TÜRKÇE SÖZLÜK’TE DENİZCİLİK ALANINDAKİ YABANCI KÖKENLİ TAŞIT ADLANDIRMALARININ TERİM BİLİMİ AÇISINDAN İNCELENMESİ

Yıl 2023, Cilt: 8 Sayı: 2, 31 - 50, 10.01.2024

Sahra Çolak

Öz

Sözcükler kimliklerimizin ipuçlarıdır. Genel dilde kullandığımız kelimeler bize sahip olduğumuz hayat tarzı hakkında fikir verirken; bir bilim, teknik, sanat yahut meslek dalının özel sözcükleri olan terimler de bize sözü edilen alanın mahiyeti hakkında ciddi bilgiler verir. Türkçe Sözlük temel alınarak oluşturulan bu çalışmada, denizcilik alanına ait yabancı kökenli taşıt isimleri incelenmiş ve bu adlandırmalar yapılırken izlenen yol terim bilimi açısından değerlendirilerek okuyucuya sunulmuştur. Yabancı kökenli olup Türkçeye giren bu alıntı terimlerin Türkçeye girmeden önce geçirdikleri süreç; anlamsal ve kökensel olarak incelenmiş ve Türkçedeki kullanım biçimleri detaylı olarak verilmiştir. Ayrıca terimlerin tanımları da birkaç farklı kaynaktan taranarak terim türetirken dikkat edilmesi gereken anlam ilgisi, kelimelerin diğer anlamlarından hareketle türetilebilecek yeni terimler gibi hususlar da gözden kaçırılmamaya çalışılmıştır.

Anahtar Kelimeler

denizcilik, türkçe sözlük, alıntı sözcük, terim, etimoloji

THE EXAMINATION OF FOREIGN VEHICLE NOMINATIONS IN THE FIELD OF MARITIME IN THE TURKISH GLOSSARY IN TERMS OF THE SCIENCE

Öz

Words are clues of our identities. The words which we use in General Language give us hints about our life style and the terms which are special words of a discipline, tecnic, art or profession give us some serious ideas about a profession. Vehicle names which are taken by another languages in nautical science were studied in this article which is based on Turkısh Dictionary and the methods of naming were evaluated in term of terminology and were presented to readers. The process of these terms which is before they took a place in Turkısh was analyzed in terms of meaning and etimology and were shown how they are used in Turkısh in detail. In addition, the definitions of terms were looked into some different resources not to miss connection of meaning which is important for reproducing new terms and the new terms which can be produced from another meanings of the word.

Anahtar Kelimeler

nautical science, the term, borrowed word, turkish dictionary, etimology

Kaynakça

• Akalın, Ş. Halûk(Haz.) (2011), Türkçe Sözlük. Ankara: Türk Dil Kurumu Yayınları.
• Akalın, Ş. Halûk(Redaksiyon Kurulu Başkanı) (2015), Yayıncılık ve Medya Sözlüğü. Ankara: Mattek Matbaacılık, s. 7-10.
• Ateşman, Ender (2015), Terminoloji Çalışması - En İyi Uygulamalar 2.0. Ankara: Grafiker Yayınları.
• Eren, Hasan (1999), Türk Dilinin Etimolojik Sözlüğü. Ankara: Bizim Büro Basımevi.
• Ertürk, Ahmet Çetin (2013), Fransızca-Türkçe Bilge Sözlük.
• Karaağaç, Günay (2013), Dil Bilimi Terimleri Sözlüğü. Ankara: Türk Dil Kurumu Yayınları.
• Karaman, Burcu İ. (2017), Terimbilimi. İstanbul: Bilge Yayınları.
• Korkmaz, Zeynep (2009), Türkiye Türkçesi Grameri (Şekil Bilgisi). Ankara: Türk Dil Kurumu Yayınları.
• Nişanyan, Sevan (2012), Sözlerin Soyağacı Çağdaş Türkçenin Etimolojik Sözlüğü. İstanbul: Everest Yayınları.
• Özdemir, Emin (1973), Terim Hazırlama Kılavuzu. Ankara: Türk Dil Kurumu Yayınları.
• Sağlam, Musa Yaşar (2007), Türkçedeki Terim Sorunsalı. Türkbilig, Ankara, cilt: 14, sayı: güz, s. 168-176.
• Tietze A., Kahane R., Kahane H. (1988), The Lingua Franca In The Levant- Turkic Nautical Terms of Italian and Greek Origin, İstanbul: ABC Kitabevi.
• Toparlı, Recep(Haz.) (2000), Ahmet Vefik Paşa - Lehçe-i Osmani, Ankara: Türk Dil Kurumu Yayınları.
• Vardar, Berke (1998), Açıklamalı Dilbilim Terimleri Sözlüğü. İstanbul: ABC Kitabevi.
• Zülfikar, Hamza (2011), Terim Sorunları ve Terim Yapma Yolları. Ankara: Türk Dil Kurumu Yayınları.