ZİHİNSEL YETERSİZLİK TANILI BİREYLERE BAKIM VEREN PERSONELLERİN İŞE BAĞLI DUYGUSAL TÜKENMİŞLİK DÜZEYLERİ VE İŞ TATMİNLERİ ARASINDAKİ İLİŞKİ

Yıl 2025, Cilt: 25 Sayı: 68, 841 - 867, 30.09.2025

Safa Eroğlu

https://doi.org/10.21560/spcd.vi.1602755

Öz

Öz
Zihinsel yetersizlik tanılı bireylere kurumsal bakım hizmeti veren bakıcı personellerin iş tatmini ve işe bağlı duygusal tükenmişlik düzeyleri, sunulan hizmetin kalitesinde önemli etkenlerdir. Bu çalışma, zihinsel yetersizlik tanılı bireylere kurumsal bakım hizmeti sunan bakıcı personelin işe bağlı duygusal tükenmişlik ve iş tatmini düzeylerini belirlemek ve bu değişkenler arasındaki ilişkiyi incelemek amacıyla hazırlanmıştır. Ayrıca katılımcıların demografik özelliklerine göre bu düzeylerin farklılaşıp farklılaşmadığı da araştırılmıştır. Açıklayıcı tipte hazırlanan bu çalışmada, nicel temelli tarama deseni kullanılmış ve tam sayım yöntemiyle 132 bakıcı personele anket uygulanmıştır. Veriler IBM SPSS 22.00 ve AMOS 24.00 yazılımlarıyla analiz edilmiş, gruplar arası farklılıklar için bağımsız iki örneklem t-testi ve tek yönlü ANOVA kullanılmıştır. Bulgular, personelin iş tatmini düzeyinin ortalamanın üzerinde, işe bağlı duygusal tükenmişlik düzeyinin ise normal sınırlar içerisinde olduğunu göstermektedir. Tükenmişlik düzeyinin cinsiyet, yaş ve çalışma yılına, iş tatmininin ise yaş, medeni durum ve çalışma yılına göre anlamlı farklılıklar gösterdiği belirlenmiştir. Ayrıca tükenmişlik ile iş tatmini arasında negatif yönlü anlamlı bir ilişki bulunmuş, tükenmişliğin iş tatmini üzerinde anlamlı bir etkisi olduğu ortaya konmuştur. Sonuçlar, işe bağlı duygusal tükenmişlik düzeyini azaltmaya ve iş tatminini desteklemeye yönelik mikro, mezzo ve makro düzeyli uygulamaların, kurumsal bakım hizmetlerinin sürekliliği açısından önemli bir dayanak oluşturduğunu ortaya koymaktadır.

Anahtar Kelimeler

Engellilik , İş Tatmini , İşe Bağlı Duygusal Tükenmişlik , Bakıcı Personel , Zihinsel yetersizlik

Etik Beyan

Derginiz yazım kurallarına uygun olarak hazırlanan bu makalenin yazılmasında bilimsel ahlak kurallarına uyulduğunu, başkalarının eserlerinden yararlanılması durumunda bilimsel normlara uygun olarak atıfta bulunulduğunu, çalışmanın içerdiği yenilik ve sonuçların başka bir yerden alınmadığını, kullanılan verilerde herhangi bir tahrifat yapılmadığını, makalenin herhangi bir kısmının bu dergi veya başka bir dergideki başka bir akademik çalışma olarak sunulmadığını beyan eder, aksi bir durumda aleyhime doğabilecek tüm hak kayıplarını kabullendiğimi beyan ederim.

Destekleyen Kurum

Çalışmada herhangi bir kurum/kuruluştan destek alınmamıştır.

