Parlamenter Sistemde Katılımcı Yerel Yönetim Mekanizmaları Olarak Kent Konseyleri: Bursa Kent Konseyi Örneği

Yıl 2018, , 1 - 12, 31.07.2018

Elif Karakurt Tosun

https://doi.org/10.25069/spmj.412092

Öz

Türkiye’de kökleri İkinci Meşrutiyete kadar uzanan
parlamenter sistemde, sistemin aksayan yönlerinin düzeltilmesi ve halkın
yönetim sürecine aktif olarak dâhil olabilmesi için çeşitli yasal düzenlemeler
yapılarak katılımcı mekanizmalar geliştirilmiştir. Bu çerçevede 2005 tarihli
5393 sayılı Belediye Kanunu’nda halkın yerel kararlarda fikirlerinin dikkate
alınmasına, yönetsel süreçlere dâhil olmasını sağlayacak mekanizmaların
geliştirilmesini sağlayacak düzenlemeler ön plana çıkmıştır. Bu yolla
vatandaşların politika geliştirme süreçlerine dâhil olmasının önünün açılması
istenmiştir. Neticede 5393 sayılı Belediye Kanunu’nun 76. maddesi ile “Kent
Konseyleri” uygulaması yerel yönetimler mevzuatımıza girmiştir.

Çalışmada ilk olarak kent konseylerinin gelişim süreci ve
yasal mevzuattaki yeri analiz edilmiştir. İkinci olarak ise Türkiye’de kurulan kent
konseylerinden birisi olarak Bursa Kent Konseyi’nin kuruluşundan günümüze kadar
geçen süreçteki gelişimi irdelenmiştir. Bu çerçevede yerel düzeydeki
vatandaşların kent yönetime katılımları bağlamında konsey tarafından
gerçekleştirilen faaliyetler ve bunların kent yönetimine yansımaları ele
alınmıştır. Çalışmada Bursa’da yaşayan vatandaşların kent konseyleri ile ilgili
bilgi düzeylerini ve kent konseyinin çalışmalarına katılımlarını tespit
edebilmek amacıyla bir saha çalışması gerçekleştirilmiştir. Saha çalışmasının gerçekleştirildiği Bursa
kentinin nüfusu, 2016 yılı verilerine göre 2.901.396’dır. Saha
çalışmasında Bursa kenti merkez ilçeler bazında 7 bölgeye ayrılmıştır. Bu 7 bölgenin nüfus
dağılımları göz önünde bulundurularak “tabakalı rastgele örnekleme yöntemi”
kullanılmıştır. Saha çalışmasına katılan
kişilerin verdikleri cevaplar irdelendiğinde yüksek bir oranda Bursa Kent
Konseyi’nin bilindiği ortaya çıkmaktadır. Kişiler böyle bir kurumun varlığından
haberdardır fakat bu kurumun çalışmalarına yeterince ilgi göstermemektedirler.

Anahtar Kelimeler

yönetişim, belediyeler, kent konseyleri

City Councils as Participatory Local Governance Mechanisms in the Parliamentary System: Bursa City Council Example

Öz

In the parliamentary system, whose roots extend to the
Second Constitutional System, various legal arrangements were made to correct
the problematic aspects of the system and to enable the people to actively
participate in the management process, participatory mechanisms were developed. In this framework, in the Municipal
Law No. 5393 of 2005, regulations were put in the foreground to ensure that
people's opinions are taken into account in the local decisions and that
mechanisms to ensure that they are included in the administrative processes. In this way, it is desirable that
citizens should be included in the policy development processes. As a result, Article 76 of the
Municipal Law No. 5393 and the "City Councils" application have
entered into the legislation of local governments.

First, the development process of city councils
and their place in legal legislation were analyzed. Second, as one of the city councils established
in Turkey, the development of Bursa City Council in the process since its
foundation has been examined. In this context,
activities carried out by the Council in the context of the participation of
local citizens in urban management and their reflections on urban management
were discussed. In this study, a
field study was carried out in order to determine the knowledge levels of
citizens living in Bursa and their participation in the studies of the city
council. The population of the city of Bursa is 2,901.396 according to the data
of the year 2017. For the field study the city of Bursa has been divided into 7
districts on basis of central townships. Considering the population
distribution of these 7 districts, the "Laminar Random Sampling
Method" has been used.
When the answers given by the people who participated in the field study is
analyzed, it is revealed that the Bursa City Council is known at a high rate.
The people are aware of the existence of such an institution but they do not
pay enough attention to the works of this institution.

