Öz
Lübnan anayasal yapısı, klasik siyaset bilimi tanımlarındaki sınıflandırılmalara uymayan nevi şahsına münhasır (sui generis) bir yapıya sahiptir. Yirminci yüzyılda Lübnanlaşma (Lübnan Milliyetçiliği) ve Arap Milliyetçiliği arasındaki çatışma Lübnan siyasetinin temel zeminini teşkil etmiştir. Bu mücadele Lübnan’da klasik manada parlamenter demokrasi oluşmasının önündeki en büyük engel olmuştur. Fransız işgali döneminde Lübnan anayasası Fransa’nın ülkenin siyasi ve iktisadi denetimine tam olarak hâkim olacağı bir şekilde hazırlanmıştır. Bu çerçevede yapılan anayasa vatandaşlık hukukundan ziyade din ve mezhepler arası bir egemenlik dağılımına dayanmakta idi. Lübnan siyasi tarihinde yaşanan iç savaşlar değerlendirilirken göz önünde bulundurulması gereken temel nokta anayasal yapıda kurumsallaşan etnik ve dini yapıdır. Haklar bireysel olarak değil etnik ve dini olarak cemaatler zemininde verilmektedir. Bu durum Lübnan siyasetini doğrudan Batı ve Arap siyasetine eklemlemektedir. Aynı şekilde siyasi temsil de Lübnan siyasetinde klasik parlamenter demokrasilerde olduğu gibi seçmen sayısına göre değil etnik ve dini cemaatler arasında paylaştırılmaktadır.
Anahtar Kelimeler
Kaynakça
- Armaoğlu, F. (1994), 20. Yüzyıl Siyasi Tarihi Cilt I 1914- 1990, Türkiye İş Bankası Yayınları, Ankara.
- El Khazen, F. (2000), The Breakdown of the State in Lebanon 1967 – 1976, I.B. Tauris, New York.
- El Meczub, M. (2002), Elkanunu’d-desturi ve’n-nizamu’s-siyasi fi’l Lübnan, Menşuratü’l Halabiyü’l Hukuki, Beyrut.
- Mansur, E. (1993), Elinkilabü’l A’lat’taif, Dar’ül Cedid, Beyrut.
- Menşurat-ı Haleb-i Hukuki (2006), Ed-destur’ül Lubnani, Beyrut.
- Rabbat, E. (2002), Mukademet’ül-desturü’l-Lübnani, (Fransızcadan Arapçaya Çev. Hasan Kabisi), Vesaik, Beyrut.
- Rabil, R.G. (2011), Religion, National Identity, and Confessional Politics in Lebanon The Challenge of Islamism, Palgrave Macmillan.
- Sadun, C.N. (1428-2007), Tekris’üt-taifiyetü fi destur’ül-Lübnan âm 1926, Beyrut.
- Saliba, I. (2010), Lebanon: Constitutional Law and the Political Rights of Religious Communities, <http://www.loc.gov/law/help/lebanon-constitutional-law.php>, 19.05.2012.
- Traboulsi, F. (2007), A History of Modern Lebanon, Pluto Press, London.
- Tahiri, H. (2006), Siyaset’ül Hükm fi’l-Libnan, Tarihi Lübnan min’el intedab hatta elharb’ül-ehliye 1920-1976, Menşuratı Esmar, Paris.
- Vesikatü’l Vefak’ül Vataniy’ül Lübnani (1989), 1989/10/22 Taif (Orijinal Metin) Alemü’l Marife.
- Zeyn, H. (1422 -2001), Limaza feşile ennizam’ül barlamani fi’l Lübnan? Darü’l Fikr’ül Hadis, Beyrut.
Öz
Lübnan anayasal yapısı, klasik siyaset bilimi tanımlarındaki sınıflandırılmalara uymayan nevi şahsına münhasır (sui generis) bir yapıya sahiptir. Yirminci yüzyılda Lübnanlaşma (Lübnan Milliyetçiliği) ve Arap Milliyetçiliği arasındaki çatışma Lübnan siyasetinin temel zeminini teşkil etmiştir. Bu mücadele Lübnan’da klasik manada parlamenter demokrasi oluşmasının önündeki en büyük engel olmuştur. Fransız işgali döneminde Lübnan anayasası Fransa’nın ülkenin siyasi ve iktisadi denetimine tam olarak hâkim olacağı bir şekilde hazırlanmıştır. Bu çerçevede yapılan anayasa vatandaşlık hukukundan ziyade din ve mezhepler arası bir egemenlik dağılımına dayanmakta idi. Lübnan siyasi tarihinde yaşanan iç savaşlar değerlendirilirken göz önünde bulundurulması gereken temel nokta anayasal yapıda kurumsallaşan etnik ve dini yapıdır. Haklar bireysel olarak değil etnik ve dini olarak cemaatler zemininde verilmektedir. Bu durum Lübnan siyasetini doğrudan Batı ve Arap siyasetine eklemlemektedir. Aynı şekilde siyasi temsil de Lübnan siyasetinde klasik parlamenter demokrasilerde olduğu gibi seçmen sayısına göre değil etnik ve dini cemaatler arasında paylaştırılmaktadır.
Anahtar Kelimeler
Kaynakça
- Armaoğlu, F. (1994), 20. Yüzyıl Siyasi Tarihi Cilt I 1914- 1990, Türkiye İş Bankası Yayınları, Ankara.
- El Khazen, F. (2000), The Breakdown of the State in Lebanon 1967 – 1976, I.B. Tauris, New York.
- El Meczub, M. (2002), Elkanunu’d-desturi ve’n-nizamu’s-siyasi fi’l Lübnan, Menşuratü’l Halabiyü’l Hukuki, Beyrut.
- Mansur, E. (1993), Elinkilabü’l A’lat’taif, Dar’ül Cedid, Beyrut.
- Menşurat-ı Haleb-i Hukuki (2006), Ed-destur’ül Lubnani, Beyrut.
- Rabbat, E. (2002), Mukademet’ül-desturü’l-Lübnani, (Fransızcadan Arapçaya Çev. Hasan Kabisi), Vesaik, Beyrut.
- Rabil, R.G. (2011), Religion, National Identity, and Confessional Politics in Lebanon The Challenge of Islamism, Palgrave Macmillan.
- Sadun, C.N. (1428-2007), Tekris’üt-taifiyetü fi destur’ül-Lübnan âm 1926, Beyrut.
- Saliba, I. (2010), Lebanon: Constitutional Law and the Political Rights of Religious Communities, <http://www.loc.gov/law/help/lebanon-constitutional-law.php>, 19.05.2012.
- Traboulsi, F. (2007), A History of Modern Lebanon, Pluto Press, London.
- Tahiri, H. (2006), Siyaset’ül Hükm fi’l-Libnan, Tarihi Lübnan min’el intedab hatta elharb’ül-ehliye 1920-1976, Menşuratı Esmar, Paris.
- Vesikatü’l Vefak’ül Vataniy’ül Lübnani (1989), 1989/10/22 Taif (Orijinal Metin) Alemü’l Marife.
- Zeyn, H. (1422 -2001), Limaza feşile ennizam’ül barlamani fi’l Lübnan? Darü’l Fikr’ül Hadis, Beyrut.
Ayrıntılar
| Birincil Dil | Türkçe |
|---|---|
| Bölüm | Makaleler |
| Yazarlar | |
| Yayımlanma Tarihi | 14 Nisan 2016 |
| Gönderilme Tarihi | 26 Mart 2016 |
| Yayımlandığı Sayı | Yıl 2016 Cilt: 24 Sayı: 28 |
