SPOR BİLİMLERİ FAKÜLTESİ ÖĞRENCİLERİNİN UYKU KALİTESİ VE İNTERNET BAĞIMLILIKLARININ AKADEMİK BAŞARILARINA ETKİSİ

Yıl 2021, Cilt: 19 Sayı: 2, 51 - 60, 30.06.2021

Bijen Filiz , Didem Gülçin Kaya

https://doi.org/10.33689/spormetre.730516

Cited By: 5

Öz

Eğitim sürecinde akademik başarıyı düşüren bazı etmenler vardır; uyku kalitesi ve internet bağımlılığı bu etmenlerden bazılarıdır. Bu çalışmada, Spor Bilimleri Fakültesi öğrencilerinin uyku kalitesi ve internet bağımlılıklarının akademik başarılarını yordama düzeyinin belirlenmesi amaçlanmıştır. İlişkisel tarama modeliyle gerçekleştirilen araştırmanın çalışma grubunu Spor Bilimleri Fakültesinde öğrenim gören 213’ü kadın, 197’si erkek olmak üzere toplam 410 gönüllü öğrenci oluşturmuştur. Araştırmada veri toplama aracı olarak akademik başarı için öğrencilerin güz dönemindeki akademik not ortalamaları, Pittsburg Uyku Kalitesi Ölçeği ve Young İnternet Bağımlılığı Testi kullanılmıştır. Araştırmada verilerin analizinde öğrencilerin demogratif özelliklerini belirlemede tanımlayıcı istatistiklerden yüzde ve frekansdan yararlanılmıştır. Ayrıca, öğrencilerin uyku kalitesi, internet bağımlılığı ve akademik başarıları arasındaki ilişkileri belirlemek amacıyla pearson korelasyon katsayısı tekniği kullanılmıştır. Bunun yanında, öğrencilerin uyku kalitesi ve internet bağımlılık düzeylerinin akademik başarıları üzerindeki yordayıclığını belirlemek amacıyla çoklu doğrusal regresyon analizinden yararlanılmıştır. Araştırmada, öğrencilerin internet bağımlılığı ve uyku bozukluğu arttıkça akademik başarılarının düştüğü, internet bağımlılığı arttıkça uyku bozukluğunun da arttığı tespit edilmiştir. Ayrıca, internet bağımlılığı, öznel uyku kalitesi ve uyku bozukluğunun akademik başarı üzerinde önemli ve anlamlı bir yordayıcı olduğu tespit edilmiştir. Araştırmada sonuç olarak; uyku bozukluğu ve internet bağımlılığının üniversite öğrencilerinde akademik başarıyı düşürdüğü görülmüştür. Araştırmadan elde edilen sonuçtan hareketle; uyku bozukluğuna sebep olan etkenlerin giderilmesi ve bilinçli internet kullanımı ile öğrencilerin akademik başarılarının artacağı düşünülmektedir.