Anahtar Kelimeler

Governance, Municipalities, City Councils, Bursa City Council

Kaynakça

• Bulut, Tahsin (2013), Kent Konseyleri, Ekin Yayınevi, Bursa.
• Bursa Büyükşehir Belediyesi (2008), Bursa Yerel Gündem 21, Bursa Yerel Gündem 21 Yayını, Bursa.
• Emrealp, Sadun (2004), Yerel Gündem 21 Uygulamalarına Yönelik Kolaylaştırıcı Bilgiler El Kitabı, IULA-EMME Yayını, İstanbul.
• Erdal, Onar (2005), “Türkiye’nin Başkanlık veya Yarı-Başkanlık Sistemine Geçmesi Düşünülmeli midir?”, Başkanlık Sistemi, Türkiye Barolar Birliği Yayını, Ankara.
• Göymen, Korel (2010), Türkiye’de Yönetişim ve Yerel Kalkınma, İstanbul: Boyut Yayınları
• Gözler, Kemal (2000), “Türkiye’de Hükümetlere Nasıl İstikrar ve Etkinlik Kazandırılabilir?”, Türkiye Günlüğü, 62, Eylül-Ekim.
• Güneş, Muharrem (2004), Yerel Gündem 21 Ulusal Kentlerden Küresel Köylere, Ankara: Detay Yayıncılık.
• Karakurt Tosun, Elif ve Keskin, Enes Battal (2015), “City Councils as a Means of Local Participation in Turkey During the EU Membership Process: the Investigation of the Awareness of the Bursa City Council”, Yönetim ve Ekonomi Araştırmaları Dergisi, cilt 13, sayı 3, ss. 363-376. Doi: http://dx.doi.org/10.11611/JMER713
• Keskin, Enes Battal (2014), “Belediyeler ve Kent Konseyleri: Temsilden Katılıma”, Mimar ve Mühendis Dergisi, sayı 76, ss. 56-58.
• Kuluçlu, Erdal (2011), “5393 Sayılı Kanun Çerçevesinde Kent Konseyleri”, Dış Denetim Dergisi, Nisan- Mayıs- Haziran, ss. 182-188.
• Lamba, Mustafa (2012), “Yerel Yönetişimde Farkındalık: Antalya İli Örneği”, Süleyman Demirel Üniversitesi İİBF Dergisi, cilt 17, sayı 1, ss.495- 509.
• Ruige, Anke; Üskent Sezin ve Micka, Pevel (2014), Yönetişim ve Katılım: Etkili Katılım İçin Araçlar Yöntemler Mekanizmalar, Tepav Yayınları, Ankara.
• Soygüzel, Hasan (2012), “Kent Konseyleri Ulusal Rapor”, 3. Ulusal Kent Konseyleri Birliği Buluşması, Türkiye Kent Konseyleri Birliği.
• Yılmaz, Sait (2013), “Başkanlık Sistemi; ABD, Türkiye’ye Örnek Olabilir mi?”, Yeni Türkiye, cilt 9, sayı 51, ss. 617-635.
• Belediye Kanunu (2005) Kanun No. 5393, Kabul Tarihi: 3.7.2005, Resmi Gazete Tarihi:13.07.2005.
• Kent Konseyi Yönetmeliği, Sayı:26313, Değişiklik (06.06.2009) Sayı: 27250, Resmi Gazete Tarihi: 08.10.2006.
• http://www.bursa.bel.tr/yerel-gundem-21-calismalari---bursa-kent-konseyi--olarak-devam-edecek/haber/1464/, (05.03.2015)
• https://www.e-icisleri.gov.tr/Anasayfa/MulkiIdariBolumleri.aspx, (01.03.2015).
• http://www.kentkonseyleribirligi.org.tr/dokuman/ulusal-rapor.pdf, (01.02.2015).
• http://www.bursakentkonseyi.org.tr/?sayfa=icerik&id=17, (17.02.2015).
• http://www.tepav.org.tr/upload/files/1408538775-7.Yonetisim_ve_Katilim.pdf (08.08.2015)