Türkiye’de Covid-19 Salgın Döneminde Koronavirüs Hasta Deneyimleri

Yıl 2021, Cilt: 2 Sayı: 2, 102 - 134, 31.12.2021

Şebnem Ulu Hüsnünur Aslantürk

Öz

Bu çalışmada Covid-19 salgın döneminde koronavirüs enfeksiyonu geçiren hastaların enfeksiyon öncesi, sırası ve sonrası dönemdeki deneyimlerinin değerlendirilmesi amaçlanmıştır. Nitel araştırma desenlerinden fenomenolojik yaklaşımda tasarlanan çalışmada koronavirüs enfeksiyonu geçirmiş 10 katılımcı ile yarı yapılandırılmış görüşme formu kullanılarak telefon ve internet üzerinden görüşmeler yapılarak veriler toplanmıştır. Toplanan veriler yapılan içerik analizi sonucunda katılımcıların koronavirüs enfeksiyonu geçirmeden önceki deneyimleri, koronavirüs enfeksiyonu geçirdiği sıradaki deneyimleri ve koronavirüs enfeksiyonu atlattıktan sonraki deneyimleri olmak üzere üç kategori altında ele alınmıştır. Çalışmada koronavirüs enfeksiyonu geçirmeden önce alınan önlemler konusunda katılımcıların tümünün maske kullanımı, temizlik ve dezenfeksiyon kurallarına uyum sağladığı ve enfeksiyon öncesi bu dönemde zorunlu evde kalma sürecinde evin fiziki durumunun önemli bulunduğu öğrenilmiştir. Katılımcıların yarıdan fazlasının koronavirüs testi yaptırma nedeni hem temaslı hem de hastalık belirtisi olması olarak ifade edilmiştir. Katılımcıların çoğunun hastalığı öğrendikten sonra endişe başta olmak üzere farklı hisleri bir arada yaşadıkları, karantina sürecinde ev içinde izole olmaya dikkat ettikleri, yakın zamanda temas ettikleri kişilere haber verme gereği duydukları, karantinanın kişilerde yoğun bir bunalmışlık hissine sebep olduğu bunun önüne geçilebilmesi için günlük aktiviteleri yapmaya devam ettikleri öğrenilmiştir. Hastalığın atlatılmasından sonra katılımcıların yarısı salgına yönelik tutum ve davranışlarında değişim olduğunu ifade ederken katılımcıların hayata karşı bakışında büyük oranda değişiklik olmadığı öğrenilmiştir.

Anahtar Kelimeler

Koranavirüs, Covid-19 salgını, hasta deneyimleri

Coronavirus Patient Experiences During the Covid-19 Pandemic in Turkey

Öz

In this study, it was aimed to evaluate the experiences of patients who had coronavirus infection during the Covid-19 pandemic period, before, during and after the infection. In the study, which was designed with a phenomenological approach, one of the qualitative research designs, data were collected by making interviews with 10 participants who had coronavirus infection, using a semi-structured interview form, over the phone and the internet. As a result of the content analysis, the collected data were discussed under three categories: the experiences of the participants before they contracted the coronavirus infection, their experiences during the coronavirus infection, and their experiences after recovering from the coronavirus infection. In the study, it was learned that all of the participants complied with the rules of mask use, cleaning and disinfection regarding the precautions taken before contracting the coronavirus infection, and that the physical condition of the house was important during the compulsory stay at home in this period before the infection. The reason for more than half of the participants to have a coronavirus test was stated as being both contact and disease symptoms. After learning about the disease, most of the participants experienced different feelings, especially anxiety, they were careful to be isolated at home during the quarantine process, they needed to inform the people they had recently come into contact with, and they continued to do their daily activities to prevent this. they have been learned. While half of the participants stated that there was a change in their attitudes and behaviors towards the pandemic after the disease was over, it was learned that there was no significant change in the participants' view of life.

