TÜRKİYE’DE YÜKSEKÖĞRENİME YÖNELİK SOSYAL POLİTİKA ANALİZİ

Yıl 2022, Cilt: 3 Sayı: 1, 143 - 167, 30.06.2022

Safiye Elif Cıbır

Öz

Eğitim bireyin yaşadığı çevre içinde bilinçli, nitelikli ve entelektüel açıdan gelişmesine olanak sağlayan en temel haklardan biridir. Devletler eğitim gibi temel hizmetlere yönelik sosyal politikaları üretmek, geliştirmek zamanın koşul ve ihtiyaçlarına çözüm üretecek biçimde güncellemekle yükümlüdür. Bu göreviyle kalkınmayı, ekonomik gelişmeyi ve refah seviyesini artırmayı hedeflemektedir. Günümüzde 12 yıl zorunlu olan temel eğitim hizmetinin devlet tarafından ücretsiz sunulduğu devamında da çok sayıda kamu ve özel yükseköğretim kuruluşlarının bulunduğu bilinmektedir. Nitelikli eleman yetiştirme konusunda önemli eğitim kurumlarından olan üniversiteler eğitim sisteminde oldukça kilit bir noktada yer almaktadır. Özellikle sanayi devrimiyle birlikte kol gücü hakimiyetinin teknolojiye kayması ile nitelikli elemanlara duyulan ihtiyaç da artmıştır. Bununla birlikte kadının iş gücüne katılımının artmasında kent yaşamının ekonomik yetersizliklere ve hanedeki görevlerin çoğalmasına sebep olarak özellikle yükseköğretime yönelime artışın olduğu görülmektedir. Bu çalışma günümüzde nitelikli eleman yetiştirme konusunda temel eğitim kurumlarından olan üniversitelere ayrılan bütçeyi incelemek ve üniversitelere devamlılık açısından cinsiyet dağılımını değerlendirmek adına kaleme alınmıştır.

Anahtar Kelimeler

Eğitim, sosyal politika, sosyal hizmet

Destekleyen Kurum

--

Proje Numarası

-

Teşekkür

Derlemeyi konu almam için yönlendiren saygıdeğer Hacettepe Üniversitesi öğretim üyesi Doç. Dr. Nilgün Küçükkaraca ' ya teşekkür ederim.

