KURUBAKLAGİL TÜKETİMİ KOLOREKTAL KANSER RİSKİNİ AZALTMADA ETKİLİ MİDİR?

Yıl 2024, Cilt: 5 Sayı: 3, 365 - 379, 20.12.2024

Can Korkmaz , Taygun Dayı , Mustafa Hoca

https://doi.org/10.70813/ssd.1300318

Öz

Bu derleme yazı, kurubaklagil içeriğinde yer alan bazı anti-kanser etkili besin öğeleri ve bileşenlerinin, kolorektal kanser gelişim riski üzerindeki potansiyel etkilerini ve bu konudaki bazı güncel çalışmaları bir araya getirmeyi hedeflemiştir. Kanser, kardiyovasküler hastalıklardan sonra, mortalite riski en yüksek sağlık sorunudur. Kolorektal kanser ise, sağkalım oranı en düşük kanser türlerinden birisidir. Kolorektal kanser ve beslenme arasında çift yönlü bir ilişki mevcuttur. Batı tarzı beslenme ve yaşam tarzı alışkanlıkları kolorektal kanser riskini potansiyel olarak arttırabilirken, sağlıklı beslenme ve yaşam tarzı alışkanlıkları ile kolorektal kansere yakalanma riskinin azaltılabileceği öngörülmektedir. Dünyada en sağlıklı beslenme modeli olarak kabul gören Akdeniz diyetinin önemli bileşenlerinden biri olan kurubaklagillerin insan sağlığı üzerinde olumlu potansiyel etkileri olabileceği düşünülmektedir. Kurubaklagillerin sahip olduğu lektin, saponin, fitat, fenolik bileşenler, peptid ve diyet posası içeriğinin potansiyel anti-oksidan, anti-inflamatuar, prebiyotik ve apoptoz stimüle edici özellikleri ile kolorektal kanser gelişim riskini potansiyel olarak azaltabileceği bilinmektedir. Her ne kadar potansiyel anti-kanser özellik gösterseler dahi, hatalı saklama-hazırlama-pişirme yöntemleri ve yüksek miktarda veya sıklıkta kurubaklagil tüketiminin insan sağlığını olumsuz yönde etkileyebileceği unutulmamalıdır. Bu nedenle, kurubaklagil tüketim şekli, sıklığı ve miktarı hususunda ulusal ve uluslararası rehberler baz alınmalı ve bireye özgü (tolerasyon derecesine bağlı) tüketim önerileri diyetisyen tarafından verilmelidir.

Anahtar Kelimeler

Beslenme, Kanser, Kolorektal kanser, Kurubaklagil

Destekleyen Kurum

-

Proje Numarası

-

Teşekkür

-

Is Legume Consumption Effective to Decrease Colorectal Cancer Risk?

Öz

The review article aimed to present the potential effects of some legumes’ nutrients and nutritional substances, which have potential anti-cancer effects on the risk of colorectal cancer development. Furthermore, it shows the results of some related current studies. Cancer, after cardiovascular diseases, has the highest mortality risk. Colorectal cancer is one of the cancer types which has a very low survival rate. There is an important bidirectionally relationship between colorectal cancer and nutrition. While Western-style nutrition and lifestyle behaviors can potentially increase colorectal cancer risk, healthy nutrition, and lifestyle behaviors may decrease. Legumes are one of the components of the Mediterranean diet, which is the most healthy nutrition model globally. They have some potential positive effects on human health. Lectin, saponin, phytate, phenolic compounds, peptide, and dietary fiber contents of legumes can potentially decrease colorectal cancer risk via their anti-oxidant, anti-inflammatory, prebiotic, and apoptosis stimulator effects. Even though legumes have potential anti-cancer effects, wrong storage-preparation-cooking methods, high consumption amount and frequency may cause negative effects on human health. Thus, national and international guidelines (for type, frequency, and amount of legume consumption) should be based and personalized nutrition recommendations (according to personal toleration status) should be given by the dietitians.