JOB SATISFACTION AND EMOTIONAL BURNOUT IN CARE STAFF WORKING WITH INDIVIDUALS WITH INTELLECTUAL DISABILITIES

Öz

Job satisfaction and work-related emotional burnout among care staff providing institutional services to individuals diagnosed with intellectual disabilities are key determinants of care quality. This study aims to determine the levels of job satisfaction and emotional burnout among caregivers working with intellectually disabled individuals in institutional settings, and to examine the relationship between these variables. It also investigates whether these levels vary according to participants’ demographic characteristics. Designed as a descriptive, quantitative study, the research employed a survey method and was conducted with a full census of 132 care staff. Data were analyzed using IBM SPSS 22.00 and AMOS 24.00. Independent samples t-tests and one-way ANOVA were used to assess group differences. Findings indicated that job satisfaction levels were above average, while emotional burnout levels remained within normal limits. Emotional burnout significantly differed by gender, age, and years of service; job satisfaction differed by age, marital status, and work experience. A significant negative correlation was found between burnout and job satisfaction, and burnout was identified as a significant predictor of job satisfaction. The results suggest that micro-, meso-, and macro-level interventions aimed at reducing emotional burnout and enhancing job satisfaction may serve as a vital foundation for the sustainability of institutional care services.

Anahtar Kelimeler

Disability , job satisfaction , Intellectual disability , care staff , emotional burnout