Anahtar Kelimeler

Coronavirus, Covid-19 pandemic, patient experiences

Kaynakça

• Abukan, B., Yıldırım, F., & Öztürk, H. (2020). Covid-19 Salgınında Çocuk Olmak:Gelişim Dönemlerine Göre Sosyal Hizmet Gereksinimleri ve Öneriler. Turkish Studies, 15(6), 1-14.
• Adikari, A., Nawaratne, R., Silva, D. D., Ranasinghe, S., Alahakoon, O., & Alahakoon, D. (2021). Emotions of COVID-19: Content Analysis of Self-Reported Information Using Artificial Intelligence. J Med Internet Res, 23(4).
• Akyavuz, E. K., & Çakın, M. (2020). Covid-19 Salgınının Eğitime Etkisi Konusunda Okul Yöneticilerinin Görüşleri. Turkish Studies, 15(4), 723-737.
• Alıcılar, H. E., & Çöl, M. (2020). COVID-19’dan Korunmada Etkili Yaklaşımlar. O. Memikoğlu, & V. Genç içinde, COVİD-19 (s. 79-83). Ankara: Ankara Üniversitesi Tıp Fakültesi.
• Altın, Z. (2020). Covid-19 Pandemisinde Yaşlılar. Tepecik Eğitim ve Araştırma Hastanesi Dergisi, 30(Ek Sayı), 49-57.
• Artan, T., Atak, I., Karaman, M., & Cebeci, F. (2020). Koronavirüs (COVID-19) Salgınında Sosyodemografik Özellikler, Psikolojik Sağlamlık ve. Turkish Studies, 15(6), 79-94.
• Aslan, R. (2020). Kovid-19 Fizyolojiyi ve Psikolojiyi Nasıl Etkiliyor? Ayrıntı Dergisi, 8(88), 47-53.
• Aşkın, R., Bozkurt, Y., & Zeybek, Z. (2020). COVİD-19 Pandemisi: Psikolojik Etkileri ve Terapötik Müdahaleler. İstanbul Ticaret Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi Covid-19 Sosyal Bilimler Özel Sayısı, 19(37), 304-318.
• Aydınlı, E. (2020). Salgınlar ve Uluslararası Sistemin Dayanıklılığı. U. Ulutaş içinde, Covid-19 Sonrası Küresel Sistem: Eski Sorunlar, Yeni Trendler (s. 39). Ankara: Matsa Basımevi.
• Aykut, S., & Aykut, S. S. (2020). KOVID-19 Pandemisi ve Travma Sonrası Stres Bozukluğu Temelinde Sosyal Hizmetin Önemi. Toplumsal Politika Dergisi, 1(1), 56-66.
• Bal, E. Y., & Çelik, H. (2020). COVID-19 Salgını ile Mücadelede Hemşirenin Rolü. Türkiye Klinikleri Hemşirelik Bilimleri Dergisi, 12(2), 300-303.
• Balcı, Y., & Çetin, G. (2020). COVID-19 Pandemisinin Türkiye Ekonomisinde İstihdam ve Çalışma Hayatı Üzerindeki Etkileri: Sorunlar ve Çözüm Önerileri. Aralık 25, 2020 tarihinde Açık Erişim Ticaret : http://acikerisim.ticaret.edu.tr/xmlui/bitstream/handle/11467/3448/Cov%c4%b1d-19%20pandemisinin%20T%c3%bcrkiye%20ekonomisinde%20istihdam.pdf?sequence=1&isAllowed=y adresinden alındı
• Bartoszek, A., Walkowiak, D., Bartoszek, A., & Kardas, G. (2020). MentalWell-Being (Depression, Loneliness,Insomnia, Daily Life Fatigue) during COVID-19 Related Home-Confinement—A Study from Poland. International Journal of Environmental Research and Public Health, 17(20), 1-12.
• Bozkurt, A. (2020). Koronavirüs (Covid-19) Pandemi Süreci ve Pandemi Sonrası Dünyada Eğitime Yönelik Değerlendirmeler: Yeni Normal ve Yeni Eğitim Paradigması. Açıköğretim Uygulamaları ve Araştırmaları Dergisi, 6(3), 112-142.
• Calina, D., Hartung, T., Docea, A. O., Spandidos, D. A., Egorov, A. M., Shtilman, M. I., et al. (2020). COVID-19 Vaccines: Ethical Framework Concerning Human. DARU Journal of Pharmaceutical Sciences, 807-812.
