, 7-14.
  • Furstenberg, M.G. & J. Green & J.H. Jeong (1986), “Tax and Spend or Spend and Tax?”, The Review of Economics and Statistics, LXVIII(2), 179-188.
  • Goh, S.K. & M. Dawood (1999), “Causality between Government Revenue and Expenditure in Malaysia: A Seasonal Cointegration Test”, MPRA Paper, No. 49383.
  • Gounder, N. & P.K. Narayan & A. Prasad (2007), “An Empirical Investigation of the Relationship between Government Revenue and Expenditure: The Case of Fiji Islands”, International Journal of Social Economics, 34(3), 147-158.
  • Granger, C.W.J. (1969), “Investigating Causal Relations by Econometric Models and Cross Spectral Methods”, Econometrica, 37(3), 48‐58.
  • Günaydın, D. (2004), “Vergi-Harcama Tartışması: Türkiye Örneği”, Doğuş Üniversitesi Dergisi, 5(2), 163-181.
  • Kollias, C. & S. Makrydakis (2000), “Tax and Spend or Spend and Tax? Empirical Evidence From Greece, Spain, Portugal and Ireland”, Applied Economics, 32(5), 533-546.
  • Li, X. (2001), “Government Revenue, Government Expenditure, and Temporal Causality: Evidence from China”, Applied Economics, 33(4), 485-497.
  • Manage, N. & M. Marlow (1986), “The Causal Relationship between Federal Expenditures and Receipts”, Southern Economic Journal, 52, January, 617-629.
  • Meltzer, A.H. & S.F. Richard (1981), “A Rational Theory of the Size of Government”, The Journal of Political Economy, 89(5), 914-927.
  • Miller, S. & F. Russek (1990), “Co-integration and Error Correction Models: The Temporal Causality between Government Taxes and Spending”, Southern Economic Journal, 57(1), 221-229.
  • Musgrave, R. (1966), “Principles of Budget Determination” in: H. Cameron & W. Henderson (eds.), Public Finance Selected Reading, New York: Random House, 15-27.
  • Narayan, P.K. & S. Narayan (2006), “Government Revenue and Government Expenditure Nexus: Evidence from Developing Countries”, Applied Economics, 38(3), 285‐291.
  • Owoye, O. (1995), “The Causal Relationship between Taxes and Expenditures in the G-7 Countries: Cointegration and Error-Correction Models”, Applied Economics Letters, 2(1), 19-22.
  • Park, W.K. (1998), “Granger Causality between Government Revenues and Expenditures in Korea”, Journal of Economic Development, 23(1), 145-155.
  • Peacock, A. & J. Wiseman (1979), “Approaches to the Analysis of Government Expenditure Growth”, Public Finance Review, 7(1), 3-23.
  • Phillips, P.C.B. & P. Perron (1998), “Testing for A Unit Root in Time Series Regression”, Biometrika, 75(2), 335‐346.
  • Ram, R. (1988), “Additional Evidence on Causality between Government Revenue and Government Expenditure”, Southern Economic Journal, 54(1), 763-769.
  • T.C. Maliye Bakanlığı Bütçe ve Mali Kontrol Genel Müdürlüğü, <www.bumko.gov.tr/TR.163 /merkezi-yonetim-butcesi>.
  • T.C. Maliye Bakanlığı Gelir İdaresi Başkanlığı, <www.gib.gov.tr/fileadmin/user_upload/VI/ GBG>.
  • T.C. Merkez Bankası, Elektronik Veri Dağıtım Sistemi, <www.evds.tcmb.gov.tr>.
  • Yamak, R. & Z. Abdioğlu (2012), “Ampirik Bağlamda Toplam ve Alt Kalemler Bazında Kamu Harcamaları ve Kamu Gelirleri Arasındaki İlişki: Türkiye Örneği”, Hacettepe Üniversitesi İİBF Dergisi, 30(1), 173-193.
  • Zivot, E. & D.W.K. Andrews (1992), “Further Evidence on the Great Crash, The Oil-Price Shock, and the Unit-Root Hypothesis”, Journal of Business & Economic Statistics, 10(3), 251-270.