Anahtar Kelimeler

Akademik başarı, internet bağımlılığı, uyku bozukluğu

Kaynakça

• Ağargün, M. Y., Kara, H., Anla, Ö. A. (1996). Pittsburg uyku kalite indeksinin geçerliliği ve güvenirliği. Türk Psikiyatri Dergisi, 7(2), 107-115.
• Akaslan, D. (2017). Yüksek öğretimde okul başarısını etkileyen faktörlerin incelenmesi. Social Science Studies, 5(4), 224-241.
• Akbaş-Güneş, N., Akbıyık, D. İ., Aypak, C., Görpelioğlu, S. (2018). Lise öğrencilerinde sosyal medya bağımlılığı ve uyku kalitesi. Türkiye Aile Hekimliği Dergisi, 22(4), 185-192. doi: 10.15511/tahd.18.00475
• Akdağ, M., Şahan-Yılmaz, B., Özhan, U., Şan, İ. (2014). Üniversite öğrencilerinin internet bağımlılıklarının çeşitli değişkenler açısından incelenmesi (İnönü Üniversitesi Örneği). İnönü Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 15(1), 73-96. doi: 10.17679/iuefd.98972
• Alyanak, B. (2016). İnternet bağımlılığı. Klinik Tıp Pediatri Dergisi, 8(5), 20-24.
• Am, M., Ht, H., Gl, V. D. W. (2000). Time in bed, quality of sleep and school functioning of children. Journal of Sleep Research, 9(2), 145-153. doi: 10,1046 / j.1365-2869.2000.00198.x
• Ayas, T., Çakır, Ö., Horzum, M. B. (2011). Ergenler için bilgisayar bağımlılığı ölçeği. Kastamonu Eğitim Dergisi, 19(2), 439-448.
• Brown, T. A. (2006). Confirmatory factor analysis for applied research. Guilford Press: New York.
• Buysse, D. J., Reynolds, C. F., Monk, T. H., Berman, S. R., Kupfer, D. J. (1989). The pittsburgh sleep quality ındex: A new instrument for psychiatric practice and research. Psychiatry Research, 28(2), 193–213. doi: 10.1016/0165-1781(89)90047-4
• Can, Ö., Demir, C., Yirci, R. (2018). Lise öğrencilerinin internet bağımlılık düzeylerinin çeşitli değişkenler açısından incelenmesi. Akademik Bakış Dergisi, 66, 145-163.
• Curcio, G., Ferrara, M., Gennaro, L. (2006). Sleep loss, learning capacity and academic performance. Sleep Medicine Reviews, 10, 323–337.
• Dorofaeff, T. F., Denny, S. (2006). Sleep and adolescence. Do New Zealand teenagers get enough. J Paediatr Child Health, 42, 515–520.
• Eliöz, M., Çebi, M., İslamoğlu, İ. (2018). Takım ve bireysel sporcuların uyku kalitelerinin incelenmesi. Turkish Studies, 13(26), 581-591.
• Eroğlu, O., Yıldırım, Y. (2017). Sosyal medya ağlarının kullanım amacı ve bağımlılığının uyku kalitesi ile ilişkisinin incelenmesi. Türkiye Spor Bilimleri Dergisi, 1(1), 1-10.
• Ertekin, Ş. (1998). Hastanede yatan hastalarda uyku kalitesinin değerlendirilmesi. Yayımlanmış Yüksek Lisans tezi, Cumhuriyet Üniversitesi, Sağlık Bilimleri Enstitüsü, Hemşirelik Anabilim Dalı, Sivas.
• Esen, E., Siyez, D. M. (2011). Ergenlerde internet bağımlılığını yordayan psiko-sosyal değişkenlerin incelenmesi. Türk Psikolojik Danışma ve Rehberlik Dergisi, 4(36), 127-138.
• Gibson, E., Powles, A., Thabane, L., O’Brien, S., Molnar, D., Trajanovic, N. et al. (2006). “Sleepiness” is serious in adolescence: Two surveys of 3235 Canadian students. BMC Public Health, 6(1), 116-124.
• Göktaş, E., Çelik, F., Özer, H., Çıray-Gündüzoğlu, N. (2015). Obez bireylerin uyku kalitesinin belirlenmesi. Dokuz Eylül Üniversitesi Hemşirelik Fakültesi Elektronik Dergisi (DEUHFED), 8(3), 156-161.
• Günaydın, N. (2014). Bir devlet hastanesinde çalışan hemşirelerin uyku kalitesi ve genel ruhsal durumlarına etkisi. Psikiyatri Hemşireliği Dergisi, 5(1), 33-40. doi: 10.5505/phd.2014.63935
• Güneş, Z., Körükcü, Ö., Özdemir, G. (2009). Diyabetli hastalarda uyku kalitesinin belirlenmesi. Atatürk Üniversitesi Hemşirelik Yüksekokulu Dergisi, 12(2), 10-17.
• Karadağ, M. (2007). Uyku bozuklukları sınıflaması (ICSD-2). Akciğer Arşivi, 8, 88-91.
