Problems Experienced by Certified Public Accountants in Providing Accounting Services after the Kahramanmaraş Earthquake

Yıl 2025, Cilt: 33 Sayı: 65, 381 - 405, 17.07.2025

Reyhan Sarıçiçek , Aydın Şenol

https://doi.org/10.17233/sosyoekonomi.2025.03.18

Öz

The research was conducted to determine the problems faced by certified public accountants in providing accounting services after the earthquakes centred in Kahramanmaraş. The data collected through interviews were analysed using MAXQDA 24 software. As a result of the analyses, four themes were formed that addressed the concerns of financial advisors after the earthquake, the difficulties they experienced in providing accounting services, the effectiveness of other institutions and organisations, and the interaction of the Union of Chambers of Certified Public Accountants of Türkiye (TÜRMOB) with members of the profession. The equal frequency of individual and client concerns among financial advisors after the earthquake, the importance of cloud systems for storing accounting documents, and the psychological support provided by TÜRMOB are among the prominent findings of the research.

Anahtar Kelimeler

Accounting Service Provision , Earthquake , Problems , CPA , TÜRMOB

Kahramanmaraş Depremi Sonrası Mali Müşavirlerin Muhasebe Hizmeti Sunumunda Yaşadığı Sorunlar

Öz

Araştırma Kahramanmaraş merkezli depremler sonrası serbest muhasebeci mali müşavirlerin muhasebe hizmeti sunumunda yaşadığı sorunları tespit etmek amacıyla gerçekleştirilmiştir. Mülakat yöntemi ile toplanan veri, MAXQDA 24 programı ile analiz edilmiştir. Analizler sonucu mali müşavirlerin deprem sonrası yaşadığı kaygıları, muhasebe hizmeti sunumunda yaşadığı zorlukları, diğer kurum ve kuruluşların etkinliğini ve Türkiye Serbest Muhasebeci Mali Müşavirler ve Yeminli Mali Müşavirler Odaları Birliği (TÜRMOB)’un meslek mensupları ile etkileşimini ele alan dört tema oluşmuştur. Mali müşavirlerin, deprem sonrası hissettiği bireysel kaygılar ve müşterilerle ilgili kaygıların eşit frekansa sahip olması, muhasebe belgelerinin depolanmasında bulut sistemlerin önemi, TÜRMOB’un sunduğu psikolojik destek araştırmanın öne çıkan sonuçları arasındadır.

Anahtar Kelimeler

Muhasebe Hizmet Sunumu , Deprem , Sorunlar , SMMM , TÜRMOB

Etik Beyan

Araştırmanın etik kurallara uygunluğu Sakarya Uygulamalı Bilimler Üniversitesi Etik Kurulu'nun 04/08/2023 tarih ve 34 No'lu toplantısında almış olduğu kararın yirmibeşinci maddesi ile onaylanmıştır. Araştırma daha önce kısmen veya tamamen sunulmamış veya yayınlanmamış ya da sunulmak veya yayınlanmak üzere başka bir yayın organına veya bilimsel etkinliğe gönderilmemiştir.

