Effects of National Income on Tax Burden: An Investigation on Turkey with an ARDL Bounds Testing Approach (1924-2014)

Yıl 2017, Cilt: 25 Sayı: 32, 169 - 188, 15.04.2017

Ferdi Çalıkay

https://doi.org/10.17233/sosyoekonomi.286478

Cited By: 8

Öz

The purpose of this study is to determine how the changes in GDP per capita, which is an indicator of economic development, affect the tax burden in the short and long term in Turkey. In this context, the study utilises data about GDP per capita and tax burden from 1924 to 2014 and employs the Autoregressive Distributed Lag (ARDL) bounds testing approach. Although many studies in the literature has been reached that there is a positive relationship between these variables, this study shows this interaction occurs only in the long term. In fact, the research finds a %1 percent increase in GDP per capita will bring about a % 0.07 percent increase in tax burden in the long run. For short term there is a negative relationship between these variables but it is not statistically significant.

Anahtar Kelimeler

Tax Potential, Tax Burden, ARDL- Error Correction Model, Tax Policy, Economic Growth

Milli Gelirin Vergi Yükü Üzerindeki Etkileri: ARDL Sınır Testi Yaklaşımı ile Türkiye Üzerine Bir İnceleme (1924-2014)

Öz

Bu çalışmanın amacı, iktisadi gelişmişliğin bir göstergesi niteliğindeki kişi başına düşen GSYİH’da meydana gelecek değişikliklerin kısa ve uzun dönemde vergi yükü üzerinde ne gibi etkileri olacağını Türkiye özelinde saptayabilmektir. Bu bağlamda 1924-2014 zaman aralığında kişi başına düşen GSYİH ve vergi yükü değişkenleri esas alınarak ARDL sınır testi yaklaşımından yararlanılmıştır. Literatürde yer alan pek çok çalışmada değişkenler arasında pozitif yönlü bir ilişki olduğu bulgusuna ulaşılmışsa da çalışma sonucunda bu etkileşimin ancak uzun dönemde ortaya çıktığı tespit edilmiştir. Nitekim kişi başına düşen GSYİH’da meydana gelecek % 1’lik bir artış uzun dönemde vergi yükü üzerinde yaklaşık % 0,07 düzeyinde pozitif yönlü bir etki meydana getirmektedir. Kısa dönemde ise istatistiksel açıdan anlamlı olmamakla birlikte bu etkileşim ters yönlüdür.

Anahtar Kelimeler

Vergi Potansiyeli, Vergi Yükü, ARDL-Hata Düzeltme Modeli, Vergi Politikası, Ekonomik Büyüme

