SPOR BİLİMLERİ ÖĞRENCİLERİNİN OKUL İKLİMİ ALGILARINI YORDAYAN FAKTÖRLERİN İNCELENMESİ

Yıl 2021, Cilt: 19 Sayı: 3, 176 - 190, 30.09.2021

Turgut Çulcuoğlu , Halil Evren Şentürk

https://doi.org/10.33689/spormetre.898872

Cited By: 1

Öz

Bu araştırmanın amacı, bir kamu üniversitesinin spor bilimleri fakültesinde lisans eğitimi alan öğrencilerin okul iklimi algılarını yordayan faktörlerin incelenmesidir. Spor bilimleri lisans öğrencilerinin okul iklimi algılarının incelendiği bu çalışma, mevcut bir durumu var olduğu hali ile betimlemeyi amaçladığı için tarama modelinde şekillenmiştir. Bu bağlamda araştırmanın çalışma evrenini uygun örnekleme tekniği gereği küresel salgın nedeniyle kısıtlı imkânlarla belirlenen Muğla Sıtkı Koçman Üniversitesi Spor Bilimleri Fakültesi çatısı altında lisans eğitimlerini sürdüren 1239 üniversite öğrencisi oluşturmuştur. Araştırma uzaktan eğitim vasıtası ile ulaşılabilen 436 gönüllü öğrenciden elde edilen veriler ile gerçekleştirilmiş olup bu sayı çalışmanın örneklem büyüklüğü olarak kaydedilmiştir. Cinsiyet, sınıf, bölüm ve öğretim türü değişkenlerinin yazar tarafından hazırlanan kişisel bilgi formu ile tespit edildiği çalışmada temel veri toplama aracı olarak Terzi (2015) tarafından geliştirilen Üniversite Öğrencilerine Yönelik Okul İklimi Ölçeği kullanılmıştır. Çalışmada ayrıca öğrencilerin spora yönelik tutumları ve üniversiteye duydukları güvenin belirlenmesi için Şentürk (2015) tarafından geliştirilen Spora Yönelik Tutum Ölçeği ile Özdoğan ve Tüzün (2007) tarafından geliştirilen Üniversiteye Güven Ölçeği’nden yararlanılmıştır. Normal dağılım gösteren ve yüksek derecede güvenilir olduğu tespit edilen verilere uygulanan parametrik testler sonucunda ortaya çıkan bulguların ışığında öğrencilerin spora yönelik tutumları ile üniversiteye duydukları güvenin, okul iklimi algılarını olumlu yönde etkilediği tespit edilmiştir. Aynı zamanda öğrencilerin spora yönelik tutumları ile üniversiteye duydukları güvenin, birlikte, okul iklimi algıları üzerinde önemli birer yordayıcı (%60) oldukları tespit edilmiştir. Sonuç olarak, spor bilimleri lisans öğrencilerinin okul iklimi algılarının artırılması için spora yönelik tutumlarının ve üniversiteye duydukları güvenin, akademik ve idari personeller tarafından olumlu yönde desteklenmesinin uygun olacağı görüşüne varılmıştır.

