Doğal Afetler ve Vergi Uyumu: Adıyaman Örneğinde Deprem Deneyiminin Mükellef Davranışlarına Etkisi

Yıl 2025, Cilt: 33 Sayı: 66, 571 - 599

Alim Yelboğa , Hakan Özdemir , Mustafa Erkan Üyümez

Öz

Bu çalışma, deprem gibi doğal afetlerin vergi mükelleflerinin uyum davranışları üzerindeki etkilerini incelemektedir. Nicel ve nitel yöntemlerle yürütülen araştırmada, deprem öncesi ve sonrası vergi uyumu, devlet hizmetlerinin etkisi ve mükellef davranışlarındaki değişimler ele alınmıştır. Bulgular, deprem öncesi vergi uyumu ile sonrası arasında pozitif bir ilişki olduğunu, ancak deprem tecrübesinin doğrudan etkisinin sınırlı kaldığını göstermektedir. Depremin öğretileri ve devlet hizmetlerinin, vergi uyumu üzerindeki pozitif etkileri vurgulanmıştır. Araştırma, afet sonrası vergi politikalarına yönelik pratik öneriler sunmaktadır.

Anahtar Kelimeler

Vergi Uyumu , Deprem Deneyimi , Doğal Afetler , Devlet Hizmetleri , Davranış Değişikliği

Natural Disasters and Tax Compliance: The Effect of Earthquake Experience on Taxpayer Behaviour in The Example of Adıyaman

Öz

This study examines the impact of natural disasters, such as earthquakes, on tax compliance behaviour among taxpayers. Using quantitative and qualitative methods, it explores pre- and post-earthquake tax compliance, the role of government services, and changes in taxpayer behaviour. Findings reveal a positive relationship between pre- and post-earthquake tax compliance, while the direct effect of the earthquake experience is limited. Lessons from the earthquake and the impact of government services positively influence tax compliance. The study provides practical recommendations for post-disaster tax policies.

Anahtar Kelimeler

Tax Compliance , Earthquake Experience , Natural Disasters , Government Services , Behavioural Change

Kaynakça

• Adrian, C. et al. (2022), “Do natural disasters affect corporate tax avoidance? The case of drought”, Journal of Business Ethics, 186(1), 105-135.
• Ahmadu, A.S. & J.A. Nukpezah (2022), “Disasters, jurisdictional vulnerability, and local tax revenues”, Public Administration Quarterly, 46(2), 129-154.
• Akar, S. (2013), “Doğal afetlerin kamu maliyesine ve makro ekonomiye etkileri: Türkiye değerlendirmesi”, Journal of Management and Economics Research, 11(21), 185-206.
• Anugerah, B.S. & S. Wijaya (2024). Impact of natural disaster on local tax revenue. Educoretax.
• Ayala García, J. et al. (2022), “The impact and externalities of natural disasters on local tax revenue in Colombia”, Regional Studies, 57(5), 857-867.
• Keyifli, N. (2021), “OECD ülkelerinde doğal afetlerin bütçe açıkları üzerine etkisi: Dinamik panel veri analizi”, Pamukkale Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, (43), 303-318.
• Pan, C. et al. (2024), “Natural disasters and corporate tax burden: Evidence from Chinese energy sector”, Energy Economics, 130, 107322.
• Siyi, L. et al. (2018), “Natural disaster, fiscal pressure and tax avoidance: A typhoon-based study”, China Journal of Accounting Studies, 5(4), 468-509.
• TÜİK (2024), Adrese dayalı nüfus kayıt sistemi sonuçları, 2023, <https://data.tuik.gov.tr/Bulten/Index?p=Adrese-Dayali-Nufus-Kayit-Sistemi-Sonuclari-2023-49684>, 01.09.2024.
• Ünsal, H. (2016), “Doğal afetlere yönelik vergi politikaları ve Türkiye uygulamalarının incelenmesi”, İstanbul Gelişim Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 3(2), 1-23.