• Cantekin, Ö. F., & Arpacı, F. (2020). Covid-19 (Koronavirüs) Pandemisi ve Sosyal Hizmet. Uluslararası Sosyal Araştırmalar Dergisi, 13(73), 1138-1145.
• Chena, D., Song, F., Tanga, L., Zhanga, H., Shaoc, J., Qiua, R., et al. (2020, Ekim). Quarantine Experience of Close Contacts of COVID-19 Patients in China: A Qualitative Descriptive Study. General Hospital Psychiatry, 66, 81-88.
• Çaykuş, E. T., & Çaykuş, T. M. (2020). COVID-19 Pandemi Sürecinde Çocukların Psikolojik Dayanıklılığını Güçlendirme Yolları: Ailelere, Öğretmenlere ve Ruh Sağlığı Uzmanlarına Öneriler. Avrasya Sosyal ve Ekonomi Araştırmaları Dergisi , COVID-19 ÖZEL SAYISI 2, 7(5), 95-113.
• Çöl, M., & Güneş, G. (2020). Covid-19 Salgınına Genel Bakış. O. Memikoğlu, & V. Genç içinde, Covid-19 (s. 1-8). Ankara: Ankara Üniversitesi Tıp Fakültesi.
• Demirbaş, N. K., & Koçak, S. S. (2020). 2-6 Yaş Arasında Çocuğu Olan Ebeveynlerin Bakış Açısıyla Covid-19 Salgın Sürecinin Değerlendirilmesi. Avrasya Sosyal ve Ekonomi Araştırmaları Dergisi (ASEAD), 7(6), 328-349.
• Dikmen, A. U., Kına, H. M., Özkan, S., & İlhan, M. N. (2020). COVID-19 Epidemiyolojisi: Pandemiden Ne Öğrendik. Journal of Biotechnology and Strategic Health Research, 4(Özel Sayı), 29-36.
• Doğan, M. M., & Düzel, B. (2020). Covid-19 Özelinde Korku-Kaygı Düzeyleri. Turkish Studies, 15(4), 739-752.
• Duran, M. S., & Acar, M. (2020). Bir Virüsün Dünyaya Ettikleri:COVİD-19 Pandemisinin Makroekonomik Etkileri. International Journal of Social and Economic Sciences, 10(1), 54-67.
• Durosini, I., Tribert, S., Savioni, L., & Pravettoni, G. (2021). In the eye of a quiet storm: A critical incident study on the quarantine experience during the coronavirus pandemic. Plos One, 2(16), 1-17.
• Durosini, I., Tribert, S., Savioni, L., & Pravettoni, G. (2021). n the eye of a quiet storm: A critical incident study on the quarantine experience during the coronavirus pandemic. Plos One, 2(16), 1-17.
• Escudero-Castillo, İ., Mato-Díaz, J., & Rodriguez-Alvarez, A. (2021). Furloughs, Teleworking and Other Work Situations during the COVID-19 Lockdown: Impact on Mental Well-Being. Int J Environ Res Public Health, 6(18).
• Gencer, N. (2020). KOVİD-19 Sürecinde Yaşlı Olmak: 65 Yaş ve Üstü Vatandaşlar İçin Uygulanan Sokağa Çıkma Yasağı Üzerine Değerlendirmeler ve Manevi Sosyal Hizmet. Türkiye Sosyal Hizmet Araştırmaları Dergisi, 4(1), 35-42.
• Göksu, Ö., & Kumcağız, H. (2020). Covid-19 Salgınında Bireylerde Algılanan Stres Düzeyi ve Kaygı Düzeyleri. Turkish Studies, 15(4), 463-479.
• Greasley, K., & Ashworth, P. (2007). The Phenomenology of ‘Approach To Studying’: The University Student’s Studies Within The Lifeworld. British Educational Research Journal(33), 819–843.
• Hanghøj, S., Pappot, N., Hjerming, M., Taarnhøj, G. A., Boisen, K. A., & Pappot, H. (2021). Experiences of Social Isolation During the COVID-19 Lockdown Among Adolescents and Young Adult Cancer Patients and Survivors. Journal of Adolescent and Young Adult Oncology, 10(2).
• İçişleri Bakanlığı. (2020). 65 Yaş ve Üstü ile Kronik Rahatsızlığı Olanlara Sokağa Çıkma Yasağı Genelgesi. Aralık 20, 2020 tarihinde İçişleri Bakanlığı Web Sitesi: https://www.icisleri.gov.tr/65-yas-ve-ustu-ile-kronik-rahatsizligi-olanlara-sokaga-cikma-yasagi-genelgesi. adresinden alındı