Kaynakça

• Acar, Ö. F., ve Karaaslan, Ö. (2022). Özel eğitim öğretmenlerinin mesleki tükenmişlik, iş tatmin ve iş stres düzeylerinin incelenmesi. Trakya Eğitim Dergisi, 12(3), 1821–1843.
• Ablett, J. R., and Jones, R. S. (2007). Resilience and well‐being in palliative care staff: A qualitative study of hospice nurses' experience of work. Psycho‐Oncology: Journal of the Psychological, Social and Behavioral Dimensions of Cancer, 16(8), 733–740.
• Ahola, K., Gould, R., Virtanen, M., Honkonen, T., Aromaa, A., and Lönnqvist, J. (2009). Occupational burnout as a predictor of disability pension: A population-based cohort study. Occupational and Environmental Medicine, 66(5), 284–290.
• Akdoğan, F. E. (2009). Zihin engelliler öğretmenlerinin öz yeterlik algıları ve stres düzeyleri arasındaki ilişki (Yüksek lisans tezi). Anadolu Üniversitesi, Eskişehir.
• Akkerman, A., Kef, S., and Meininger, H. P. (2018). Job satisfaction of people with intellectual disability: Associations with job characteristics and personality. American Journal on Intellectual and Developmental Disabilities, 123(1), 17–32.
• Aksu, T., ve Ay, F. (2023). Covid-19 salgını sürecinde öğretmenlerin iş tatmini ile tükenmişlik düzeylerinin incelenmesi. E-Uluslararası Eğitim Araştırmaları Dergisi, 14(2), 381–399.
• Akyol, B. (2019). Engelli bakımı ön lisans öğrencilerinin sabır düzeyleri ile kişilik özellikleri arasındaki ilişkinin incelenmesi (Yüksek lisans tezi). Necmettin Erbakan Üniversitesi, Konya.
• Al-Madanı, F. M., and IhabSaadAbdulaziz, E. N. (2020). The development of the linguistic outcome of students with mental retardation. Journal of Organizational Behavior Research, 5(1), 87–108.
• Altay, B., Erkuran, H., ve Avcı, İ. A. (2018). Alzheimerlı hastaya bakım verenlerin bakım yükü ve etkileyen faktörler. Samsun Sağlık Bilimleri Dergisi, 3(2), 1–8.
• Altunışık, R., Coşkun, R., Bayraktaroğlu, S., ve Yıldırım, E. (2012). Sosyal bilimlerde araştırma yöntemleri: SPSS uygulamalı. Sakarya Yayıncılık.
• Andıç, G. (2021). Mental retardasyon tanısı almış çocukların annelerinde depresyon ve kaygının incelenmesi (Yüksek lisans tezi). İstanbul Gelişim Üniversitesi, İstanbul.
• Arpacı, F. (2009). Yaşlıya bakan kadınların bakım yüklerinin incelenmesi. Yaşlı Sorunları Araştırma Dergisi, 2(1), 61–72.
• Arslan, G., ve Aslan, G. (2014). Zihin engelli bireylere eğitim veren öğretmenlerin tükenmişlik düzeylerinin incelenmesi (Tokat ili örneği). Eğitim Bilimleri Araştırmaları Dergisi, 4(2), 49–66.
• Ateş, T. (2019). Bakıma muhtaç engelli bireylere yönelik özel bakım merkezlerinde çalışan bakım verenlerin (bakıcı personelin) bakım veren yükünü etkileyen etmenler (Yüksek lisans tezi). Hacettepe Üniversitesi, Ankara.
• Aytaç, M. (2011). Zihinsel engelli öğrencilere eğitim veren öğretmenlerin sosyal destek algılarının iş tatmin düzeyleri ile ilişkisinin incelenmesi (Yüksek lisans tezi). Maltepe Üniversitesi, İstanbul.
• Bakhtiari Shahri, S. (2012). The relationship between mental pressure and job burnout of nurses working in the centers of mentally disabled adults. Iranian Rehabilitation Journal, 10(3), 26–29.
• Başol, O., ve Çömlekçi, M. F. (2020). İş tatmini ölçeğinin uyarlanması: Geçerlik ve güvenirlik çalışması. Kırklareli Üniversitesi Sosyal Bilimler Meslek Yüksekokulu Dergisi, 1(2), 17–31.
• Başol, O., Sağlam, Y., ve Çakır, N. N. (2018). Engelli ve yaşlı bakım personelinin tükenmişlik seviyeleri ile çalışma yaşamı kalitesi algısı ilişkisi. Toplum ve Sosyal Hizmet, 29(2), 71–97.
• Bilgin, S., ve Gozum, S. (2009). Reducing burnout in mothers with an intellectually disabled child: An education programme. Journal of Advanced Nursing, 65(12), 2552–5261.