Kamu Gelirleri ve Kamu Harcamaları Nedensellik İlişkisi: 2006-2015 Dönemi İçin Türkiye Örneği

Yıl 2016, Cilt: 24 Sayı: 27, 103 - 120, 22.01.2016
https://doi.org/10.17233/se.08975

Öz

Kamu finansmanı ve bütçe açıklarının giderilmesi amacıyla kamu gelir ve giderleri sıklıkla araç olarak kullanılmaktadır. Kamu gelirleri ya da harcamaları seviyesinde yapılacak bir değişiklik; söz konusu büyüklükler arasındaki ilişkiye bağlı olarak ekonomi üzerinde farklı sonuçlar doğuracak ve bu bağlamda amaçlara ulaşmak için gerekli olan mali politika seçeneği farklılaşacaktır. Bu çalışmanın amacı kamu finansmanı ve bütçe açıklarının giderilmesinde uygun politikanın saptanmasına hizmet etmek amacıyla Türkiye’de kamu gelirleri ve kamu harcamaları arasındaki ilişkinin ortaya konulmasıdır. Bu amaçla Türkiye Cumhuriyeti Maliye Bakanlığı bütçe istatistiklerinden elde edilen Merkezi Yönetim Bütçe Gelir Gerçekleşmeleri ve Merkezi Yönetim Bütçe Harcamaları serilerinden yararlanılarak 2006 Ocak - 2015 Nisan aylık verileri ile söz konusu ilişki sınanmıştır. Ek olarak kamu gelir ve harcamaları alt bileşenleri itibariyle ele alınarak; genel bütçe gelirleri, düzenleyici ve denetleyici kurumların gelirleri, özel bütçeli idarelerin gelirleri, faiz giderleri ve faiz hariç bütçe giderleri serilerine ilişkin ilişkiler de ortaya konulmaya çalışılmıştır. Çalışmada yöntem olarak basitliği, literatürde yaygın olarak kullanılan güvenilir bir yöntem olması ve kullanılan serilerin durağan nitelikte olması nedeniyle Granger nedensellik testi tercih edilmiştir.

