TÜRKİYE'DE METAL SEKTÖRÜNDE ÇALIŞAN SAĞIRLAR VE İŞİTME ENGELLİLERE İLİŞKİN BİR DURUM ANALİZİ

Yıl 2021, Cilt: 21 Sayı: 53, 941 - 962, 22.12.2021

Ömür Kaya Kalkan Şener Karabulut

https://doi.org/10.21560/spcd.vi.961775

Cited By: 1

Öz

Bu araştırmanın amacı, metal sektöründe çalışan sağır ve işitme engelli bireylerin istihdamına yönelik betimsel bir analiz yapmaktır. Bu amaçla, betimsel araştırma türlerinden tarama araştırması kullanılmıştır. Araştırma kapsamında, 55 şirkette istihdam edilen 1.502 sağır ve işitme engelli çalışana ait veriler, şirketlerin insan kaynakları birimi aracılığı ile elde edilmiştir. Araştırmanın sonuçları, Türkiye’de metal sektöründe çalışan engelli bireylerin büyük çoğunluğunu erkeklerin oluşturduğunu (%87) ve çalışanların yarısından fazlasının (%53) engelli kadrosunda istihdam edildiğini ortaya koymaktadır. Şirketler engelli çalışan istihdam ettiklerinde, ekstra eğitim ihtiyacı ve sürekli denetim (%13,8) gereksinimi ile karşılaşacaklarını düşünmektedirler. Metal sektöründe çalışan engelli bireylerin yaklaşık %67’sinin işitme engeli bulunduğu ve iş yaşamında karşılaştıkları en büyük zorluğun (%41,6) iletişim problemleri olduğu belirlenmiştir. Sağır ve işitme engelli çalışanların işe alımlarının büyük bir kısmı resmî kurumlar aracılığıyla (%43,3) gerçekleştirilmiştir. Araştırma sonuçlarına dayanarak, metal sektöründe çalışan engelli işgücünün iyileştirilmesine yönelik politika ve uygulamalarda, cinsiyet eşitsizliğini (%87-%13) gidermek adına kadınlar lehine bir ayırımcılığa öncelik verilmesi önerilebilir. Gelişen teknolojinin sunmuş olduğu imkânları da kullanarak engelli çalışanların uygun eğitimci ve eğitim materyalleri ile desteklenmesi oldukça önemlidir.

Anahtar Kelimeler

Metal Sektörü, Engelli Çalışan, İşitme Engelli Çalışan

Destekleyen Kurum

Türkiye Ulusal Ajansı

Proje Numarası

2019-1-TR01-KA202-076675

Teşekkür

2019-1-TR01-KA202-076675 numaralı “Giving A Voice to Deaf People in Metal Sector” isimli proje çalışmasına desteklerinden dolayı Türkiye Ulusal Ajansı’na teşekkür ederiz. Bu çalışma Erasmus+ Programı kapsamında Avrupa Komisyonu tarafından desteklenmektedir. Ancak burada yer alan görüşlerden Avrupa Komisyonu ve Türkiye Ulusal Ajansı sorumlu tutulamaz.

A SITUATION ANALYSIS OF DEAF AND HEARING-IMPAIRED PEOPLE WORKING IN THE METAL INDUSTRY IN TURKEY

Öz

The purpose of this research is to make a descriptive analysis for the employment of deaf and hearing-impaired people working in the metal sector. For this purpose, a descriptive type of research, survey research was used. Within the scope of the research, data from 1,502 deaf and hearing-impaired employees employed by 55 companies were obtained through the human resources unit of the companies. The results of the research reveal that the majority of the disabled working in the metal sector in Turkey are men (87%) and more than half of the employees (53%) are employed as disabled staff. The companies believe that there will be a need for extra training and constant supervision (13.8%) when employing the disabled. It is seen that approximately 67% of the disabled working in the metal sector have a hearing impairment and the biggest difficulty they encounter in business life (41.6%) is communication problems. Most of the deaf and hearing-impaired employees were recruited through official institutions (43.3%). Based on the results of the research, a suggestion may be made to prioritize discrimination (positive discrimination) in favour of women in order to eliminate gender inequality (87%-13%) in policies and practices aimed at augmenting the disabled workforce working in the metal sector. It is very important to support disabled employees with appropriate trainers and training materials by using the opportunities offered by developing technology.