Kaynakça

• Akçay, S. & E. Koca (2024), “Nitel Araştırmalarda Veri Doygunluğu”, Anadolu Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 24(3), 829-848.
• Aktürk, İ. & M. Albeni (2002), “Doğal afetlerin ekonomik performans üzerine etkisi: 1999 yılında Türkiye’de meydana gelen depremler ve etkileri”, Süleyman Demirel Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 7(1), 1-18.
• Alagöz, A. & Y. Ceran (2007), “Muhasebe Meslek Mensuplarının Sorunları, Meslek Örgütünden Beklentileri ile Mesleki Vizyon Algılarını Belirlemeye Yönelik Bir Araştırma: Konya İli Uygulaması”, Selçuk Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi, Sosyal ve Ekonomik Araştırmalar Dergisi, 14, 291-312.
• Alanka, D. (2024), “Nitel Bir Araştırma Yöntemi Olarak İçerik Analizi: Teorik Bir Çerçeve”, Kronotop İletişim Dergisi, 1(1), 64-84.
• Atabey, E. (2000), Deprem, Maden Tetkik ve Arama Genel Müdürlüğü Yayınları.
• Ayata, A. (2020), “Üçüncü Dünya Sorunu Olarak Yoksulluk”, A. Ayata & H.H. Akkaş (eds.), Dünyanın Kayıp Halkası: Üçüncü Dünya (179-203), Efe Akademi Yayınları İstanbul.
• Aydemir, O. (2015), “Muhasebe Meslek Mensuplarının Karşılaştıkları Sorunlar ve Beklentiler”, Muhasebe ve Finansman Dergisi, (67), 71-84.
• Baltacı, A. (2018), “Nitel Araştırmalarda Örnekleme Yöntemleri ve Örnek Hacmi Sorunsalı Üzerine Kavramsal Bir İnceleme”, Bitlis Eren Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 7(1), 231-274.
• Baltas, K. et al. (2022), “Alternative Finance after Natural Disasters”, British Journal of Management, 33(1), 117-137.
• Bozkurt, V. (2023), “Depremin Toplumsal Boyutu”, Avrasya Dosyası Dergisi, 14(1), 89-111.
• Ceylan, R. & T. Hacıhasanoğlu (2022), “Covid-19 Döneminde Muhasebe Meslek Mensuplarının Problemleri Üzerine Yozgat İlinde Nitel Bir Araştırma”, Cumhuriyet Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Dergisi, 23(3), 774-789.
• Civelek, M.A. & M.B. Durukan (1997), “Günümüz Koşullarında Muhasebe Mesleği ve Meslek Ahlakı”, içinde: III. Türkiye Muhasebe Denetimi Sempozyumu: Muhasebe Denetimi Mesleğinde Yetkiler, Sorumluluklar ve Meslek Ahlakı (131-132), ISMMO Yayınları, 20.
• Çelik, Y. & U. Şendurur (2020), “Muhasebe Meslek Mensuplarının Karşılaştığı Sorunlar ve Beklentileri: Muş ve Ağrı İlleri Örneği”, Muhasebe ve Vergi Uygulamaları Dergisi, 13(1), 25-50.
• Doǧangün, A. (2004), “Performance of reinforced concrete buildings during the May 1, 2003 Bingöl Earthquake in Turkey”, Engineering Structures, 26(6), 841-856.
• Ede, Y. & M. Karahan (2020), “Serbest Muhasebeci Mali Müşavirlik Meslek Mensuplarının Mesleki Faaliyetlerinde Karşılaştıkları Sorunlar ve Beklentileri: Gaziantep Uygulaması”, İzmir YMMO Dergisi, 2(2), 115-128.
• Erol, M. & H. Ayboğa (2021), “Covid-19’un Muhasebe Meslek Mensuplarının Mesleki Faaliyetlerine Etkisinin Belirlenmesine Yönelik Ampirik Çalışma”, Uluslararası Beşerî ve Sosyal Bilimler İnceleme Dergisi, 5(1), 1-12.
