KAYAK SPORCULARININ ZİHİNSEL ENERJİLERİ İLE TUTKULARINA GÖRE CESARETLERİ

Yıl 2023, Cilt: 21 Sayı: 1, 148 - 163, 31.03.2023

Ahmet İslam , Mehmet Ertuğrul Öztürk

https://doi.org/10.33689/spormetre.1137033

Cited By: 4

Öz

Bu araştırmada kayak sporcularının spor cesaretleri ile kayak sporuna karşı olan tutkuları arasındaki ilişkide atletik zihinsel enerjilerinin aracılık etkisinin olup olmadığını belirlemek amacıyla özgün teorik bir model kurulmuş ve bu model de Sobel testi ile değerlendirilmiştir. Araştırmaya 2021-22 yılı bünyesinde yer alan Türkiye Kayak Federasyonu’nun (TKF) belirlediği farklı disiplinlerde yarışmalara hazırlanan kayak sporcularından, tesadüfi olarak belirlenen 226 aktif kayak sporcusu katılmıştır. Veri toplama aracı olarak, “Kişisel Bilgiler Formu”, “Sporda Tutku Ölçeği (STÖ)”, “Sporda Cesaret Ölçeği-31 (SCÖ-31)” ile “Atletik Zihinsel Enerji Ölçeği (AZEÖ)” kullanılmıştır. Araştırmada, kayak sporcularındaki tutkularının onların zihinsel enerjilerinde ne gibi etkiler meydana getirdiği, atletik zihinsel enerjilerinin onların cesaret düzeylerine yaptığı etki düzeyini, tutku düzeylerinin kayak sporcularının cesaret düzeylerine etkilerini ve son olarak da atletik zihinsel enerjilerinin onların kayak sporuna olan tutku ve cesaret düzeylerinde aracılık etkisinin olup olmadığı hipotezlerine çözüm aranmıştır. Araştırma sonucunda, kayak sporcuların tutkuları onların atletik zihinsel enerji düzeylerini pozitif yönlü, kayak sporcuların atletik zihinsel enerjileri sporcuların cesaret düzeylerini olumlu olarak, kayak sporcuların tutkuları onların cesaret düzeylerini pozitif yönlü ve son olarak da kayak sporcuların atletik zihinsel enerjileri, sporcuların tutku ve cesaret düzeylerinde tam aracılık etkisinin olduğu belirlenmiştir. Araştırma için önerilen teorik model doğrulanmıştır. Kayak sporcularının cesur hareketleri desteklenmeli, performanslarında optimal verim elde etmek amacıyla atletik zihinsel enerjileri ile sporda tutkuları ile ilişkili uygulamalar yapılarak farkındalıkları artırılması önerilebilir. Araştırma, farklı örneklem gruplarında sporda cesaret, sporda tutku ve atletik zihinsel enerji ile ilgili aracı değişken olarak daha fazla araştırma yapılmasıyla birlikte literatüre katkıda bulunacağı söylenebilir.

Anahtar Kelimeler

Atletik zihinsel enerji, kayak, sporda cesaret, sporda tutku

Destekleyen Kurum

Yok

Proje Numarası

Yok

SKIERS' MENTAL ENERGY AND COURAGE ACCORDING TO THEIR PASSION

Öz

This study investigated whether athletic mental energy played a mediating role between sports courage and passion for skiing. The study developed an original theoretical model and employed Sobel’s test to evaluate the model. The sample consisted of 226 professional skiers preparing for competitions in the categories specified by the Turkish Ski Federation (TSF) in 2021-2022. Participants were recruited using random sampling. Data were collected using a personal information form, the Sports Passion Scale (SPS), the Sports Courage Scale-31 (SCS-31), and the Athletic Mental Energy Scale (AMES). This study sought to address the hypotheses of how skiers' passion affects their mental energy, how their athletic mental energy affects their courage, how their passion affects their courage, and finally whether their athletic mental energy mediates between their passion for skiing and their courage. The results showed that participants’ passion affected their athletic mental energy positively. Their athletic mental energy affected their courage positively. Their passion affected their courage positively. Lastly, athletic mental energy played a fully mediating role between passion for skiing and courage. The results confirmed the theoretical model. Authorities should encourage skiers and help them engage in activities to raise their awareness of the importance of athletic mental energy and passion so that they can perform optimally. We can state that this study will contribute to the literature with further research on courage in sport, passion in sport and athletic mental energy as mediating variables in different sample groups.

