ÜNİVERSİTE ÇALIŞANLARININ KORUYUCU AİLE UYGULAMASINA BAKIŞ AÇISI: BİR DURUM ÇALIŞMASI

Yıl 2021, Cilt: 21 Sayı: 50, 231 - 277, 31.03.2021

Elif Özaydın-demirbaş Hatice Merve İmir Fatma Elif Kılınç Nursel Bektaş

https://doi.org/10.21560/spcd.vi.617942

Cited By: 1

Öz

Koruyucu aile, çeşitli nedenlerle kendi ailesi tarafından bakım ve gözetimi sağlanamayan çocukların kısa veya uzun süreli bakımlarını devlet denetiminde üstlenen ve onları yetiştiren aileleri ifade etmektedir. Bu araştırmada koruyucu aile uygulamasının bilinirliği ve bu uygulamaya yönelik görüşlerin incelenmesi amaçlanmıştır. Bu kapsamda, üniversite çalışanlarının konuyla ilgili görüşleri nitel araştırma desenlerinden durum çalışması ile incelenmiştir. Veri toplama aracı olarak yarı-yapılandırılmış görüşme formu uygulanmıştır. Araştırma verileri içerik analizi ile değerlendirilmiştir. Araştırma sonucunda, katılımcıların bu uygulamadan pek haberdar olmadıkları, koruyucu aileliği evlat edinme veya bir çocuğu misafir etme gibi durumlarla karıştırdıkları görülmüştür. Aile odaklı hizmetlerin kuruluş bakımına göre daha verimli olduğuna dikkat çeken araştırmalar bulunmasına ve ülkemizde de aile odaklı hizmet modellerine öncelik verilmesine rağmen, bazı katılımcılar koruyucu aile yanında bakımın muhtemel dezavantaj ve riskleri bulunduğuna inanmaktadırlar ve bu nedenle devlet kontrolündeki kuruluş bakımının (çocuk evleri, çocuk evleri sitesi vb.) daha iyi bir seçenek olduğunu ifade etmişlerdir. Katılımcıların koruyucu aile ile ilgili endişelerinin başında korunmaya ihtiyaç duyan çocuklarla ilgili olumsuz düşünceleri yatmaktadır. Diğer taraftan, çocukları topluma kazandırma arzusu, onlara karşı hissedilen merhamet ve empati duyguları ve çocuk sahibi olamama/olmama gibi durumların katılımcıları koruyucu aile olmak hususunda motive edici faktörler olduğu belirlenmiştir. Sonuç olarak, katılımcıların genel olarak sahip oldukları eksik ve yanlış bilgiler göz önünde bulundurulduğunda, koruyucu aile uygulamasına yönelik bilinçlendirme çalışmalarının yapılmasının önemli olduğu düşünülmektedir.

Anahtar Kelimeler

korunmaya ihtiyaç duyan çocuk, koruyucu aile, görüş ve bakış açısı.

UNIVERSITY STAFF’S VIEWPOINT REGARDING FOSTER CARE SYSYTEM: A CASE STUDY

Öz

Foster parent is a parent who brings up and undertakes the responsibility of children who can not be cared for by their biological parents. This research aims to investigate awareness and viewpoints regarding foster parenting by qualitative case study methodology. Semi-structured interview form has been used for gathering dataContent analysis has been carried out to analyze the data. As a result, it is found that participants are not familiar with foster parenting, and they confuse it with adoption and short-term entertainment of children as guests. Some participants are found to prefer institutionalized care to foster parenting due to participants’ recognition of possible risks and disadvantages related to foster parenting. Participants’ worries mainly stem from their understanding of “children in need of protection”. Besides, motivating factors are identified such as willingness to reintegrate children to society, feeling of empathy and compassion to the children and inability to have/not having a biological child. In conclusion, when participants’ lack of knowledge and misinformation regarding foster parenting are considered, awareness-raising activities are recommended.