• Brayfield, A., and Rothe, H. F. (1951). An index of job satisfaction. Journal of Applied Psychology, 35(5), 307–311. Büyüköztürk, Ş., Kılıç Çakmak, E., Akgün, Ö. E., Karadeniz, Ş., ve Demirel, F. (2013). Bilimsel araştırma yöntemleri (14. baskı). Pegem Akademi Yayınları.
• Chao, S. F., McCallion, P., and Nickle, T. (2011). Factorial validity and consistency of the Maslach Burnout Inventory among staff working with persons with intellectual disability and dementia. Journal of Intellectual Disability Research, 55(5), 529–536.
• Çetin, D., ve Gökler, R. (2022). Özel engelli bakım merkezinde çalışan meslek elemanlarının iş performansı ile tükenmişlik düzeyleri arasındaki ilişkinin incelenmesi. Uluslararası Sosyal Hizmet Araştırmaları Dergisi, 2(2), 145–157.
• Çoban, R. (2018). Kurumsal bakım hizmeti veren kuruluşlarda çalışan personelin mesleki doyum ve tükenmişlik düzeyi: Gümüşhane ili örneği (Yüksek lisans tezi). Yıldırım Beyazıt Üniversitesi, Ankara.
• Coşkun, R., Altunışık, R., ve Yıldırım, E. (2017). Sosyal bilimlerde araştırma yöntemleri: SPSS uygulamalı (Güncellenmiş 9. baskı). Sakarya Yayıncılık.
• Dadışman, H. B. (2016). İstanbul Büyükşehir Belediyesi Engelliler Müdürlüğünde engelliler ile çalışan eğitmenlerin iş doyumu ile tükenmişlik sendromu arasındaki ilişkinin incelenmesi (Yüksek lisans tezi). Maltepe Üniversitesi, İstanbul.
• Demir Saykılı, M. (2019). Bakıcı personelin engelli bakımına yönelik tutumları, örgütsel destek, iş doyumu ve tükenmişlik algıları arasındaki ilişkiler (Yüksek lisans tezi). Bolu Abant İzzet Baysal Üniversitesi, Bolu.
• Devereux, J., Hastings, R., and Noone, S. (2009). Staff stress and burnout in intellectual disability services: Work stress theory and its application. Journal of Applied Research in Intellectual Disabilities, 22(6), 561–573.
• Doğan Bal, T. (2023). Ağır engelli aile üyesine bakım veren kadın bakıcılarda, bakım yükü ve yaşam doyumu arasındaki ilişki (Yüksek lisans tezi). Sakarya Üniversitesi.
• Doğan Bal, T., ve Akyüz, İ. (2023). Engelli aile üyesine bakım veren kadınların bakım sürecinin bakım yükü ve yaşam doyumu bağlamında incelenmesi. PESA Uluslararası Sosyal Araştırmalar Dergisi, 9(2), 77–87.
• Dyer, S., and Quine, L. (1998). Predictors of job satisfaction and burnout among the direct care staff of a community learning disability service. Journal of Applied Research in Intellectual Disabilities, 11(4), 320–332.
• Elibol, F. (2017). Özel engelli bakım merkezleri çalışanlarının tükenmişlik düzeylerinin ölçülmesi: Tokat ili örneği. Örgütsel Davranış Araştırmaları Dergisi, 2(1), 48–69.
• Erbay, E., ve Aslan, E. (2017). Ankara Aile ve Sosyal Politikalar İl Müdürlüğüne bağlı çocuk evlerinde çalışan bakım elemanları ve çocuk evi sorumlularının iş doyumu ve tükenmişlik düzeyleri. Türkiye Sosyal Araştırmalar Dergisi, 21(2), 535–556.
• Erdal, L., ve Turan, A. H. (2017). Sosyal hizmet çalışanlarının iş doyumu ve motivasyonu: İstanbul Aile ve Sosyal Politikalar İl Müdürlüğü (İstanbul ASPİM) ve bağlı kuruluşlar örneği. Çankırı Karatekin Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 7(1), 61–92.
• Eroğlu, S., ve Gökkaya, D. (2025). Sağlık hizmetleri sistemine çok boyutlu güven ve sağlık okuryazarlığı arasındaki ilişkinin incelenmesi: Bir alan araştırması. Celal Bayar Üniversitesi Sağlık Bilimleri Enstitüsü Dergisi, 12(1), 37–47.
• Finkelstein, A., Bachner, Y. G., Greenberger, C., Brooks, R., and Tenenbaum, A. (2018). Correlates of burnout among professionals working with people with intellectual and developmental disabilities. Journal of Intellectual Disability Research, 62(10), 864–874.
• Ford, J., and Honnor, J. (2000). Job satisfaction of community residential staff serving individuals with severe intellectual disabilities. Journal of Intellectual and Developmental Disability, 25(4), 343–362.