Anahtar Kelimeler

Nutrition, Cancer, Colorectal cancer, Legume

Proje Numarası

-

Kaynakça

• Adıgüzel, E., & Tek, N.A. (2018). “Evde Bakım Hizmeti Alan Bireylerin Hastalık Profiline Göre Beslenme Durumlarının Değerlendirilmesi”, Yaşlı Sorunları Araştırma Dergisi, 11(1), 34-40.
• Amanpour, A., Kahraman, S., Karakaş, P. E. ve Çelik, F. (2022). Kolorektal kanser, bağırsak mikrobiyotası ve beslenme. Bandırma Onyedi Eylül Üniversitesi Sağlık Bilimleri ve Araştırmaları Dergisi, 4(1), 50-59.
• Aranda-Olmedo, I. ve Rubio, L. A. (2020). Dietary legumes, intestinal microbiota, inflammation and colorectal cancer. Journal of Functional Foods, 64, 1-13.
• Atalay, E. ve Gökbulut, İ. (2021). Baklagiller: Fonksiyonel özellikleri, sağlık etkileri ve potansiyel kullanımı. Akademik Gıda, 19(4), 442-449.
• Azzeh, F. S., Alshammari, E. M., Alazzeh, A. Y., Jazar, A. S., Dabbour, I. R., El-Taani, H. A., ... ve Tashtoush, S. H. (2017). Healthy dietary patterns decrease the risk of colorectal cancer in the Mecca Region, Saudi Arabia: A case-control study. BMC Public Health, 17(1), 1-8.
• Barman, A., Marak, C. M., Barman, R. M. ve Sangma, C. S. (2019). Nutraceutical properties of legume seeds and their impact on human health, J. C. Jimenez-Lopez ve A. Clemente (Ed.), Legume Seed Nutraceutical Research, (3-24), E-Book: IntechOpen.
• Chen, X., Zhang, Z., Yang, H., Qiu, P., Wang, H., Wang, F., ... ve Nie, J. (2020). Consumption of ultra-processed foods and health outcomes: A systematic review of epidemiological studies. Nutrition Journal, 19(1), 1-10.
• Conti, M. V., Guzzetti, L., Panzeri, D., De Giuseppe, R., Coccetti, P., Labra, M. ve Cena, H. (2021). Bioactive compounds in legumes: Implications for sustainable nutrition and health in the elderly population. Trends in Food Science & Technology, 117, 139-147.
• Çalışkan, T., Duran, S., Karadaş, A. ve Tekir, Ö. (2015). Kanser hastalarının yaşam kalitesi ve sosyal destek düzeylerinin değerlendirilmesi. Kırıkkale Üniversitesi Tıp Fakültesi Dergisi, 17(1), 27-36.
• Dayı, T. ve Erge, S. (2020). Diyet posasının ve bağırsak mikrobiyotasının kolon kanseri riskine etkileri. Beslenme ve Diyet Dergisi, 48(1), 91-97.
• Esmeeta, A., Adhikary, S., Dharshnaa, V., Swarnamughi, P., Maqsummiya, Z. U., Banerjee, A., ... ve Duttaroy, A. K. (2022). Plant-derived bioactive compounds in colon cancer treatment: An updated review. Biomedicine & Pharmacotherapy, 153, 1-12.
• Food and Agriculture Organization of the United Nations. The Global Economy of Pulses, https://www.fao.org/3/i7108en/i7108en.pdf. (Erişim Tarihi: 2 Aralık 2022).
• Franzè, E., Marafini, I., Troncone, E., Salvatori, S. ve Monteleone, G. (2021). Interleukin-34 promotes tumorigenic signals for colon cancer cells. Cell Death Discovery, 7(1), 1-7.
• Gautam, A. K., Sharma, D., Sharma, J. ve Saini, K. C. (2020). Legume lectins: Potential use as a diagnostics and therapeutics against the cancer. International Journal of Biological Macromolecules, 142, 474-483.
• Giusti, F., Capuano, E., Sagratini, G. ve Pellegrini, N. (2019). A comprehensive investigation of the behaviour of phenolic compounds in legumes during domestic cooking and in vitro digestion. Food Chemistry, 285, 458-467.