Kaynakça

• Açıkgöz, Ş. (2008). “Türkiye’de Vergi Gelirleri, Vergi Yapısı ve İktisadi Büyüme İlişkisi 1968-2006”, Ekonomik Yaklaşım, 19(68), 91-113.
• Akbey, F. (2014). “Türkiye’de Vergi Denetimi ve Gelirleri Üzerine Bir İnceleme”, Dokuz Eylül Üniversitesi, İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 29(1), 63-103.
• Akdoğan, A. (2014). Kamu Maliyesi, Gazi Kitabevi, 16. Baskı, Ankara.
• Alm, J.& J. Martinez-Vazquez & F. Schneider (2004). ““Sizing” The Problem of The Hard-to-Tax”, J. Alm, J. Martinez-Vazquez, S. Wallace (Ed), Taxing The Hard-to-Tax: Lessons from Theory and Practice, Elsevier/North Holland, Amsterdam, 11–75.
• Alm, J. & W. Beck (1993). “Tax Amnesties And Compliance in The Long Run: A Time Series Analysis”, National Tax Journal, 46(1), 53-60.
• Arnold, J. (2008). “Do Tax Structures Affect Aggregate Economic Growth? Empirical Evidence from a Panel of OECD Countries”, Economics Department Working Papers, No: 643.
• Bahl, R. W. (1971). “A Regression Approach to Tax Effort and Tax Ratio Analysis”, Staff Papers (International Monetary Fund), 18(3), 570–612, http://doi.org/10.2307/3866315. Barro, R.J. (1991). “Economic Growth in A Cross-Section of Countries”, Q J Econ, 106, 407-441.
• Berksoy, T. (1984). Gelişmekte olan ülkelerde vergi kapasitesi ve vergi gayreti, Marmara Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Yayımlanmış Doktora Tezi, s. 13-42, Yayın No: 411.
• Berksoy, T. & İ.Demir (2004). “Politik Vergi Çevrimleri: Türkiye’de Vergi Yükü Üzerinde Politik Etkiler”, 19. Türkiye Maliye Sempozyumu, Uludağ Üniversitesi, Belek-Antalya.
• Bulut, Ş. & S.H. Akdede (2013). “Türkiye’de Vergi Yükü ile Siyasi Eğilimler Arasındaki İlişki: Yatay- Kesit Analizi”, Finans Politik & Ekonomik Yorumlar, 50(580), 95-109.
• Cural, M. & N.K.Çevik (2015). “Ekonomik Kalkınmanın Vergi Yapısı Üzerindeki Etkisi: 1924-2013 Dönemi Türkiye Örneği”, Amme İdaresi Dergisi, 48(3), 127-158.
• Çelikkaya, A. (2013). “OECD Üyesi Ülkelerde Emek Üzerindeki Vergi Yükünün Gelişimi ve Türkiye Üzerine Bir İnceleme”, TİSK AKADEMİ, 8(16), 68-91.
• Çelikkaya, A. (2002). “Mükelleflerin Vergiye Gönüllü Uyumunu Etkileyen Faktörler”. E-Akademi, 5, http://www.e-akademi.org/makaleler/acelikkaya-1.htm.
• Demir, İ.C. & Y. Gülten (2013). “Maliye Politikasının Sosyal Amacı: Vergi Yükünün Adaletli ve Dengeli Dağılımı Üzerine Türkiye Geneli Anket Çalışması”, CBÜ Sosyal Bilimler Dergisi, 11(1), 269-287.
• Dennis, C.& W. S. Moore & T. Somerville (2007). “The Impact of Political Parties on The Distribution of State and Local Tax Burdens”, The Social Science Journal, 44, 339–347.
• Easterly, W & S. Rebelo (1993). “Fiscal Policy and Economic Growth”, Journal of Monetary Economics, 32, 417-458.
• Eltony, M.N. (2002). “Measuring Tax Effort in Arab Countries”, Working Paper 200229, Cairo: Economic Research Forum.
• Engen E. & J. Skinner (1992). “Fiscal Policy and Economic Growth”, NBER Working Paper, 4223, Cambridge, MA: National Bureau of Economic Research.
• Erdoğan, E. & M. Topçu & O. Bahar (2013). “Vergi Gelirleri ve Ekonomik Büyüme İlişkisi: Türkiye Ekonomisi Üzerine Eşbütünleşme ve Nedensellik Analizi”, Finans Politik & Ekonomik Yorumlar, 50(576), 99-110.
• Ferhatoğlu, E. (2005). “Bir Kamu Harcaması Türü Olarak Vergi Harcaması ve Türk Kurumlar Vergisi Açısından Değerlendirilmesi”, Osmangazi Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 6(2), 78-92.
• Gelleny, R.D. & M.Mccoy (2001). “Globalization and Government Policy Independence: The Issue of Taxation”, Political Research Quarterly, 54, 509-529.
• Gül, E. & B. Kenar (2009). “AB Ülkeleri ve Türkiye’de Vergi Gelirleri ile Ekonomik Büyüme İlişkisi: 1980- 2008’’, Uluslararası Davraz Kongresi 2009 Bildiri Kitabı, 16-26.
• Işık, N. & E.C. Kılınç (2009). “OECD Ülkelerinde Vergi Yükü ve Vergi Türleri: Karşılaştırmalı Bir Analiz”, KMU İİBF Dergisi, 11(17), 147-174.
• Karagianni, S.&M. Pempetzoglou & A. Saraidaris (2012). “Average Tax Rates and Economic Growth: A NonLinear Causality Investigation for the USA”, Frontiers in Finance and Economics, 12(1), 51-59.
