A GENERAL EVALUATION OF THE ROMAN AMPHORAE FOUND AT PHOKAIA

Yıl 2023, Sayı: 5, 76 - 103, 28.12.2023

Murat Fırat

https://doi.org/10.55061/srmka.1351088

Öz

During the excavations carried out in Phocaea, ceramic production areas and deposits are encountered in many different sectors (Theatre, Mosaics Area, modern city infrastructure excavations, etc.). In the studies carried out in these areas, amphorae of different types and in large quantities were found. In this study, which was studied in order to understand the development and distribution of Phocaean finds, first of all, the mentioned sectors will be briefly introduced. Then, a chronological and typological preliminary evaluation will be made based on the 127 amphorae found during the studies carried out so far for these sectors where amphorae belonging to the Roman Period were found. In this context, a total of 10 types (Local Aegean 1, Beltran 1, Dressel 2-4 Italian, Dressel 24 Similis, Agora M 125, Kapitän 2, LRA 1, LRA 2, LRA 3, LRA 4) have been identified in the study so far. These amphorae are generally dated between 1st BC - 5th. AD. Among these amphorae whose percent distribution were also performed, the samples of the LRA3 group come to the fore. According to the first data, they have a rate of 38%. The second largest group in numerical terms is Dressel 24 Similis with a rate of 12%. The remaining 50% are examples of other 8 types; however, it should be noted that Local Aegean 1 and Kapitän 2 stand out as dominant types. Other than these 4 types, samples belonging to 6 different amphora types were found in very few numbers. Again, based on these amphorae and distribution, the interaction area of the city is also examined. It is concluded that Phocaea is also active in Mediterranean trade, especially in the Aegean center.

Anahtar Kelimeler

Phocaea, Roman period, Amphorae, Production, Trade

PHOKAIA’DA BULUNAN ROMA DÖNEMİ AMPHORALARI ÜZERİNE GENEL BİR DEĞERLENDİRME

Öz

Phokaia’da yürütülen kazı çalışmaları sırasında birçok farklı sektörde (Tiyatro, Mozaikler Alanı, modern kent alt yapı kazı sahaları vb.) seramik üretim alanları ve depozitleriyle karşılaşılır. Bu alanlarda gerçekleştirilen çalışmalarda yoğun miktarda ve farklı tiplerde amphoralarda ele geçer. Phokaia buluntularının gelişimini ve dağılımı anlamak amacıyla hazırlanan bu çalışmada öncelikle bahsi geçen sektörler kısaca tanıtılacaktır. Ardından, Roma Dönemi’ne ait amphoraların ele geçtiği bu sektörlere yönelik şu ana kadar gerçekleştirilen incelemeler sırasında tespit edinilen 127 adet amphoradan yola çıkarak, kronolojik ve tipolojik bir ön değerlendirme gerçekleştirilecektir. Bu bağlamda şu ana kadar ki incelemelerde toplam 10 tip (Local Aegean 1, Beltran 1, Dressel 2-4 Italian, Dressel 24 Similis, Agora M 125, Kapitän 2, LRA 1, LRA 2, LRA 3, LRA 4) belirlenmiştir. Bu amphoralar genel olarak MÖ 1. - MS. 5. yüzyıl aralığına tarihlendirilir. Oransal dağılımları da gerçekleştirilen bu amphoralar arasında, baskın biçimde LRA3 grubu örnekleri öne çıkar. İlk veriler doğrultusunda %38lik bir orana sahiptirler (Fig. 6). Sayısal manada ikinci büyük grup ise %12lik bir oran ile Dressel 24 Similis’tir. Geriye kalan %50lik oranda diğer 8 tip örnekleri yer alır; ancak belirtmek gerekir ki, Local Aegean 1 ve Kapitän 2 baskın tipler olarak dikkat çeker. Bu 4 tip dışında kalan 6 farklı amphora tipine ait örnekler ise çok az sayıda ele geçmişlerdir. Yine bu amphoralardan ve dağılımdan hareketle kentin etkileşim sahası da irdelenir. Phokaia’nın, Ege merkez olmak üzere Akdeniz ticarinde de aktif olduğu sonucuna ulaşılır.

Anahtar Kelimeler

Phokaia, Roma Dönemi, Amphora, Üretim, Ticaret

Kaynakça

• Abadie Reynal 1989 Abadie Reynal, C. (1989). “Céramique et commerce dans le bassin Égéen du IVe au VIIe siècle”, J. M. Lefort, C. Morisson, J. P. Sodini (Eds.), Hommes et Richesses dans l’Empire byzantin Vol. 1, IVe au VIIe siècle, Paris: Lethielleux 143-159.
• Akkaş 2016 Akkaş, İ. (2016). “Parion Tiyatrosu Ticari Amphora Buluntuları”, C. Başaran, H. Ertuğ Ergürer (Eds.), Parion Roma Tiyatrosu 2006-2015 Yılı Çalışmaları, Mimarisi ve Buluntuları, Ankara 2016, 165-178.
• Akkaş 2020 Akkaş, İ, (2020). 2008-2019 Yılları Arası Amphora Buluntuları Işığında Parion Antik Kenti Roma ve Erken Bizans/Geç Roma Dönemi Ticari İlişkileri. (Yayınlanmamış Doktora Tezi), Mersin Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Mersin 2020.
• Anderson Stojanović 1992 Anderson Stojanović, V. R. (1992). Stobi: The Hellenistic and Roman pottery. New Jersey: Princeton University Press.