BEDEN EĞİTİMİ ÖĞRETMENİ ADAYLARININ MESLEKİ ETİK İLKELERE VE ÖĞRETMENLİĞE YÖNELİK TUTUMLARINA İLİŞKİN GÖRÜŞLERİ

Yıl 2019, Cilt: 17 Sayı: 1, 197 - 208, 31.03.2019

Seçkin Doğaner , Oğuz Özbek

https://doi.org/10.33689/spormetre.526089

Cited By: 5

Öz

Bu çalışmanın amacı, beden eğitimi öğretmeni
adaylarının, öğretmenlik mesleğine yönelik tutumları ile beden eğitim
öğretmenlerinin mesleki etik ilkelerine ilişkin görüşlerini incelemektir.
Araştırmanın modeli betimseldir. Araştırmanın çalışma grubu 416 kişiden
oluşmaktadır. Veriler nicel yolla toplanmıştır. Veri toplama aracı olarak,
beden eğitimi öğretmenleri mesleki etik ölçeği ve öğretmenliğe ilişkin tutum
ölçeği kullanılmıştır.  Araştırmada verilerin
çarpıklık ve basıklık değerleri ile normallik analizine bakılmış ve verilerin
normal dağılım gösterdiği tespit edilmiştir. Bu nedenle verilerin analizi için
parametrik testlerden ilişkisiz t testi ve tek yönlü varyans analizi
kullanılmıştır.  Beden eğitimi öğretmen
adaylarının, beden eğitimi öğretmen meslek etiği ilkelerinin profesyonellik,
sorumluluk, saygı ve dürüstlük alt boyutları ile öğretmenliğe ilişkin tutumları
arasında orta düzeyde ve pozitif yönde bir ilişki olduğu saptanmıştır. Meslek
etiği ilkelerinin alt boyutlarında ve öğretmenlik mesleğine yönelik tutumlarda,
kadınlar lehine anlamlı bir fark olduğu tespit edilmiştir. Öğretmenlik
formasyon eğitimi alan antrenörlük eğitimi, spor yöneticiliği ve rekreasyon
bölümü öğrencileri ile beden eğitimi ve spor öğretmenliği bölümü
öğrencilerinin, beden eğitimi öğretmen meslek etiği ilkelerinin profesyonellik,
sorumluluk, saygı ve dürüstlük alt boyutları ile öğretmenliğe ilişkin tutumları
arasında anlamlı bir fark bulunmamıştır. Beden eğitimi öğretmen adaylarının
öğretmenlik mesleğine ilişkin tutumun olumlu, meslek etiğine uyma eğiliminin
yüksek olduğu görülmüştür. Kadın beden eğitimi öğretmen adaylarının, erkeklere
göre, öğretmenlik mesleğini yapmaya daha yatkın olduğu, meslek etiğine uyma
eğiliminin yüksek olduğu saptanmıştır. Formasyon alan ve öğretmenlik bölümünde
öğrenim gören öğretmen adaylarının, öğretmenliğe ilişkin tutumu ile meslek
etiğine ilişkin görüşleri arasında fark bulunmamıştır.

