Kamu Gelirleri ve Kamu Harcamaları Nedensellik İlişkisi: 2006-2015 Dönemi İçin Türkiye Örneği

Yıl 2016, Cilt: 24 Sayı: 27, 103 - 120, 22.01.2016

Hale Akbulut , Ahmet Burçin Yereli

https://doi.org/10.17233/se.08975

Cited By: 10

Öz

Kamu finansmanı ve bütçe açıklarının giderilmesi amacıyla kamu gelir ve giderleri sıklıkla araç olarak kullanılmaktadır. Kamu gelirleri ya da harcamaları seviyesinde yapılacak bir değişiklik; söz konusu büyüklükler arasındaki ilişkiye bağlı olarak ekonomi üzerinde farklı sonuçlar doğuracak ve bu bağlamda amaçlara ulaşmak için gerekli olan mali politika seçeneği farklılaşacaktır. Bu çalışmanın amacı kamu finansmanı ve bütçe açıklarının giderilmesinde uygun politikanın saptanmasına hizmet etmek amacıyla Türkiye’de kamu gelirleri ve kamu harcamaları arasındaki ilişkinin ortaya konulmasıdır. Bu amaçla Türkiye Cumhuriyeti Maliye Bakanlığı bütçe istatistiklerinden elde edilen Merkezi Yönetim Bütçe Gelir Gerçekleşmeleri ve Merkezi Yönetim Bütçe Harcamaları serilerinden yararlanılarak 2006 Ocak - 2015 Nisan aylık verileri ile söz konusu ilişki sınanmıştır. Ek olarak kamu gelir ve harcamaları alt bileşenleri itibariyle ele alınarak; genel bütçe gelirleri, düzenleyici ve denetleyici kurumların gelirleri, özel bütçeli idarelerin gelirleri, faiz giderleri ve faiz hariç bütçe giderleri serilerine ilişkin ilişkiler de ortaya konulmaya çalışılmıştır. Çalışmada yöntem olarak basitliği, literatürde yaygın olarak kullanılan güvenilir bir yöntem olması ve kullanılan serilerin durağan nitelikte olması nedeniyle Granger nedensellik testi tercih edilmiştir.