Kaynakça

  • Akçağlayan, A. & M. Kayıran (2010), “Türkiye’de Kamu Harcamaları ve Gelirleri: Nedensellik İlişkisi Üzerine Bir Araştırma”, Eskişehir Osmangazi Üniversitesi İİBF Dergisi, 5(2), 129-146.
  • Akçoraoğlu, A. (1999), “Kamu Harcamaları, Kamu Gelirleri ve Keynesçi Politikalar: Bir Nedensellik Analizi”, Gazi Üniversitesi İİBF Dergisi, 2(99), 51-65.
  • Anderson, W. & M.S. Wallace & J.T. Warner (1986), “Government Spending and Taxation: What Causes What?”, Southern Economic Journal, 52(3), 630-639.
  • Baghestani, H. & R. McNown (1994), “Do Revenues or Expenditures Respond to Budgetary Disequilibria?”, Southern Economic Journal, 61(2), 311-322.
  • Barro, R.J. (1974), “Are Government Bonds Net Wealth?”, Journal of Political Economy, 82(6), 1095-1117.
  • Buchanan, J. & R. Wagner (1977), Democracy in Deficit, New York: Academic Press.
  • Chang, T. & G. Chiang (2009), “Revisiting the Government Revenue-Expenditure Nexus: Evidence from 15 OECD Countries Based on the Panel Data Approach”, Czech Journal of Economics and Finance, 59(2), 165-172.
  • Chowdhury, A.R. (1988), “Expenditures and Receipts in State and Local Government Finances: Comment”, Public Choice, 59(3), 277-285.
  • Çavuşoğlu, T.A. (2008), “Türkiye’de Kamu Gelirleri ve Harcamaları Arasındaki İlişki Üzerine Ekonometrik Bir Analiz”, Dumlupınar Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 20, Nisan, 143-159.
  • Dickey, D.A. & W. Fuller (1979), “Distribution of the Estimators for Autoregressive Time Series with a Unit Root”, Journal of the American Statistical Association, 74(366), 727‐431.
  • Ewing, B.T., & J.E. Payne & M.A. Thompson & O.M. Al-Zoubi (2006), “Government Expenditures and Revenues: Evidence from Asymmetric Modeling”, Southern Economic Journal, 73(1), 190-200.
  • Fasano, U. & Q. Wang (2002), “Testing the Relationship between Government Spending and Revenue: Evidence from GCC Countries”, IMF Working Paper, No. 02/201.
  • Friedman, M. (1978), “The Limitations of Tax Limitation”, Policy Review, Summer, 7-14.
  • Furstenberg, M.G. & J. Green & J.H. Jeong (1986), “Tax and Spend or Spend and Tax?”, The Review of Economics and Statistics, LXVIII(2), 179-188.
  • Goh, S.K. & M. Dawood (1999), “Causality between Government Revenue and Expenditure in Malaysia: A Seasonal Cointegration Test”, MPRA Paper, No. 49383.
  • Gounder, N. & P.K. Narayan & A. Prasad (2007), “An Empirical Investigation of the Relationship between Government Revenue and Expenditure: The Case of Fiji Islands”, International Journal of Social Economics, 34(3), 147-158.
  • Granger, C.W.J. (1969), “Investigating Causal Relations by Econometric Models and Cross Spectral Methods”, Econometrica, 37(3), 48‐58.
  • Günaydın, D. (2004), “Vergi-Harcama Tartışması: Türkiye Örneği”, Doğuş Üniversitesi Dergisi, 5(2), 163-181.
  • Kollias, C. & S. Makrydakis (2000), “Tax and Spend or Spend and Tax? Empirical Evidence From Greece, Spain, Portugal and Ireland”, Applied Economics, 32(5), 533-546.
  • Li, X. (2001), “Government Revenue, Government Expenditure, and Temporal Causality: Evidence from China”, Applied Economics, 33(4), 485-497.
  • Manage, N. & M. Marlow (1986), “The Causal Relationship between Federal Expenditures and Receipts”, Southern Economic Journal, 52, January, 617-629.
  • Meltzer, A.H. & S.F. Richard (1981), “A Rational Theory of the Size of Government”, The Journal of Political Economy, 89(5), 914-927.
  • Miller, S. & F. Russek (1990), “Co-integration and Error Correction Models: The Temporal Causality between Government Taxes and Spending”, Southern Economic Journal, 57(1), 221-229.
  • Musgrave, R. (1966), “Principles of Budget Determination” in: H. Cameron & W. Henderson (eds.), Public Finance Selected Reading, New York: Random House, 15-27.
  • Narayan, P.K. & S. Narayan (2006), “Government Revenue and Government Expenditure Nexus: Evidence from Developing Countries”, Applied Economics, 38(3), 285‐291.
  • Owoye, O. (1995), “The Causal Relationship between Taxes and Expenditures in the G-7 Countries: Cointegration and Error-Correction Models”, Applied Economics Letters, 2(1), 19-22.
  • Park, W.K. (1998), “Granger Causality between Government Revenues and Expenditures in Korea”, Journal of Economic Development, 23(1), 145-155.
  • Peacock, A. & J. Wiseman (1979), “Approaches to the Analysis of Government Expenditure Growth”, Public Finance Review, 7(1), 3-23.
  • Phillips, P.C.B. & P. Perron (1998), “Testing for A Unit Root in Time Series Regression”, Biometrika, 75(2), 335‐346.
  • Ram, R. (1988), “Additional Evidence on Causality between Government Revenue and Government Expenditure”, Southern Economic Journal, 54(1), 763-769.
  • T.C. Maliye Bakanlığı Bütçe ve Mali Kontrol Genel Müdürlüğü, <www.bumko.gov.tr/TR.163 /merkezi-yonetim-butcesi>.
  • T.C. Maliye Bakanlığı Gelir İdaresi Başkanlığı, <www.gib.gov.tr/fileadmin/user_upload/VI/ GBG>.
  • T.C. Merkez Bankası, Elektronik Veri Dağıtım Sistemi, <www.evds.tcmb.gov.tr>.
  • Yamak, R. & Z. Abdioğlu (2012), “Ampirik Bağlamda Toplam ve Alt Kalemler Bazında Kamu Harcamaları ve Kamu Gelirleri Arasındaki İlişki: Türkiye Örneği”, Hacettepe Üniversitesi İİBF Dergisi, 30(1), 173-193.
  • Zivot, E. & D.W.K. Andrews (1992), “Further Evidence on the Great Crash, The Oil-Price Shock, and the Unit-Root Hypothesis”, Journal of Business & Economic Statistics, 10(3), 251-270.
Toplam 35 adet kaynakça vardır.