• İnce, F., & Evcil, F. Y. (2020). Covid-19’un Türkiye’deki İlk Üç Haftası. Süleyman Demirel Üniversitesi Sağlık Bilimleri Enstitüsü Dergisi, 11(2), 236-241.
• Jenkins, M., Hoek, J., Jenkin, G., Gendall, P., Stanley, J., Beaglehole, B., et al. (2021). Silver linings of the COVID-19 lockdown in New Zealand. Plos One, 4(16).
• Kara, E. (2020). KOVİD-19 Pandemisindeki Dezavantajlı Gruplar ve Sosyal Hizmet İşgücünün İşlevi. Türkiye Sosyal Hizmet Araştırmaları Dergisi, 4(1), 28-34.
• Karakaş, M. (2020). Covid-19 Salgınının Çok Boyutlu Sosyolojisi ve Yeni Normal Meselesi. İstanbul Üniversitesi Sosyoloji Dergisi, 40(1), 541–573.
• Kaur, S. P., & Gupta, V. (2020). COVID-19 Vaccine: A Comprehensive Status Report. Virus Research, 288, 1-12.
• Kımter, N. (2020). Covid-19 Günlerinde Bireylerin Psikolojik Sağlamlık Düzeylerinin Bazı Değişkenler Açısından İncelenmesi. IBAD Sosyal Bilimler Dergisi(Özel Sayı), 574-605.
• Kluge, H., & Koca, F. (2020). Turkey's Response To Covid-19: First Impressions . Ankara: WHO.
• Koca, D. (2020). Türkiye’de İşgücü Piyasasının Boyutları ve Covid-19 Döneminin İşgücü Piyasasına Etkileri. Sosyal Çalışma Dergisi, 69-83.
• Kocabaş, A. (2020). Eşitsizlik ve COVID-19. Türk Tabipler Birliği, 394-414.
• Kollamparambil, U., & Oyenubi, A. (2021). Behavioural response to the Covid-19 pandemic in South Africa. Plos One, 4(16).
• Kul, A., Demir, R., & Katmer, A. N. (2020). Covid-19 Salgını Döneminde Psikolojik Sağlamlığın Yordayıcısı Olarak Yaşam Anlamı ve Kaygı. Turkish Studies, 15(6), 695-719.
• Le, T. T., Andreadakis, Z., Kumar, A., Román, R. G., Tollefsen, S., Saville, M., et al. (2020). The COVID-19 Vaccine Development Landscape. Nature Reviews Drug Discovery, 19, 305-306.
• Lohiniva, A.-L., Dub, T., Hagberg, L., & Nohynek, H. (2021). Learning about COVID-19-related stigma, quarantine and isolation experiences in Finland. PLOS ONE, 4(16).
• López-Castro, T., Brandt, L., Anthonipillai, N. J., Espinosa, A., & Melara, R. (2021). Experiences, impacts and mental health functioning during a COVID-19 outbreak and lockdown: Data from a diverse New York City sample of college students. Plos One, 4(16).
• Morgul, E., Bener, A., Atak, M., Akyel, S., Aktaş, S., Bhugra, D., et al. (2020). COVID-19 Pandemic and Psychological Fatigue in Turkey. International Journal of Social Psychiatry, 1-8.
• Ndejjo, R., Naggayi, G., Tibiita, R., Mugahi, R., & Kibira, S. P. (2021). Experiences of persons in COVID-19 institutional quarantine in Uganda: a qualitative study. BMC Public Health, 21(482), 1-11.
• Neuman, W. (2014). Toplumsal Araştırma Yöntemleri Nitel ve Nicel Yaklaşımlar 1. (S. Özge, Çev.) Ankara: Yayınodası.
• Okyay, P. (2020). Covid-19 Aşı Çalışmaları. Türk Tabipler Birliği.
• Özatay, F., & Sak, G. (2020a). Covid-19 Nedeniye Sokağa Çıkma Yasağı Uygulanırsa - Politika Notu. Türkiye Ekonomi Politikaları Araştırma Vakfı, Aralık 1, 2020 tarihinde TEPAV: http://www.tepav.org.tr adresinden alındı