Anahtar Kelimeler

Athletic mental energy, skiing, sports courage, sports passion

Proje Numarası

Yok

Kaynakça

• Aktaş, S. (2009). Elit Düzeydeki Alp Disiplini Kayakçılarında Dengenin Performans Üzerine Etkisi. Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Niğde Üniversitesi Sosyal Bilimleri Enstitüsü Beden Eğitimi ve Spor Anabilim Dalı, Niğde.
• Ataş, D. (1971). Demir Ataş’la Kayak, Ankara: Doğuş Matbaası, 56.
• Ateş, E. (2014). Sporcuların Tutkunluk Düzeylerinin Sportmenlik Yönelimlerine Etkisi, Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Ege Üniversitesi Sağlık Bilimleri Enstitüsü, Sporda Psiko-Sosyal Alanlar Anabilim Dalı, İzmir
• Avşar, Y., Balcı, A. T., Kocabaş, A., Konter, E. (2016, Mayıs). “Öğretmen Adaylarının Cesaret Düzeylerine Göre Eleştirel Düşünme Eğilimleri”. 15. Uluslararası Sınıf Eğitimi Sempozyumu, Muğla Sıtkı Koçman Üniversitesi, Muğla.
• Bayköse, N. (2017). Sporcuların Kendinle Konuşma Ve Tutkunluk Düzeylerinin Zihinsel Dayanıklılık Düzeylerini Belirlemedeki Rolü, Yayınlanmamış Doktora Tezi, Gazi Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Beden Eğitimi ve Spor Öğretmenliği Ana Bilim Dalı, Ankara
• Güvendi, B, Türksoy, A, Güçlü, M., Konter, E. (2018). Profesyonel güreşçilerin cesaret düzeyleri ve zihinsel dayanıklılıklarının incelenmesi. Internatıonal journal of sports exercıse & traınıng scıences, 4(2), 70-78.
• Güvendi, B., Güçlü, M., Türksoy Işım, A. (2020). Amerikan futbol (korumalı futbol) oyuncularının sporda cesaret düzeyleri ile zihinsel dayanıklılıklarının incelenmesi, Spor ve Performans Araştırmaları Dergisi, 11(2), 132-140.
• Castro-Sánchez, M., Zurita-Ortega, F., Chacón-Cuberos, R., López-Gutiérrez, C. J., Zafra-Santos, E. (2018). Emotional Intelligence, Motivational Climate and Levels of Anxiety in Athletes from Different Categories of Sports: Analysis through Structural Equations, International Journal of Environmental Research and Public Health 15(5), 894; https://doi.org/10.3390/ijerph15050894
• Chiou, S. S., Hsu, Y., Chiu, Y. H., Chou, C. C., Gill, D. L., Lu, F. J. (2020). Seeking positive strengths in buffering athletes’ life stress–burnout relationship: the moderating roles of athletic mental energy, Frontiers in Psychology, 10, 3007
• Cigrovski, V., Radman, I., Konter, E., Ocic, M., Ružic, L. (2018). Sport Courage, Worry and Fear in Relation to Success of Alpine Ski Learning, Sports, 6(3),96,1-13.
• Cook, D. B., Davis, J. M. (2006). Mental energy: defining the science, Nutrition reviews, 64(7), 1. Retrieved from https://search.proquest.com/docview/212328562?accountid=142289
• Cotterill, S. T., Fransen, K. (2016). Athlete leadership in sport teams: Current understanding and future directions. International Review of Sport and Exercise Psychology, 9(1), 116–133.
• Corlett, J. (2002). “Virtue lost: Courage in sport”. In A. Hollowchak (Ed.), Philosophy in sport (pp.454-465). Upper Saddle River, NJ: Prentice Hall.
• Curran, T., Appleton, P. R., Hill, A. P., Howard, K., Hall, H. K. (2013). The mediating role of psychological need satisfaction in relationships between types of passion for sport and athlete burnout. Journal of Sports Sciences, 31, 597-606.
• Dammann, K. W., Bell, M., Kanter, M., Berger, A. (2013). Effects of consumption of sucromalt, a slowly digestible carbohydrate, on mental and physical energy questionnaire responses, Nutritional Neuroscience, 16(2), 83-95.
• Demirci, E. (2018). Sporcularda Tutkunluk, Mükemmeliyetçilik Ve Tükenmişlik Arasındaki İlişkinin İncelenmesi, Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Mersin Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü Beden Eğitimi ve Spor Anabilim Dalı, Mersin
