An Approach for Preventing Violence at Schools: Resiliency

Yıl 2007, Sayı: 12, - , 01.03.2007

Öğr.Gör.Dr. Şerife Terzi

Öz

Violence at schools has become an important
problem to the society. The spread of violence at
schools and around its environments, the studies on
preventing and on decreasing the violence has gained
much more importance. Most of the programmes on
prevention of violence of children and teenagers, try
to define “risk factors” which effect, violence risk and
also “ protective factors” which may reduce the risks
in question. In recent years, the importance of
“Resiliency” has been realised as a part of the
programmes, which aim to decrease the behaviours
at level of high risk. The term “Resiliency”, presents a
new and different point of view to understand how
children, teenagers and adults can be strong in
negative life conditions. The literature on risks and
resiliency, underline the necessity for improving the
capacity of dealing with the problems confronted in
schools, and providing opportunities and environment
for the people to improve themselves at social,
academic areas and also at vocational adequacy for a
qualified life. The researches on violence at schools
and resiliency; considering the needs for children and
teenagers to gain positive personal characteristics,
notes the necessity for personal sufficiency to help
them in solving their problems when they confront
negative life conditions. The goal of this research is to
discuss the resiliency, which also includes the risk and
protective factors in the respect of prevention of
violence seen among the students at schools. With
this aim, the term “violence” has been explained;
violence seen among the students at schools has
been discussed; and the activities, which provide the
resiliency in order to prevent and/or decrease
violence, have also been emphasized.

Anahtar Kelimeler

Violence, violence at schools, resiliency, risk and protective factors

Okullarda Yaşanan Şiddeti Önleyici Bir Yaklaşım: Kendini Toparlama Gücü

Öz

Okulda yaşanan şiddet olayları, toplumsal açıdan
önemli sorunlardan biri haline gelmiştir. Şiddetin okul
ve çevresini içine alacak şekilde yaygınlaşması, şiddetin
önlenmesi ve azaltılması konusundaki çalışmaları
hızlandırmıştır. Çocuk ve ergenlerde şiddeti önlemeye
yönelik programların birçoğu, şiddet riskini artıracak
“risk faktörlerini” ve riski azaltacak “koruyucu faktörleri”
tanımlamaya çalışmaktadır. Son yıllarda okullarda
yüksek riskli davranışları azaltmayı hedefleyen önleme
programlarının bir parçası olarak “kendini toparlama
gücünün geliştirilmesi”nin öneminin farkına varılmıştır.
Kendini Toparlama Gücü kavramı, çocukların, ergenlerin
ve yetişkinlerin olumsuz yaşam koşullarında nasıl
güçlü olabileceklerine yönelik yeni ve değişik bir bakış
açısı sunmaktadır. Risk ve kendini toparlama gücü
literatürü, okullarda karşılaşılan problemlerin üstesinden
gelme kapasitesini geliştirmeyi, iyi bir yaşam için
gerekli olan sosyal, akademik ve mesleki alanlarda
yeterlilikleri geliştirmeyi sağlayacak bir ortamın sunulması
gerektiğini vurgular. Özellikle okulda şiddet ve
kendini toparlama gücü ile ilgili araştırmalar, çocukların
ve ergenlerin temelde olumlu değerler kazanmaya
ihtiyaçları olduğu görüşünden hareketle, çocukların ve
ergenlerin olumsuz yaşam durumlarıyla karşılaştıklarında
onlara yardımcı olacak “dayanakların” sağlanması
gerektiğini vurgulamaktadır. Bu çalışmanın
amacı, ilgili literatür ışığında okulda öğrenciler
arasında yaşanan şiddet olaylarının önlenmesine
yönelik, risk faktörlerini ve koruyucu faktörleri içeren
kendini toparlama gücü olgusunu tartışmaktır. Bu
amaçla, şiddet kavramı açıklanmış, okulda öğrenciler
arasında yaşanan şiddet olayları ele alınmış, şiddetin
önlenmesinde ve azaltılmasında etkili olan kendini
toparlama gücünü sağlayacak okul yaşantıları
üzerinde durulmuştur.