• Özatay, F., & Sak, G. (2020b). COVID-19’un Ekonomik Sonuçlarını Yönetebilmek İçin Ne Yapılabilir? Politika Notu.Türkiye Ekonomi Politikaları Araştırma Vakfı, Aralık 25, 2020 tarihinde TEPAV: https://www.tepav.org.tr/upload/files/1585023057-6.Covid_19un_Ekonomik_Sonuclarini_Yonetebilmek_Icin_Ne_Yapilabilir.pdf adresinden alındı
• Özer, M., & Suna, E. (2020). COVID-19 Salgını ve Eğitim. M. Şeker, A. Özer, & C. Korkut içinde, Küresel Salgının Anatomis iİnsan ve Toplumun Geleceği (s. 173-192). Ankara: TDV Yayın Matbaacılık Tesisleri.
• Öztürk, E. D., Kuru, G., & Yıldız, C. D. (2020). Covid-19 Pandemi Günlerinde Anneler Ne Düşünür Çocuklar Ne İster? Anne ve Çocuklarının Pandemi Algısı. Avrasya Sosyal ve Ekonomi Araştırmaları Dergisi (ASEAD), 7(5), 204-220.
• Öztürk, İ., Akalın, S., Özgüner, İ., & Şakiroğlu, M. (2020). Covid-19 Salgınının ve Karantinanın Psikolojik Etkileri. Turkish Studies, 15(4), 885-903.
• Öztürk, M. S., Yılmaz, N., Erbil, D. D., & Hazer, O. (2020). Covid-19 Pandemi Döneminde Hanehalkındaki Çatışma ve Birlik-Beraberlik Durumunun İncelenmesi. Turkish Studies, 15(4), 295-314.
• Polat, D. Ş. (2020). Koronavirüs (Covid-19) Pandemisinin Olası Etkilerinin Değerlendirilmesi. Turkish Studies, 15(6), 781-794.
• Sahoo, S., Mehra, A., Duası, D., Suri, V., Malhotra, P., Yaddanapudi, L. N., et al. (2020). Psychological Experience of Patients Admitted with SARS-CoV-2 Infection. Asian Journal of Psychiatry, 54, 1-8.
• Sarı, T., & Nayır, F. (2020). Pandemi Dönemi Eğitim: Sorunlar ve Fırsatlar. Turkish Studies, 15(4), 959-975.
• Saunders, B., Sim, J., Kingstone, T., Baker, S., Waterfield, J., Bartlam, B., et al. (2018). Saturation in Qualitative Research: Exploring Its Conceptualization and Operationalization. Quality & Quantity(52), 1893–1907.
• Shaban, R. Z., Nahidi, S., Sotomayor-Castillo, C., Li, C., Gilroy, N., O'Sullivan, M. V., et al. (2020). SARS-CoV-2 Infection and COVID-19: The Lived Experience and Perceptions of Patients in Isolation and Care in an Australian Healthcare Setting. American Journal of Infection Control, 48(12), 1-6.
• Sun, N., Weib, L., Wang, H., Wangb, X., Gaob, M., Hub, X., et al. (2021). Qualitative Study of the Psychological Experience of COVID-19 Patients During Hospitalization. Journal of Affective Disorders, 278, 15-22.
• Suna, N., Weib, L., Wangb, H., Wangb, X., Gaob, M., Hub, X., et al. (2021). Qualitative Study of the Psychological Experience of COVID-19 Patients During Hospitalization. Journal of Affective Disorders, 278, 15-22.
• Şenol, Z. (2020). COVID-19 Krizi ve Finansal Piyasalar. Para ve Finans, 76-124.
• T.C. Sağlık Bakanlığı. (2021). Covid-19 Bilgilendirme Sayfası. Kasım 20, 2021 tarihinde Covid-19 Sağlık Bakanlığı: https://covid19.saglik.gov.tr/ adresinden alındı
• T.C. Sağlık Bakanlığı. (202). Covid-19 Bilgilendirme Sayfası. Mayıs 25, 2021 tarihinde Covid-19 Sağlık Bakanlığı: https://covid19.saglik.gov.tr/ adresinden alındı
• T.C. Sağlık Bakanlığı Halk Sağlığı Genel Müdürlüğü. (2020). Covid-19 (SARS-CoV-2 Enfeksiyonu) Genel Bilgiler, Epidemioloji ve Tanı. Aralık 1, 2020 tarihinde covid19bilgi.saglik.gov.tr: https://covid19bilgi.saglik.gov.tr/depo/rehberler/Covid-19-rehberi/Covid-19_rehberı_genel_bılgıler_epıdemıyolojı_ve_tanı.pdf. adresinden alındı