Anahtar Kelimeler

Spor bilimleri, okul iklimi, üniversiteye güven, spora yönelik tutum

Kaynakça

• Akman, Y. (2010). İlköğretim ikinci kademe öğrencilerinin şiddet ve okul iklimi algıları arasındaki ilişki. (Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi). Gazi Üniversitesi, Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Eğitim Bilimleri Bölümü, Eğitim Bilimleri Anabilim Dalı, Eğitim Yönetimi ve Denetimi Bilim Dalı, Ankara.
• Aksoy, H. (2006). Örgüt ikliminin motivasyon üzerine etkisi. (Yüksek Lisans Tezi), Marmara Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, İstanbul.
• Ayık, A., Savaş, M. (2014). Ortaöğretim kurumlarında görev yapan öğretmenlerin okul iklimi ve örgütsel güven algıları arasındaki ilişkinin incelenmesi. Mustafa Kemal Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 11(27).
• Back, L. T., Polk, E., Keys, C. B., McMahon, S. D. (2016). Classroom management, school staff relations, school climate, and academic achievement: Testing a model with urban high schools. Learning Environments Research, 19(3), 397-410.
• Bahçetepe, Ü., Giorgetti, F. M. (2015). Akademik başarı ile okul iklimi arasındaki ilişki. İstanbul Eğitimde Yenilikçilik Dergisi, 1(3), 83-101.
• Başaran, İ.E. (2006). Türk Eğitim Sistemi ve Okul Yönetimi. Ankara: Ekinoks Yayınları, ss. 22-26.
• Bektaş, F., Nalçacı, A. (2013). Okul iklimi ile öğrenci başarısı arasındaki ilişki, Uluslararası Avrasya Sosyal Bilimler Dergisi, 4(13).
• Berkowitz, R., Moore, H., Astor, R. A., Benbenishty, R. (2017). A research synthesis of the associations between socioeconomic background, inequality, school climate, and academic achievement. Review of Educational Research, 87(2), 425-469.
• Bucak, E. B. (2002). Abant İzzet Baysal Üniversitesi eğitim fakültesinde örgüt iklimi: Yönetimde ast-üst ilişkisi. Muğla Sıtkı Koçman Üniversitesi Sosyal Bilimler Ensitüsü Dergisi, 1(7).
• Chang, J., Le, T. N. (2010). Multiculturalism as a dimension of school climate: The impact on the academic achievement of Asian American and Hispanic youth. Cultural Diversity and Ethnic Minority Psychology, 16(4), 485.
• Cohen L, Manion L, Morrison K. (2002). Research methods in education. New York: Routledge; 38 p.
• Cohen, J., Pickeral, T., McCloskey, M. (2009). Assessing school climate. The Education Digest, 74(8), 45.
• Çalık, T., Kurt, T., Çalık, C. (2011). Güvenli okulun oluşturulmasında okul iklimi: kavramsal bir çözümleme. Pegem Eğitim ve Öğretim Dergisi, 1(4), 73-84.
• Dimitrova, R., Ferrer-Wreder, L., Ahlen, J. (2018). School climate, academic achievement and educational aspirations in Roma minority and Bulgarian majority adolescents. In Child & youth care forum (47(5), pp. 645-658). Springer US.
• Doğan, N., Şahin, A. E. (2009). Öğretmen adaylarının ilköğretim okullarına atanma durumunu yordayan değişkenler. İnönü Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 10(3), 183-199.
• Ellis, T. I. (1988). School Climate. Research Roundup, 4(2), n2.
• Erarslan B. (2018). Eğitim fakültesi öğrencilerinin okul iklimi algıları. (Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi). Gazi Üniversitesi, Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Eğitim Yönetimi Anabilim Dalı, Ankara.
• Göcen, G., Kaya, Z. (2014). İmam‐hatip liselerinde çalışan öğretmen ve yöneticilerin okul iklim algısı ve bu algıya etki eden faktörler (İstanbul örneği). Ondokuz Mayıs Üniversitesi İlahiyat Fakültesi Dergisi, 36, 67-102.
