THE EFFECT OF TECHNOLOGICAL ADDICTION AND PERCEIVED STRESS LEVELS OF FACULTY OF SPORT SCIENCES STUDENTS ON ACADEMIC ACHIEVEMENT

Yıl 2023, Cilt: 21 Sayı: 1, 80 - 92, 31.03.2023

Ayşe Önal Bijen Filiz

https://doi.org/10.33689/spormetre.1170069

Öz

Academic success is an important factor that directs the professional future of the individual, and there are many factors that affect academic success. The aim of this study is to examine the technological addictions and perceived stress levels of Faculty of Sport Sciences (SSF) students and to reveal the effects of these levels on their academic achievement. The study group of the study, in which the relational survey model, one of the quantitative research methods, was used, consisted of 354 volunteer students who were studying at the SSF in the 2021-2022 academic year and selected by the easy sampling method. In the research, academic general grade averages of the students Technological Addiction Scale and Perceived Stress Scale were used for academic achievement as data collection tools. In the analysis of the data, frequency and percentage for the findings related to the demographic characteristics of the students; pearson correlation coefficient technique to examine the relationship between sub-dimensions; multiple linear regression analysis was used to determine the predictive levels of technological addiction and perceived stress on academic achievement and the predictive level of perceived stress of technological addictions. In the study, it was found that as the technology addiction and perceived stress levels of the students decreased, their academic success increased; technology addiction and perceived stress predict academic achievement; it has been determined that as perceived stress increases, technology addiction also increases and technology addiction predicts perceived stress. As a result, it has been determined that technological addiction an d perceived stress reduce the academic achievement of university students. In this context, it is thought that university students' conscious use of technology, knowing the ways of coping with stress and keeping stress at an optimal level will increase their academic success.

Anahtar Kelimeler

Academic achievement, social exclusion, perception of stress, university student, deprivation

SPOR BİLİMLERİ FAKÜLTESİ ÖĞRENCİLERİNİN TEKNOLOJİK BAĞIMLILIK VE ALGILANAN STRES DÜZEYLERİNİN AKADEMİK BAŞARILARINA ETKİSİ

Öz

Akademik başarı, bireyin özellikle mesleki geleceğine yön veren önemli bir etkendir ve akademik başarıyı etkileyen birçok unsur bulunmaktadır. Bu çalışmanın amacı, Spor Bilimleri Fakültesi (SBF) öğrencilerinin teknolojik bağımlılıkları ile algılanan stres düzeylerinin incelenmesi ve bu düzeylerin akademik başarılarına etkisinin ortaya konmasıdır. Nicel araştırma yöntemlerinden, ilişkisel tarama modelinin kullanıldığı araştırmanın çalışma grubunu, SBF’de 2021-2022 akademik yılda öğrenim gören, kolay örnekleme yöntemi ile seçilen 354 gönüllü öğrenci oluşturmuştur. Araştırmada veri toplama aracı olarak akademik başarı için öğrencilerin genel akademik not ortalamaları, Teknolojik Bağımlılık Ölçeği ve Algılanan Stres Ölçeği kullanılmıştır. Verilerin analizinde, öğrencilerin demografik özelliklerine ilişkin bulgular için frekans ve yüzde; alt boyutlar arasındaki ilişkiyi incelemek amacıyla pearson korelasyon katsayısı testi; teknolojik bağımlılık ve algılanan streslerinin akademik başarılarını yordama düzeylerini ve teknolojik bağımlılıklarının algılanan streslerini yordama düzeylerini belirlemek için çoklu doğrusal regresyon analizi kullanılmıştır. Araştırmada, öğrencilerin teknoloji bağımlılığı ve algılanan stres düzeyleri düştükçe akademik başarılarının arttığı; teknoloji bağımlılığı ve algılanan stresin akademik başarıyı yordadığı; algılanan stres arttıkça teknoloji bağımlılığının da arttığı ve teknoloji bağımlılığının algılanan stresi yordadığı bulunmuştur. Sonuç olarak teknolojik bağımlılığın ve algılanan stresin üniversite öğrencilerinin akademik başarılarını düşürdüğü tespit edilmiştir. Bu bağlamda üniversite öğrencilerinin teknolojiyi bilinçli kullanmaları, stresle baş etme yollarını bilmeleri ve stresi optimal düzeyde tutmalarının akademik başarılarını arttıracağı düşünülmektedir.