Anahtar Kelimeler

-

Kaynakça

• Akçağlayan, A. & M. Kayıran (2010), “Türkiye’de Kamu Harcamaları ve Gelirleri: Nedensellik İlişkisi Üzerine Bir Araştırma”, Eskişehir Osmangazi Üniversitesi İİBF Dergisi, 5(2), 129-146.
• Akçoraoğlu, A. (1999), “Kamu Harcamaları, Kamu Gelirleri ve Keynesçi Politikalar: Bir Nedensellik Analizi”, Gazi Üniversitesi İİBF Dergisi, 2(99), 51-65.
• Anderson, W. & M.S. Wallace & J.T. Warner (1986), “Government Spending and Taxation: What Causes What?”, Southern Economic Journal, 52(3), 630-639.
• Baghestani, H. & R. McNown (1994), “Do Revenues or Expenditures Respond to Budgetary Disequilibria?”, Southern Economic Journal, 61(2), 311-322.
• Barro, R.J. (1974), “Are Government Bonds Net Wealth?”, Journal of Political Economy, 82(6), 1095-1117.
• Buchanan, J. & R. Wagner (1977), Democracy in Deficit, New York: Academic Press.
• Chang, T. & G. Chiang (2009), “Revisiting the Government Revenue-Expenditure Nexus: Evidence from 15 OECD Countries Based on the Panel Data Approach”, Czech Journal of Economics and Finance, 59(2), 165-172.
• Chowdhury, A.R. (1988), “Expenditures and Receipts in State and Local Government Finances: Comment”, Public Choice, 59(3), 277-285.
• Çavuşoğlu, T.A. (2008), “Türkiye’de Kamu Gelirleri ve Harcamaları Arasındaki İlişki Üzerine Ekonometrik Bir Analiz”, Dumlupınar Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 20, Nisan, 143-159.
• Dickey, D.A. & W. Fuller (1979), “Distribution of the Estimators for Autoregressive Time Series with a Unit Root”, Journal of the American Statistical Association, 74(366), 727‐431.
• Ewing, B.T., & J.E. Payne & M.A. Thompson & O.M. Al-Zoubi (2006), “Government Expenditures and Revenues: Evidence from Asymmetric Modeling”, Southern Economic Journal, 73(1), 190-200.
• Fasano, U. & Q. Wang (2002), “Testing the Relationship between Government Spending and Revenue: Evidence from GCC Countries”, IMF Working Paper, No. 02/201.
• Friedman, M. (1978), “The Limitations of Tax Limitation”, Policy Review, Summer, 7-14.
• Furstenberg, M.G. & J. Green & J.H. Jeong (1986), “Tax and Spend or Spend and Tax?”, The Review of Economics and Statistics, LXVIII(2), 179-188.
• Goh, S.K. & M. Dawood (1999), “Causality between Government Revenue and Expenditure in Malaysia: A Seasonal Cointegration Test”, MPRA Paper, No. 49383.
• Gounder, N. & P.K. Narayan & A. Prasad (2007), “An Empirical Investigation of the Relationship between Government Revenue and Expenditure: The Case of Fiji Islands”, International Journal of Social Economics, 34(3), 147-158.
• Granger, C.W.J. (1969), “Investigating Causal Relations by Econometric Models and Cross Spectral Methods”, Econometrica, 37(3), 48‐58.
• Günaydın, D. (2004), “Vergi-Harcama Tartışması: Türkiye Örneği”, Doğuş Üniversitesi Dergisi, 5(2), 163-181.
• Kollias, C. & S. Makrydakis (2000), “Tax and Spend or Spend and Tax? Empirical Evidence From Greece, Spain, Portugal and Ireland”, Applied Economics, 32(5), 533-546.
• Li, X. (2001), “Government Revenue, Government Expenditure, and Temporal Causality: Evidence from China”, Applied Economics, 33(4), 485-497.
• Manage, N. & M. Marlow (1986), “The Causal Relationship between Federal Expenditures and Receipts”, Southern Economic Journal, 52, January, 617-629.
• Meltzer, A.H. & S.F. Richard (1981), “A Rational Theory of the Size of Government”, The Journal of Political Economy, 89(5), 914-927.
• Miller, S. & F. Russek (1990), “Co-integration and Error Correction Models: The Temporal Causality between Government Taxes and Spending”, Southern Economic Journal, 57(1), 221-229.
• Musgrave, R. (1966), “Principles of Budget Determination” in: H. Cameron & W. Henderson (eds.), Public Finance Selected Reading, New York: Random House, 15-27.
• Narayan, P.K. & S. Narayan (2006), “Government Revenue and Government Expenditure Nexus: Evidence from Developing Countries”, Applied Economics, 38(3), 285‐291.
• Owoye, O. (1995), “The Causal Relationship between Taxes and Expenditures in the G-7 Countries: Cointegration and Error-Correction Models”, Applied Economics Letters, 2(1), 19-22.
• Park, W.K. (1998), “Granger Causality between Government Revenues and Expenditures in Korea”, Journal of Economic Development, 23(1), 145-155.
• Peacock, A. & J. Wiseman (1979), “Approaches to the Analysis of Government Expenditure Growth”, Public Finance Review, 7(1), 3-23.
• Phillips, P.C.B. & P. Perron (1998), “Testing for A Unit Root in Time Series Regression”, Biometrika, 75(2), 335‐346.
• Ram, R. (1988), “Additional Evidence on Causality between Government Revenue and Government Expenditure”, Southern Economic Journal, 54(1), 763-769.
• T.C. Maliye Bakanlığı Bütçe ve Mali Kontrol Genel Müdürlüğü, <www.bumko.gov.tr/TR.163 /merkezi-yonetim-butcesi>.
• T.C. Maliye Bakanlığı Gelir İdaresi Başkanlığı, <www.gib.gov.tr/fileadmin/user_upload/VI/ GBG>.
• T.C. Merkez Bankası, Elektronik Veri Dağıtım Sistemi, <www.evds.tcmb.gov.tr>.
• Yamak, R. & Z. Abdioğlu (2012), “Ampirik Bağlamda Toplam ve Alt Kalemler Bazında Kamu Harcamaları ve Kamu Gelirleri Arasındaki İlişki: Türkiye Örneği”, Hacettepe Üniversitesi İİBF Dergisi, 30(1), 173-193.
• Zivot, E. & D.W.K. Andrews (1992), “Further Evidence on the Great Crash, The Oil-Price Shock, and the Unit-Root Hypothesis”, Journal of Business & Economic Statistics, 10(3), 251-270.