Kaynakça

• Arabacı, İ.B. (2011). Türkiye’de ve OECD Ülkelerinde Eğitim Harcamaları. Elektronik Sosyal Bilimler Dergisi, 10(35), 100-112.
• Atasü-Topçuoğlu,R. (2016). Feminizmin Refah Devleti ve Sosyal Politika Alanına Eleştiri ve Katkıları. Amme İdaresi Dergisi, 49(4), 37-63.
• Basu,A. (2017). Higher Education in India. Journal of Educational Planning and Administration. 31(1), 47-56.
• Bayrakdar,İ. ve Karataş, İ. (2016). Eğitime İlişkin Sosyal Politikalar Konusunda Okul Müdürlerinin Görüşleri: Göynük İlçesi Örneği. Muş Alparslan Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 4(1), 71-88.
• Bozkurt, V. (2013).Değişen Dünyada Sosyoloji: Temeller, Kavramlar, Kurumlar. Ekin Basımevi. 279-181. Bursa.
• Chapman,B. (2016). Income Contingent Loans İn Higher Education Financing. IZA World of Labor, Crawford School of Public Policy. (227).
• Egeli,H. ve Hayrullahoğlu, B. (2014). Türkiye ve OECD Ülkelerinde Eğitim Harcamalarının Analizi. Finans Politik & Ekonomik Yorumlar, 51(593), 93-108.
• Euronews, (2020). Türkiye'de 2002'den Bu Yana Asgari Ücret ve Enflasyon Ne Kadar Arttı. https://tr.euronews.com/2020/12/28/asgari-ucret-ve-enflasyon-ne-kadar-artti (Erişim Tarihi 29.10.2021).
• Göksu,A. ve Göksu, G.G. (2015). A Comparative Analysis of Higher Education Financing in Different Countries. Procedia Economics and Finance, 26(2015), 1152 – 1158.
• Göker,Z. ve Polatdemir,A. (2019). Türkiye’de Yükseköğretim Kurumlarında Toplumsal Cinsiyet Eşitliği Mekanizmaları: Bir Temel Değerlendirme Çalışması. Sabancı Üniversitesi Toplumsal Cinsiyet ve Kadın Çalışmaları Mükemmeliyet Merkezi (SU Gender) ve Research Worldwide Istanbul Yayını. İstanbul.
• Güngör, G. ve Göksu,A. (2013). Türkiye’de Eğitimin Finansmanı ve Ülkelerarası Bir Karşılaştırma. Yönetim ve Ekonomi 20(1), 59-72.
• Guimarães,R., Lima, M. ve Carvalho,J. (2019). Money is not the only answer, but it makes a difference”: Education Financing in Brazilian Municipalities and Quality Outcomes in the period 2011-2015. Pre-print version – Last modified on Sunday, 1-13.
• İçli, G. (2017). Toplumsal Cinsiyet Eşitliği Politikaları ve Küreselleşme. Pamukkale Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, (30). 133-143.
• Küçüker, E. (2010). Türkiye’de Eğitim Planlaması Neyi Hedefliyor?. International Conference on New Trends in Education and Their Implications. 153-157.
• MEB, (2021). Millî Eğitim İstatistikleri, Örgün Eğitim. Resmi İstatistik Programı. Ankara.
• MEB (2021). Milli Eğitim Bakanlığı 2021 Yılı Bütçe Raporu.
• Nina, D., Llanos.M., Fernandez, G. (2019). Social Policies and the Financing of Social Development Programs in Ecuador. Journal of Sustainable Development 12(6), 128-138. Psacharopoulos, G., Montenegro C. ve Patrinos,H. (2017). Education Financing Priorities in Developing Countries. Journal of Educational Planning and Administration 31(1), 5-16.
• Sağlam, S.S. (2017). Kadın İstihdamı Raporu: Ulusal ve Uluslararası Sosyal Politikalar. Sosyal Politika ve Planlama / SBP 457. İstanbul Üniversitesi.
• Sims,E. (2021). Women Academics in the World of Neoliberal, Managerial Higher Education. Societies, 11(25), 1-7.
• Şahin, L. (2017). Bir Sosyal Politika Aracı Olarak Eğitim Ve Türkiye’deki Durumu. Trakya Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi E-Dergi, 6 (1), 122-171.
• T.C. Strateji ve Bütçe Başkanlığı. (2019). On Birinci Kalkınma Planı.
• Toprak,D., Ağcakaya, S. ve Gül, H. (2016). Sosyal Devlet Yaklaşımı Açısından Türkiye’de 1980 Sonrası Eğitim Harcamalarının Analizi. Dokuz Eylül Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 31 (1), 123-165.
• Tuncer, S. (2019). Cinsiyetlendirilmiş Bir Kurum Olarak Akademi: Türkiye’de Akademinin Cinsiyet Kültürüne Bakmak. Kültür ve İletişim, 22(2), 173-208.
• Türkdoğan, T. ve Aslan, E. (2020). Eğitimde Toplumsal Cinsiyet Eşitliği Ekseninde Kadın Üniversitelerinin Yeri Üzerine Bir Değerlendirme. Bitlis Eren Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 9(1), 21-30.
• Türkmen, F. (2002). Eğitimin Ekonomik ve Sosyal Faydaları ve Türkiye’de Eğitim- Ekonomik Büyüme İlişkisinin Araştırılması (Uzmanlık Tezi). Sosyal Sektörler ve Koordinasyon Genel Müdürlüğü, Ankara. 4-21.
• TÜİK. (2020). İstatistiklerle Kadın. https://data.tuik.gov.tr/Bulten/Index?p=Istatistiklerle-Kadin-2020-37221#:~:text=En%20az%20bir%20e%C4%9Fitim%20d%C3%BCzeyini%20tamamlayanlar%C4%B1n%20oran%C4%B1%20cinsiyete%20g%C3%B6re%20incelendi%C4%9Finde,ve%20%96%2C4%20oldu. (Erişim Tarihi 20.10.2021).
• World Bank Group, (2020). The Impact Of The Covıd-19 Pandemıc On Educatıon Fınancıng.
• Yarar,B. (2020). Neoliberal-neoconservative feminism(s) in Turkey: politics of female bodies/ subjectivities and the Justice and Development Party’s turn to authoritarianism. New Perspectives on Turkey, (63), 113–137.
• Zheng, A. ve Graham, J. (2020). Public Education Inequality and Intergenerational Mobility.