• Geurts, S., Schaufeli, W., and De Jonge, J. (1998). Burnout and intention to leave among mental health-care professionals: A social psychological approach. Journal of Social and Clinical Psychology, 17(3), 341–362.
• Günay, A. (2021). İşe bağlı duygusal tükenmişlik: Bir ölçek uyarlama çalışması. Çukurova Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 30(1), 142–149.
• Hasgül, E. (2018). Empati eğitim programının huzurevi çalışanlarının empati becerileri ve yaşlı ayrımcılığına yönelik tutumları üzerine etkisi: Kastamonu, Tosya örneği (Doktora tezi). Ankara Üniversitesi.
• Ineland, J., Sauer, L., and Molin, M. (2017). Sources of job satisfaction in intellectual disability services: A comparative analysis of experiences among human service professionals in schools, social services, and public health care in Sweden. Journal of Intellectual and Developmental Disability, 43(4), 421–430.
• Innstrand, S. T., Espnes, G. A., and Mykletun, R. (2002). Burnout among people working with intellectually disabled persons: A theory update and an example. Scandinavian Journal of Caring Sciences, 16(3), 272–279.
• Innstrand, S. T., Espnes, G. A., and Mykletun, R. (2004). Job stress, burnout and job satisfaction: An intervention study for staff working with people with intellectual disabilities. Journal of Applied Research in Intellectual Disabilities, 17(2), 119–126.
• İnci, F. H. (2006). Bakım verme yükü ölçeğinin Türkçe'ye uyarlanması, geçerlilik ve güvenilirliği (Yüksek lisans tezi). Pamukkale Üniversitesi, Denizli.
• Jahrami, H., Al Ansari, A., Marhoon, D. P. M., and Ahmed, M. (2014). Job satisfaction of staff working with individuals with intellectual disabilities in two different settings. Bahrain Medical Bulletin, 36(2), 69–73.
• Judge, T. A., Locke, E. A., Durham, C. C., and Kluger, A. N. (1998). Dispositional effects on job and life satisfaction: The role of core evaluations. Journal of Applied Psychology, 83(1), 17–34.
• Karaaslan, M. M., ve Çelebioğlu, A. (2018). Zihinsel engelli çocuğu olan ebeveynlerin psikolojik durumları ile bakım yükünün değerlendirilmesi. Researcher, 6(2), 188–200.
• Karahan, Ş., ve Balat, G. U. (2011). Özel eğitim okullarında çalışan eğitimcilerin öz-yeterlik algılarının ve tükenmişlik düzeylerinin incelenmesi. Pamukkale Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 29(1), 1–14.
• Karakaş, G. (2018). Hafif düzeyde zihinsel engelli çocuklara uygulanan serbest zaman aktivitelerinin fiziksel uygunluk ve motor gelişimleri üzerine etkisi (Doktora tezi). Sakarya Üniversitesi.
• Karasar, N. (1995). Bilimsel araştırma yöntemi. Sim Matbaacılık.
• Karaşin, Y., ve Öztırak, M. (2023). Öğrenci memnuniyeti ve tavsiye etme durumu arasındaki ilişkinin incelenmesi: Bir vakıf üniversitesi örneği. Journal of Academic Perspective on Social Studies, (1), 84–92.
• Karbeyaz, A., ve Kurt, M. (2020). COVID-19 sürecinde Eğitim Bilişim Ağı (EBA) ile ilgili öğretmen tutumları: Bir karma yöntem çalışması. Ekev Akademi Dergisi, (84), 39–66.
• Karlıoğlu, A. (2017). Zihinsel yetersizliği olan çocukların babalarında ebeveyn öz yeterliği ve algılanan sosyal desteğin aile yükü ile ilişkisi (Yüksek lisans tezi). İzmir Katip Çelebi Üniversitesi.
• Kaya, H. (2016). Bakım ve rehabilitasyon merkezinde çalışan bakım elemanlarının ruhsal durumlarının incelenmesi (Yüksek lisans tezi). Yıldırım Beyazıt Üniversitesi, Ankara.
• Kılıç, F. (2019). Çocuk evlerinde çalışan bakım elemanlarında psikolojik sermaye algısı, iş doyumu ve maneviyat arasındaki ilişkinin incelenmesi (Yüksek lisans tezi). Sabahattin Zaim Üniversitesi, İstanbul.
