ÖRGÜTSEL SİNİZM İLE ÖRGÜTSEL VATANDAŞLIK DAVRANIŞI ARASINDAKİ İLİŞKİ: SAĞLIK SEKTÖRÜNDE BİR ARAŞTIRMA

Yıl 2013, Sayı: 6, 17 - 36, 31.12.2013

Pınar Erdoğan , Aykut Bedük

Öz

Bu çalışmanın amacı, örgütsel sinizm ile örgütsel vatandaşlık davranışı arasındaki ilişkiyi incelemektir. Örgütsel sinizm bireyin örgütü hakkındaki olumsuz düşüncelerini ifade
ederken, örgütsel vatandaşlık “biçimsel ödül sistemini dikkate almadan, bir bütün olarak organizasyonun fonksiyonlarını verimli biçimde yerine getirmesine yardımcı olan, gönüllülük
esasına dayalı birey davranışı” olarak tanımlanmıştır. Örgütsel sinizmin bilişsel, duyuşsal, davranışsal boyut olmak üzere üç boyut vardır. Örgütsel vatandaşlık davranışı ise, özgecilik,
vicdanlılık, nezaket, sivil erdem ve sportmenlik boyutlarından oluşmaktadır. Bu ilişkiyi incelemek amacıyla, Karaman Devlet Hastanesi ve ek binaları çalışanlarından anket
yöntemiyle bilgi toplanmıştır. Anketlerin tamamı çalışanlara uygulanmış ve işyerlerini değerlendirmeleri istenmiştir. Yapılan istatistiksel analizler sonucunda örgütsel vatandaşlık
davranışının bazı boyutları ile örgütsel sinizmin bazı boyutları arasında düşük düzeyde negatif ilişki tespit edilmiştir.