Ayrıntılar

Birincil Dil Türkçe
Bölüm Makaleler
Yazarlar

Hale Akbulut

Ahmet Burçin Yereli

Yayımlanma Tarihi 22 Ocak 2016
Gönderilme Tarihi 28 Aralık 2015
Yayımlandığı Sayı Yıl 2016 Cilt: 24 Sayı: 27

Kaynak Göster

APA Akbulut, H., & Yereli, A. B. (2016). Kamu Gelirleri ve Kamu Harcamaları Nedensellik İlişkisi: 2006-2015 Dönemi İçin Türkiye Örneği. Sosyoekonomi, 24(27), 103-120. https://doi.org/10.17233/se.08975
AMA Akbulut H, Yereli AB. Kamu Gelirleri ve Kamu Harcamaları Nedensellik İlişkisi: 2006-2015 Dönemi İçin Türkiye Örneği. Sosyoekonomi. Ocak 2016;24(27):103-120. doi:10.17233/se.08975
Chicago Akbulut, Hale, ve Ahmet Burçin Yereli. “Kamu Gelirleri Ve Kamu Harcamaları Nedensellik İlişkisi: 2006-2015 Dönemi İçin Türkiye Örneği”. Sosyoekonomi 24, sy. 27 (Ocak 2016): 103-20. https://doi.org/10.17233/se.08975.
EndNote Akbulut H, Yereli AB (01 Ocak 2016) Kamu Gelirleri ve Kamu Harcamaları Nedensellik İlişkisi: 2006-2015 Dönemi İçin Türkiye Örneği. Sosyoekonomi 24 27 103–120.
IEEE H. Akbulut ve A. B. Yereli, “Kamu Gelirleri ve Kamu Harcamaları Nedensellik İlişkisi: 2006-2015 Dönemi İçin Türkiye Örneği”, Sosyoekonomi, c. 24, sy. 27, ss. 103–120, 2016, doi: 10.17233/se.08975.
ISNAD Akbulut, Hale - Yereli, Ahmet Burçin. “Kamu Gelirleri Ve Kamu Harcamaları Nedensellik İlişkisi: 2006-2015 Dönemi İçin Türkiye Örneği”. Sosyoekonomi 24/27 (Ocak 2016), 103-120. https://doi.org/10.17233/se.08975.
JAMA Akbulut H, Yereli AB. Kamu Gelirleri ve Kamu Harcamaları Nedensellik İlişkisi: 2006-2015 Dönemi İçin Türkiye Örneği. Sosyoekonomi. 2016;24:103–120.
MLA Akbulut, Hale ve Ahmet Burçin Yereli. “Kamu Gelirleri Ve Kamu Harcamaları Nedensellik İlişkisi: 2006-2015 Dönemi İçin Türkiye Örneği”. Sosyoekonomi, c. 24, sy. 27, 2016, ss. 103-20, doi:10.17233/se.08975.
Vancouver Akbulut H, Yereli AB. Kamu Gelirleri ve Kamu Harcamaları Nedensellik İlişkisi: 2006-2015 Dönemi İçin Türkiye Örneği. Sosyoekonomi. 2016;24(27):103-20.

Cited By