Kuruluşundan Günümüze Türkiye’de Vergi Yükü ve Gelir Dağılımının Analizi

Yıl 2018, Cilt: 26 Sayı: 38, 53 - 70, 31.10.2018

Hakan Ay Latif Haydanlı

https://doi.org/10.17233/sosyoekonomi.2018.04.04

Cited By: 5

Öz

Bu çalışmada; Türkiye Cumhuriyeti Devletinin kuruluşundan bu yana, gelir dağılımının iyileştirilmesinde bir müdahale aracı olarak kullanılan vergi politikaları ve bu politikaların önemli bir göstergesi niteliği taşıyan vergi yükünün dağılımının çeşitli toplum kesimleri üzerinde yarattığı etkiler anlatılacaktır. Çalışmamızda ayrıca vergi politikalarının hazırlanma aşamasından yürürlüğe girmesine kadar olan süreçte çeşitli toplum kesimlerinin vergi politikalarının oluşumunda ne derece etkili oldukları ve bu etkilerin ekonomik, sosyal ve politik sonuçları analize tabii tutulacaktır. Bu analiz yapılırken dönemler itibariyle karşılaştırılma yapılacak ve bu yöntem sayesinde daha anlaşılabilir ve nesnel sonuçlar elde edilebilecektir.

Anahtar Kelimeler

Vergi Politikaları, Vergi Yükü, Gelir Dağılımı

The Analysis of Tax Burden and Income Distribution in Turkey during the Republican Era

Öz

In this study; the effects generated on various divisions of society by the distribution of the tax burden that is an important indicator of tax policies used as a tool for intervention in improving tax distribution since the foundation of The Turkish Republic will be explained. Our study will also analyze how influential certain sections of society are in the formation of tax policies during the process beginning from the preparation of tax policies up until coming into effect, as well as the economical, social and political results of such influences. While conducting this analysis, comparisons will be made in terms of periods and in this way, more comprehensible and objective results will be achieved.