Anahtar Kelimeler

child in need of protection, foster parenting, viewpoint and perspective

Kaynakça

• Aile Çalışma ve Sosyal Hizmetler Bakanlığı Koruyucu Aile (2019). Koruyucu Aile Bakım Modelleri . www.koruyucu.aile.gov.tr: 15 Nisan 2018 https://koruyucu.ailevecalisma.gov.tr/koruyucu-aile/koruyucu-aile-bakim-modelleri
• Aile Çalışma ve Sosyal Hizmetler Bakanlığı Koruyucu Aile (2018). Hizmet Kapsamında Sağlanan Destekler. www.koruyucu.aile.gov.tr: 15 Nisan 2018 https://koruyucu.aile.gov.tr/koruyucu-aile/hizmet-kapsaminda-saglanan-destekler
• Akyüz, E. (1991). Medeni Kanuna Göre Çocuğun Ana-Babasına Karşı Korunması. Aile ve Toplum 1(1).
• Akyüz, E. (2012). Çocuk Hukuku. Ankara: Pegem Akademi.
• Birleşmiş Milletler. (1989, Kasım 20). Birleşmiş Milletler Çocuk Haklarına Dair Sözleşmesi.
• Creswell, J. W. (2017). Nitel Araştırmacılar İçin 30 Temel Beceri (Çev: Dr. Hasan Özcan). Ankara: Nobel Yayınları
• Çocuk Koruma Kanunu (2005). Kanun Numarası 5395, Resmi Gazete, 15.07.2005, Sayı 25876
• Gökçearslan-Çifci, E. (2009). Türkiye'de ve Dünyada Korunmaya İhtiyacı Olan Çocuklara Yönelik Hizmetlerin Tarihsel Gelişimi. Aile ve Toplum Eğitim, Kültür ve Araştırma Dergisi, 53-65.
• Hayes, A. F., & Krippendorff, K. (2007). Answering the call for a standard reliability measure for coding data. Communication methods and measures, 1(1), 77-89.
• Krippendorff, K. (2018). Content analysis: An introduction to its methodology. Sage publications.
• Koruyucu Aile Evlat Edinme Derneği (2019). www.korev.org.tr 16 Nisan 2019 https://www.korev.org.tr/
• Koruyucu Aile Yönetmeliği (2012). Resmi Gazete, 14.12.2012, Sayı 28497
• MacGregor, T. E., Rodger, S., Cummings, A. L., & Leschied, A. W. (2006). The Needs o Foster Parents: A Qualitative Study of Motivation, Support, and Retention. Qualitative Social Work, 5(3), 351–368. https://doi.org/10.1177/1473325006067365
• Ontario Association of Children’s Aid Societies (2003). CAS Facts: April 1, 2002–March 31, 2003. http://www.oacas.org/resources/casstats.htmPatton, M. Q. (2014). Nitel Araştırma ve Değerlendirme Yöntemleri (Çev. Editörleri: Mesut Bütün-Selçuk Beşir Demir). 3. Baskıdan Çeviri. Ankara: Pegem Akademi.
• Rhodes, K. W., Orme, J. G., & Buehler, C. (2001). A comparison of family foster parents who quit, consider quitting, and plan to continue fostering. Social Service Review, 75(1), 84–114.
• Rhodes, K. W., Orme, J. G., Cox, M. E., & Buehler, C. (2003). Foster family resources, psychosocial functioning, and retention. Social Work Research, 27(3), 135–150.
• Sosyal Hizmetler Kanunu (1983). Resmi Gazete, Kanun Numarası 2828, Yayımlandığı Tarihi: 27.05.1983, Sayı:18059
• Şenocak, H. (2010). Korunmaya Muhtaç Çocuklara Sağlanan Bakım Yöntemleri. Sosyal Siyaset Konferansları Dergisi, 177-228.
• Yazıcı, E. (2012). Korunmaya Muhtaç Çocuklar ve Çocuk Evleri. Mustafa Kemal Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 499-525.
• Yazıcı, E. (2014). Türkiye’de Çocuk Koruma Sistemi ve Koruyucu Aile Bakım Yönteminde Yeni Yaklaşımlar. Çankırı Karatekin Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 247-270.
• Yıldırım, A. ve Şimşek, H. (2008). Sosyal Bilimlerde Nitel Araştırma Yöntemleri, (6.Baskı). Ankara: Seçkin Yayıncılık.