• Greten, F. R. ve Grivennikov, S. I. (2019). Inflammation and cancer: Triggers, mechanisms, and consequences. Immunity, 51(1), 27-41.
• Huebbe, P. ve Rimbach, G. (2020). Historical reflection of food processing and the role of legumes as part of a healthy balanced diet. Foods, 9(8), 1-16.
• Huldani, H., Rashid, A. I., Turaev, K. N., Opulencia, M. J. C., Abdelbasset, W. K., Bokov, D. O., ... ve Ahmadi, S. H. (2022). Concanavalin A as a promising lectin-based anti-cancer agent: The molecular mechanisms and therapeutic potential. Cell Communication and Signaling, 20(1), 1-14.
• Jones, P., Cade, J. E., Evans, C. E., Hancock, N. ve Greenwood, D. C. (2017). The Mediterranean diet and risk of colorectal cancer in the UK Women’s Cohort Study. International Journal of Epidemiology, 46(6), 1786-1796.
• Kamboj, R. ve Nanda, V. (2018). Proximate composition, nutritional profile and health benefits of legumes-a review. Legume Research-An International Journal, 41(3), 325-332.
• Keum, N. ve Giovannucci, E. (2019). Global burden of colorectal cancer: Emerging trends, risk factors and prevention strategies. Nature Reviews Gastroenterology & Hepatology, 16(12), 713-732.
• Kılınç, F. N. ve Temizhan, A. (2013). Koroner arter hastalıklarında et mi kuru baklagil mi? MN Kardiyoloji, 20, 49-56.
• Kısaçam, M. A. ve Temizer Ozan, P. S. (2019). Kanser hücrelerinin metabolik ihtiyaçları ve bağımlılıkları. Fırat Üniversitesi Sağlık Bilimleri Veteriner Dergisi, 31(1), 67-72.
• Luna-Vital, D. ve de Mejía, E. G. (2018). Peptides from legumes with antigastrointestinal cancer potential: Current evidence for their molecular mechanisms. Current Opinion in Food Science, 20, 13-18.
• Mirzaei, R., Afaghi, A., Babakhani, S., Sohrabi, M. R., Hosseini-Fard, S. R., Babolhavaeji, K., ... ve Karampoor, S. (2021). Role of microbiota-derived short-chain fatty acids in cancer development and prevention. Biomedicine & Pharmacotherapy, 139, 1-18.
• Mustafa, A. M., Abouelenein, D., Acquaticci, L., Alessandroni, L., Angeloni, S., Borsetta, G., ... ve Vittori, S. (2022). Polyphenols, saponins and phytosterols in lentils and their health benefits: An overview. Pharmaceuticals, 15(10), 1-23.
• Nicolás-García, M., Jiménez-Martínez, C., Perucini-Avendaño, M., Camacho-Díaz, B. H., Jiménez-Aparicio, A. R. ve Dávila-Ortiz, G. (2022). Phenolic compounds in legumes: Composition, processing and gut health, J. C. Jimenez-Lopez ve A. Clemente (Ed.), Legumes Research, (1-17), E-Book: IntechOpen.
• Novikov, N. M., Zolotaryova, S. Y., Gautreau, A. M. ve Denisov, E. V. (2021). Mutational drivers of cancer cell migration and invasion. British Journal of Cancer, 124(1), 102-114.
• Oh, H., Kim, H., Lee, D. H., Lee, A., Giovannucci, E. L., Kang, S. S. ve Keum, N. (2019). Different dietary fibre sources and risks of colorectal cancer and adenoma: A dose–response meta-analysis of prospective studies. British Journal of Nutrition, 122(6), 605-615.
• Papandreou, C., Becerra-Tomás, N., Bulló, M., Martínez-González, M. Á., Corella, D., Estruch, R., ... ve Salas-Salvadó, J. (2019). Legume consumption and risk of all-cause, cardiovascular, and cancer mortality in the PREDIMED study. Clinical Nutrition, 38(1), 348-356.