• Teater, B. (2014). Sosyal Hizmet Kuram ve Yöntemleri. Ankara: Nika Yayınevi.
• Tekindal, M., Ege, A., Erim, F., & Gedik, T. E. (2020). Sosyal Hizmet Bakış Açısıyla COVID-19 Sürecinde Yaşlı Bireyler:Sorunlar, İhtiyaçlar Ve Öneriler. İzmir Kâtip Çelebi Üniversitesi Sağlık Bilimleri Fakültesi Dergisi, 5(2), 1-6.
• Tomanbay, İ. (2020). Korona Virüsü Pandemisi ve Sosyal Çalışmanın Değişen Rolleri. Aralık 21, 2020 tarihinde Sosyal Hizmet Uzmanı: https://www.sosyalhizmetuzmani.org/korona_virusu_sc.htm adresinden alındı
• TÜİK. (2020). İşgücü İstatistikleri, Eylül 2020. Ocak 3, 2021 tarihinde Türkiye İstatistik Kurumu: https://data.tuik.gov.tr/Bulten/Index?p=Isgucu-Istatistikleri-Eylul-2020-33793 adresinden alındı
• Üstün, Ç., & Özçiftçi, S. (2020). COVID-19 Pandemisinin Sosyal Yaşam ve Etik Düzlem Üzerine Etkileri: Bir Değerlendirme Çalışması. Anadolu Kliniği Tıp Bilimleri Dergisi, 25(1), 142-153.
• WHO. (2021, Kasım 20). Coronavirus Disease (Covid-19). Kasım 20, 2021 tarihinde World Health Organization: https://www.who.int/health-topics/coronavirus#tab=tab_3 adresinden alındı
• WHO. (2021). Coronavirus Disease (Covid-19). Mayıs 25, 2021 tarihinde World Health Organization: https://www.who.int/health-topics/coronavirus#tab=tab_3 adresinden alındı
• WHO. (2021). COVID-19 Global Literature on Coronovirus Disease. Mayıs 24, 2021 tarihinde World Health Organization: https://search.bvsalud.org/global-literature-on-novel-coronavirus-2019-ncov/?output=site&lang=en&from=1&sort=DATAENTRY_ASC&format=summary&count=20&fb=&page=1&skfp=&index=tw&q adresinden alındı
• Yalçın, H., Dai, H., & Erkoç, E. (2020). Ebeveynlerin Virüs Salgınına İlişkin Duygu Durumları ve Çocuklara Etkileri. Avrasya Sosyal ve Ekonomi Araştırmaları Dergisi (ASEAD), 7(9), 128-142.
• Yamamoto, G. T., & Altun, D. (2020). Coronavirüs ve Çevrimiçi (Online) Eğitimin Önlenemeyen Yükselişi. Üniversite Araştırmaları Dergisi, 3(1), 25-34.
• Yanardağ, U., & Selçuk, O. (2020). COVID-19 Pandemi Sürecinde Sosyal Hizmet. Türkiye Sosyal Hizmet Araştırmaları Dergisi, 4(1), 1-2.
• Yavuz, K. (2020). Covid-19 Salgınının Sosyal Politikanın Geleceği Üzerine Etkileri. Sosyal Bilimler Dergisi, 7(45), 181-193.
• Yenal, S. (2020). COVID-19 Salgınının Uluslararası Güvenlik Açısından Değerlendirilmesi. Turkish Studies, 15(4), 1315-1329.
• Yıldırım, A., & Şimşek, H. (2018). Sosyal Bilimlerde Nitel Araştırma Yöntemleri. Ankara: Seçkin Yayıncılık.
• Yıldırım, F., Abukan, B., Öztürk, H., & Eker, H. (2020). Sosyal Hizmette Teknoloji Kullanımı ve Sosyal Hizmet Uzmanlarının Dijital Yapabilirlikleri:Covid-19 Salgını Odağında Bir Değerlendirme. Turkish Studies, 4(1), 3899-3916.
• Yıldırım, S. (2020). Salgınların Sosyal-Psikolojik Görünümü: Covid-19 (Koronavirüs) Pandemi Örneği. Turkish Studies, 15(4), 1331-1351.
• Yılmaz, E. (2020). Veli Algısına Göre Pandemi Dönemi Uzaktan Eğitim Sürecinin Niteliği. Konya: Palet Yayınları.
• Yüncü, V., & Yılan, Y. (2020). COVID-19 Pandemisinin Sağlık Çalışanlarına Etkilerinin İncelenmesi: Bir Durum Analizi. Iğdır Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi Ek Sayı, 373-402.