REKREASYON BÖLÜMÜ ÖĞRENCİLERİNİN KİŞİLİK ÖZELLİKLERİNİN UMUT DÜZEYİNE ETKİSİ

Yıl 2020, Cilt: 18 Sayı: 4, 54 - 64, 30.12.2020

Ziya Bahadır Zehra Certel Çağrı Hamdi Erdoğan Tennur Yerlisu Lapa

https://doi.org/10.33689/spormetre.667672

Öz

Araştırmanın amacı, üniversite öğrencilerinin Dışa dönüklük, yumuşak başlılık, sorumluluk, duygusal dengesizlik ve deneyime açıklık kişilik özelliklerinin, sürekli umut düzeyini yordamadaki rolünü ortaya koymaktır. Araştırma, Erciyes Üniversitesi Spor Bilimleri Fakültesi Rekreasyon Bölümünde öğrenim gören 337 öğrenci üzerinde gerçekleştirilmiştir. Araştırmada veri toplama aracı olarak Bacanlı, İlhan ve Arslan tarafından geliştirilen “Sıfatlara Dayalı Kişilik Testi (SDKT)”, Tarhan ve Bacanlı tarafından geliştirilen “Sürekli Umut Ölçeği” ve veri analizinde çoklu regresyon ölçeği kullanılmıştır. Sonuçlar, dışa dönüklük, yumuşak başlılık, sorumluluk, duygusal dengesizlik, deneyime açıklık değişkenlerinin umut düzeyini açıklayıcılık gücünün zayıf, deneyime açıklık kişilik özelliğinin ise umut üzerinde anlamlı bir yordayıcı olduğunu göstermiştir.

Anahtar Kelimeler

Rekreasyon bölümü öğrencileri, kişilik, sürekli umut

Destekleyen Kurum

Herhangi bir kurum tarafından desteklenmemiştir.

THE EFFECTS OF RECREATION STUDENTS’ PERSONALITY TRAITS ON LEVEL OF DISPOSITIONAL HOPE

Öz

The purpose of this study was to investigate the role of personality traits of students in Recreation Department at Erciyes University to predict their dispositional hope levels. A total of 337 students studying in Recreation Department, Faculty of Sport Sciences at Erciyes University participated in the study. Adjective Based Personality Scale, developed by Bacanlı, İlhan and Arslan, and Dispositional Hope Scale, developed by Tarhan and Bacanlı, were used to collect data. Multiple regression analysis was applied. As a result, extraversion, agreeableness, conscientiousness, neuroticism and openness to experience were determined as weak determinants of dispositional hope levels. Openness to experience was the only variable predicting hope levels of students compared to the other variables researched in the present study.