• Göktaş N, Şentürk HE (2019). Spor lisesi öğrencilerinin okul iklimi algıları ile spora yönelik tutumları arasındaki ilişki. SPORMETRE Beden Eğitimi ve Spor Bilimleri Dergisi, 17(3), 78-92. Holdford, D., White, S. (1997). Testing commitment-trust theory in relationships between pharmacy schools and students. American Journal of Pharmaceutical Education, 61(3), 249-256.
• Hoy, W. K., Hannum, J. W. (1997). Middle school climate: An empirical assessment of organizational health and student achievement. Educational Administration Quarterly, 33, 290-311.
• Hoy, W. K., Tschannen-Moran M. (2003). The Conceptualization And Measurement Of Fculty Trust In Schools: The Omnibus T-Scale. Studies in Learning and Organizing Schools, Information Age Publishing, Greenwich, 7, 181-208.
• Hoy, W.K, Miskel CG. (2015). Eğitim yönetimi: Teori, araştırma ve uygulama (Çeviri: S. Turan) [Educational Administration: Theory, Research, and Practice]. Ankara: Nobel, s. 185.
• Johnson, B., Stevens, J.J. (2006). Student achievement and elementary teachers’ perception of school climate. Learning Environments Research, 9(2), 111-122.
• Karadağ, E., Dulay, S., Bayır, Ö.Ö., Anar, S. (2016). Okul iklimi ve akademik başarı ilişkisi: bir meta-analiz çalışması. Atatürk Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Dergisi, 15(1-2), 265- 283.
• Karasar, N. (1998). Bilimsel Araştırma Yöntemi. 8. Basım. Ankara: Nobel Yayım Dağ. Ltd.Şt. s.76.
• Karasar, N. (2003). Bilimsel Araştırma Yöntemi. Ankara: Nobel Yayın Dağıtım.
• Karcıoğlu, F. (2001). Örgüt kültürü ve örgüt iklimi ilişkisi. İnönü University Journal of the Faculty of Education, 17(2), 216.
• Kelley, E. A. (1989). Improving School Climate. The practitioner, 15(4), 1-5.
• Korkmaz, M. (2005). İlköğretim okullarında örgütsel sağlık ile öğrenci başarısı arasındaki ilişki. Kuram ve Uygulamada Egitim Yönetimi Dergisi, 11(4), 529-548.
• Liu, Y. ve Z. Lu (2012). Chinese High School Students' Academic Stress and Depressive Symptoms: Gender and School Climate As Moderators. Stress and Health, 28(4), 340-346.
• Loukas, A. (2007). What is school climate. Leadership compass, 5(1), 1-3.
• Maxwell, T. W., Thomas, A. R. (1991). School climate and school culture. Journal of educational administration. O'Malley, M., Voight, A., Renshaw, T. L., Eklund, K. (2015). School climate, family structure, and academic achievement: A study of moderation effects. School Psychology Quarterly, 30(1), 142.
• Özdamar, K. (2002) Paket programlar ile istatistiksel veri analizi, (4. Basım), Eskişehir: Kaan
• Özdemir, A. (2002). Sağlıklı okul ikliminin çeşitli görünümleri ve öğrenci başarısı. Kastamonu Eğitim Dergisi, 10(1), 39-46.
• Özdemir, S., Sezgin, F., Şirin, H., Karip, E., Erkan, S. (2010). İlköğretim okulu öğrencilerinin okul iklimine ilişkin algılarını yordayan değişkenlerin incelenmesi. Hacettepe Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 38(38), 213-224.
• Özdoğan, F.B, Tüzün İ.K. (2007). Öğrencilerin üniversitelerine duydukları güven üzerine bir araştırma. Kastamonu Üniversitesi, Kastamonu Eğitim Dergisi, 15(2), 639-650.
• Özen Y., Gül A. (2007). Sosyal ve eğitim bilimleri araştırmalarında evren-örneklem sorunu. Atatürk Üniversitesi Kazım Karabekir Eğitim Fakültesi Dergisi, 15, 394-422.
• Öztürk, M., Zembat, R. (2015). Okul öncesi yöneticilerinin yaratıcı liderlik özellikleri ile okul iklimi arasındaki ilişkinin incelenmesi. The Journal of Academic Social Science Studies, 31, 455-467.
• Riekie, H., J.M. Aldridge ve E. Afari (2017). The role of the school climate in high school students’ mental health and identity formation: A South Australian study. British Educational Research Journal, 43(1), 95-123.
