ÜNİVERSİTELERİN SAĞLIKLA İLGİLİ LİSANS PROGRAMLARINDA KALİTE EĞİTİMİ: TÜRKİYE ÖRNEĞİ

Yıl 2018, Cilt: 14 Sayı: 2, 87 - 102, 15.05.2018

Hatice Ulusoy , Demet Gökmen Kavak Nurperihan Tosun , Şule Aydın

Öz

Sağlık alanında kaliteli hizmet sunumu ile hasta ve çalışan güvenliğinin
sağlanmasına yönelik bir kültür oluşturulması amacıyla hazırlanan kalite standartlarının
başarılabilmesi için sağlık profesyonellerine, lisans eğitimleri sırasında bu alana
yönelik bilgi, beceri ve tutum kazandırılması önemlidir. Bu çalışmanın amacı, sağlık
alanında lisans eğitimi veren programların müfredatlarında kalite derslerinin yer
alıp almadığını belirlemek ve ders içeriklerini inceleyerek konu ile ilgili bir
profil ortaya koymaktır.                                

Kesitsel ve tanımlayıcı tipte olan bu çalışmanın verileri, Ocak- Şubat
2017 tarihleri arasında toplanmıştır. Bünyesinde tıp fakülteleri ile
hemşirelik, ebelik ve sağlık yönetimi lisans eğitimi veren 162 üniversitenin,
317 lisans programının web sayfalarını taranarak ders programları ve içerikleri
incelenmiştir. Veriler tanımlayıcı istatistiksel analizlerle
değerlendirilmiştir. Çalışmada, kalite
derslerinin üniversitelerin %71’inde olmadığı saptanmıştır. Program bazında
incelendiğinde ise 317 lisans programının %82,3’ünde kalite ile ilgili bir
dersin olmadığı belirlenmiştir. Sağlık yönetimi programlarının %52,1’inde, hemşirelik
programlarının %14,5’inde, ebelik programlarının %5,2’sinde ve bir tıp fakültesinde
kalite ile ilgili bir dersin bulunduğu saptanmıştır. Kalite derslerinin içeriği
değerlendirildiğinde dersin daha çok TKY ile sınırlı kaldığı, hasta ve çalışan
güvenliği konularını içeren bilgilerin müfredatta yeterince verilmediği saptanmıştır.

Sonuç olarak,
programların çoğunluğunun müfredatlarında kalite derslerinin olmadığı, var olan
kalite derslerinin içeriğinin sağlık hizmetlerinin sunumunda hasta ve çalışan
güvenliğinin sağlanmasına yönelik kültür oluşturulmasına katkı sağlayacak
nitelikte olmadığı saptanmıştır.

Anahtar Kelimeler

Kalite Eğitimi, Lisans Programı, Sağlık profesyonelleri, Hasta ve Çalışan Güvenliği

Kaynakça

• Aschenbrener, C.A., Ast, C. And Kirch, D.G. (2015). Graduate Medical Education: Its Role in Achieving a True Medical Education Continuum. Academic Medicine, 90, 9, 1203-1209.
• American Association of Colleges of Nursing. (2008). The Essentials of Baccalaureate Education for Professional Nursing Practice http://www.aacn.nche.edu/education-resources/BaccEssentials08.pdf. Erişim Tarihi: 15.03.2017
• Bargagliotti, L. and Lancaster, J. (2007). Quality and Safety Education İn Nursing: More Than New Wine in Old Skins. Nursing Outlook, 55, 156-158.
• Day, L. and Smith, E . (2007). Integrating Quality And Safety Content Into Clinical Teaching In The Acute Care Setting. Nursing Outlook, 55, 3, 138-143.
• WHO. (2002). Quality of Care: Patient Safety. In: Fifty-Fifth World Health Assembly. http://apps.who.int/gb/archive/pdf_files/WHA55/ewha5518.pdf. Erişim Tarihi: 20.04.2017
• Hemşirelik Ulusal Çekirdek Eğitim Müfredatı (HUÇEP 2014) (http://www.hemed.org.tr/images/stories/hucep-2014-pdf.pdf). Erişim Tarihi: 10.04.2017
• Institute of Medicine .(2001). Crossing the Quality Chasm: a New Health System for the 21st Century. National Academy Press, Washington, DC.
• Masters, K. (2016), Integrating Quality And Safety Education Into Clinical Nursing Education Through A Dedicated Education Unit. Nurse Education in Practice, 17, 153-160.
• Mezuniyet Öncesi Ebelik Ulusal Çekirdek Eğitim Programı (EUÇEP 2016) http://www.yok.gov.tr/documents/10279/30571835/ebelik.pdf. Erişim Tarihi: 10.04.2017
• Mezuniyet Öncesi Tıp Eğitimi Ulusal Çekirdek Eğitim Programı (Ulusal ÇEP 2014) http://www.yok.gov.tr/documents/10279/27821052/tip_fakultesi_cekirdek_egitim_mufredati.pdf Erişim Tarihi: 10.04.2017
• Sağlık Yönetimi Ulusal Çekirdek Eğitim Programı 2017 (SAYÇEP 2017) http://www.yok.gov.tr/documents/10279/30571835/saglik_yonetimi.pdf Erişim Tarihi: 10.04.2017
• Sağlıkta Performans ve Kalite Yönergesi (2011) http://dosyasb.saglik.gov.tr/Eklenti/3605,1402yonergepdf.pdf Erişim Tarihi: 10.04.2017
• Sağlık Kurum Ve Kuruluşlarında Hasta ve Çalışan Güvenliğinin Sağlanması Ve Korunmasına İlişkin Usul Ve Esaslar Hakkında Tebliğ (2009) http://www.resmigazete.gov.tr/eskiler/2009/04/20090429-12.htm Erişim Tarihi: 10.05.2017
• Seddon, ME., Marshall, MN., Campbell, SM. and Roland. MO. (2001). Systematic Review Of Studies Of Quality Of Clinical Care in General Practice in The UK Australia and New Zealand. Quality in Health Care, 10, 152–158.
• Sherwood, G. and Drenkard, K. (2007). Quality and Safety Curricula In Nursing Education: Matching Practice Realities. Nursing Outlook, 55, 3, 151-155.
• Varkey, P. (2010). Basics of Quality Improvement. Medical Quality Management-Theory and Practice. Chapter 1. https://books.google.com.tr/books?id=5dXsAL_CKOUC&pg=PR15&lpg=PR15&dq=Medical+Quality+Management:+Theory+and+Practice&source=bl&ots=TsQsma_LNo&sig=t_MhjTGMihKQXChcH3F08zKRiTQ&hl=tr&sa=X&ved=0ahUKEwiqzJX3w_nTAhWBpSwKHfk2A1wQ6AEIajAI#v=onepage&q=Medical%20Quality%20Management%3A%20Theory%20and%20Practice&f=false. Erişim Tarihi: 10.04.2017