ORTAOKUL ÖĞRENCİLERİNİN FİZİKSEL AKTİVİTEYE YÖNELİK SOSYAL DESTEK ALGILARININ PSİKOLOJİK İYİ OLUŞ ÜZERİNDEKİ ETKİSİNİN İNCELENMESİ

Yıl 2021, Cilt: 19 Sayı: 3, 164 - 175, 30.09.2021

Mehmet Haşim Akgül Ahmet Yavuz Karafil

https://doi.org/10.33689/spormetre.891172

Öz

Bu araştırma ortaokul öğrencileri üzerinde ebeveyn ve arkadaşları tarafından gösterilen fiziksel aktiviteye yönelik sosyal desteğin psikolojik iyi oluş durumu üzerindeki etkisinin değerlendirilmesi amacıyla yapılmıştır. Araştırma, metodolojik olarak nicel araştırma modellerinden biri olan genel tarama modeli üzerinden kurgulanmıştır. Araştırmanın evrenini burdur il merkezinde eğitim öğretim faaliyeti veren okullarda öğrenim gören yaklaşık 5500 öğrenci oluştururken, örneklemini ise bu okullarda öğrenim gören 390 öğrenci oluşturmaktadır. Araştırmada örneklemin belirlenmesi için seçkisiz örnekleme yöntemlerinden basit seçkisiz örnekleme yöntemi kullanılmıştır. Araştırmada veri toplama aracı olarak “Fiziksel Aktivitelerde Sosyal Destek Ölçeği” ve “Psikolojik İyi Oluş Ölçeği” kullanılmıştır. Araştırmada verilerin istatiksel analizinin yapılması için verilere yönelik olarak ilk önce normallik analizi yapılmıştır. Bu analiz sonucunda normal dağılım gösteren verilere parametrik testler uygulanırken normal dağılım göstermeyen verilere yönelik olarak parametrik olmayan analiz yöntemleri uygulanmıştır. Fiziksel aktivitelerde sosyal desteğinin psikolojik iyi oluş üzerindeki etkisini değerlendirmek ve araştırmada oluşturulan hipotezleri test edebilmek amacıyla yapısal eşitlik modellerinden yol analizi yöntemi kullanılmıştır. Değişkenlerin oluşturduğu etki farklılıklarını değerlendirmek açısından da düzenleyici etki analizi yöntemi kullanılmıştır. Araştırmada verilerin analizi sonucunda, fiziksel aktiviteye yönelik gösterilen sosyal desteğin psikolojik iyi oluş üzerinde pozitif anlamlı etkisi olduğu sonucuna ulaşılmıştır (p<0,01). Ayrıca araştırmanın hipotezleri elde edilen bulgular neticesinde doğrulanmıştır (p<0,01).

Anahtar Kelimeler

fiziksel aktivite, psikolojik iyi oluş, sosyal destek

EXAMINING THE IMPACT OF SOCIAL SUPPORT PERCEPTION OF SECONDARY SCHOOL STUDENTS REGARDING PHYSICAL ACTIVITY ON PSYCHOLOGICAL WELL-BEING

Öz

This study sought to evaluate the impact of social support concerning physical activity showed by parents and friends of secondary school students on psychological well-being. The study was methodologically fictionalized on the basis of the general screening model, which is among quantitative research models. The target population of the study comprised nearly 5500 students receiving education in schools providing educational activity in the city center of Burdur, while the sample of it comprised 390 students receiving education in these schools. In order to determine the sample, the study used the simple random sampling method, which is among random sampling methods. The study used the “Social Support in Physical Activities Scale” and the “Psychological Well-being Scale” as data collection tools. In order to perform statistical analysis of the data, the study primarily performed a normality analysis regarding the data. As a result of this analysis, parametric tests were applied to the normally distributed data and non-parametric analysis methods were applied to the non-normal distribution data. In order to evaluate the impact of social support in physical activities on psychological well-being and to test the hypotheses created in the study, the study used the path analysis method, which is among structural equation models. In order to evaluate the impact differences caused by the variables, the study used the regulative impact analysis method. As a result of analysing the data the study concluded that social support concerning physical activity has a positively significant impact on psychological well-being (p<0.01). In addition the hypotheses of the study were confirmed as a result of the findings acquired (p<0.01).

