THE TYPOLOGICAL EVOLUTION OF SOCIAL POLICY RESPONSE CAPACITIES FROM INDUSTRIAL REVOLUTIONS TO INDUSTRY 4.0

Yıl 2025, Cilt: 25 Sayı: 69, 1170 - 1204, 29.12.2025

Emine Çalışır , Ülkü İstiklal Ortakaya

https://doi.org/10.21560/spcd.vi.1704167

Öz

A comprehensive understanding of social policy's concept and practices requires examining its historical development. This study aims to analyze the conceptual framework and the transformation of social policy practices from the First Industrial Revolution to the era of Industry 4.0. The research adopts a holistic approach to explore how the economic, social, cultural, and political changes, driven by industrial transformations, have been reflected in the domain of social policy over time. This study, prepared using a literature-based method, draws upon existing scholarly works relevant to each historical period. It combines Esping-Andersen’s welfare regime typology with Gough and Wood’s social policy capacity approach to conduct a typological analysis of the response capacities of social policy concerning each phase of the industrial revolutions. A central finding of the research is the parallel development between industrial revolutions and the progression of social policy. In this regard, the study contributes to a deeper understanding of the historical foundations of social policy and provides insight into the origins of contemporary policy frameworks.

Anahtar Kelimeler

History of social policy , Industrial Revolution(s) , Industry 4.0 , Social Policy.

SANAYİ DEVRİMLERİNDEN ENDÜSTRİ 4.0’A SOSYAL POLİTİKA TEPKİ KAPASİTELERİNİN TİPOLOJİK EVRİMİ

Öz

Sosyal politikanın kavram ve uygulamalarının doğru anlaşılabilmesi, bu alanın tarihsel gelişim süreciyle birlikte değerlendirilmesini gerektirir. Bu çalışma, Sanayi Devrimi'nin ilk evresinden Endüstri 4.0’a kadar olan süreçte sosyal politikanın kavramsal çerçevesi ile uygulamalarında yaşanan dönüşümleri incelemeyi amaçlamaktadır. Çalışmada sanayide gerçekleşen dönüşümler neticesinde, tarihsel süreçte meydana gelen ekonomik, toplumsal, kültürel ve siyasal değişimlerin sosyal politika alanına nasıl yansıdığı bütüncül bir yaklaşımla ele alınmıştır. Derleme yöntemiyle hazırlanan bu çalışmada, ilgili dönemlere ait literatür ve Esping-Andersen’in refah rejimleri tipolojisi ile Gough ve Wood’un sosyal politika kapasitesi yaklaşımı bir araya getirilerek sanayi devrimlerinin her biri için sosyal politikanın tepki kapasitesi tipolojik olarak analiz edilmiştir. Sanayi devrimleri ile sosyal politikanın evrimsel gelişimi arasındaki paralellik, çalışmanın temel bulgusu olarak öne çıkmaktadır. Bu yönüyle çalışma, sosyal politikanın tarihsel bağlamda nasıl şekillendiğini anlamaya katkı sunarken aynı zamanda günümüz politikalarının kökenlerini irdeleme imkânı sağlamaktadır.

Anahtar Kelimeler

Sosyal Politika Tarihi , Sanayi Devrim(ler)i , Endüstri 4.0 , Sosyal Politika

Etik Beyan

Çalışmanın tüm süreçlerinin araştırma ve yayın etiğine uygun olduğunu, etik kurallara ve bilimsel atıf gösterme ilkelerine uyduğumuzu beyan ederiz.