Anahtar Kelimeler

Metal Industry, Disabled Employee, Hearing Impaired Employee

Proje Numarası

2019-1-TR01-KA202-076675

Kaynakça

• Alsancak, F. (2018). Sağır toplumunun sosyal dışlanma sorunları. Uluslararası Sosyal Araştırmalar Dergisi, 11(58), 423-430.
• Cohen, L., Manion, L., & Morrison, K. (2011). Research methods in education. Oxon: Routledge.
• Devlet İstatistik Enstitüsü (2002). Türkiye özürlüler araştırması. Ankara: Devlet İstatistik Enstitüsü Matbaası.
• Dünya Sağlık Örgütü (2011). Dünya engellilik raporu 2011, Erişim Tarihi: 16.06.2021, https://www.who.int/disabilities/world_report/2011/report.pdf.
• Erdiken, B. (2005). Anadolu Üniversitesi Engelliler Entegre Yüksekokulu’ndan mezun olmuş işitme engelli öğrencilerin istihdamı, iş durumları ve ayrımcılık. ÖZ-VERİ Dergisi, 2(1), 389-409.
• Eurostat (2011). People reporting a longstanding health problem or a basic activity difficulty by sex and age, Erişim Tarihi: 18.06.2021, http://appsso.eurostat.ec.europa.eu/nui/show.do?dataset=hlth_dp010&lang=en.
• Fraenkel, J. R., Wallen, N., & Hyun, H. (2015). How to design and evaluate research in education. NY: McGraw Hill.
• Mamatoğlu, N. (2015). Türkiye'de engelli istihdamının genel görünümü: İşveren gözüyle engelli istihdamını artırma konusunda önerilen politikalar. Alternatif Politika, 7(3), 524-561.
• OECD (2010). Sickness, disability and work: breaking the barriers. A synthesis of findings across OECD countries. Paris, Organisation for Economic Co-operation and Development, 2010.
• Resmî Gazete, 4857 sayılı İş Kanunu, 10 Haziran 2003, Sayı: 25134.
• Şahan, E. C. (2018). Çalışma hayatına katılımda engellilerin yaşadıkları sorunlar: Tekirdağ Süleymanpaşa örneği. (Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi). Tekirdağ Namık Kemal Üniversitesi.http://acikerisim.nku.edu.tr:8080/xmlui/bitstream/handle/20.500.11776/3265/0053469.pdf?sequence=1&isAllowed=y
• T.C. Aile Çalışma ve Sosyal Hizmetler Bakanlığı (2020). Engelli ve yaşlı istatistik bülteni Mart 2020. Ankara: Engelli Hizmetleri Genel Müdürlüğü Yayınları.
• Türkiye İstatistik Kurumu (2011). 2011 Nüfus ve konut araştırması, Erişim Tarihi:17.06.2021, https://www.ailevecalisma.gov.tr/media/5677/nufus-ve-konut-arastirmasi-engellilik-arastirma-sonuclari.pdf.
• Türkiye İstatistik Kurumu (2021a). Adrese dayalı nüfus kayıt sistemi sonuçları, Erişim Tarihi: 18.06.2021, https://data.tuik.gov.tr/Bulten/Index?p=Adrese-Dayali-Nufus-Kayit-Sistemi-Sonuclari-2020-37210.
• Türkiye İstatistik Kurumu (2021b). İşgücü istatistikleri, I. Çeyrek: Ocak - Mart, 2021, Erişim Tarihi: 18.06.2021, https://data.tuik.gov.tr/Bulten/Index?p=Isgucu-Istatistikleri-I.-Ceyrek:-Ocak---Mart,-2021-37545.
• Türkiye İş Kurumu (2016). 2016 İstatistik yıllığı. Ankara, Erişim Tarihi: 19.06.2021, https://media.iskur.gov.tr/13397/2016-istatistik-yilligi.pdf.
• Türkiye İş Kurumu (2020). İstatistikler, Erişim Tarihi: 18.06.2021, https://www.iskur.gov.tr/kurumsal-bilgi/istatistikler/.