ASKERLİK TERİMLERİ OLARAK TÜRKÇE SÖZLÜK'TEKİ RÜTBELER VE UNVANLAR ÜZERİNE

Yıl 2020, Cilt: 5 Sayı: 4, 1 - 25, 11.12.2020

Ali Doğan

Öz

Bilindiği üzere bir dilde bir kavramı karşılamak için çeşitli yollar kullanılarak terimler türetilmiş ve yeni kavramlar için de türetilmeye devam etmektedir. Biz bu çalışmamızda Türkçe Sözlük ’te (2011) “ask.” kısaltması ile işaretlenen askerlik terimleri içerisindeki rütbe ve unvanları karşılayan terimler yapı, köken ve anlam bakımından değerlendirilmiştir. Burada değerlendirme yapılırken terim yapma yollarından yapım ekleriyle kök ve gövdelerden türetilen, kelime birleştirme yoluyla türetilen, çağrışım yoluyla türetilen, genel dilden kelime aktarma yoluyla türetilen, yabancı kökenli ve karışık yapılı terimler başlıkları altında incelenmiştir.

Anahtar Kelimeler

Türkçe Sözlük, terim, askerlik, unvan, rütbe, yapı, köken, anlam

Kaynakça

• Akalın, Ş. Halûk vd. (2011), Türkçe Sözlük, Ankara: Türk Dil Kurumu Yayınları.
• Akalın, Ş. Halûk vd. (2015), Yayıncılık ve Medya Sözlüğü, Ankara: TRT Eğitim Dairesi Başkanlığı.
• Akgündüz, Ahmet (1996) “Gedik”, Türkiye Diyanet Vakfı İslâm Ansiklopedisi, 13: 541-543, Ankara: TDV Yayınları.
• Devellioğlu, Ferit (2012), Osmanlıca-Türkçe Ansiklopedik Lûgat, Ankara: Aydın Kitabevi Yayınları.
• Eker, Süer (2006), Subay, Astsubay; Er, Erat - Erbaş Terimleri Üzerine, Türk Dili Dil ve Edebiyat Dergisi, Cilt: XCII Sayı: 658 Ekim, Ankara: Türk Dil Kurumu Yayınları.
• Eren, Hasan (1999), Türk Dilinin Etimolojik Sözlüğü, Ankara: Bizim Büro Yayınları.
• Ertürk, Ahmet Çetin (1997), Fransızca-Türkçe Bilge Sözlük.
• Karaağaç, Günay (2013), Dil Bilimi Terimleri Sözlüğü, Ankara: Türk Dil Kurumu Yayınları.
• Karaman, Burcu İ. (2017), Terimbilimi, İstanbul: Bilge Yayınları.
• Korkmaz, Zeynep (1992), Gramer Terimleri Sözlüğü, Ankara: Türk Dil Kurumu Yayınları.
• Korkmaz, Zeynep (2009), Türkiye Türkçesi Grameri (Şekil Bilgisi), Ankara: Türk Dil Kurumu Yayınları.
• Nişanyan, Sevan (2018), Nişanyan Sözlük Çağdaş Türkçenin Etimolojik Sözlüğü, İstanbul: Liber Yayınları.
• Özcan, Abdülkadir (1995) “Eşkinci”, Türkiye Diyanet Vakfı İslâm Ansiklopedisi, 11: 469-471, Ankara: TDV Yayınları.
• Özcan, Abdülkadir (1996) “Gedikli”, Türkiye Diyanet Vakfı İslâm Ansiklopedisi, 13: 548-549, Ankara: TDV Yayınları.
• Özcan, Abdülkadir (2007) “Paşa”, Türkiye Diyanet Vakfı İslâm Ansiklopedisi, 34: 182-183, Ankara: TDV Yayınları.
• Özdemir, Emin (1973), Terim Hazırlama Kılavuzu, Ankara: Türk Dil Kurumu Yayınları.
• Sağlam, Musa Yaşar (2007), Türkçedeki Terim Sorunsalı, Türkbilig, Ankara, cilt: 14, sayı: güz, s. 168- 176.
• Tietze, Andreas (2002), Tarihi ve Etimolojik Türkiye Türkçesi Lugatı Cilt 1 A-E, Simurg Yayınları.
• Türkmen, Zekeriya (2016) “Jandarma”, Türkiye Diyanet Vakfı İslâm Ansiklopedisi, EK-1: 691-693, Ankara: TDV Yayınları.
• Vardar, Berke (1998), Açıklamalı Dilbilim Terimleri Sözlüğü, İstanbul: ABC Kitabevi.
• Zülfikar, Hamza (2011), Terim Sorunları ve Terim Yapma Yolları, Ankara: Türk Dil Kurumu Yayınları