Kaynakça

• Akbaş, E. (2019). Sosyal politikaya giriş: Tarihsel ve eleştirel bir çerçeve. In A. D. Erdal Tanas Karagöl (Ed.), Sosyal politika: Teori, politika ve uygulamalar (p. 15). İstanbul: Umuttepe Yayınları.
• Banger, G. (2017). Endüstri 4.0 ekstra. Ankara: Dorlion Yayınları.
• Bennett, H. (2025). Navigating digital welfare: A multi‐level maze? Social Policy ve Administration. doi:10.1111/spol.13138
• Bilgin, O. (2018). Dördüncü Sanayi Devrimi ve Türkiye ekonomisi: Ulusal yenilik sistemi çerçevesinde bir inceleme [Yüksek lisans tezi]. T.C. Kırıkkale Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü.
• Birleşmiş Milletler Sınai Kalkınma Örgütü (UNIDO). (2024, January 8). What can policymakers learn from Germany’s Industrie 4.0 development strategy?
• Bonoli, G. (2007). Time matters: Postindustrialization, new social risks, and welfare state adaptation in advanced industrial democracies. Comparative Political Studies, 40(5), 495–520. doi:10.1177/0010414005285755
• Boz, N. (2011). Prof. Dr. Ayşe Buğra ile "Sosyal politikadan sosyal devlete." OPUS, 8–26.
• Brown, M. (2006). Making sense of modernity's maladies: Health and disease in the Industrial Revolution. Endeavour, 30(3), 108–112. doi:10.1016/j.endeavour.2006.08.001
• Brynjolfsson, E., & McAfee, A. (2014). The second machine age: Work, progress, and prosperity in a time of brilliant technologies. New York: W. W. Norton & Company.
• Buhr, D. (2017). What about Welfare 4.0? Digitalisation and the welfare state. CESifo Forum, 18(4), 15–20.
• Castells, M. (2005). Enformasyon çağı: Ekonomi, toplum ve kültür – Birinci cilt: Ağ toplumunun yükselişi 1 (E. Kılıç, Çev.). İstanbul: İstanbul Bilgi Üniversitesi Yayınları.
• Collington, R. (2022). Disrupting the welfare state? Digitalisation and the retrenchment of public sector capacity. Social Policy ve Administration, 27(2), 312–328.
• Coles-Kemp, L., Ashenden, D., Morris, A., & Yuille, J. (2020). Digital welfare: Designing for more nuanced forms of access. Policy Design and Practice, 3(2), 177–188. doi:10.1080/25741292.2020.1760414
• Çarpıcıoğlu, İ., & Anık, H. (2021). Sanayi Devrimi’nden Endüstri 4.0’a: Dijitalleşme ve dijital dünyada dinin statüsü. Tevilât, 2(1), 27–43.
• Deacon, B. (2014). Toward a transformative global social policy? In Transformations in global and regional social policies (pp. 201–217).
• Deeming, C., & Smyth, P. (2015). Social investment after neoliberalism: Policy paradigms and political platforms. Journal of Social Policy, 44(2), 297–318. doi:10.1017/S0047279414000828
• Dencik, L., & Kaun, A. (2020). Datafication and the welfare state. Global Perspectives, 1(1), 12912. doi:10.1525/gp.2020.12912
• Diamond, J. (2010). Tüfek, mikrop ve çelik (Ü. İnce, Çev., 21. b.). Ankara: TÜBİTAK.
• Drahokoupil, J., & Fabo, B. (2020). Digital transformation, platform economy, and the future of work in Europe. European Review of Labour and Research, 26(2), 123–139.
• Eğilmez, M. (2018). Endüstri 4.0. Muhasebe ve Finans Tarihi Araştırmaları Dergisi, (15), 268.
• Esping-Andersen, G. (1990). The three worlds of welfare capitalism. Princeton: Princeton University Press.
• Esping-Andersen, G. (1996). After the golden age: The future of the welfare state in the new global order. Revija za Socijalnu Politiku, 3(1), 59–80.
• Feyzioğlu, H. S. (2019). Sanayi Devrimi. In H. S. Feyzioğlu (Ed.), Yakın Çağ dünya tarihi (pp. 1–14). Ankara: Nobel Yayınları.
• Ford, M. (2015). Rise of the robots: Technology and the threat of a jobless future. Basic Books.
• Fraser, D. (2024). The evolution of the British welfare state: A history of social policy since the Industrial Revolution. Bloomsbury Publishing.
• Frey, C. B., & Osborne, M. A. (2013). The future of employment: How susceptible are jobs to computerisation? Oxford Martin Programme on Technology and Employment.