• Ferreira, S. & B. Karali (2015), “Do Earthquakes Shake Stock Markets?”, PLoS One, 10(7), e0133319.
• Fırat, M. (2022), “Deprem ve Toplumsal Etkileri”, Tezkire Dergisi, 80, 47-72.
• Gökgöz, Ö.G.A. & Ö.G.M. Zeytin (2012), “Muhasebe Meslek Mensuplarının Mesleki Faaliyetlerinde Karşılaştıkları Sorunlar ve Beklentileri: Bilecik ve Yalova İlleri Uygulaması”, Süleyman Demirel Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 17(1), 477-493.
• Gümüş, A. & H. Karaca (2024), “Muhasebe meslek mensuplarının sorunları ve beklentileri: Malatya ilinde nitel bir çalışma”, Gümüşhane Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 15(1), 99-116.
• Güngör-Karyağdı, N. (2021), “Muhasebe Meslek Mensuplarının Covid-19 Pandemi Krizini ve Etkilerini Mesleki Açıdan Değerlendirmelerine Üzerine Bir Çalışma: Muş İlinde Bir Araştırma”, Siirt Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 9(1), 20-40.
• Güreşci, E. (2023), “Kahramanmaraş Depremi Sonrası Yeni Bir Tartışma Konusu Olarak Deprem Göçü”, içinde: M. Öztürk & M. Kırca (eds.), Kahramanmaraş Merkezli Depremler Sonrası İçin Akademik Öneriler (47-60), Gaziantep: Özgür Yayınları.
• Hamurcu, C. (2022), “Depremlerin sigortacılık sektörü hisse senetleri üzerinde etkisi olabilir mi? 2020 yılındaki İzmir depremi üzerine bir araştırma”, İzmir İktisat Dergisi, 37(2), 428-442.
• Heltzer, W. & M. Mindak (2021), “COVID-19 and the Accounting Profession”, Journal of Accounting, Ethics and Public Policy, 22(2), 151-205.
• İnan-Budak, M. (2023), “Nitel Araştırma”, içinde: A. Akgül vd. (eds.), Nitelikli Bilimsel Araştırma Makalesi Nasıl Yazılır? (86-96), İstanbul: İÜC Yayınevi.
• Karcıoğlu, R. & H. Yazarkan (2011), “Muhasebe Meslek Mensuplarının Faaliyetleri Sırasında Kamu Kurumlarında Karşılaştıkları Sorunlara İlişkin Ampirik Bir Araştırma”, Muhasebe ve Denetime Bakış Dergisi, 11(34), 1-12.
• Katkat-Özçelik, M. (2018), “Serbest Muhasebeci Mali Müşavirlerin Sorunları ve Bu Sorunların Cinsiyet Boyutu: Artvin ve Rize Örnekleri”, Karadeniz Araştırmaları, 58, 99-125.
• Kaya, G.A. (2015), “Muhasebe Meslek Mensuplarının Sorunları ve Çözüm Önerileri: Elâzığ’da Bir Araştırma”, Akademik Sosyal Araştırmalar Dergisi, (41), 207-231.
• Kurtuluş, K. (2010), Araştırma Yöntemleri, Türkmen Kitabevi.
• Kutlu, H.A. (2008), Muhasebe Meslek Ahlakı, Nobel Yayın Dağıtım.
• Mihai, F. et al. (2020), “Heavy work investment for the accounting profession in Romania at time of coronavirus pandemic”, Amfiteatru Economic, 22(14), 1121-1139.
• Öner, F. (2023), Dünya Bankası’ndan Deprem Açıklaması: 34 Milyar Doları Aşacak, <https://m.haber7.com/ekonomi/haber/3305561-dunya-bankasindan-deprem-aciklamasi-34-milyar-dolari-asacak>, 23.08.2024.
• Özyürek, H. (2012), “Muhasebe Meslek Mensuplarında Etik: Ankara’da Muhasebeciler Üzerine Araştırma”, Hukuk ve İktisat Araştırmaları Dergisi, 4(1), 125-137.
• Papadopoulou, S. & M. Papadopoulou (2020), “The accounting profession amidst the COVID-19 pandemic”, International Journal of Accounting and Financial Reporting, 10(2), 39-59.