• Kızılkaya, M., ve Sarı, E. (2023). Huzurevinde çalışan bakım personellerinin yaşlı bakım fonksiyonları: Nitel bir çalışma öz. Life Sciences, 18(1), 1–10.
• Korkut, A. (2017). Engelli bakım ve rehabilitasyon merkezlerinde çalışan bakım elemanlarının bağlanma yönelimleri, stresle başa çıkma tarzları, sosyal destek algıları, psikolojik belirtiler ve bazı demografik özelliklerin tükenmişlik ile ilişkisi (Yüksek lisans tezi). Fatih Sultan Mehmet Vakıf Üniversitesi, İstanbul.
• Kozak, A., Kersten, M., Schillmöller, Z., and Nienhaus, A. (2013). Psychosocial work-related predictors and consequences of personal burnout among staff working with people with intellectual disabilities. Research in Developmental Disabilities, 34(1), 102–115.
• Kurt, B. (2020). Zihinsel engelli bireylerin istihdam sorunu ve çözüm önerileri (Yüksek lisans tezi). İstanbul Gelişim Üniversitesi.
• Küçükdeveci, C., ve Şantaş, G. (2024). Tükenmişlik ve iş yaşam dengesi: Engelli bakım merkezleri ve huzurevlerinde çalışan bakım personeline ilişkin bir araştırma. Selçuk Üniversitesi Sosyal Bilimler Meslek Yüksekokulu Dergisi, 27(1), 203–224.
• Lorcu, F. (2020). Örneklerle veri analizi SPSS uygulamalı (Güncellenmiş 2. baskı). Ankara: Detay Yayıncılık.
• Martin, U., and Schinke, S. P. (1998). Organizational and individual factors influencing job satisfaction and burnout of mental health workers. Social Work in Health Care, 28(2), 51–62.
• Menkü, B. E., ve Coşar, B. (2022). Allostatik yük ve ruh sağlığı. Türkiye Klinikleri Psychiatry - Special Topics, 15(2), 9–14.
• Muhammad, A. Z. R. (2020). The effect of a psychomotor program on the degree of self-concept of the mentally handicapped. Assiut Journal of Sport Science and Arts, 2020(1), 112–122.
• Mutkins, E., Brown, R. F., and Thorsteinsson, E. B. (2011). Stress, depression, workplace and social supports and burnout in intellectual disability support staff. Journal of Intellectual Disability Research, 55(5), 500–510.
• Mutlu, O., Şentürk, E., ve Zorba, E. (2014). Üniversite öğrencisi tenisçilerde empatik eğilim ve iletişim becerisi. International Journal of Sport Culture and Science, 2(Special Issue 1), 129–137.
• Okan, M. S., ve Özdemir, Ö. (2005). Çocuklarda mental retardasyon. Güncel Pediatri, 3(2), 62–66.
• Oktar, M. N. (2015). Engelli bireylerle çalışanlarda algılanan örgütsel destek ve tükenmişlik düzeyinin iş tatmini üzerindeki etkisi: İstanbul ili Beykoz ilçesi örneği (Yüksek lisans tezi). Yalova Üniversitesi, Yalova.
• Oral, M., ve Karakurt, N. (2021). Engelli ve yaşlı bakım personelinin tükenmişlik ve ruhsal belirti düzeyleri arasındaki ilişkinin incelenmesi. Kıbrıs Türk Psikiyatri ve Psikoloji Dergisi, 3(2), 123–131.
• Özcan, H. (2012). Hemşirelerin empatik eğilim ve empatik becerileri: Gümüşhane örneği. Gümüşhane Üniversitesi Sağlık Bilimleri Dergisi, 1(2), 60–68.
• Özdelikara, A., ve Babur, S. (2020). Hemşirelik öğrencilerinin merhamet düzeyi ve empatik eğilim ilişkisi. Acıbadem Üniversitesi Sağlık Bilimleri Dergisi, (2), 342–349.
• Özdoğru, M. (2021). Zihinsel engellilerin eğitiminde öğretmenlerin motivasyon durumları. Uluslararası Beşeri Bilimler ve Eğitim Dergisi, 7(15), 321–345.
• Özmen, D., ve Çetinkaya, A. (2012). Engelli çocuğa sahip ailelerin yaşadığı sorunlar. Ege Üniversitesi Hemşirelik Fakültesi Dergisi, 28(3), 35–49.
• Özmete, E. (2016). Yaşlı bakımı işinin psiko-sosyal riski: Kurumsal yaşlı bakımında çalışanların stres nedenlerinin, tükenmişlik ve iş tatmini düzeylerinin değerlendirilmesi. Cumhuriyet Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Dergisi, 17(1), 243–264.
• Öztürk, T. (2023). Özel gereksinimli bireylere yönelik verilen eğitim hizmetlerinin karşılaştırılması: Türkiye-Almanya örneği. İstanbul Aydın Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 9(1), 67–84.