Anahtar Kelimeler

Sinizm, Örgütsel Sinizm, Örgütsel Vatandaşlık Davranışı

Kaynakça

• [1]ABRAHAM, Rebecca (2000), "Organizational Cynicism:Bases and consequences", Genetic, Social, and General Psychology Monographs.
• [2]ACAR, A. Zafer (2006), “Örgütsel Yurttaşlık Davranışı: Kavramsal Gelişimi İle Kişisel Ve Örgütsel Etkileri”, Doğuş Üniversitesi Dergisi, 7 (1).
• [3]ALTINÖZ, Mehmet, ÇÖP Serdar and Taner SIĞINDI (2011), "Algılanan Örgütsel Bağlılık Ve Örgütsel Sinizm İlişkisi: Ankara’daki Dört Ve Beş Yıldızlı Konaklama İşletmeleri Üzerine Bir Araştırma", Sosyal ve Ekonomik Araştırmalar Dergisi: 15 (21).
• [4]AKYEL ,Yusuf ,(2011), “Örgütsel Vatandaşlık Ve Duygusal Zekâ Davranışları Arasındaki İlişkinin İncelenmesi: Spor Yönetiminde GSGM VE Özerk Spor Federasyonları Örneği” Yüksek Lisans Tezi, Gazi Üniversitesi, Sağlık Bilimleri Enstitüsü, Ankara.
• [5]ANDERSSON, Lynne M., and BATEMAN Thomas S (1997).,"Cynicism in the workplace: Some causes and effects", Journal of Organizational Behavior :18.5.
• [6]ARABACI, I. Bakır (2010), "The effects of depersonalization and organizational cynicism levels on the job satisfaction of educational inspectors", African Journal of Business Management :4.13.
• [7]BALIKÇIOĞLU ,Sevgi (2013), “Antalya Bölgesi Konaklama İşletmeleri Çalışanlarının Örgütsel Sinizm Tutumları İle Bağlılık İlişkisi Üzerine Bir Araştırma”,Yüksek Lisans Tezi, Mustafa Kemal Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Hatay.
• [8]BATEMAN, Thomas S. and ORGAN Dennis W. (1983),"Job Satisfaction And The Good Soldier: The Relationship Between Affect And Employee Citizenship" , Academy of Management Journal : 26.4.Sosyoteknik Sosyal ve Teknik Araştırmalar Dergisi Yıl:3 Sayı:6 Aralık 2013 33
• [9]BATOOL, Saima,(2012), “Organizational Citizenship Behavior: Diagnosis of Prognostic strength of Performance Monitoring and Organizational Justice”, Interdıscıplınary Journal Of Contemporary Research In Busıness, Vol 3, No 12.
• [10]BEDÜK, Aykut (2011),”Örgüt Psikolojisi Yeni Yaklaşımlar Güncel Konular”, 1.Baskı, Atlas Akademi, Konya.
• [11]BRANDES, Pamela , DHARWADKAR Ravi and DEAN James W., (1999),” Does Organizational Cynicism Matter?: Employee and Supervisor Perspectives on Work Outcomes”, Annual Meeting Of The Eastern Academy Of Management, Philadelphia, PA.
• [12]CARTWRIGHT, Susan, and HOLMES, Nicola, (2006) "The Meaning Of Work: The Challenge Of Regaining Employee Engagement And Reducing Cynicism," Human Resource Management Review 16.2.
• [13]CHOVWEN, Catherine, and OGUNSAKİN A. (2013) ,"Determinants of Organizational Citizenship Behaviour among Employees of Public and Private Organisations."African Research Review 7.2.
• [14]DEAN, James W., BRANDES Pamela, and DHARWADKAR, Ravi, (1998), "Organizational Cynicism" , Academy of Management Review 23.2.
• [15]EATON, Judy A., (2000)”A Social Motivation Approach To Organizational Cynicism”, Diss. York University Toronto, Ontario.
• [16]EATON, Judy, and Struthers C. Ward., (2002), "Using The İnternet For Organizational Research: A Study Of Cynicism İn The Workplace" CyberPsychology & Behavior,5.4.
• [17]EFİLTİ, Seyran, GÖNEN Yelda Özlem ve ÖZTÜRK Fisun Ünal,(2008) “Örgütsel Sinizm: Akdeniz Üniversitesi’nde Görev Yapan Yönetici Sekreterler Üzerinde Bir Alan Araştırması”, 7. Ulusal Büro Yönetimi ve Sekreterlik Kongresi Bildiri Kitabı,Trabzon.
• [18]ERBİL, Seval ,(2013), “Otel İşletmelerinde Çalışanların Örgütsel Sinizm Algılarının İşten Ayrılma Niyetine Etkisi” , Yüksek Lisans Tezi,Adnan Menderes Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Aydın.
• [19]ERDOST, H. Ebru & KARACAOĞLU Korhan ve REYHANOĞLU, Metin(2007) “Örgütsel Sinizm Kavramı ve İlgili Ölçeklerin Türkiye’deki Bir Firmada Test Edilmesi”, 15. Ulusal Yönetim ve Organizasyon Kongresi Bildiriler Kitabı , s.514- 524, Sakarya.Örgütsel Sinizm İle Örgütsel Vatandaşlık Davranışı Arasındaki İlişki:Sağlık Sektöründe Bir Araştırma Pınar ERDOĞAN-Aykut BEDÜK
• [20]FINDIK, Mehtap, ve ERYEŞİL Kemaletin. (2012)"Örgütsel Sinizmin Örgütsel Bağlılık Üzerindeki Etkisini Belirlemeye Yönelik Bir Araştırma", International Iron & Steel Symposium, 02-04 April s: Karabük.
• [21]GÜL, H., and AĞIRÖZ A., (2011), "Relations Between Mobbing And Organizational Cynicism: An Application On Nurses”, Afyon Kocatepe University," Journal of Economics and Administrative Sciences 13.2.
• [22]HANÇERLİOĞLU, Orhan, (1995), “Dört Bin Yıllık Düşünce, Sanat ve Bilim Tarihinin Klasik Yapıtları Üzerine Eleştirel İnceleme” , Remzi Kitabevi, 6.Basım, İstanbul.
• [23]HELVACI, Mehmet Akif; ÇETİN, Ahmet,(2012) “İlköğretim Okullarında Görev Yapan Öğretmenlerin Örgütsel Sinizm Düzeylerinin Belirlenmesi”, International Periodical For The Languages, Literature and History of Turkish or Turkic Volume 7/3.