• Pekcan, A. G., Akyol Mutlu, A., Bacanlı, M., Başaran, A. N., Yalınay Çırak, A. M., Büyüktuncer Demirel, Z., ... ve Yıldıran, H. (2022). Ulusal Beslenme Konseyi Kurubaklagil Bilim Komisyonu Raporu. 1-100.
• Ravasco, P. (2019). Nutrition in cancer patients. Journal of Clinical Medicine, 8(8), 1-13.
• Sarıoğlu, G. ve Velioğlu, Y. S. (2018). Baklagillerin bileşimi. Akademik Gıda, 16(4), 483-496.
• Serventi, L. (2020). Serve Upcycling Legume Water: From Wastewater to Food Ingredients, E-Book: Springer.
• Shen, W., Sun, J., Li, Z., Yao, F., Lin, K. ve Jiao, X. (2020). Food intake and its effect on the species and abundance of intestinal flora in colorectal cancer and healthy individuals. The Korean Journal of Internal Medicine, 36(3), 568-583.
• Shin, A., Lee, J., Lee, J., Park, M. S., Park, J. W., Park, S. C., ... ve Kim, J. (2015). Isoflavone and soyfood intake and colorectal cancer risk: A case-control study in Korea. Plos One, 10(11), 1-17.
• Soldati, L., Di Renzo, L., Jirillo, E., Ascierto, P. A., Marincola, F. M. ve De Lorenzo, A. (2018). The influence of diet on anti-cancer immune responsiveness. Journal of Translational Medicine, 16(1), 1-18.
• Stratton, M. R., Campbell, P. J. ve Futreal, P. A. (2009). The cancer genome. Nature, 458(7239), 719-724.
• Tayyem, R. F., Bawadi, H. A., Shehadah, I., Agraib, L. M., Al-Awwad, N. J., Heath, D. D. ve Bani-Hani, K. E. (2016). Consumption of whole grains, refined cereals, and legumes and its association with colorectal cancer among Jordanians. Integrative Cancer Therapies, 15(3), 318-325.
• TC Sağlık Bakanlığı. Türkiye Beslenme Rehberi, https://hsgm.saglik.gov.tr/depo/birimler/saglikli-beslenme-hareketli-hayat-db/Rehberler/T%C3%BCrkiye%20Beslenme%20Rehber%20(T%C3%9CBER)%202022.pdf. (Erişim Tarihi: 7 Ocak 2023).
• Thanikachalam, K. ve Khan, G. (2019). Colorectal cancer and nutrition. Nutrients, 11(1), 1-11.
• Udomkun, P., Tirawattanawanich, C., Ilukor, J., Sridonpai, P., Njukwe, E., Nimbona, P. ve Vanlauwe, B. (2019). Promoting the use of locally produced crops in making cereal-legume-based composite flours: An assessment of nutrient, antinutrient, mineral molar ratios, and aflatoxin content. Food Chemistry, 286, 651-658.
• Wang, Y., Wang, Z., Fu, L., Chen, Y. ve Fang, J. (2013). Legume consumption and colorectal adenoma risk: A meta-analysis of observational studies. Plos One, 8(6), 1-7.
• World Health Organization. Cancer, https://www.who.int/health-topics/cancer#tab=tab_1. (Erişim Tarihi: 11 Ekim 2022).
• Wu, S., Zhu, W., Thompson, P. ve Hannun, Y. A. (2018). Evaluating intrinsic and non-intrinsic cancer risk factors. Nature Communications, 9(1), 1-12.
• Zhang, B., Peng, H., Deng, Z. ve Tsao, R. (2018). Phytochemicals of lentil (Lens culinaris) and their antioxidant and anti-inflammatory effects. Journal of Food Bioactives, 1, 93-103.
• Zhu, B., Sun, Y., Qi, L., Zhong, R. ve Miao, X. (2015). Dietary legume consumption reduces risk of colorectal cancer: Evidence from a meta-analysis of cohort studies. Scientific Reports, 5(1), 1-7.
• Zhu, F., Du, B. ve Xu, B. (2018). Anti-inflammatory effects of phytochemicals from fruits, vegetables, and food legumes: A review. Critical Reviews in Food Science and Nutrition, 58(8), 1260-1270.