• Kargı, V, (2011), Türkiye'de Vergi Aflarının Vergi Gelirleri Üzerine Etkisi, ZKÜ Sosyal Bilimler Dergisi, 7(13), 101-115.
• Koester R.B. & R.C. Kormendi (1989). “Taxation, Aggregate Activity and Economic Growth: Cross Country Evidence on Some Supply Side Hypotheses”, Econ Inq, 27, 367–387.
• Kong, S. & M.P. Hoek (2008). “Is the Growth of Chinese Annual Tax Revenues Unnatural?”, Journal of Public Budgetting, Accounting & Financial Management, 20 (4), 554-570.
• Kuştepeli, Y. & Bilman, M. (2009). “Türkiye'de Vergiler ve Büyüme Arasındaki Uzun Dönem İlişkisi”, İşletme Fakültesi Dergisi, 10 (1), 119-130.
• Leibfritz, W. & J. Thornton & A. Bibbee (1997). “Taxation and economic performance, Organization for Economic Co-operation and Development”, Working Paper 176.
• Liu, Y. & H. Feng (2015). “Tax Structure and Corruption: Cross-Country Evidence”, Public Choice 162, 57–78.
• Lotz, J.R. & E.R. Morss (1967). “Measuring Tax Effort in Developing Countries”, International Monetary Staff Papers, 14, 479–497.
• Mangır, F. & H.M. Ertuğrul, (2012). “Vergi Yükü ve Ekonomik Büyüme İlişkisi: 1988-2011 Türkiye Örneği”, Maliye Dergisi, 162, 256-266.
• Nadaroğlu, H. (1978). Kamu Maliyesi Teorisi, Sermet Matbaası, 3. Baskı, İstanbul.
• Nağaç, K. (2015). “Tax System and Informal Economy: A Cross-Country Analysis”, Applied Economics, 47 (17), 1775-1787, DOI: 10,1080/00036846,2014,1002893.
• Nikola, S. (2015). “The Hierarchical Clustering of Tax Burden in the EU27”, Journal of Competitiveness, 7(3), 95-109.
• Öztürk, İ, & A.Ozansoy (2011). “Ücret Gelirleri Üzerindeki Vergi Yükünün Analizi”, Maliye Dergisi, 161, 197-215.
• Pesaran, M. H. & Y. Shin & R.Smith (1996). “Testing for the Existence of a Long-Run Relationship,” University of Cambridge, DAE Working Paper, No. 9622.
• Pesaran, M. H. & R. Smith (1998). “Structural Analysis of Cointegrating VARs” Journal of Economic Survey, 12(5), 471-505.
• Pesaran, M. H. & Y. Shin (1999). “An Autoregressive Distributed Lag Modeling Approach to Cointegration Analysis”, in Storm, S. (Ed), “Econometrics and Economic Theory in the 20th Century”, The Ragnar Frish Centennial Symposium, Cambridge University Press.
• Pesaran, M. H.& Y. Shin &R. J. Smith (2001). “Bound Testing Approaches to the Analysis of Level Relationships”, Journal of Applied Econometrics, 16: 289-326.
• Purohit, M. (2006). “Tax Efforts and Taxable Capacity of Central and State Governments”, Economic and Political Weekly, 747-754.
• Reed, W. (2006). “Democrats, Republicans, And Taxes: Evidence That Political Parties Matter” Journal of Public Economics, 90, 725–750.
• Shin, K. (1969). “International Difference in Tax Ratio”, Review of Economics and Statistics, 51, 213–220, Slemrod J. & S. Yitzhaki (1995). “ The Costs of Taxation and The Marginal Cost of Funds”, IMFWorking Paper, 83.
• Stotsky, J.G. & W. Asegedech (1997). “Tax effort in Sub-Saharan Africa”, IMF Working Paper 107.
• Tekbaş, A. & G. Dökmen (2007). Türkiye’de Vergi Yükünün Bölgesel Dağılımı, Maliye Dergisi, 153, 195-214.
• Temiz, D. (2008). “Türkiye’de Vergi Gelirleri ve Ekonomik Büyüme İlişkisi: 1960-2006 Dönemi’’, 2, Ulusal İktisat Kongresi, İzmir.
• Thorn, R.S. (1967). “The Evolution of Public Finances During Economic Development”, The Manchester School, 35, 19–53. doi: 10.1111/j.1467-9957.1967.tb01204.x.
• Tiwari, A. K. & M. Mutascu (2014). “A Revisit on The Tax Burden Distribution and GDP Growth: Fresh Evidence Using a Consistent Nonparametric Test For Causality for The USA”, Empirical Economics, 46, 961–972.
• Truong, T. V. & Gash, D. N.. (1979). “Less-Developed Countries' Taxable Capacity and Economic Integration: A Cross-Sectional Analysis”, The Review of Economics and Statistics, 61(2), 312–316, http://doi.org/10.2307/1924603.
• Uluatam, Ö. (1997). Kamu Maliyesi, İmaj Yayınevi, 5. Baskı, Ankara.
• Ünlükaplan, İ. & İ. Arısoy (2011). “Vergi Yükü ve Yapısı ile İktisadi Büyüme Arasındaki Dinamik Etkileşimler Üzerine Uygulamalı Bir Analiz”, ODTÜ Gelişim Dergisi, 38 (Nisan), 71-100.
• Vasiliauskaite, A. & E. Stankevicius (2009). “Tax Burden Management and GDP Growth: Case of EU Countries”, Economics & Management, 2009(14), 202-211.