Fiziksel aktivite için park ve rekreasyon alanlarına gelen kullanıcıların mekân seçimini ve fiziksel aktiviteye katılımını etkileyen faktörler

Yıl 2017, Cilt: 15 Sayı: 1, 31 - 38, 01.04.2017

Hüseyin Gümüş , Özgül Sema Alay , Mehmet Karakılıç

https://doi.org/10.1501/Sporm_0000000305

Cited By: 8

Öz

Bu araştırmanın amacı, fiziksel aktivite amaçlı park ve rekreasyon alanlarına gelen kullanıcıların mekân seçimini ve aktiviteye katılımlarını etkileyen faktörleri incelemektir. Araştırmaya gönüllü olarak 603 kişi katılmıştır. 603 veride bazı katılımcıların cevaplarının “geçersiz” olduğu saptanmış ve araştırmanın örneklemi 412 katılımcıdan oluşmuştur (16-63 yaş ( = 26,80; ss= 7,609), % 59,5 (245)’i erkek). Veri toplama aracı olarak; Türkiye’ye uyarlamaları bu araştırma kapsamında yapılan ve geçerliği güvenirliği ispatlanmış olan FAMDÖ (Fiziksel Aktivite Mekânı Değerlendirme Ölçeği) kullanılmıştır. 2 alt boyut ve 33 maddeden oluşan FAMDÖ, 5’li Likert tipindedir. Verilerin analizinde betimleyici istatistik ve tek değişkenli varyans analizi ile ilişkisiz örneklemler T-tesi yöntemi kullanılmıştır. Araştırmanın bulgularına göre, park ve rekreasyon alanlarında fiziksel aktivitelere katılmama nedenleri cinsiyet, eğitim düzeyi ve sigara kullanım durumlarına göre anlamlı bir farklılık göstermektedir. Ancak, fiziksel aktivite amaçlı park ve rekreasyon alanlarına gelen kişilerin mekân seçimlerinde cinsiyet, yaş, eğitim düzeyi, beden kitle indeksi ve sigara kullanımı bir farklılık yaratmamaktadır. Araştırma kapsamında değerlendirilen bağımsız değişkenler bağlamında, park ve rekreasyon alanlarını fiziksel aktivite mekânı olarak seçmeye iten unsurlar belirlenip bu mekânda fiziksel aktiviteye katılımı engelleyen unsurları en aza indirgeyebilecek uygulamalar yerel yöneticilere önerilmiş ve park ve rekreasyon alanlarının kullanımı ile ilgili bir takım istatistiki bilgiler verilmiştir

Anahtar Kelimeler

Park, rekreasyon, fiziksel aktivite

THE FACTORS THAT HAS AN EFFECT ON THE ATTENDANCE AND LOCATION CHOICE OF THE VISITORS TO THE PARKS AND RECREATIONS CENTERS FOR PHYSICAL ACTIVITIES

Öz

The purpose of this study is to examine the factors influencing the visitors coming to parks and recreation areas for physical activity. 603 people took part in the research voluntarily. After a thorough examination, some of the gathered data proved to be invalid to be analysed due to the participants’ invalid responses, therefore, the sample was composed of 412 participants. PAVES, whose adaptation was done for this research and whose validity is proved, was used as a tool for collecting data. With 2 sub-dimensions and consisting of 33 items, PAVES is 5-point Likert-type instrument. For data analysis, descriptive statistics and univariate analysis of variance and independent samples T-test method was used. According to the findings of the research, the causes of not participating in the physical activities in parks and recreational centers indicates a meaningful difference with regards to visitors’ gender, level of education and being a smoker or a non-smoker; however, gender, age, level of education, body mass index and whether being a smoker or not does not have any influence on the location choice of the people who come to parks and recreation centers. With regard to independent variables dealt within the research, the factors that motivate people to choose parks and recreation centers as places for engaging in physical activity as well as the ones preventing or discouraging people to go these places were identified and suggestions for minimizing the latter were made to the local authorities