• Fehnel, S. E., Bann, C. M., Hogue, S. L., Kwong, W. J., Mahajan, S. S. (2004). The development and psychometric evaluation of the Motivation and Energy Inventory (MEI), Quality of Life Research, 13(7), 1321-1336.
• Finfgeld, D. L. (1999). Courage as a process of pushing beyond the struggle. Qualitative Health Research, 9(6), 803-814.
• Hayes, A. F. (2013). Introduction to mediation, moderation, and conditional process analysis: A regression-based approach. New York: The Guilford Press.
• Hidrus, A. B., Kuan, G., Konter, E., Kueh, Y. C. (2017). Relationship between courage and coping among football players in Kelantan. 14th ISSP World Congress of Sport Psychology, 10-14 June, Seville, Spain.
• Hudson S. (2003). Sport and Adventure Tourism, The Haworth Hospitality Press, New York, 90.
• İslam, A., Konter, E., İmamoğlu, O. (2021). “Futbolcuların Zihinsel Antrenmanlarına Göre Cesaret Düzeyleri, (Bölüm 23)”, Doğar, Y. ve Selçuk, M. H. (ed): Spor Bilimlerinde Araştırma ve Değerlendirmeler Cilt 2 (1. Basım), (ss. 179-206). Ankara: Gece Kitaplığı
• İslam, A. (2021). Profesyonel Futbolcuların Psikolojik Becerileri ve Zihinsel Dayanıklılıklarına Göre Cesaretleri. Yayınlanmamış Doktora Tezi, Ondokuz Mayıs Üniversitesi, Lisansüstü Eğitim Enstitüsü, Spor Yöneticiliği Ana Bilim Dalı, Samsun
• İslam, A. (2023). Three variables in the training of female soccer players: the relationship between psychological skills, mental energy and courage, E-Uluslararası Eğitim Araştırmaları Dergisi, 14(1), 373-390. DOI: https://doi.org/10.19160/e-ijer.1230389
• Karasar, N. (2005). Bilimsel Araştırma Yöntemi. Ankara: Nobel Yayın Dağıtım, 151-152.
• Karasar, N. (2008). Bilimsel araştırma yöntemi. Ankara: Nobel Yayın Dağıtım.
• Kelecek, S. (2013). Sporcuların tutkunluk düzeylerinin; optimal performans duygu durumu, güdüsel yönelim ve hedef yönelimini belirlemedeki rolü. Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Başkent Üniversitesi, Sağlık Bilimleri Enstitüsü, Egzersiz ve Sportif Performans Anabilim Dalı, Ankara.
• Kennedy, D. O., Haskell, C. F., Wesnes, K. A., Scholey, A. B. (2004). Improved cognitive performance in human volunteers following administration of guarana (Paullinia cupana) extract: comparison and interaction with Panax ginseng, Pharmacology Biochemistry and Behavior, 79(3), 401-411.
• Kennedy, D. O., Jackson, P. A., Haskell, C. F, Scholey, A. B. (2007). Modulation of cognitive performance following single doses of 120 mg Ginkgo biloba extract administered to healthy young volunteers. Human Psychopharmacology: Clinical and Experimental, 22(8), 559-566.
• Konter, E., Ng. J. (2012). Development of sport courage scale. Journal of human kinetics, 33,163-172.
• Konter, E. (2013). Towards multidimensional-interactional model of sport courage, Energy Education Science and Technology Part B: Social and Educational Studies, 5(2), 957-968.
• Konter, E. (2017). Psychological skills of football players in relation to level of courage, individual and performance variables. 14th ISSP World Congress of Sport Psychology, 10-14 June, Seville, Spain.
• Konter, E., Beckmann, J. (2019). “Courage in football, (part III)”, E. Konter, J. Beckmann, and Loughead (eds.). in: Football psychology: From theory to practice. (1nd Edition), (pp.38-49). London, England: Routledge.
• Konter, E., Kueh, Y. C., Kuan, G. (2020). Relationship between passion and courage among the experienced male soccer players". Malays J Med Sci., 27(4), 85-96. https://doi.org/10.21315/mjms2020.27.4.8