Anahtar Kelimeler

Physical activity, psychological well-being, social support

Kaynakça

• Amman, M. T. (2000). Spor sosyolojisi. Ed: HC İkizler, Sporda Sosyal Bilimler, İstanbul: Alfa Basım.
• Arslantürk, Z., Amman, T. (2020). Sosyoloji. (12. Baskı). İstanbul: Çamlıca Yayınları.
• Babiss, L. A., Gangwisch, J. E. (2009). Sports participation as a protective factor against depression and suicidal ideation in adolescents as mediated by self-esteem and social support. Journal of Developmental and Behavioral Pediatrics, 30(5), 376-384.
• Barber, F. D. (2012). Social support and physical activity engagement by cancer survivors. Clinical journal of oncology nursing, 16(3), 84-98.
• Başar, S. (2018). Düzenli egzersizin depresyon, mutluluk ve psikolojik iyi oluş üzerine etkisi. İnönü Üniversitesi Beden Eğitimi ve Spor Bilimleri Dergisi, 5(3), 25-34.
• Beets, M. W., Cardinal, B. J., Alderman, B. L. (2010). Parental social support and the physical activity-related behaviors of youth: a review. Health Education and Behavior, 37(5), 621-644.
• Büyüköztürk, Ş., Kılıç Çakma, E., Akgün, Ö.E., Karadeniz, Ş., Demirel, F. (2019). Eğitimde bilimsel araştırma yöntemleri. Ankara: Pegem Akademi.
• Can, A. (2019). Spss İle Bilimsel Araştırma Sürecinde Nicel Veri Analizi. Ankara: Pegem Akademi.
• Cronin, L. D., Allen, J. B. (2015). Developmental experiences and well-being in sport: The importance of the coaching climate. The Sport Psychologist, 29(1), 62-71.
• Demirer, İ., Erol, S. (2020). Üniversite öğrencilerinin fiziksel aktivite düzeyleri ile uykusuzluk ve psikolojik iyilikleri arasındaki ilişki. Psikiyatri Hemşireliği Dergisi, 11(3), 201-211.
• Diener, E., Sandvik, E., Pavot, W. (2009). Happiness is the frequency, not the intensity, of positive versus negative affect. In Assessing well-being (pp. 213-231). Springer, Dordrecht.
• Durkheim, E. (2014). Sosyolojik Yöntemin Kuralları. (Ö.Dğan çev.). Ankara: Doğu Batı Yayınları.
• Farias Júnior, J. C. D., Mendonça, G., Florindo, A. A., Barros, M. V. G. D. (2014). Reliability and validity of a physical activity social support assessment scale in adolescents-ASAFA scale. Revista Brasileira de Epidemiologia, 17, 355-370.
• Finfgeld‐Connett, D. (2005). Clarification of social support. Journal of Nursing Scholarship, 37(1), 4-9.
• Freedman, J. L., Sears, D. O., Carlsmith, J. M., Dönmez, A. (1998). Sosyal psikoloji. (3.Baskı). (A.Dönmez çev.). Ankara: İmge kitabevi.
• George, D., Mallery, M. (2010). SPSS for Windows Step by Step: A Simple Guide and Reference, 17.0 update (10a ed.) Boston: Pearson.
• Gill, M., Chan-Golston, A. M., Rice, L. N., Roth, S. E., Crespi, C. M., Cole, B. L., Prelip, M. L. (2018). Correlates of social support and its association with physical activity among young adolescents. Health Education & Behavior, 45(2), 207-216.
• Gottlieb, B. H., Bergen, A. E. (2010). Social support concepts and measures. Journal of Psychosomatic Research, 69, 511–520.
• Haidar, A., Ranjit, N., Archer, N., Hoelscher, D. M. (2019). Parental and peer social support is associated with healthier physical activity behaviors in adolescents: a cross-sectional analysis of Texas School Physical Activity and Nutrition (TX SPAN) data. BMC public health, 19(1), 1-9.
• Harber, K. D., Jussim, L., Kennedy, K. A., Freyberg, R., Baum, L. (2008). Social support opinions. Journal of Applied Social Psychology, 38(6), 1463-1505.