Anahtar Kelimeler

Beden eğitimi öğretmeni, meslek etiği, öğretmen adayı

Kaynakça

• Aksoy, M. E. (2010). Öğretmen adaylarının öğretmenlik mesleğine ilişkin tutumları (Gaziosmanpaşa Üniversitesi Örneği). Sosyal Bilimler Araştırmaları Dergisi, 2, 197-212.
• Alkan, C. (2000). Meslek ve öğretmenlik mesleği. Veysel Sönmez (Editör), Öğretmenlik Mesleğine Giriş. Ankara: Anı Yayıncılık.
• Altınkurt, Y., Yılmaz, K. (2011). Öğretmen adaylarının öğretmenlerin mesleki etik dışı davranışlar ile ilgili görüşleri, Mehmet Akif Ersoy Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 11 (22), 113- 128
• Aydın, A., Tekneci, E. (2013). Zihin engelliler öğretmenliği öğrencilerinin öğretmenlik mesleğine yönelik tutumları ile kaygı düzeyleri, Pegem Eğitim ve Öğretim Dergisi, 3 (2), 01-12.
• Aydoğan, İ. (2011), Öğretmenlerin mesleki etik ilkelere uyma düzeylerinin öğrenciler tarafından algılanması, Fırat Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 21(2), 87-96.
• Belinova, N. V., Bicheva, I. B., Kolesova, O. V., Khanova, T. G., Khizhnaya, A. V. (2017). Features of Professional ethics formation of the future teacher. Revista ESPACIOS, 38(25).
• Bozdoğan, E. A., Aydın, D., Yıldırım, K. (2007). Öğretmen adaylarının öğretmenlik mesleğine ilişkin tutumları. Ahi Evran Üniversitesi Kırşehir Eğitim Fakültesi Dergisi (KEFAD), 8 (2), 83-97.
• Boon, J. H., Bruce Maxwell, B. (2016). Ethics Education in Australian Preservice Teacher Programs: A Hidden Im-perative?, Australian Journal Of Teacher Education, 41(5), 1-20.
• Bozkırlı, K. Ç., Er, O. (2011). Türkçe ve Türk dili ve edebiyatı öğretmeni adaylarının öğretmenlik mesleğine ilişkin tutumlarının çeşitli değişkenler açısından incelenmesi (Kafkas Üniversitesi Örneği). Turkish Studies, International PeriodicalForTheLanguages, LiteratureandHistory of TurkishorTurkic, 6(4), 457-466.
• Byrne, B. M. (2010). Structural equation modeling with AMOS: Basic concepts, applications, and programming. 2nd Edition. Routledge Taylor and Francis Group.
• Campbell, E. (2000). Professional ethics in teaching: towards the development of a code of practice. Cambridge Journal of Education, 30(2), 203-222.
• Can, Ş. (2010). Tezsiz yüksek lisans öğrencilerinin öğretmenlik mesleğine yönelik tutumları. Muğla Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi (İLKE), 24, 1-28.
• Cate, P. M. I., Markova, M., Krischler, M., Krolak-Schwerd, (2018). Promoting Inclusive Education: The Role of Teachers' Competence and Attitudes. Insights into Learning Disabilities, 15(1), 49-63.
• Çakır, Ö. Kan, A.,Sünbül, Ö. (2006). Öğretmenlik meslek bilgisi ve tezsiz yüksek lisans programlarının tutum ve özyeterlik açısından değerlendirilmesi. Mersin Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 2(1), 36–47.
• Çapa, Y., Çil, N. (2000). Öğretmen adaylarının öğretmenlik mesleğine yönelik tutumlarının farklı değişkenler açı-sından incelenmesi. Hacettepe Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 16, 69-73.
• Çeliköz, N., Çetin, F. (2004). Anadolu öğretmen lisesi öğrencilerinin öğretmenlik mesleğine yönelik tutumlarını etki-leyen etmenler. Milli Eğitim Dergisi, 162 (1), 139-157.
• Çetinkaya, Z. (2009). Türkçe öğretmen adaylarının öğretmenlik mesleğine ilişkin tutumlarının belirlenmesi. İlköğ-retim Online, 8(2), 298-305.
• Demirtaş, H., Cömert, M., Özer, N. (2011). Öğretmen adaylarının özyeterlik inançları ve öğretmenlik mesleğine ilişkin tutumları. Eğitim ve Bilim, 36 (159), 96-111.
• Elma, C., Mercan, U. (2012). Okul Öncesi öğretmenlerinin mesleki etik ikilemleri çözümleme biçimleri, e-journal of Research in Education and Teaching, 1 (3), 279-2287.
• Erdem, R. A., Şimşek, S. (2013). Öğretmenlik meslek etiğinin irdelenmesi, Adıyaman Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 6 (15), 185-203.
• Erkuş, A. Sanlı, N., Bağlı, M. T., Güven, K. (2000). Öğretmenliğe ilişkin tutum ölçeği geliştirilmesi. Eğitim ve Bilim, 25 (116), 27-33.
• Gözütok, F. D. (1999). Öğretmenlerin etik davranışları. Ankara Üniversitesi Eğitim Bilimleri Fakültesi Dergisi, 32 (1–2), 83-99.
• Gündüz, Y., Coşkun, S. Z. (2012). Öğrenci algısına göre öğretmen etik değerler ölçeğinin geliştirilmesi: geçerlik ve güvenirlik çalışması. Ahi Evran Üniversitesi Kırşehir Eğitim Fakültesi Dergisi, 13 (1), 111-131.