• [24]İÇERLİ, Leyla, and YILDIRIM Mehmet Halit.,(2012), "Örgütsel Sinisizm Ve Örgütsel Vatandaşlık Davranışı Arasındaki İlişki: Sağlık Sektöründe Bir Araştırma." Organizasyon Ve Yönetim Bilimleri Dergisi, Cilt 4, Sayı 1, ISSN: 1309 -8039 (Online).
• [25]JAMES, Matrecia S.L.,(2005), “Antecedents and Consequences of Cynıcısm in Organizations: An Examination of the Potential Positive and Negative Effects on School Systems”, The Florida State University College of Business.
• [26]KABATAŞ, Ayşe (2010), Örgütsel Sinizm İle Örgütsel Vatandaşlık Davranışı Arasındaki İlişkilerin İncelenmesi Ve Bir Araştırma, Yüksek Lisans Tezi,Kocaeli Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Kocaeli.
• [27]KALAĞAN, Gamze (2009), “Araştırma Görevlilerinin örgütsel Destek Algıları Örgütsel Sinizm Tutumları Arasındaki İlişki”, Yüksek Lisans Tezi,Akdeniz Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Antalya.
• [28]KARACAOĞLU, K., and İNCE F. (2012), "Brandes, Dharwadkar ve Dean’in (1999) Örgütsel Sinizm Ölçeği Türkçe Formunun Geçerlilik ve Güvenilirlik Çalışması: Kayseri Organize Sanayi Bölgesi Örneği." Business and Economics Research Journal 3.3.
• [29]ORGAN, D.W. and RYAN K. , (1995), “A Meta-analytic Review of Attitudinaland Dispositinal Predictors of Organizational Citizenship Behavior”, Personnel Psychology, 48 (4).
• [30]ÖZDEM, Güven, (2012), "The Relationship Between The Organizational Citizenship Behaviors And The Organizational And Professional Commitments Of Secondary School Teachers”, Journal of Global Strategie Management, 12.Sosyoteknik Sosyal ve Teknik Araştırmalar Dergisi Yıl:3 Sayı:6 Aralık 2013 35
• [31]ÖZDEVECİOĞLU, Mahmut ,(2003),” Örgütsel Vatandaşlık Davranışı İle Üniversite Öğrencilerinin Bazı Demografik Özellikleri Ve Akademik Başarıları Arasındaki İlişkilerin Belirlenmesine Yönelik Bir Araştırma”,Erciyes Üniversitesi İktisadi İdari Bilimler Dergisi, Sayı:20.
• [32]ÖZLER, Derya Ergun (2012),” Örgütsel Davranışta Güncel Davranışlar” , 2.Baskı, Ekin Yayınevi, Bursa.
• [33]PADSAKOFF, P.M. , MACKENZIE, S.B. and BOMMER W.H. , (1996), “Transformational Leader Behaviors and Substitutes for Leadership as Determinants of Employee Satisfaction, Commitment, Trust and Organizational Citizenship Behavior”, Journal of Marketing, 22.
• [34]PENNER, L.A. MIDILLI, A.R. and KEGELMEYER, J., (1997), “Beyond Job Attitudes: A Personality and Social Psychology Perspective on The Causes of Organizational Citizenship Behavior”, Human Performance, 10(2).
• [35]POLAT, Soner, and CELEP C., (2008), "Ortaöğretim Öğretmenlerinin Örgütsel Adalet, Örgütsel Güven, Örgütsel Vatandaşlık Davranışlarına İlişkin Algıları", Kuram ve Uygulamada Eğitim Yönetimi, 54.
• [36]POLATCAN, Mahmut (2012), “Okul Yöneticilerinin Liderlik Davranışları İle Öğretmenlerin Örgütsel Sinizm Tutumları Arasındaki İlişki,”Yüksek Lisans Tezi, Sakarya Üniversitesi,Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Sakarya.
• [37]SAĞIR, Tuba, and Oğuz Ebru, (2012), "Developing Of Organizational Cynicism Scala For Teachers", International Journal of Human Sciences , 9.2.
• [38]SEZGİN, Ferudun(2005), “Örgütsel Vatandaşlık Davranışları: Kavramsal Bir Çözümleme ve Okul Açısından Bazı Çıkarımlar”, Gazi Eğitim Fakültesi Dergisi. Cilt:25, Sayı:1,ss.
• [39]TOKGÖZ, Nuray ve YILMAZ,Hakan, (2008) “Örgütsel Sinisizm: Eskişehir ve Alanya’daki Otel İşletmelerinde Bir Uygulama”, Anadolu Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, Cilt/Vol.:8, Sayı/No:2.
• [40]TURAN, Şuayip,(2011), “Küreselleşme Sürecinde Örgütsel Değişimi Etkileyen Bir Unsur Olarak Örgütsel Sinizm Ve Karaman İli Kamu Kurumlarında Bir Çalışma”,Yüksek Lisans Tezi, Karamanoğlu Mehmet bey Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Karaman.
• [41]YEŞİLTAŞ, Murat , TÜRKMEN Fatih ve AYAZ Nurettin, (2011), “Otel İşletmelerinde Algılanan Örgütsel Prestijin Örgütsel Vatandaşlık Davranışları Üzerindeki Etkileri”, C.Ü. İktisadi ve İdari Bilimler Dergisi, Cilt 12, Sayı 2.Örgütsel Sinizm İle Örgütsel Vatandaşlık Davranışı Arasındaki İlişki:Sağlık Sektöründe Bir Araştırma Pınar ERDOĞAN-Aykut BEDÜK
• [42]YETİM, Serap Akduman ve CEYLAN Özden Ölmez,(2011), “Örgütsel Sinizm Ve Örgütsel Vatandaşlık Davranışları Arasındaki İlişkiyi Belirlemeye İlişkin Bir Araştırma”,e-Journal of New World Sciences Academy2011, Volume: 6, Number: 1.
• [43]YILDIZ, Kaya, (2013) "Örgütsel Bağlılık İle Örgütsel Sinizm Ve Örgütsel Muhalefet Arasındaki İlişki." İnternational Periodical For The Languages, Literature and History of Turkish or TurkicVolume 8/6.
• [44]YILDIZ, Kaya , AKGÜN, Nuri ve YILDIZ Sevilay .(2013) “The Relatıonshıp Between Work Alıenatıon And Organızatıonal Cynıcısm”, International Journal of Social Science, Volume 6 Issue 6.
• [45]http://tr.wikipedia.org/wiki/Kinizm#Bilinen_kinik_filozoflar :2013
• [46]http://www.ecole.org
• [47]http://tr.wikipedia.org/wiki/Kinizm#Bilinen ki nikfilozoflar:2013