Anahtar Kelimeler

Şiddet, okulda şiddet, kendini toparlama gücü, riskve koruyucu faktörler

Kaynakça

• Aksoy, A. ve Ögel, K. (2004). Tutuklu ve hükümlü ergen- lerin özellikleri: Türkiye’de yapılan çalışmaların göz- den geçirilmesi. adalet bakanlığı ceza ve tevkifevleri genel müdürlüğü’nün gözetimindeki çocuklara yöne- lik hizmetlerin iyileştirilmesi projesi ihtiyaçların belir- lenmesi çalışması. Yeniden Sağlık ve Eğitim Derneği, İstanbul.
• Allen, L. R. ve Hurtes, K. (1999). Making an impact. Parks & Recreation, 34(1).
• Avrupa Konseyi (2002). Okullarda şiddetin önlenmesi ve şiddetle mücadele için yerel ortaklıklar. Konferans Sonunda Kabul Edilen Sonuç Bildirgesi, Fransa, 2-4 Aralık.
• Benard, B. (1991). Fostering resiliency in kids: Protective factors in the family, school and community. San Francisco: Far West Laboratory For Educational Re- search And Development. ED 335781.
• Benard, B. (1996). The foundations of the resiliency par- adigm. Premier Issue.
• Bland, L. ve Sowa, C. (1994). An overview of resilience in gifted children. Roeper Review, 17 (2), 77-74.
• Bolig, R. ve Weddle, K. D. (1988). Resiliency and hospi- talization of children. Children’s Health Care, 16 (4).
• Boulter, L. (2004). Family-school connection and school violence prevention. The Negro Educational Review, 55 (1), 27-40.
• Casella, L. ve Motta, R. W. (1990). Comparison of charecteristics of vietnam veterans with and without posttraumatic stress disorder. Psychological Reports, 67, 595-605.
• Cicchetti, D. ve Rogosch, F. A. (1997). The role of self or- ganization in the promotion of resilience in mal- treated children. Education and Urban Society, 24 (1), 41-52.
• Comprehensive Teaming to Assure Resiliency in Students (1996). Moving Beyond Risk to Resiliency: The School’s Role in Supporting Resiliency in Children (Minneapolis, Minneapolis Public Sachool-CTARS Project).
• Criss, M. M., Pettit, G. S., Bates, J. E., Dodge, K. A. ve Lapp, A. (2002). Family adversity, positive peer rela- tionship, and children’s externalizing behavior: A lon- gitudinal perspective on risk and resilience. Child Development, 73, 1220-1237.
• Eke, C. Y., ve Ögel, K. (2006). İstanbul’daki okullarda suç ve şiddetin yaygınlığı. I. Şiddet ve Okul: Okul ve Çevresinde Çocuğa Yönelik Şiddet ve Alınabilecek Tedbirler Uluslararası Katılımlı Sempozyum Bildiri Özetleri. İstanbul: Duman Ofset, s.22.
• Fraser, M. W., Richman, J. M. ve Galinsky, M. J. (1999). Risk, protection and resilience: Toward a conceptual fraamework for social work practice. Social Work Re- search, 23, 129-208.
• Gilligan, R. (2000). Adversity, resilience and young peo- ple: The protective value of positive school and spare time experiences. Children and Society, 14, 37-47.
• Gottfredsen, D. C. (1986). An emprical test of school based environmental and individual interventions to reduce the risk of delinquent behavior. Criminology, 24, 705-731.
• Hawkins, J. D., Catalano, R. F. ve Miller, J. Y. (1992). Risk and protective factors for alchol and other drug problems in adolescence and early adulthood: Impli- cations for substance abuse prevention. Psycholog- ical Bulletin, 112, 64-105.
• Henderson, N. ve Millstein, M. M. (1996). Resiliency in schools. Making it happen for students and educa- tors. Corwin Press, Inc. A Sage Publication Company Thousand Oaks, California.
• Howard, S., Dryden, J. ve Johnson, B. (1999). Childhood resilience: review and critique of literature. Oxford Re- view of Education, 25 (3), 307-323.
• Howard, S. ve Johnson, B. (2000). What makes the differ- ence? children and teachers talk about resilient out- comes for children "at risk". Educational Studies, 26 (3), 321-339.
• Jew, C., Green, K. E. ve Kroger, J. (1999). Development and validation of a measure of resiliency. Measure- ment & Evaluation in Counseling & Development, 32 (2), 75-90.
