Duyusal Alanda Salt Bilişsel Yordamalar ve Geleneksel Türk Ebru Sanatı

Yıl 2022, Sayı: 20, 74 - 82, 31.12.2022

Tahsin Bozdağ

Öz

Duyusal alanda salt bilişsel yordamalar gelenekli sanatın kreatif çalışmaları, sanatçının sanatının yordama devinim süreçleri, yaratıcı eylem ve sanatında yeniliğe odaklanırken, yaratıcılığın somutlaşmış boyutları salt bir konu olarak ele alınması gerekmektedir. Gelenekli sanatlardaki ve derinlikli acıdan ebru sanatında bu kısmen, somutlaştırılmış ve ebru sanatında orijinal, kendi mistik sınırsızlığının derinliği boyutlarının bilmemezliğinin zorluğundan kaynaklanmaktadır. Geleneksel Türk ebru sanatının daha paradigmatik bir düzeyde, akademi ve yaratıcılık çalışmalarını yapılandırmaya devam eden, somutlaşmaya kıyasla bilişe değer verilmesinden de kaynaklandığı duyusal yordamalar duyusal alanı bir noktaya kadar anlamlandırır. Bu anlamlandırmalar duyusal yaratıcılığa karşı değil, onunla bağlantılı olarak, ebru sanatında, duyusal algının ötesini vurgulayan veya onun ürettiği yaratıcı ifadeleri ve süreçleri bir başka bağlamda metaforlara evrelemesinin anlatısını içerir. İki boyutlu düzlemde uygulama içindeki figürleri vurgulayan ve renk değerlerinin, mekânın, malzemelerin ve sanatçının diğer salt bileşenlerle olan ilişkilerinin etkilerine dikkat eden bir arayış görüşüdür. Geleneksel Türk ebru sanatındaki bu arayış döngüselliğinin sorgulanması ve duyusal alanlardaki etkileri çalışmanın temelini oluşturmaktadır.

Anahtar Kelimeler

Duygu, Ebru, Eğitim, Sanat

Kaynakça

• [1] Andreasen, N. C. Journey into Chaos: Creativity and the Unconscious. Mens Sana Monogr, 2011.
• [2] Townsend, p. Creatıvıty and Destructıveness ın Art and Psychoanalysıs. British, 2015.
• [3] Adams, J. L. İyi Fikir Bulma Sanatı: Yaratıcı Yeteneğin Yol Haritası. (B.Yedek, Çev.). İstanbul: The Kitap Yayınları, 2020.
• [4] Beghetto, R. A., & Kaufman, J. C. Toward a broader conception of creativity: A case for “mini-c” creativity. Psychology of Aesthetics, Creativity, and the Arts, 1, 2007.
• [5] Read, H. Sanatın Anlamı. (N. Asgari, Çev.) İstanbul: Hayalperest Yayınevi, 2014.
• [6] Collin, C., Ginsburg, J., Weeks, M., Lazyan, M., Benson , N., & Grand, V. Psikoloji Kitabı. İstanbul: Alfa Yayınları 2012
• [7] Dürüşken, Ç. (2013). Antikçağ'da 'Psykhe' Kavramına Genel Bir Bakış I. Felsefe Arşivi. Erişim adresi: https://dergipark.org.tr/tr/pub/iufad/issue/1308/15436 , 2013. Erişim tarihi: 14. 05. 2022
• [8] Hall, C. S., & Nordby, V. J. Jung Psikolojisinin Ana Çizgileri. (E. Gürol, Çev.) İstanbul: Cem Yayınevi, 2016
• [9] Arıtan, A. S. (2002). Türk Ebru Sanatı, Türkler, S.12. Konya.
• [10] Barrett, T. (2014). Sanatı Eleştirmek: Günceli Anlamak. (2.B.). İstanbul: Hayalperest Yayınevi.
• [11] Binark, İ. Eski Kitapçılık Sanatlarımız, Kazan Türkleri Kültür ve Yardımlaşma Derneği Yayınları, 1975.