Anahtar Kelimeler

Tax Policies, Tax Burden, Income Distribution

Kaynakça

• Akyıldız, H. & Ö. Eroğlu (2004), “Türkiye Cumhuriyeti Dönemi Uygulanan İktisat Politikaları”, SDÜ İİBF Dergisi, 9(1), 43-62.
• Arasıl, Ö. & F. Saygılı & Ş. Sayılgan & A.B. Yereli (1994), 5 Nisan’dan 5 Temmuz’a (1994 Ekonomik İstikrar Tedbirlerinin İlk Üç Aylık Değerlendirilmesi ve İstikrarın Sağlanmasına Yönelik Öneriler), İzmir Ticaret Odası, Ağustos, İzmir.
• Ay, H. (2008), Vergi Politikaları ve Baskı Grupları, Maliye ve Hukuk Yayınları, Ankara, Mart.
• Aysan, M.A. (1986), “Atatürk’ün Ekonomik Görüşü, Devletçilik”, Atatürk Araştırma Merkezi Dergisi, Temmuz, 2(6), 617-644.
• Beriş, H.E. (2009), Tek Parti Döneminde Devletçilik-Türkiye’de Otoritarizmin Siyasal ve Ekonomik Kökenleri, Liberte Yayınları: 151, Ankara.
• Boratav, K. & B. Tanör & S. Akşin (2003), Bugünkü Türkiye 1980-2003, C. 5, İstanbul, Cem Yayınevi.
• Boratav, K. (1982), Türkiye’de Devletçilik, Savaş Yayınevi, Ankara.
• Boratav, K. (1989), Türkiye İktisat Tarihi 1908-1989, Nadir Kitap, Ankara.
• Boratav, K. (1993), Türkiye İktisat Tarihi 1908-1985, 4. B., Ankara, Gerçek Yayınevi.
• Bulutay, T. & Y.S. Tezel & N. Yıldırım (1974), Türkiye Milli Geliri (1923-1948), AÜ SBF Yay. No. 375, Ankara.
• Burhan, N. (1989), “Türkiye’de Devletçilik Üzerine Düşünceler (1923-1950)”, Maliye Araştırma Merkezi Konferansları, 32. Seri, Yıl: 1988/1989, İstanbul Üniversitesi, İktisat Fakültesi, Maliye Araştırma Merkezi Yayınları, No.3659/533-74, İstanbul Üniversitesi Basımevi ve Film Merkezi, İstanbul, 29-40.
• Cansever, N. & H.M. Kiriş (2015), “Türkiye’de Ordu - Siyaset İlişkileri Çerçevesinde AKP -TSK Etkileşimine Bakış”, SDÜ İİBF Dergisi, 20(3), 361-384.
• Coşar, N. (2005), “Demokrat Parti Dönemi Maliye Politikası”, AÜ SBF Dergisi, 60(1), 29-58. Giray, F. (2001), Maliye Tarihi, Ezgi Kitabevi, Bursa.
• Görgün, S. (1973), Maliye Politikası, İÜ İktisat Fakültesi, Maliye Enstitüsü Yayınları, No:1823/317- 50, Çağlayan Basımevi, İstanbul.
• Güngör, G. & A. Aydın (2011), “Küreselleşmenin Türk Vergi Politikaları Üzerine Etkisinin 1980 Sonrası Analizi”, Ekonomi Bilimleri Dergisi, 3(2), 69-78.
• Karabacak, Y. (2005), “Kapitalist Sistemlerde Devletin İşlevleri ve Vergileme Gücünün Sınırları: Türkiye Örneği”, İstanbul Üniversitesi İktisat Fakültesi Maliye Araştırma Merkezi Konferansları 48. Seri, 115.
• Karataş, C. (1996), “Türkiye’de Kamu Borçları, Vergi Sistemi ve Kamu Harcamaları 1980-1993”, Maliye Araştırma Merkezi Konferansları Dergisi, 84-105.
• Kargı, V. & H.Y. Özuğurlu (2007), “Türkiye’de Küreselleşmenin Vergi Politikaları Üzerine Etkileri: 1980-2005 Dönemi”, Yönetim ve Ekonomi Dergisi, 14(1), 275-289.
• Kaya, D.G. & A. Durgun (2009), “1923-1938 Dönemi Atatürk’ün Maliye Politikaları: Bütçe ve Vergi Uygulamaları”, SDÜ Fen Edebiyat Fakültesi Sosyal Bilimler Dergisi, Mayıs, (19), 233-249.
• Kazgan, G. (2002), Tanzimat’tan 21. Yüzyıla Türkiye Ekonomisi - Birinci Küreselleşmeden İkinci Küreselleşmeye, İstanbul Bilgi Üniversitesi Yayınları, İstanbul.
• Keyder, Ç. (1983), Toplumsal Tarih Çalışmaları, Dost Kitabevi Yayınları, Ankara.
• Kirmanoğlu, H. (1994), “Türkiye‟de Vergi Reformları, Siyasal İktidarlar ve İktisat Politikaları”, Maliye Araştırma Merkezi Konferansları, Otuz altıncı Seri, Cumhuriyet’in Yetmişbeşinci Yılı Özel Sayısı, İstanbul: İ.Ü. İktisat Fakültesi Yayınları, No:551, 55-82.
• Paksoy, S. & S. Bakan (2010), “Türkiye’de Uygulanan Vergi Politikaları ve Ekonomik Büyüme Üzerine Etkileri: (1980 Sonrası)”, Elektronik Sosyal Bilimler Dergisi, 9(32), 150-170.
• Palamut, M.E. & M. Yüce (2002), “Türkiye’de 1980-200 0 Döneminde Gerçekleşen Gelir Dağılımının İstenen Vergi ile Eğitim ve Sağlık Harcamaları İlişkisi”, XVI. Türkiye Maliye Sempozyumu, 379-399.
• Sabır, H. (2003), “Atatürk’ün İktisat Zihniyeti”, Dış Ticaret Dergisi, Nisan, 8(28), 3.
• Sala, B. (2012), “İkincilerin Cumhuriyeti: Adalet ve Kalkınma Partisi”, İnsan ve Toplum Bilimleri Araştırmaları Dergisi, 1(3), 398-401.
• Takım, A. & R. Arslan (2012), “İktisat Politikalarında Zorunlu Borçlanmadan Zorunlu Tasarrufa: Varlık Vergisi Tartışmaları”, CÜ İİBF Dergisi, 13(2), 217-237.
• Tosuner, M. & Z. Arıkan & A.B. Yereli (1992), “Türk Vergi Sisteminde Sorunlar ve Çözüm Önerileri”, EGİAD, Ekonomik Raporlar, No:7, İzmir.
• Tüğen, K. (2002), “Türkiye’nin Ekonomik Kalkınma Süreci İçinde Uygulanan Vergi Politikaları ve Değerlendirilmesi”, Oş Devlet Üniversitesi Kongre Kitabı, 148-152.
• Varcan, N. (1987), Türkiye’de Vergi Politikalarının Oluşumu, Anadolu Üniversitesi İİBF Yayınları, No:208/43, Eskişehir.
• Vural, İ.Y. (2008), “Atatürk Dönemi Maliye Politikaları: Liberal İktisattan Karma Ekonomiye”, Dumlupınar Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, Nisan (20), 77-114.
• Yerasimos, S. (1976), Azgelişmişlik Sürecinde Türkiye 3 - I. Dünya Savaşından 1971’e, Gözlem Yayınları, İstanbul.
• Yereli, A.B. & A.Y. Ata (2011), “Vergi Adaletine Ulaşma Yöntemleri Çerçevesinde Fayda İlkesinin Teorik Açıdan Değerlendirilmesi”, Maliye Dergisi, Temmuz-Aralık (161), 21-32.