Kent Meydanları İçin Genetik Algoritma Tabanlı Tasarım Alternatifleri Oluşturma Yöntemi

Yıl 2022, Cilt: 3 Sayı: 4, 64 - 75, 24.06.2022

Abdulkadir Uruç Arzu Özen Yavuz

Öz

Kent meydanları, kentsel bölgede yaşayan bireylerin en aktif kullandığı kamusal mekanlar olup, kültürel, siyasal, ticari, sosyal ve sportif amaçlar için kullandıkları etkinlik alanlarıdır. Farklı amaçlara hizmet eden bu alanlar, özellikle o kentte yaşayan bireylerin yaşam tarzlarını ve kentlerin kimliğini yansıtan önemli ögeler olarak gösterilebilir. Artan ve çeşitlenen nüfus ile yaşam koşulları günden güne değişmekte ve bu durum kent meydanlarının da değişimine sebep olmaktadır. Bu yüzden hem biçimsel hem de işlevsel olması beklenen bu değişimlere uygun dönüşebilen ve gelişebilen kent meydanı tasarımına ihtiyaç duyulduğu düşünülmektedir. Evrim Teorisine dayalı Genetik Algoritma Metodu da biçim ve işlevlerde var olan çeşitliliği ve buna bağlı olarak gerçekleşen değişimleri incelemeye ve tanımaya dayalı bir yaklaşımdır. Kent meydanlarının sahip olduğu sürekli değişimlere adapte olacak mimari tasarımlar için bu yaklaşımın uygun bir seçilim ve türetme aracı olabileceği öngörülmüştür. Genetik Algoritmalarda yer alan elemanların birleşerek veya mutasyona uğrayarak değişmesi gibi, kent meydanı tasarımlarında yer alan elemanların da mevcut yapısından nasıl farklı yerleşim ve tasarım varyasyonları oluşturulabileceği ele alınmıştır. Tasarım aracı olarak Rhinoceros ve Grasshopper kullanılmıştır. Çalışmada, Genetik Algoritma Metodu ile nitelikli kent meydanları için farklı amaçlara ve senaryolara hizmet eden, değişen, dönüşen ve adapte olabilen birimlerden oluşan tasarım alternatifleri oluşturma yöntemi önerisi sunulması amaçlanmaktadır.

Anahtar Kelimeler

Kent meydanı, Genetik Algoritma, Mimari Tasarım, Kamusal alan ürünleri

Kaynakça

• Akbulut, D. (2008). Evrimsel Tasarım Yöntemi ve Yaratıcılığın Süreç İçerisindeki Yeri. Sanat ve Tasarım Dergisi, 1(2), 21-33.
• Akman, K. (2020). Kent Meydanlarının Önemi ve Değişen İşlevi. Akademik Düşünce Dergisi, (1), 17-33.
• Altınçekiç, H. S. Ç., Ergin, B., & Tanfer, M. (2014). Tarihsel süreç içinde kent kimliğinin mekânsal kalite değerlendirmesi üzerine bir araştırma (taksim meydanı). Artvin Çoruh Üniversitesi Orman Fakültesi Dergisi, 15(2), 132-148.
• Frazer, J. (1995). An Evolutionary Architecture, E.G. Bond Ltd, London.
• Goldberg D.E. (1989), Genetic Algorithms in Search, Optimization and Machine Learning, Addison-Wesley, USA, 1-7.
• Holland, J. H. (1975). Adaptation in Natural and Artificial Systems. Ann Arbor: The University of Michigan Press, 2.
• Jang J. S. R. (1997), Neuro-Fuzzy and Soft Computing: A Computational Approach To Learning and Machine Intelligence, Prentice-Hall, USA, s. 175-176.
• Latifi, M., Mahdavinezhad, M. J., ve Diba, D. (2016). Understanding Genetic Algorithms In Architecture. The Turkish Online Journal of Design, Art and Communication, 1385-1400.