Anahtar Kelimeler

Parks, recreation, physical activity

Kaynakça

• Ariane LBR, Andrew HM, Deborah AC (2005): The Significance of Park to Physical Activity and Public Health. American Journal of Preventive Medicine, 28: 159-168.
• Aşıkkutlu HS (2008): Rekreasyonel Motivasyon ve Kısıtlayıcılar; Ankara Göksu Parkı ve Harikalar Diyarı Parkı Örneği. Yüksek Lisans. Düzce: Düz- ce Üniversitesi.
• Aydanağır AS (2008): Ankara İlinde Yaşayan 18 Yaş Üzeri Bireylerin Fiziksel Aktivite ve Egzersi- ze Yaklaşımlarının Belirlenmesi. Yüksek Lisans. Ankara: Ankara Üniversitesi.
• Bakır M (1990): Rekreasyon ve turizm ilişkisinin turizm politikalarının oluşturulmasındaki önemi. (Doktora Tezi, İstanbul Üniversitesi) Istanbul University Thesis Database.
• Cordell HK, Betz C, Bowker JM, English DBK, Mou SH, Bergstrom JC, Teasley RJ, Tarrant MA, Loomis J (1990): Outdoor recreation participation trends. In: Cordell HK, ed. Outdoor recreation in american life: a national assesment demand and supply trends. Champaing IL: Sagamore Publis- hing. s. 219-322.
• Francis M (1983): Negotiating between children and adult design values in open space projects. Childhood City Q. 10, 20-32.
• Gümüş H, Alay Özgül S, Karakılıç M (2015): Fiziksel Aktivite Mekânı Değerlendirme Ölçeği (FAMDÖ): Geçerlik ve Güvenirlik Çalışması. Ha- cettepe Spor Bilimleri Dergisi. 26 (1), 1-8.
• Henderson KA (1990): Anatomi is not Destiny: A Feminist Analysis of the Scholarship on Women's Leisure. Leisure Sciences. 12, 229-236.
• Kanbir O (2001): Sporda Sağlık Bilinci ve İlkyar- dım. (2. Baskı) Bursa: Ekin Kitabevi.
• Karaküçük S (2008). Rekreasyon Boş Zamanları Değerlendirme (6.Baskı) Ankara: Gazi Kitabevi.
• Kozaklı M (2015). Bilimsel Araştırma: Tasarım, Yazım ve Yayım teknikleri. Ankara: Detay Ya- yıncılık.
• MacPhail A, Lyons D, Quinn S, Hughes AM, Keane S (2010): A Frame work for Lifelong In- volvement in Sport and Physical Activity: the Irish Perspective. Leisure Studies. 29 (1), 85-100.
• Marcuss CC, Francis C (1998): People places: desing guidelines for urban open space. New York: Van Nostrand Reinhold.
• Mengütay S, Demir A, Coşan F (2002): Olimpi- yatlar İçin Sporcu Kaynağı Projesi, Türkiye’de Çocukların Spora Yönlendirilmesinde Uygulama Modeli, Temel Spor Eğitimi. (1.Baskı) İstanbul Olimpiyat Oyunları Hazırlık ve Düzenleme Kuru- lu, Eğitim Yayınları No:2.
• Milligan RAK, Burke V, Dunbar DL, Spencer M, Balde E, Beilin LJ, Gracey MP (1997): Associati- ons between lifestyle and cardiovasculer risc fac- tors in 18-year- old australians. 21 (3), 186-195.
• Özbey S, Çelebi M (2011): Rekreasyon Temelleri. (N Mirzeoğlu, Ed.) Spor Bilimlerine Giriş. Anka- ra: Spor Yayınevi, s. 241-270.
• Ragheb MG, Tate RL (1993): A behavioral model of leisure participation based on leisure attitude, motivation and satisfaction. Leisure Studies, 12, 61-70
• Sağlam M, Güçlü MB, İnce Dİ, Savcı S, Arıkan H (2008): Sigara ve Fiziksel Aktivite. Sağlık Bakan- lığı Yayınları, yayın no: 731.
• Scott D, Jackson EL (1996): Factors that limit and strategies that might encourage people’s use of public parks. J park Recreation Admin 14, 1-17.
• Searle M, Jackson E (1985): Socio-economic variation in perceived barriers to recreation parti- cipation among would-be participants. Leisure Sciences. 7, 227-249.
• Tekin A, Ramazanoğlu F, Tekin G (2004): Sporda Sosyal Alanlar Seçme Konular 1. Ankara: Bıçak- lar Kitabevi.
• Torkildsen G (2005): Recreation and Leisure Management. (5th Edition). London and New York: Routledge, Taylor and Francis Group.
• Zorba E (2001): Fiziksel Uygunluk (2.Baskı), Ankara: Gazi Kitabevi.