• Kapçı, E. G. (2004). İlköğretim öğrencilerinin zorbalığa kalma türünün ve sıklığının depresyon, kaygı ve ben- lik saygısıyla ilişkisi. Ankara Üniversitesi Eğitim Bilim- leri Fakültesi Dergisi, 37 (1), 1-13.
• Korkut, F. (2004). Okul temelli önleyici rehberlik ve psikolojik danışma. Ankara: Anı Yayıncılık.
• Korkut, F., Arıcıoğlu, A., Tagay, Ö. ve Sarı, T. (2004). Altın- dağ ilçesi gençliğin olumlu gelişimini sağlama ve sorunlarını önleme projesinin pilot uygulaması. w w w . b a s k e n t . e d u . t r / ~ t u g b a / T u b a - Sosyal%20hizmetler.doc 05.09.2006’da alındı.
• Masten, A. (2001). Resilience processes in development.
• American Psychologist, 56 (3), 227-238.
• MEB. (2006). Eğitim ortamlarında şiddetin önlenmesi ve azaltılması strateji ve eylem planı (2006-2011 +), Ankara. http://orgm.meb.gov.tr/ 10.11.2006’da alındı.
• Middlemiss, W. (2005). Prevention and intervention: Using resiliency based multisetting approaches and a process orientation. Child and Adolescent Social Work Journal, 22 (1), 85-103.
• Miller, A. K. ve Chandler, K. (2004). Violence in u. s. public schools. 2000 school survey on crime and safety. National Center of Education Statistics.
• Milliyet Gazetesi, 19 Ekim 2002. “Hiç uğruna 10 yıl yata- cak”. Milliyet Gazetesi, 26 Mart 2006. “Sınıf arkadaşı tarafından kalbinden bıçaklanan 17 yaşındaki Fatih C.'nin beyin ölümü gerçekleşti”.Milliyet Gazetesi, 4 Nisan 2006. “Okulda 'ağalık' kavgası”.
• Milliyet Gazetesi, 10 Mayıs 2006. “Okul bahçesinde şiddet bitmiyor”.
• Öğülmüş, S. (2001). Bir kişilik özelliği olarak yılmazlık. I. Ulusal Çocuk ve Suç Sempozyumu: Nedenler ve Önlemler. Ankara, 29-30 Mart.
• Özcebe, H., Üner, S. ve Çetik, H. (2006). Adolesanlarda şiddet davranışları (Üç Lise, Ankara, 2004). I. Şiddet ve Okul: Okul ve Çevresinde Çocuğa Yönelik Şiddet ve Alınabilecek Tedbirler Uluslararası Katılımlı Sem- pozyum Bildiri Özetleri. İstanbul: Duman Ofset, s.27.
• Pietzak, D., Petersen, G. J. ve Speaker, K. M. (1998). Per- ception of school violence by elementary and middle school. Professional School Counseling, 1(4), 23-29.
• Pişkin, M. (2003). Okullarımızda yaygın bir sorun: akran zorbalığı. VII. Ulusal Psikolojik
• Danışma ve Rehberlik Kongresi Bildiri Özetleri, Ankara: PegemA Yayıncılık, s.125.
• Rak, C. F. ve Patterson, L. E. (1996). Promoting resilience in at-risk children. Journal of Counseling & Develop- ment, 74 (4), 368-374.
• Reed-Victor, E. ve Stronge, J. H. (2002). Homeless stu- dents and resilience: Staff perspectives on individual and environmental factors. Journal of Children and Poverty, 8 (2), 159-183.
• Sabah Gazetesi, 4 Şubat 2006. “İnternette 'chat'le başlayan, yüz yüze devam eden tartışma sırasında lise öğrencisi 16 yaşındaki A.A. bıçaklanarak öldürüldü”.
• Sabah Gazetesi, 10 Haziran 2006. “Boynuna kalem sapladı”.
• Scott, T. M., Nelson, C. M. ve Liaupsin, C. J. (2001). Effec- tive ınstruction: the forgotten component in prevent- ing school violence. Education and Treatment of Children, 24 (3), 309-322.
• TDK (2005). Türk Dil Kurumu Türkçe Sözlük. 10. Baskı. Ankara: Türk Dil Kurumu Yayınları:549.
• The National School Safety Center. http://www.school- safety.us/School-Crime-and-Violence-Statistics-p- 9.html 23.10.2006’da alındı.
• Vance, E. Ve Sanchez, H. (1998). Creating aservice sys- tem that builds resiliency. NC Department of Health and Human Services.
• Vasquez, G. (2000). Resiliency: juvenile offenders recog- nize their strengths to change their lives. Corrections Today, 62 (3),106-111.
• Yurtal, F. ve Cenkseven, F. (2006). İlköğretim okullarında zorbalığın incelenmesi. I. Şiddet ve
• Okul: Okul ve Çevresinde Çocuğa Yönelik Şiddet ve Alınabilecek Tedbirler Uluslararası Katılımlı Sem- pozyum Bildiri Özetleri. İstanbul: Duman Ofset, s.14.
• Zagar, R., Arbit, J., Sylvies, R. ve Busch, K. G. (1991). Homicidal adolescents: a replication. Psychological Reports, 67, 1235-1242.