• Karagözoğlu, Ş., Çabuk, S., Tahta, Y., Temel, F. (2007). Hastanede yatan yetişkin hastaların uykusunu etkileyen bazı faktörler. Toraks Dergisi, 8(4), 234-240.
• Karakaş, S. A., Gönültaş, N., Okanlı, A. (2017). Vardiyalı çalışan hemşirelerde uyku kalitesi. Erciyes Üniversitesi Sağlık Bilimleri Fakültesi Dergisi, 4(1), 17-26.
• Karasar, N. (2018). Bilimsel araştırma yöntemi: Kavramlar ilkeler ve teknikler. Nobel: Ankara.
• Karatay, G., Baş, N. G., Aldemir, H., Akay, M., Batır, M., Onaylı, E. (2016). Hemşirelik bölümü öğrencilerinin uyku alışkanları ve etkileyen etmenlerin incelenmesi. HSP, 3(1), 16-22.
• Kumcağız, H., Özdemir, T. Y., Demir, Y. (2019). Ergenlerde sosyal medya kullanımının akademik başarı ve arkadaşlık ilişkilerine etkisi. International Journal of Social Science Research, 8(2), 1-17.
• Griffiths, M. (2000). Internet addiction- time to be taken seriously?. Addiction Research, 8(5), 413-418. doi: 10.3109/16066350009005587
• Mythily, S., Qiu, S., Winslow, M. (2008). Prevalence and correlates of excessive ınternet use among youth in Singapore. The Annals, Academy of Medicine, 37(1), 9-14.
• Pawlikowski, M., Altstötter-Gleich, C., Brand, M. (2013). Vali-dation and psychometric properties of a short version of Young’s Internet Addiction Test. Computers in Human Behavior, 29(3), 1212–1223. doi: 10.1016/j.chb.2012.10.014
• Perez-Chada, D., Perez-Lloret, S., Videla, A., Cardinali, D., Bergna, M., Fernández-Acquier, M. et al. (2007). Sleep disordered breathing and daytime sleepiness are associated with poor academic performance in teenagers. A study using the pediatric daytime sleepiness scale (PDSS). Sleep, 30(12), 1698-1703.
• Rençber, B. A. (2012). Üniversite öğrencilerinin akademik başarılarını etkileyen faktörler. Çankırı Karatekin Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 3(1), 191-198.
• Sarıer, Y. (2016). Türkiye’de öğrencilerin akademik başarısını etkileyen faktörler: bir meta-analiz çalışması. Hacettepe Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 31(3), 609-627. doi: 10.16986/HUJE.2016015868
• Sert-Ağır, M. (2018). Ergenlerde psikolojik sağlamlık, okul tükenmişliği ve internet bağımlılığı üzerine bir inceleme. Gençlik Araştırmaları Dergisi, 6(16), 5-19.
• Şahin, L., Aşçıoğlu, M. (2013). Uyku ve uykunun düzenlenmesi. Sağlık Bilimleri Dergisi (Journal of Health Sciences), 22(1), 93-98.
• Tabachnick, B., Fidell, L. (2013). Using multivariate statistics (6th International edition cover edn). New Jersey: Sage Publications, Thousand Oaks.
• Tekin, O. (2020). Lise öğrencilerinin internet bağımlılık seviyelerinin genel akademik başarıları ve devamsızlık durumları ile ilişkisi. Türk Eğitim Bilimleri Dergisi, 18(1), 36-56.
• Tonetti, L., Fabbri, M., Filardi, M., Martoni, M., Natale, V. (2015). Effects of sleep timing, sleep quality and sleep duration on school achievement in adolescents. Sleep Medicine, 16(8), 936- 940.
• Topal, B., Şahin, H., Topal, B. (2018). İnternet bağımlılığı üzerine sakarya ilinde bir araştırma. Sosyal Bilimler Metinleri, 2, 118-136.
• Yavuz, O. (2018). Ergenlik döneminde internet bağımlılığının okul başarısı üzerinde etkileri. Uluslararası Toplum Araştırmaları Dergisi, 8(15), 1056-1080. doi: 10.26466/opus.426914
• Young, K. S. (1998). Caught in the net: How to recognize the signs of internet addiction and a winning strategy for recovery. New York: John Wiley & Sons.
• Young, K. S. (1998). Internet addiction: The emergence of a new clinical disorder. Cyberpsychology and Behavior, 1(3), 237-244. doi: 10.1089/cpb.1998.1.237
• Young, K. (2007). Cognitive behavior therapy with ınternet addicts: Treatment outcomes and implications. CyberPsychology and Behavior, 10(5), 671- 679. doi:10,1089 / cpb.2007.9971