• Freyer, H. (2014). Sanayi çağı. Ankara: Doğu Batı Yayınları.
• Giddens, A. (2008). Sosyoloji. İstanbul: Kırmızı Yayınları.
• Gough, I., & Wood, G. (2004). Insecurity and welfare regimes in Asia, Africa and Latin America: Social policy in development context. Cambridge: Cambridge University Press.
• Görçün, Ö. F. (2017). Dördüncü Endüstri Devrimi “Endüstri 4.0”. İstanbul: Beta Basım A.Ş.
• Griggs, J., & Kemp, P. A. (2012). Housing allowances as income support: Comparing European welfare regimes. International Journal of Housing Policy, 12(4), 391–412.
• Güven, S. (2001). Sosyal politikanın temelleri. Bursa: Ezgi Kitabevi Yayınları.
• Habsbawn, E. J. (2013). Sanayi ve imparatorluk. Ankara: Dost Yayınevi.
• Harari, Y. N. (2015). Sapiens: A brief history of humankind. Harper.
• Hemerijck, A. (2018). Social investment as a policy paradigm. Journal of European Public Policy, 25(6), 810–827. doi:10.1080/13501763.2017.1401111
• Hounshell, D. A. (1984). From the American system to mass production, 1800–1932: The development of manufacturing technology in the United States. Harvard University Press. International Labour Organization (ILO). (2019). Work for a brighter future – Global Commission on the Future of Work.
• İpek, E. (2022). Sosyal politikanın dünyada ve Türkiye'de tarihsel gelişimi. In E. İ. Abdulkadir Develi (Ed.), Sosyal politikayı keşfetmek: Temel çalışma konuları. Ankara: Nobel Yayın.
• Karagöl, E. T., & Ortakaya, Ü. İ. (2022). Sosyal politika ve yeni yaklaşımlar. In E. İ. Abdulkadir Develi (Ed.), Sosyal politikayı keşfetmek: Temel çalışma konuları. Ankara: Nobel Yayın.
• Koca, D. (2020). Sanayi devrimlerinin tarihsel arka planı ve iş gücü becerileri üzerindeki yansımaları. OPUS – Uluslararası Toplum Araştırmaları Dergisi, 16(31), 4531–4558. doi:10.26466/opus.704841
• Kramp, T., Kranenburg, V., & Lange, S. (2013). Introduction to the Internet of Things. In A. Bassi et al. (Eds.), Enabling things to talk: Designing IoT solutions with the IoT architectural reference model (p. 1). Springer.
• Krings, T. (2015). Review of Towards a social investment welfare state? Ideas, policies and challenges by N. Morel, B. Palier, & J. Palme (Eds.). European Societies, 17(1), 122–125. doi:10.1080/14616696.2014.928739
• Laruffa, F., & Hearne, R. (2024). Towards a post-neoliberal social policy: Capabilities, human rights and social empowerment. Critical Policy Studies, 18(2), 207–226. doi:10.1080/19460171.2023.2232432
• Maciejewski, M. (2017). To do more, better, faster and more cheaply: Using big data in public administration. International Review of Administrative Sciences, 83(1_suppl), 120–135. doi:10.1177/0020852316640058
• Mahiroğulları, A. (2005). Endüstri devrimi sonrasında emeğin istismarını belgeleyen iki eser: Germinal ve Dokumacılar. Istanbul Journal of Sociological Studies, 32, 41–53.
• Martindale, N., & Lehdonvirta, V. (2023). Labour market digitalization and social class: Evidence of mobility and reproduction from a European survey of online platform workers. Socio-Economic Review, 21(4), 1945–1965. doi:10.1093/ser/mwad049
• Mokyr, J. (2018). The new economic history and the Industrial Revolution. In The British industrial revolution (pp. 1–127). Routledge.
• More, C. (2000). Understanding the Industrial Revolution. New York: Routledge.
• OECD. (2019). The future of work: OECD employment outlook 2019. OECD Publishing.
• Özdemir, S. (2004). Küreselleşme sürecinde refah devleti. İstanbul: İstanbul Ticaret Odası.
• Özdoğan, O. (2017). Endüstri 4.0: Dördüncü Sanayi Devrimi ve endüstriyel dönüşümün anahtarları. İstanbul: Deniz Ofset Matbaacılık.
• Peng, F., Anwar, S., & Kang, L. (2017). New technology and old institutions: An empirical analysis of the skill-biased demand for older workers in Europe. Economic Modelling, 64, 1–19. doi:10.1016/j.econmod.2017.03.004