Anahtar Kelimeler

Recreation department students, personality, dispositional hope

Kaynakça

• Aktağ I., Alpay D. D. (2015). Abant izzet baysal üniversitesi beden eğitimi ve spor yüksekokulunda öğrenim gören öğrencilerinin umutsuzluk düzeyleri. Abant İzzet Baysal Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 15 (1), 15-24.
• Bacanlı H., İlhan T., Aslan S. (2009). Beş faktör kuramına dayalı bir kişilik ölçeğinin geliştirilmesi: Sıfatlara dayalı kişilik testi (SDKT). Türk Eğitim Bilimleri Dergisi, 7 (2), 261-279.
• Bailey T. C., Snyder, C. R. (2007). Satisfaction with life and hope: A look at age andmarital status. The Psychological Record, 57, 233-240. Barrett L. F., Pietromonaco, P. R. (1997). Accuracy of the five-factor model in predicting perceptions of daily social interactions. Personality & Social Psychology Bulletin, 23 (11), 1173-1188.
• Cheavens J. S., Feldman D. B., Woodward J. T., Snyder, C. R. (2006). Hope in cognitive psychotherapies: On working with client strengths. Journal of Cognitive Psychotherapy: An International Quarterly, 20 (2), 135-145.
• Cole B. P. (2008). Correlations between trait and academic measure of hope and the inventory on learning climate and student well-being. (Master’sthesis). University of Kansas, ProQuest Dissertations Publishing.
• Costa P. T., McCrae, R. R. (1995). Domains and facets: Hierarchical personality assessment using the revised neo personality ınventory. Journal of Personality Assessment, 64 (1), 21-50.
• Çivitci N., Arıcıoğlu, A. (2012). Beş faktör kuramına dayalı kişilik özellikleri. Mehmet Akif Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 12 (23), 78-96.
• Çokluk Bökeoğlu Ö., Şekercioğlu G., Büyüköztürk Ş. (2018). Sosyal Bilimler İçin Çok Değişkenli İstatistik (SPSS ve LISREL uygulamaları) (4.basım). Ankara: Pegem Yayıncılık.
• D' Souza J. B., Saelee, S. (2014). The Influence of personality traits in relation to choice of major in university. World Review of Business Research, 4 (3), 84–94.
• Dereli F., Kabataş, S. (2000). Sağlık yüksekokulu son sınıf öğrencilerinin iş bulma endişeleri ve umutsuzluk düzeylerinin belirlenmesi. Yeni Tıp Dergisi, 26, 31-36.
• Doğan T. (2013). Beş faktör kişilik özellikleri ile öznel iyi oluş. Doğuş Üniversitesi Dergisi, 14 (1), 56-64.
• Dollinger S. J., Leong F. T. L., Ulicni S. K. (1996). On traits and values: With special reference to openness to experience. Journal of Research in Personality, 30, 23–41.
• Frankl V. E. (2000). İnsanın anlam arayışı (7.basım). (Çev. S. Budak). Ankara: Öteki.
• Funder D. C. ( 2007). The personality puzzle (4th ed.). New York: W. W. Norton & Company.
• Gawali C. S. (2012). The impact of gender on development of big five (OCEAN) personality factors (openness to experience, concientiousness, extroversion, agreeableness and neuroticism). Indian Streams Research Journal, 2 (4), 1-4.
• Goldberg L. R. (1992). The development of markers for the big-five factor structure. Psychological Assessment, 4 (1), 26-42.
• İmamoğlu G. (2017). Resim Eğitimi ve Temel Eğitim Öğrencilerinde Umutsuzluk ve Kişilik Özelliklerinin İncelenmesi. İdil Dergisi, 6 (37), 2489-2504.
• John O. P., Srivastava, S. (1999). The big-five trait taxonomy: History, measurement and theoretical perspectives. In L. Pervin and O. P. John (Eds.), Handbook of Personality: Theory and Research (2nd ed.). New York: Guilford.
• Leung A.K. -Y., Chiu, C. -Y. (2008). Interactive effects of multicultural experiences and openness to experience on creative potential. Creatıvıty Research Journal, 20 (4), 376-382.
• McCrae R. R., Costa, P. T. (1987). Validation of the five-factor model of personality across instruments and observers. Journal of Personality and Social Psychology, 52 (1), 81-90.
• Miller J.F. (2007). Hope: A construct central to nursing. Nursing Forum, 42 (1), 12-19. Mount M. K., Barrıck M. R., Scullen S. M., Rounds J. (2005). Higher-order dimensions of the big five personality traits and the big six vocational ınterest types. Personal Psychology, 58, 447-478.
• Mussel P., Winter C., Gelléri P., Schuler, H. (2011). Explicating the openness to experience construct and its subdimensions and facets in a work setting. International Journal of Selection and Assessment, 19 (2), 145- 156.
• Patrick C. L. (2011). Student evaluations of teaching: Effects of the Big Five personality traits, grades and the validity hypothesis. Assessment & Evaluation in Higher Education, 36 (2), 239–249.
• Shiota M. N., Keltner D., John, O. P. (2006). Positive emotion dispositions differentially associated with big five personality and attachment style. The Journal of Positive Psychology, 1 (2), 61–71.
• Snyder C. R. (2002). Hope theory: Rainbows in the mind. Psychological Inquiry, 13 (4), 249–275.
• Snyder C. R. (2005). Teaching: The lessonsof hope. Journal of Social and Clinical Psychology, 24 (1), 72-84.
• Snyder C. R., Feldman D. B., Shorey H. S., Rand, K. L. (2002a). Hopeful choices: A chool counselor’sguide to hope theory. Professional School Counseling, 5 (5), 298-307.
• Snyder C. R., Harris C., Anderson J. R., Holleran S. A., Irving L. M., Sigmon S. T., Yoshinobu L., Gibb J., Langelle C., Harney, P. (1991). The will and ways: Development and validation of an individual-differences measure of hope. Journal of Personality and Social Psychology, 60 (4), 570-585.
• Snyder C. R., LaPointe A. B., Crowson J. J., Early, S. (1998). Preferences of high and low-hope people for self-referential input. Cognition & Emotion, 12 (6), 807–823.
• Snyder C. R., Rand K. L., King E. A., Feldman D. B., Woodward, J. T. (2002b). False hope. Journal of Clinical Psychology, 58 (9), 1003-1022.
• Snyder C. R., Shorey H. S., Cheavens J., Pulvers K. M., Adams V. H. III., Wiklund, C. (2002). Hope and academic success in college. Journal of Educational Psychology, 94 (4), 820-826.
• Somer O., Korkmaz M., Tatar A. (2002). Beş faktör kişilik envanterinin geliştirilmesi-1: Ölçek ve alt ölçeklerin oluşturulması. Türk Psikoloji Dergisi, 17 (49), 21–33.
• Staats S., Stassen, M. A. (1985). Hope: An affective cognition. Social Indicators Research, 17, 235–242.
• Şahin C. (2009). Eğitim fakültesinde öğrenim gören öğrencilerin umutsuzluk düzeyleri. Selçuk Üniversitesi Ahmet Keleşoğlu Eğitim Fakültesi Dergisi, 27, 271-286.
• Tarhan S. (2012). Umudun özyeterlik, algılanan sosyal destek ve kişilik özelliklerinden yordanması. Yayınlanmamış Doktora Tezi, Gazi Üniversitesi, Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Ankara.
• Tarhan S., Bacanlı H. (2015). Sürekli umut ölçeği'nin Türkçe'ye uyarlanması: Geçerlik ve güvenirlik çalışması. The Journal of Happiness & Well-Being, 3 (1), 1-14.
• Tarhan S., Bacanlı H. (2016). İlkokuldan üniversiteye umut kavramının tanımlanması üzerine nitel bir çalışma. Eğitimde Nitel Araştırmalar Dergisi, 4 (2), 86-112.
• Tsukasa K., Snyder C. R. (2005). The relationship between hope and subjective well-being: Reliability and validity of the dispositional hope scale. Japanese version. Japanese Journal of Psychology, 76 (3), 227-234.
• Ulucan H., Kılıç M., Kaya K., Türkçapar, Ü. (2011). Beden eğitimi spor yüksekokullarında öğrenimlerine devam eden öğrencilerin umutsuzluk ve yaşam doyum düzeylerinin incelenmesi. Selçuk Üniversitesi Beden Eğitimi ve Spor Bilimleri Dergisi, 13, 349-356.
• Yelboğa A. (2006). kişilik özellikleri ve iş performansı arasındaki ilişkinin incelenmesi. İş Güç Endüstri İlişkileri ve İnsan Kaynakları Dergisi, 8 (2), 196-211.
• Zournazi M. (2004). Umut değişim için yeni felsefeler (Çev. U. Abacı). İstanbul: Literatür.