• Gündüz, Y., Çoşkun, S. Z. (2011). İlköğretim öğrencilerinin öğretmenlerin mesleki etik ilkelere uyma düzeyine iliş-kin görüşleri. Abant İzzet Baysal Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 11 (2), 95-110.
• Gürbüztürk, O., Genç, S. Z. (2004). Öğretmen adaylarının öğretmenlik mesleğine ilişkin görüşleri. İnönü Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 5 (7), 47-62.
• Forster, D. (2012).Codes of Ethics in Australian Education: Towards a National Perspective, The Australian Jour-nal of Teacher Education, 37 (9), 1-17.
• Hair, J.F., Black, W.C., Babin, B.J., Anderson, R.E. (2010). Multivariate data analysis. Seventh edition. New Jersey: Prentice Hall, Upper Saddle River,
• Haynes, F. (2002). The ethical school. (çeviren: Semra Kunt Akbaş). İstanbul: Ayrıntı Yayınları.
• Kağıtçıbaşı, Ç. (2013). Günümüzde insan ve insanlar. İstanbul: Evrim Yayınevi.
• Kartal, M. (2011). Türkiye’nin alan öğretmeni yetiştirme deneyimleri ve sürdürülebilir yeni model yaklaşımları. Buca Eğitim Fakültesi Dergisi, 29, 50-57.
• Kartal, T., Afacan, Ö. (2012). Pedagojik formasyon eğitimi alan öğretmen adaylarının öğretmenlik mesleğine iliş-kin tutumlarının incelenmesi. Mehmet Akif Ersoy Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 12 (24), 76 - 96
• Keser, S., Kocabaş, İ., Yirci, R., (2013). The ethical perceptions of elementary school teachers in the triple perspec-tive of classification of ethics, Turkish Online Journal of Qualitative Inquiry, 4(3), 1-16.
• Kline, R. B. (2011) Principles and practice of structural equation modeling. New York: Guilford Press.
• Kuçuradi, İ (2014). Etik, Türkiye Felsefe Kurumu, Ankara.
• Luckovski, J. A.(1997). A virtue-centered approach to ethicse ducation. Journal Of Teacher Education,. 48 (4), 264-271.
• Maxwell, B. (2017). Codes of Professional Conduct and Ethics Education for Future Teachers, Philosophical In-quiry in Education, 24 (4), pp. 323-347.
• Obuz, Ü. (2009). Beden eğitimi ve spor öğretmenliği bölümü öğrencilerinin öğretmenlik mesleğiyle ilgili etik olma-yan davranışlara ilişkin görüşleri. Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Çukurova Üniversitesi, Adana.
• Özbek, O. (2003). Beden eğitimi öğretmenlerinin mesleki etik ilkeleri ve bu ilkelere uyma düzeyleri, Yayımlanma-mış Doktora Tezi, Ankara Üniversitesi, Ankara.
• R.G. (1991). Okul Spor Kulüpleri Yönetmeliği, Resmi Gazete Sayı: 20832 Tarih: 01.04.1991.
• Seghe, E. (2014). From The Teachers Professional Ethics To The Personal Professional Responsibility, Acta Didac-tica Nacopensia, 7 (4), 13-22.
• Semerci, N., Semerci, Ç. (2004). Türkiye’de öğretmenlik tutumları. Fırat Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 14 (1), 137-146.
• Şahan, G. (2018). Evaluation of Professional Ethics Principles by Candidate Teachers. Journal of Education and Training Studies, 6 (4), 161-169.
• Tanel, R., Şengören, K. S., Tanel, Z. (2007). Fizik öğretmen adaylarının öğretmenlik mesleğine ilişkin tutumlarının farklı değişkenler açısından incelenmesi. Pamukkale Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, (2) 22, 1-9.
• Toprakçı, E, Bozpolat, E., Buldur, S. (2010). Öğretmen davranışlarının kamu meslek etiği ilkelerine uygunluğu. e-International Journal of Educational Research, 1(2), 35-50.
• Travers, P. D., Rebore, R.W. (2000). Foundations of education: becoming a teacher. Massachusetts: Allyn and Ba-con.
• Uluğ, M., Özden, M. S., Eryılmaz, A. (2011). The effects of teachers’ attidutes on students personality and perfor-mance. Prodecia-Social and Behavioral Sciences, 30, 738-742.
• Yazıcı, A. N., Kalkavan, A. (2016). pedagojik formasyon eğitimi gören beden eğitimi ve spor yüksekokulu mezun-larının ve diğer alan mezunlarının özyeterlik inançlarının karşılaştırılması. International Journal of Science Cultu-re and Sport, 4 (2), 412-429.
• Yıldırım, İ., Vural, F. Ö. (2014).Türkiye’de öğretmen yetiştirme ve pedagojik formasyon sorunu, Journal of Teac-her Education and Educators, 3(1), 73-90.
• Yost, D. S. (1997). The moral dimension of teaching and preservice. Journal Of Teacher Education, 48(4), 281-293.
• Yüksek Öğretim Kurumu (2015), “http://www.yok.gov.tr/documents/10279/13167014/28_01_2014_+yurutme_kurulu_+ek+kontenjana_+eklenecek_egitim_komisyonu” (Erişim Tarihi: 01.12.2018).