• Konter, E. (2021a). Sport courage in relation to depression-anxiety-stress, self-confidence, self-control and self-management, psychological vulnerability, and sport performance, 15th World Congress of the International Society of Sports Psychology-ISSP, September 30-October 4, Taipei, Taiwan.
• Konter, E. (2021b). Children sport courage in relation to anger and selected individual, sport, health, and success variables, 15th World Congress of the International Society of Sports Psychology-ISSP, September 30-October 4, Taipei, Taiwan
• Kuan, G., Morris, T., Terry, P. (2017). Effects of music on arousal during imagery in elite shooters: A pilot study. PLOS ONE, 12(4).
• Lazarus, R. S. (1966). Psychological stress and the coping process. New York, NY: McGraw-Hill.
• Lieberman, H. R. (2007). Cognitive methods for assessing mental energy. Nutritional Neuroscience, 10(5-6), 229-242.
• Loehr, J. E. (2005). “Leadership: full engagement for success,” in The Sport Psychology Handbook, ed Murphy S. Champaign, IL: Human Kinetics, 157-158.
• Lopez, S. J. (2007). Profiling courage: Introduction to the special issue on courage. The Journal of Positive Psychology, 2(2), 79-79.
• Lykken, D. T. (2005). Mental energy, Intelligence, 33(4), 331-335
• Lu, F. J., Gill, D. L., Yang, C., Lee, P. F., Chiu, Y. H., Hsu, Y. W., Kuan, G. (2018). Measuring athletic mental energy (AME): instrument development and validation, Frontiers In Psychology, 9, 2363. https://doi.org/10.3389/fpsyg.2018.02363
• Myers, C. S. (1923). The conception of nervous and mental energy (III). British Journal of Psychology, 14(2), 148.
• Mohajeri, M. H., Wittwer, J., Vargas, K., Hogan, E., Holmes, A., Rogers, P. J., Goralczyk, R., Gibson, E. L. (2015). Chronic treatment with a tryptophan-rich protein hydrolysate improves emotional processing, mental energy levels and reaction time in middle-aged women, British Journal of Nutrition, 113(2), 350- 365.
• Putman, D. (2004). Psychological courage. Lanham, MD: University Press of America.
• Posner, S. E., Eiler, T. W. (2013). The development of coaching guidelines for instilling passion in sport. Journal of Coaching Education, 6(1), 96- 104. https://doi.org/10.1123/jce.6.1.96
• Philippe, F. L., Vallerand, R. J., Lavıgne, G. L. (2009). Passion does make a difference in people’s lives: a look at well-being in passionate and non-passionate individuals. Applied Psychology: Health and Well-Being, 1(1), 3-22.
• Philippe, F. L., Vallerand, R. J., Houlfort, N., Lavigne, G. L., Donahue, E. G. (2010). Passion for an activity and quality of interpersonal relationships: The mediating role of emotions. Journal of personality and social psychology, 98(6), 917.
• Rate, C. R., Clarke, J. A., Lindsay, D. R., Sternberg, R. J. (2007). Implicit theories of courage. The Journal of Positive Psychology, 2(2), 80-98.
• R Core Team (2020). R: A language and environment for statistical computing. R Foundation for Statistical Computing, Vienna, Austria. URL https://www.R-project.org/.
• Stenseng, F., Rise, J., Kraft, P. (2011). The dark side of leisure: Obsessive passion and its covariates and outcomes. Leisure Studies, 30(1), 49-62.
• Sigmundsson, H., Clemente, F. M., Loftesnes, J. M. (2020a). Passion, grit and mindset in football players. New Ideas in Psychology, 59, 100797. https://doi.org/10.1016/j.newideapsych.2020.100797.
• Sigmundsson, H., Haga, M., Hermundsdottir, F. (2020b). The passion scale: Aspects of reliability and validity of a new 8-item scale assessing passion. New Ideas in Psychology, 56, 100745. https://doi.org/10.1016/j.newideapsych.2019.06.001.