• Sanayi ve Teknoloji Bakanlığı (2023), Girişimci Bilgi Sistemi, <https://gbs.sanayi.gov.tr/>, 20.07.2023.
• Scholtens, B. & Y. Voorhorst (2013), “The Impact of Earthquakes on the Domestic Stock Market”, Earthquake Spectra, 29(1), 325-337.
• Serin, Ş.C. & M. Demir (2023), “Doğal Afetlerin Mali Etkileri ve Yönetimi: Teori ve Uygulamalar Üzerine Bir İnceleme”, içinde: M. Demir vd. (eds.), Doğal Afetlerle Mücadelede Kamu Politikaları Sosyal, Ekonomik ve Mali Etkiler (1-32), Ankara: Gazi Kitabevi.
• Süer, Ö. & M. Bolak (2008), “The Effect of Marmara Earthquake on Financial Institutions”, Doğuş Üniversitesi Dergisi, 2(9), 135-145.
• Şahin, O.N. & C. Kumaş (2022), “COVID-19 Sürecinde Muhasebe Meslek Mensuplarına Yönelik Alanya Örneğinde Bir Araştırma”, Anadolu İktisat ve İşletme Dergisi, 6(2), 142-166.
• T.C. Cumhurbaşkanlığı Strateji ve Bütçe Başkanlığı (2023), 2023 Kahramanmaraş ve Hatay Depremleri Raporu, <https://www.sbb.gov.tr/2023-kahramanmaras-ve-hatay-depremleri-raporu/> 20.07.2023.
• Tetik, N. & A. Öner (2023), “6 Şubat 2023 Kahramanmaraş Merkezli Depremin Bölgede Yer Alan Kobiler Üzerindeki Olası Ekonomik ve Finansal Etkileri”, içinde: M. Öztürk & M. Kırca (eds.), Kahramanmaraş Merkezli Depremler Sonrası İçin Akademik Öneriler (83-92), Gaziantep: Özgür Yayınları.
• Tetik, N. & İ.İ. Albulut (2023), “6 Şubat 2023’te Yaşanan Depremin Ekonomik ve Finansal Etkileri: İhracat Üzerinden Bir İnceleme”, içinde: M. Öztürk & M. Kırca (eds.), Kahramanmaraş Merkezli Depremler Sonrası İçin Akademik Öneriler (93-103), Gaziantep: Özgür Yayınları.
• Topcu, N. & V. Demirkol (2021), “Covid-19 Pandemi Sürecinin Muhasebe Meslek Elemanları Üzerindeki Etkisi: Yalova Örneği”, Journal of Academic Value Studies, 7(3), 344-353.
• Tuğay, O. & Ö. Tekşen (2014), “Muhasebe Meslek Mensuplarının Sorunları: Burdur İlinde Bir Araştırma”, Süleyman Demirel Üniversitesi, İİBF Dergisi, 19(1), 223-232.
• TÜRMOB (2023), “Deprem Sonrası Mali Müşavirin Gündemi”, e-Eğitim, No: 29, <https://www.youtube.com/watch?v=7PwcBRnMkWs,https://www.youtube.com/@TURMOBTV>, 20.07.2023.
• TÜRMOB (2023), <https://www.turmob.org.tr/arsiv/mbs/resmigazete/-7440_deprem_rehber.pdf>, 10.08.2023.
• TÜRMOB (2023), <https://www.turmob.org.tr/istatistikler/c8172e63-2bef-4919-a863-86e403bfdf0a/meslek-mensubu-dagilim-tablosu-(sm-smmm)>, 15.07.2023.
• Uyanık, K.C. vd. (2021), “Özel Hastanelerde Rekabet İstihbaratı Toplanması Sürecine Yönelik Durum Çalışması”, Uluslararası Yönetim İktisat ve İşletme Dergisi, 17(3), 944-970.
• Yanık, A. vd. (2023), “Muhasebe Meslek Mensuplarının Hizmet Verirken Karşılaştıkları Sorunlar ve Beklentileri”, Sakarya İktisat Dergisi, 12(2), 220-240.
• Yıldırım, A. & H. Şimşek (2011), Sosyal Bilimlerde Nitel Araştırma Yöntemleri, Seçkin Yayıncılık.
• Yıldırım, H. & A. Alola (2020), “Do Earthquakes Affect Stock Market Index?”, Uluslararası Toplum Araştırmaları Dergisi, 15(10). 4768-4780.