• Hurley, D., Swann, C., Allen, M. S., Okely, A. D., Vella, S. A. (2017). The role of community sports clubs in adolescent mental health: the perspectives of adolescent males’ parents. Qualitative research in sport, exercise and health, 9(3), 372-388.
• Hutchison, C. (1999). Social support: Factors to consider when designing studies that measure social support. Journal of Advanced nursing, 29(6), 1520-1526.
• İlhan, A., Taşkın, C. (2019). Lise Öğrencilerinin sosyal destek ile fiziksel aktivite düzeylerini arasındaki ilişkinin incelenmesi. Akademik Sosyal Araştırmalar Dergisi, 98, 307-313.
• Kastrati, A., Georgiev, G. (2020). Factors associated with physical activity. Sport Mont, 18(1), 75-80.
• Küçükibiş, H. F., Eskiler, E. (2019). Fiziksel aktivitelerde sosyal destek ölçeği: Türkçe’ye uyarlama, geçerlilik ve güvenirlilik çalışması. Cumhuriyet Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Dergisi, 20(2), 117-127.
• Loh, V. H., Veitch, J., Salmon, J., Cerin, E., Thornton, L., Mavoa, S., Timperio, A. (2019). Built environment and physical activity among adolescents: The moderating effects of neighborhood safety and social support. International journal of behavioral nutrition and physical activity, 16(1), 132.
• Malecki, C. K., Demaray, M. K. (2002). Measuring perceived social support: Development of the child and adolescent social support scale (CASSS). Psychology in the Schools, 39(1), 1-18.
• Miller, K. E., Hoffman, J. H. (2009). Mental well-being and sport-related identities in college students. Sociology of sport journal, 26(2), 335-356.
• Oosterhoff, B., Kaplow, J. B., Wray-Lake, L., Gallagher, K. (2017). Activity-specific pathways among duration of organized activity involvement, social support, and adolescent well-being: Findings from a nationally representative sample. Journal of Adolescence, 60, 83-93.
• Oral, B., Çoban, A. (2020). Kuramdan Uygulamaya Eğitimde Bilimsel Araştırma Yöntemleri. Ankara. Pegem Akademi.
• Pehlevan, Z., Bal, S. İ. (2018). 13-15 Yaş Grubu Çocuklarda Spora Katılımın Akran İlişkileri ve Sosyal Destek Alma Üzerine Etkisi. Gazi Beden Eğitimi ve Spor Bilimleri Dergisi, 23(4), 191-203.
• Reimers A.K., Schmidt S.C.E., Demetriou, Y., Marzi, I., Woll, A. (2019). Parental and peer support and modelling in relation to domain-specific physical activity participation in boys and girls from Germany. PLoS ONE 14(10), e0223928.
• Shen, B., Centeio, E., Garn, A., Martin, J., Kulik, N., Somers, C., McCaughtry, N. (2018). Parental social support, perceived competence and enjoyment in school physical activity. Journal of sport and health science, 7(3), 346-352.
• Telef, B. B. (2013). The Adaptation of psychological well-being into Turkish: A Validity and Reliability Study [in Turkish]. Hacettepe Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 28(3), 374- 384.
• Tutar, H., Erdem, A.T. (2020). Örnekleriyle Bilimsel Araştırma Yöntemleri ve Spss Uygulamaları. Ankara: Seçkin Yayınevi.
• Vazquez, C., Schuler, B. (2020). Adolescent Physical Activity Disparities by Parent Nativity Status: the Role of Social Support, Family Structure, and Economic Hardship. Journal of Racial and Ethnic Health Disparities, 7, 1079–1089.
• Wilk, P., Clark, A. F., Maltby, A., Tucker, P., Gilliland, J. A. (2018). Exploring the effect of parental influence on children's physical activity: The mediating role of children's perceptions of parental support. Preventive Medicine, 106, 79-85.
• Yan, J. H., McCullagh, P. (2004). Cultural influence on youth’s motivation of participation in physical activity. Journal of Sport Behavior, 27, 378–390.