• Peterson, L. (1983). Industrialization, urbanization, and workers' culture: The “new” social history and the German proletariat in the nineteenth century. Labour/Le Travailleur, 12, 173–200. doi:10.2307/25140295
• Plange, N. K., & Alam, M. (2023). Re-thinking colonialism and social policy: With the logic of imperialism. Social Sciences ve Humanities Open, 8(1), 100712. doi:10.1016/j.ssaho.2023.100712
• Polanyi, K. (1944). The great transformation: The political and economic origins of our time. New York: Farrar & Rinehart.
• Polanyi, K. (2021). Büyük dönüşüm. İstanbul: İletişim.
• Popkova, E., Ragulina, Y., & Bogoviz, A. (2019). Fundamental differences of transition to Industry 4.0 from previous industrial revolutions. In E. Popkova, Y. Ragulina, & A. Bogoviz (Eds.), Industry 4.0: Industrial revolution of the 21st century (pp. 21–29).
• Rifkin, J. (2011). The third industrial revolution: How lateral power is transforming energy, the economy, and the world. Palgrave Macmillan.
• Rymarczyk, J. (2022). The change in the traditional paradigm of production under the influence of Industrial Revolution 4.0. Businesses, 2(2), 188–200.
• Schwab, K. (2016). The Fourth Industrial Revolution. Geneva: World Economic Forum.
• Shizume, M., Kato, M., & Matsuda, R. (2020). A corporate-centred conservative welfare regime: Three-layered protection in Japan. Journal of Asian Public Policy, 14(1), 110–133. doi:10.1080/17516234.2020.1829834
• Sözen, M., & Mescioğlu, T. (2019). Endüstri 4.0’ın itici güçlerinin Türkiye ve Çin üzerindeki etkileri. International Journal of Social Inquiry, 12(1), 287–315.
• Standing, G. (2017). Basic income: And how we can make it happen. Penguin UK.
• Szreter, S. (1997). Economic growth, disruption, deprivation, disease, and death: On the importance of the politics of public health for development. Population and Development Review, 23(4), 693–728. doi:10.2307/2137377
• Talas, C. (1990). Toplumsal politika. Ankara: İmge Yayınları.
• Talas, C. (1992). Türkiye’nin açıklamalı sosyal politika tarihi. Ankara: Bilgi Yayınevi.
• Taş, H. Y. (2011). Toplumsal sınıfların değişim sürecinde sendikalar ve sendikaların geleceği. Emek ve Toplum Dergisi, 1(1).
• Taş, H. Y. (2018). Dördüncü Sanayi Devrimi’nin (Endüstri 4.0) çalışma hayatına ve istihdama muhtemel etkileri. OPUS – Uluslararası Toplum Araştırmaları Dergisi, 9(16), 1817–1836. doi:10.26466/opus.479123
• TBMM Araştırma Hizmetleri Başkanlığı. (2023). Endüstri 4.0: Kavramsal çerçeve ve ülke uygulamaları (1. b.). Ankara: TBMM Basımevi.
• Uluslararası Çalışma Örgütü (ILO). (2006). Adil bir küreselleşme: Herkes için fırsatlar yaratılması – Küreselleşmenin Sosyal Boyutu Dünya Komisyonu Raporu.
• Womack, J. P., Jones, D. T., & Roos, D. (1990). The machine that changed the world: The story of lean production. Harper Perennial.
• World Economic Forum. (2016). The future of jobs 2016: Employment, skills and workforce strategy for the Fourth Industrial Revolution.
• Xu, L. D., Xu, E. L., & Li, L. (2018). Industry 4.0: State of the art and future trends. International Journal of Production Research, 56(8), 2941–2962.
• Yalçınkaya, S. (2014). Sanayi 4.0 nedir? In K. Çetinkaya, P. Demircioğlu, K. Özsoy, & B. Duman (Eds.), Sanayi 4.0 – Teknolojik alanları ve uygulamaları (p. 5). Ankara: PEGEM Yayınları.
• Yiğit, A. (2005). İş güvenliği ve iş sağlığı. İstanbul: Aktüel Yayınları.
• Yıldırım, B. (2018). Endüstrileşme ve sosyal politika arasındaki ilişki üzerine bir değerlendirme. Ufkun Ötesi Bilim Dergisi, 30–44.
• Yıldız, Y. (2019). Robot vergisi: Yeni nesil bir maliye politikası aracı. Maliye Dergisi, 309.
• van Zoonen, L. (2020). Data governance and citizen participation in the digital welfare state. Data ve Policy, 2, e10. doi:10.1017/dap.2020