Anahtar Kelimeler

Akademik başarı, sosyal dışlanmışlık, stres algısı, üniversite öğrencisi, yoksunluk

Kaynakça

• Akın, A., İskender, M. (2011). Internet addiction and depression, anxiety and stress. International Online Journal of Educational Sciences, 3(1), 138-148.
• Alpertonga, H., Ünsar, A. S., Koldere Akın, Y. (2016). Beden eğitimi ve spor yüksekokulu öğrencilerinin kaygı ve stres düzeylerinin belirlenmesine yönelik bir alan araştırması. Selçuk Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Sosyal Ekonomik Araştırmalar Dergisi, 16(32), 71-83.
• Alyanak, B. (2016). İnternet bağımlılığı. Klinik Tıp Pediatri Dergisi, 8(5), 20-24.
• American Psychological Association (2019). Digital guidelines: Promoting healthy technology use for children. https://www.apa.org/topics/social-media-internet/technology-use-children adresinden alındı. (Erişim Tarihi: 16.06.2022).
• Anlayışlı, C., Bulut-Serin, N. (2019). Lise öğrencilerinde internet bağımlılığı ve depresyonun cinsiyet, akademik başarı ve internete giriş süreleri açısından incelenmesi. Folklor/edebiyat, 25(97-1), 753-767. doi: 10.22559/folklor.977
• Avşaroğlu, S. (2007). Üniversite öğrencilerinin karar vermede öz saygı, karar verme ve stresle başa çıkma stillerinin benlik saygısı ve bazı değişkenler açısından incelenmesi. Yayımlanmamış Doktora tezi, Selçuk Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Eğitim Bilimleri Anabilim Dalı, Konya.
• Aydın, B., İmamoğlu, S. (2001). Stresle başaçıkma becerisi geliştirmeye yönelik grup çalışması. M.Ü. Atatürk Eğitim Fakültesi Eğitim Bilimleri Dergisi, 14, 41-52.
• Baltaş, A., Baltaş, Z. (2000). Stres ve başa çıkma yolları. (20. bs.), İstanbul: Remzi.
• Błachnio, A., Przepiorka, A. (2019). Be aware! If you start using Facebook problematically you will feel lonely: Phubbing, loneliness, self-esteem, and Facebook intrusion. A cross-sectional study. Soc Sci Comput Rev, 37, 270-278.
• Bilge, Y., Baydili, K. N., Göktaş, S.Ş. (2020). Sosyal medya bağımlılığını yordamada anksiyete, stres ve günlük sosyal medya kullanımı: Meslek yüksekokulu örneği. Bağımlılık Dergisi, 21(3), 223-235.
• Bülbül, H., Tunç, T., Aydil, F. (2018). Üniversite öğrencilerinde oyun bağımlılığı: kişisel özellikler ve başarı ile ilişkisi. Ömer Halisdemir Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 11(3), 97-111.
• Büyükşahin-Çevik, G. (2022). Covid-19 Sürecinde Teknoloji Kullanımının Psikolojik Etkileri. IICTSS 2022: İzmir International Conference on Technology and Social Sciences, İzmir, Türkiye.
• Choliz, M. (2021). Mobile-phone addiction in adolescence: the test of mobile phone dependence (TMD). Prog Health Sci, 2(1), 33-44.
• Cohen, S., Kamarck, T., Mermelstein, R. (1983) A global measure of perceived stress. Journal of Health and Social Behavior, 24, 385-396.
• Cotton, D.H.G. (1990). Stress management: an ıntegrated approach to therapy. New York: Brunner/ Mazel, Inc.
• Çalışkan, S., Aydoğan, S., Işıklı, B., Metintaş, S., Yenilmez, F., Yenilmez, Ç. (2018). Üniversite öğrencilerinde algılanan stres düzeyi ve ilişkili olabilecek faktörlerin değerlendirilmesi. Türk Dünyası Uygulama ve Araştırma Merkezi Halk Sağlığı Dergisi, 3(2), 40-49.
• DePasquale, C., Chiappedi, M., Sciacce, F., Martinelli, V., Hichy, Z. (2021). Online videogames use and anxiety in children during the COVID-19 pandemic. Children, 8(205), 1-8.
• Dikmen, M. (2021). COVID-19 Pandemisinde üniversite öğrencilerinin depresyon düzeyleri ile sosyal medya bağımlılıkları arasındaki ilişki: Bir yapısal eşitlik modeli. Bağımlılık Dergisi, 22(1), 20-30.
• Düğenci, A. (2018). Beden eğitimi ve spor öğrencilerinin stresle başa çıkma yöntemlerinin ve yaşam tatmini düzeylerinin incelenmesi. Yayımlanmamış Yüksek Lisans tezi, Balıkesir Üniversitesi, Sağlık Bilimleri Enstitüsü, Beden Eğitimi ve Spor Anabilim Dalı, Balıkesir.