• Rovai, A. P., Wighting, M. J., Liu, J. (2005). School climate. Quarterly Review of Distance Education, 6(4).
• Shouppe, G., Pate, J. L. (2010). Teachers' perceptions of school climate, principal leadership style and teacher behaviors on student academic achievement. National Teacher Education Journal, 3(2).
• Svensson, G. (2001). Perceived trust towards suppliers and customers ın supply chains of the swedish automotive ındustry. International Journal Of Physical Distribution Logistics Management, 31(9), 647-662.
• Şentürk, H. E. (2015). Spora yönelik tutum ölçeği: geliştirilmesi, geçerliliği ve güvenirliği. CBÜ Beden Eğitimi ve Spor Bilimleri Dergisi, 7(2), 8-18.
• Şentürk, H. E. (2019). The factors affecting faculty of sport sciences students' attitudes towards sports. Universal Journal of Educational Research, 7(1), 272-277.
• Tabachnick, B.G, Fidell, L.S, (2013) Fidell Using Multivariate Statistics (sixth ed.) Pearson, Boston.
• Taşdemirci, E. (2009) Genel liselerde görev yapan öğretmenlerin okullarının iklimine ilişkin algılarının bazı değişkenler açısından incelenmesi. (Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi). Ege Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Eğitim Bilimleri Bölümü, Eğitim Yönetimi, Teftişi, Planlaması ve Eko. Anabilim Dalı, Eğitim Yönetimi, Teftişi, Planlaması ve Ekonomisi Bilim Dalı, İzmir.
• Tavşanlı, Ö. F., Birgül, K., Oksal, A. (2016). Ortaokul öğrencilerinin okul iklimine yönelik algılarını yordayan değişkenlerin incelenmesi. Electronic Turkish Studies, 11(9).
• Terzi, A.R, Uyangör, N. (2017). Eğitim fakültesi öğretmen adaylarının akademik motivasyonları ve algıladıkları okul iklimi ilişkisi. Journal of Current Researches on Social Sciences, 7(4), 13-24.
• Terzi, A.R. (2015). Üniversite öğrencilerine yönelik okul iklimi ölçeğinin geliştirilmesi. Eğitim ve Öğretim Araştırmaları Dergisi, 4(4), 111-117.
• Thapa, A., Cohen, J., Guffey, S., Higgins-D’Alessandro, A. (2013). A review of school climate research. Review of educational research, 83(3), 357-385.
• Türkmen, M., Abdurahimoğlu, Y., Varol, S., Gökdağ, M. (2016). İslami İlimler Fakültesi Öğrencilerinin Spora Yönelik Tutumlarının İncelenmesi (Bartin Üniversitesi Örneği). Uluslararası Güncel Eğitim Araştırmaları Dergisi, 2(1), 48-59.
• Varol, R., Varol, S., Türkmen, M. (2017). Bartın üniversitesinde öğrenim gören öğrencilerin spora yönelik tutumlarının belirlenmesi. Uluslararası Kültürel ve Sosyal Araştırmalar Dergisi (UKSAD), 3(2), 316-329.
• Wang, W., Vaillancourt, T., Brittain, H. L., McDougall, P., Krygsman, A., Smith, D., ... , Hymel, S. (2014). School climate, peer victimization, and academic achievement: Results from a multi-informant study. School psychology quarterly, 29(3), 360.
• Welsh, W. N. (2000). The effects of school climate on school disorder. The Annals of the American Academy of Political and Social Science, 567(1), 88-107.
• Yang, C., Bear, G. G., Chen, F. F., Zhang, W., Blank, J. C., Huang, X. (2013). Students' perceptions of school climate in the US and China. School Psychology Quarterly, 28(1), 7.
• Yavuz, C. (2019). The Relationships among Attitude towards Sports, Loneliness and Happiness in Adolescents. Universal Journal of Educational Research, 7(3), 790-796.
• Zullig, J.K., Huebner E. S. & Patton, J. M. (2011). Relationships among school climate domains and school satisfaction. Psychology in the Schools, 48(2), 133-145.
• Zullig, K. J., Koopman, T. M., Patton, J. M., Ubbes, V. A. (2010). School climate: Historical review, instrument development, and school assessment. Journal of psychoeducational assessment, 28(2), 139-152.