• Sindik, J., Botica, A., Fiškuš, M. (2015). Preliminary psychometric validation of the Multidimensional inventory of sport excellence: attention scales and mental energy, Montenegrin Journal of Sports Science and Medicine, 4(2), 17- 28.
• Özdayı, N., Kilci, A. K., Temiz, C. N., Emiroğlu, D. (2021). Sporda Tutku Ölçeği (STÖ): Türkçeye Uyarlama, Geçerlik ve Güvenirlik Çalışması, OPUS-Uluslararası Toplum Araştırmaları Dergisi, 18 (41), 4983-5003, https://doi.org/ 10.26466/opus.933341.
• Sobel, M. E. (1982). Asymptotic confidence intervals for indirect effects in structural equation models. In S. Leinhardt (Ed.), Sociological methodology, 1982 (pp. 290-312). Washington, DC: American Sociological Association.
• Sobel, M. E. (1986). Some new results on indirect effects and their standard errors in covariance structure. Sociological Methodology, 16, 159-186. doi:10.2307/270922.
• Tavşancıl, E. (2014). Tutumların Ölçülmesi ve SPSS ile Veri Analizi, (5. Baskı), Ankara: Nobel Yayıncılık
• Tanyeri, Y. (2002). Kayak, Kayak Tekniği ve Öğrenimi, Erzurum, 15-21.
• Topuz, R. (2014). Beden Eğitimi Öğretmenlerinin Öğretme Tutkusunu Etkileyen Faktörlerin İncelenmesi, Yayınlanmamış Doktora Tezi, Gazi Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü Beden Eğitimi ve Spor Öğretmenliği Anabilim Dalı, Ankara
• Türkiye Kayak Federasyonu (TKF), (2022a). Tarihçe, Erişim: 27 Ocak 2022. https://www.tkf.org.tr/page.php?id=12
• Türkiye Kayak Federasyonu (TKF), (2022b). Tüm Duyurular, Erişim: 27 Ocak 2022, https://www.tkf.org.tr/all-announcements.php
• Türkiye Kayak Federasyonu (TKF), (1973c). Kayak Yıllığı, Ankara, 18.
• Urartu Ü. (1986). Kayak, Teknik Taktik Kondisyon, İstanbul: İnkılâp Kitapevi, 15.
• Ülker İ. (2006). Dağlarımız: Dağ Sporları ve Dağ Turizmi; Yüksek Dağlarımız ve Kayak Merkezleri. Ankara: Kültür ve Turizm Bakanlığı Yayınları
• Vallerand, R. J. (2008). On the psychology of passion: In search of what makes people's lives most worth living. Canadian Psychology/Psychologie Canadienne, 49(1), 1-13. https://doi.org/10.1037/0708- 5591.49.1.1.
• Vallerand, R. J. (2015). Series in positive psychology. The psychology of passion: A dualistic model. New York, US: Oxford University Press
• Vallerand, R. J., Mageau, G. A., Ratelle, C., Leonard, M., Blanchard, C., Koestner, R., Gagne, M., Marsolais, J. (2003). Les passions de l’ame: on obsessive and harmonious passion. Journal of Personality and Social Psychology, 85(4), 756-767. https://doi.org/10.1037/0022- 3514.85.4.756.
• Wang, Bin. (2015). bda: Density Estimation for Grouped Data. R Package Version 5.1.6. Comprehensive R Archive Network. https://CRAN.R-project.org/package=bda.
• Woodard, C. R. (2004). Hardiness and the concept of courage. Consulting Psychology Journal: Practice and Research, 56(3), 173-185. doi:10.1037/1065-9293.56.3.173.
• Yıldız, A. (2015). Egzersiz Katılımcılarında Kas Yoksunluğu Semptomları İle Temel Psikolojik İhtiyaçlar Tutkunluk ve Güdüsel Yönelim İlişkisi, Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Marmara Üniversitesi Sağlık Bilimleri Enstitüsü Beden Eğitimi ve Spor Anabilim Dalı, İstanbul
• Yıldız, A. B., Yarayan, Y. E., Yılmaz, B., ve Kuan, G. (2020). Adaptation of the athletic mental energy scale to the Turkish language and investigation of its psychometric properties. (Spormetre) The Journal of Physical Education and Sport Sciences, 18(3), 108-119. doi: 10.33689/spormetre.684587
• Yıldız, A. B. (2021). Futbolcularda Duygusal Zekânın Atletik Zihinsel Enerjiye Etkisinde Antrenör - Sporcu İlişkisinin Aracılık Rolü, Yayınlanmamış Doktora Tezi, Ankara Yıldırım Beyazıt Üniversitesi Sağlık Bilimleri Enstitüsü, Spor Bilimleri Programı, Ankara