• Ektiricioğlu, C., Arslantaş, H., Yüksel, R. (2020). Ergenlerde çağın hastalığı: Teknoloji bağımlılığı. Arşiv Kaynak Tarama Dergisi, 29(1), 51-64. doi:10.17827/aktd.498947
• Esen, E., Siyez, D. M. (2011). Ergenlerde internet bağımlılığını yordayan psiko-sosyal değişkenlerin incelenmesi. Türk Psikolojik Danışma ve Rehberlik Dergisi, 4(36), 127-138.
• Eskin, M., Harlak, H., Demirkıran, F., Dereboy, Ç. (2013). Algılanan stres ölçeğinin Türkçeye uyarlanması: Güvenirlik ve geçerlik analizi. New Symposium Journal, 51(3), 132-140.
• Filiz, B., Kaya, D.G. (2021). Spor bilimleri fakültesi öğrencilerinin uyku kalitesi ve internet bağımlılıklarının akademik başarılarına etkisi. Spormetre Spor Bilimleri Dergisi, 19(2), 51-60. doi: 10.33689/spormetre.730516
• Güçlü, G. (2015). Yaşam boyu öğrenme argümanı olarak teknoloji bağımlılığı ve yaşam yansımaları. Yayımlanmamış Yüksek Lisans tezi, Cumhuriyet Üniversitesi, Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Eğitim Bilimleri Anabilim Dalı, Sivas.
• Gao, W., Liu, Z., Li, J. (2017). How does social presence influence SNS addiction? A belongingness theory perspective. Computers in Human Behavior, 77, 347-355.
• Güler, Y.E. (2021). E-sporcularda dijital bağımlılık ve saldırganlık eğilimi. Sportif Bakış: Spor ve Eğitim Bilimleri Dergisi, 8(8-1), 112-131.
• Gümüştekin G. E., Öztemiz, A. B. (2005). Örgütlerde stresin verimlilik ve performansla etkileşimi. Çukurova Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 14(1), 271- 288.
• Gündoğdu, Y. (2021). Üniversite öğrencilerinin algılanan kariyer engelleri, kariyer stresi ve kariyer farkındalığı ile akademik başarıları arasındaki ilişkiler. Yayımlanmamış Yüksek Lisans tezi, Ufuk Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Rehberlik ve Psikolojik Danışmanlık Anabilim Dalı, Ankara.
• Gündüzalp, C., Yıldız, E. P. (2020). Spor yapan bireylerin teknoloji bağımlılık düzeylerinin demografik özelliklerine göre incelenmesi. Ekev Akademi Dergisi, 24(82), 23-43. doi: 10.17753/Ekev1471.
• Jasso-Medrano, J. L., Lopez-Rosales, F. (2018). Measuring the relationship between social media use and Addictive behavior and depression and suicide ideation among university students. Comput Hum Behav 87,183-191.
• Karaman, G. (2020). Üniversite öğrencilerinin akademik başarısı ile stres ve kaygının ilişkisi. Yayımlanmamış Yüksek Lisans tezi, İstanbul Gelişim Üniversitesi, Lisansüstü Eğitim Enstitüsü, Psikoloji Anabilim Dalı, İstanbul.
• Karasar, N. (2018). Bilimsel araştırma yöntemi: Kavramlar ilkeler ve teknikler. Ankara: Nobel.
• Kavaklı, M., Yalçın, S. B. (2019). İnternet bağımlılığı ve algılanan stres ilişkisinin algılanan sosyal destek açısından incelenmesi. Bağımlılık Dergisi – Journal of Dependence. 20(4), 175-184.
• Kaymak, E. H., Birgin, F. N., Tekeli, G., Gökçe, K. Ü. T., Akgün, H., Bakla, H., Önce, l. H. S., Büyükuysal, M. Ç. (2021). Zonguldak Bülent Ecevit Üniversitesi Tıp Fakültesi öğrencilerinde çevrimiçi oyun bağımlılığının stres, anksiyete, depresyon ve başarı üzerine etkisi. Batı Karadeniz Tıp Dergisi 5(1), 33-43.
• Korkmaz Y. (2014). Lise öğrencilerinin depresyon, anksiyete, stres ve internet bağımlılığı ilişkisinin bazı değişkenlere göre yordanması. Yayımlanmamış Yüksek Lisans tezi, Hasan Kalyoncu Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Psikoloji Anabilim Dalı, Gaziantep.
• Kozan, H. İ. Ö., Kavaklı, M., Ak, M., Kesici, Ş. (2019). Akıllı telefon bağımlılığı, genel aidiyet ve mutluluk arasındaki ilişkilerin yapısal eşitlik modellemesi ile incelenmesi. Klinik Psikiyatri Dergisi, 22(4), 436-444. doi: 10.5505/kpd.2019.87587
• Köse, G., Ayhan, H., Taştan, S., İyigün, E., Özçakır, A. N. (2021). Hemşirelik öğrencilerinde eğitim stresi algısı ile internet bağımlılığı arasındaki ilişki. Hacettepe Üniversitesi Hemşirelik Fakültesi Dergisi, 8(1), 58-64. doi: 10.31125/hunhemsire.907830
• Lazarus, R.S. (1990). Theory-based stress measurement. Psychological Inquiry, 1(1), 3-13.
