Meša Selimović ‘in Yabancı Ülke Hikâyesi Üzerine

Yıl 2021, Cilt: 6 Sayı: 2, 339 - 350, 28.08.2021

Esma Nur Çetinkaya Karadağ

https://doi.org/10.29110/soylemdergi.915523

Öz

Meša Selimović, 1957’de yayımlanan Yabancı Ülke hikâyesinde birliğinden firar ederek, Yugoslavya topraklarından çıkmaya çalışan yedi İtalyan askerin eve dönüş yolculuğunu anlatır. Kaderin bir araya getirdiği, birbirinden farklı askerler ormanın derinliklerinde yollarını bulmaya çalışırlar. Açlığa ve nereden geldiğini bilmedikleri kurşunlara rağmen hayatta kalma mücadelesi verirler. Başkalarının savaşında kendilerine verilen vazifeyi ifa ettiklerini ve bu nedenle öldürdüklerini kendilerine telkin etseler de bedensel ve ruhsal olarak tükenmiş bu askerler geçmişe dönük vicdani sorgulamalardan kaçamazlar. Terk edilmiş ve harap olmuş bir köyde karşılaştıkları beyaz elbiseli bir kadın onları umutlandırır ancak kadın savaşın kazanan tarafına ait görünse de çok şey kaybetmiştir. Bu çalışmanın amacı, resmiyette biten bir savaşın askerler için devam ettiğini, metnin varoluşçu filozof Jean-Paul Sartre’ın savaşı temel alan tiyatro metinlerindeki benzerliklerini, profesyonel askerlerin eve döndüklerinde onları bekleyen gerilimleri, vicdani çatışmaları, suçluluk duygusunu ve anlam kaybını tarihî ve politik referanslarla yorumlamaktır.

Anahtar Kelimeler

savaş, asker, ahlak, yabancı, ev

On the Story of Foreign Land by Meša Selimović

Öz

Meša Selimović narrates the homecoming journey of seven Italian soldiers who escaped from their troops and struggle to exit Yugoslavian land in Yabancı Ülke, published in 1957. The soldiers all having different personalities united because of destiny, and they all wish to find their way in the depth of the forest. They try to survive despite their extreme hunger and the bullets coming from ambiguous points. The physically and mentally exhausted soldiers cannot avoid questioning their conscience although they had to commit their duties assigned by the army, so they killed people. A woman's appearance in a white dress in one of the deserted villages gives them hope, but the woman also lost many things in the war, although being on the winners' side. This study aims to interpret the continuation of an officially finished war for the soldiers, the tensions that await the soldiers upon returning home, the similarities of the text with the plays of the existentialist philosopher Jean-Paul Sartre, conscientious conflicts, guilt, and loss of meaning with historical and political references.

Anahtar Kelimeler

war, soldier, ethics, foreign, home

Kaynakça

• Adams, E. M. (1989). "The Moral Dilemmas of the Military Profession." Public Affairs Quarterly, 3 (2), 1-14.
• Adaş, Sündüs ve Emrah Konuaralp, (2020). ‘Eski Yugoslavya’da Sırp Milliyetçiliğinin Tarihsel Temelleri ve Yugoslavya Sosyalist Federal Cumhuriyeti’nin Dağılmasına Etkileri’. Anadolu ve Balkan Araştırmaları Dergisi 107-139.
• Albayrak, Kadir “Balkanlar’da Üç Dinin Etkileşimi: Yahudilik, Hıristiyanlık ve İslamiyet”. Balkanlarda İslâm: Miadı Dolmayan Umut = Islam in the Balkans: Unexpired Hope. Editör Muhammet Savaş Kafkasyalı. Ankara: Türk İş Birliği ve Koordinasyon Ajansı (TİKA), 2016. s. 351-395.
• Bauman, Zygmunt (2018a). Parçalanmış Hayat. (Çev. İsmail Türkmen) İstanbul: Ayrıntı Yayınları.
• Bauman, Zygmunt (2018b). Ölümlülük, Ölümsüzlük ve Diğer Hayat Stratejileri. (Çev. Nurgül Demirdöven) İstanbul: Ayrıntı Yayınları.
• Bauman, Zygmunt (2018c). Retrotopya. (Çev. Ali Karatay) İstanbul: Sel Yayıncılık.
• Bird, Charles (1917). ‘From Home to the Charge: A Psychological Study of the Soldier’ The American Journal of Psychology, 28(3), 315-348.
• Durkheim, Emile (2005). Dini Hayatın İlkel Biçimleri (Çev. Fuat Aydın) İstanbul: Ataç Yayınları.
• Freud, Sigmund (1977). Introductory Lectures on Psychoanalysis. (Editör: James Starchy) New York: Norton
• Foucault, Michel (2019). Özne ve İktidar. (Çev. Işık Ergüden ve Osman Akınhay) İstanbul: Ayrıntı Yayınları.
• Pınarbaşı, Esat (2020). ‘Siyaset ile Ahlak Arasındaki Gerilimi Yumuşatma Çabası Olarak ‘Kirli Eller’ Kavramı’. Bilgi Sosyal Bilimler Dergisi. Değişim Yayınları.
• Sartre, Jean-Paul (2007). Toplu Oyunlar. (Çev. Işık M. Noyan) İstanbul: İthaki Yayınları.
• Selimović, Meša (2019). Kızıl Saçlı Kız. (Çev. Azra Blekiç Aydoğan ve İbrahim Hakkı Aydoğan) İstanbul: Ketebe Yayınları.
• Ünsaldı, Levent (2019). Du Bois, Simmel, Schütz, Park, Stonequist, Hughes, Garfinkel Yabancı: Bir İlişki Biçimi Olarak Ötekilik Ankara: Heretik Yayınları
• Walzer, Michael (2017). Haklı Savaş Haksız Savaş (Çev. Mehmet Doğan) İstanbul: Alfa Yayınları
• Zogas, Anna (2017). 'US Military Veterans' Difficult Transitions Back to Civilian Life and the VA's Response.' Costs of War Project: Watson Institute, International and Public Affairs, Brown University.
• Zweig, Stefan (2020). Lyon’da Düğün, (Çev. Gülperi Sert) İstanbul: Türkiye İş Bankası Kültür Yayınları.