• Rahman, S. Y. B. A., Wahat, N. W. A., Rahim, N. A. A., and Sabri, M. F. (2023). Job satisfaction among employees who take a role as caregivers of people with disability and the impact to human resource development. International Journal of Academic Research in Business and Social Sciences, 13(8), 156–169.
• Ramachandran, A., Vyas, N., and Pothiyil, D. I. (2020). Stress among the caregivers of mentally disabled children visiting a rehabilitation centre in Chennai, Tamil Nadu – A cross-sectional study. Clinical Epidemiology and Global Health, 8(4), 1155–1157.
• Ryan, C., Bergin, M., and Wells, J. S. (2021). Work-related stress and well-being of direct care workers in intellectual disability services: A scoping review of the literature. International Journal of Developmental Disabilities, 67(1), 1–22.
• Sarı, H. Y. (2007). Zihinsel engelli çocuğu olan ailelerde aile yüklenmesi. Cumhuriyet Üniversitesi Hemşirelik Yüksekokulu Dergisi, 11(2), 1–5.
• Sezek, I., Çubukçu, M., ve Müderrisoğlu, S. (2023). Care burden and life satisfaction of caregivers who are providing home health care to patients. Risk Management and Healthcare Policy, 2139–2150.
• Shaddock, A. J., Hill, M., and Van Limbeek, C. A. H. (1998). Factors associated with burnout in workers in residential facilities for people with an intellectual disability. Journal of Intellectual and Developmental Disability, 23(4), 309–318.
• Smyth, E., Healy, O., and Lydon, S. (2015). An analysis of stress, burnout, and work commitment among disability support staff in the UK. Research in Developmental Disabilities, 47, 297–305.
• Sonbahar, C. (2019). Aile, Çalışma ve Sosyal Hizmetler Bakanlığına bağlı kuruluşlarda çalışan meslek elemanlarının iş doyumunun anksiyete ve depresyon düzeylerine etkisi: Adana ili örneği (Yüksek lisans tezi). Çağ Üniversitesi, Adana.
• Stringari, V. A., Skordilis, E. K., Stavrou, N. A., and Tzonichaki, I. (2019). Job satisfaction and burnout among Greek professionals providing services for children with disabilities. Journal of Educational System, 3(3), 1–11.
• Tabachnick, B. G., and Fidell, L. S. (2013). Using multivariate statistics (6th ed.). Boston: Pearson Education.
• Taupiac, E., Lacombe, D., Thiébaut, E., Van-Gils, J., Michel, G., Fergelot, P., and Adrien, J. L. (2021). Psychomotor, cognitive, and socio-emotional developmental profiles of children with Rubinstein-Taybi syndrome and a severe intellectual disability. Journal of Intellectual and Developmental Disability, 46(1), 80–89.
• Tayaz, E., ve Koç, A. (2018). Engelli bireye bakım verenlerde algılanan bakım yükü ve yaşam kalitesi arasındaki ilişkinin değerlendirilmesi. Bakırköy Tıp Dergisi, 14(1), 44–52.
• Toygar, Ş. A., ve Kırlıoğlu, M. (2020). Doğrulayıcı faktör analizi ile mesleki doyum ölçeği'nin yapı geçerliliğin sağlık çalışanları örnekleminde incelenmesi. Ankara Hacı Bayram Veli Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 22(1), 120–133.
• Turunç, Ö., ve Öğen, A. R. (2022). Aşırı iş yükü tükenmişlik ilişkisinde, iş tatmini ve örgütsel vatandaşlık rolü: Sağlık çalışanlarında bir uygulama. Türk Sosyal Bilimler Araştırmaları Dergisi, 7(2), 118–128.
• Yanık, E. (2019). Özel bakım merkezlerinde çalışan personelin çalışma yaşam kalitesinin değerlendirilmesi: Kayseri ili örneği (Yüksek lisans tezi). Ömer Halisdemir Üniversitesi, Niğde.
• Weinberg, S., Edwards, G., and Garove, W. E. (1983). Burnout among employees of state residential facilities serving developmentally disabled persons. Children and Youth Services Review, 5(3), 239–253.
• Wharton, A. S. (1993). The affective consequences of service work: Managing emotions on the job. Work and Occupations, 20(2), 205–232.