• Lazarus, R.S. (1993). Coping theory and research: Past, present, and future. Psychosomatic Medicine, 55, 234-247.
• Leung, L. (2007). Stressful life events, motives for internet use, and social support among digital kids. Cyberpsychol Behav, 10(2), 204-214.
• Majeed, M., Irshad, M., Fatima, T., Khan, J., Hassan, M. M. (2020). Relationship between problematic social media usage and employee depression: a moderated mediation model of mindfulness and fear of Covıd-19. Front. Psychol., 11, 557987. doi:10.3389/fpsyg.2020.557987
• Malhota, N. K. (2004). Marketing research an applied orientation. (4. Ed.). New Jersey: Pearson Prentice Hall.
• Mestre-Bach, G., Blycker, G. R., Potenza, M. N. (2020). Pornography use in the setting of the COVID-19 pandemic. Journal of Behavioral Addictions, 9(2), 181-183.
• Mythily, S., Qiu, S., Winslow, M. (2008). Prevalence and correlates of excessive ınternet use among youth in Singapore. The Annals, Academy of Medicine, 37(1), 9-14.
• Oskenbay, F., Kalymbetova, E., Tolegenova, A., Kabakova, M., Bakiyeva, S., Nugmanov, S. (2015). Addictive behavior among adolescents. Procedia Social and Behavioral Sciences, 171, 406-411. https://doi.org/10.1016/ j.sbspro.2015.01.140.
• Park, J., Park, M., Shin, J., Li, B., Rolfe, D., Yoo, J., Dittmore, S. (2016). Effect ofsports participation on Internet addiction mediatedby self-control: A case of Korean adolescents. Kasetsart Journal of Social Sciences, 37(3), 164-169. doi: 10.1016/j.kjss.2016.08.003.
• Pennington, C. G. (2017). Moral development and sportsmanship in physical education and sport. JOPERD, 88(9). 36-42. doi: 10.1080/07303084.2017.1367745
• Ross, R. R., Altmaier, E. M. (1994). Intervention in occupational stress: A handbook of counselling for stress at work. New Jersey: Sage, Thousand Oaks.
• Sancaktar, M. (2020). Ergenlerde algılanan sosyal destek ve stres düzeyinin internet bağımlılığı ile ilişkisi. Yayımlanmamış Yüksek Lisans tezi, İbn Haldun Üniversitesi, Lisansüstü Eğitim Enstitüsü, Psikoloji Anabilim Dalı, İstanbul.
• Sanghvi, H., Rai, U. (2015). Internet addiction and its relationship with emotional intelligence and perceived stress experienced by young adults. The International Journal of Indian Psychology, 3, 64-76.
• Sdorow, L. M. (1998). Psychology. (4. ed.). Mc Graw Hill: Boston.
• Sulubey, O. (2022). E-sporda ve sporda dijital oyun bağımlılığı, depresyon, anksiyete ve stresin ilişkisel olarak incelenmesi. Yayımlanmamış Yüksek Lisans tezi, Pamukkale Üniversitesi, Sağlık Bilimleri Enstitüsü, Sporsa Psikososyal Alanlar Anabilim Dalı, Denizli.
• Tabachnick, B., Fidell, L. (2013). Using multivariate statistics (6th International edition cover edn). New Jersey: Sage, Thousand Oaks.
• Tarhan, N. (2002). Stresi mutluluğa dönüştürmek. İstanbul: Timaş.
• Toto, G. A., Strazzeri, İ. (2019). Ort and physical education as prevention against technological addictions. Journal of Human Sport and Exercise, 14(1), 140-146. doi: 10.14198/jhse.2019.141.11
• Uzbay, T. İ. (2010). Madde bağımlılığının tarihçesi, tanımı, genel bilgiler ve bağımlılık yapan maddeler. Gülhane Askeri Tıp Akademisi. Psikofarmakoloji Araştırma Ünitesi Meslek İçi Sürekli Eğitim Dergisi, 1, 5-15.
• Wilkinson, G. (2005). Stres. İstanbul: Morpa.
• Yeşilay Yayınları (2018). Teknoloji bağımlılığı nedir? https://www.yesilay.org.tr/tr/bagimlilik/teknoloji-bagimliligi adresinden alındı. (Erişim Tarihi: 03.06.2022).
• Yan, W., Li, Y., Sui, N. (2013). The relationship between recent stressful life events, personality traits, perceived family functioning and internet addiction among college students. Stress Health, 30(1), 3-11.
• Younes, F., Halawi, G., Jabbour, H., Osta, N. E., Karam, L., Hajj , A., Khabbaz, L. R. (2016). Internet addiction and relationships with insomnia, anxiety, depression, stress and self-esteem in university students: a cross-sectional designed study. PloS One, 11(9), 1-13.