A Critical Assessment on the Design of Landfill Activity Areas: New York-HDPK Little Island and Istanbul-Yenikapi

Yıl 2022, Cilt: 2 Sayı: 2, 158 - 178, 03.01.2023

İlke Ciritci

https://doi.org/10.56590/stdarticle.1160842

Öz

The Purpose of Study: The most important reason for the rapid change and reproduction of the coastal areas of the city is the intensive use of coastal areas. The increasing demand of the people living in the city in line with the use of coastal areas causes physical interventions to the coasts. The research aims to open a discussion on the possibility of designing a public space where the users of the city can interact with the city without disturbing the coastline. In this case, the people living in the city and the city itself will gain new experiences and identity.

Literature Review/Background: The Historic Peninsula is one of the most important mixed sites of Istanbul. When the subject is handled within the framework of the protection of cultural heritage, protection includes the protection of the coastline in line with the principles of holistic protection. Land filling activities in a historic area changes the shape of the existing coastline, thus jeopardizing the overall protection of protected areas. There are different design approaches that protect the existing coastline and also meet spatial needs. One of them is Little Island in New York, which also has a historical reference.

Methods: In the research, data were collected through literature research, field observations and documentation. Scientific publications on the filling areas were examined, the HDPK Little Island was observed on site, and the importance of the issue was discussed from a conservation perspective by making some determinations.

Results: In this study, the Yenikapı meeting area in Istanbul and Little Island, one of the pier parks connected to the Hudson River Park in New York, are examined, the need for public space where people and visitors can interact with the city without disturbing the coastline. It should be an achievement that can be realized without disturbing the shoreline. Suggestions for the designs to be made on the coastline; *Must increase the usability of the coastline with new walking routes, *Give importance to diversity *Make use of the technologies of the current century *It should be perceived as a result of design (it should also be visually aesthetic) *It should respect the coastline and the historical one *It should be enriched with different levels and allow the formation of various landscape points and offer the opportunity to watch the city from different levels.

Conclusions: Land filled activity areas designed with an understanding that meets the criteria mentioned in the findings will be both environmentally friendly and interesting in terms of creating potential that will increase the dynamics of the city. In this case, both the people living in the city and the city itself will have new experiences and a new identity, and as their interaction increases, their belonging will become stronger.

Anahtar Kelimeler

Landfill, Preservation, Little Island, Coastline, Cultural Heritage

Dolgu Zemin Etkinlik Alanlarının Tasarımı Üzerine Eleştirel Bir Değerlendirme: New York-HDPK Little Island ve İstanbul-Yenikapı

Öz

Çalışmanın Amacı: Kentin kıyı alanlarının hızla değişmesi ve yeniden üretilmesinin en önemli nedeni kıyı alanlarının yoğun kullanımıdır. Kentte yaşayanların kıyı alanlarının kullanımı doğrultusunda artan talebi kıyılara fiziki müdahalelere neden olmaktadır. Araştırma, kıyı şeridi korunarak kentin kullanıcılarının kentle etkileşime girebilecekleri bir kamusal alan tasarlanabileceğini tartışmaya açmayı hedeflemektedir. Bu durumda şehirde yaşayan insanlar ve şehrin kendisi yeni deneyimler ve kimlik kazanacaktır.

Kavramsal/Kuramsal Çerçeve: Tarihi Yarımada, İstanbul'un en önemli karma sit alanlarından biridir. Konu, kültürel mirasın korunması çerçevesinden ele alındığında koruma, kıyı şeridinin bütüncül koruma ilkeleri doğrultusunda korunmasını kapsamaktadır. Sit alanı ilan edilmiş, tarihi bir alanda dolgu yapılması durumu, ilana konu olmuş unsurlardan biri olan kıyı şeridinin şeklini değiştirmekte, dolayısıyla bütünsel korunmayı tehlikeye atmaktadır. Kıyı şeridini koruyan aynı zamanda mekânsal ihtiyaçları karşılayan farklı tasarım yaklaşımları mevcuttur. Bunlardan biri de New York’ta, tarihi referansı da bulunan Little Island’dır.

Yöntem: Araştırmada veriler literatür araştırması, saha gözlemleri ve dokümantasyon yoluyla toplanmıştır. Dolgu alanları ile ilgili bilimsel yayınlar incelenmiş, HDPK Little Island yerinde gözlemlenmiş ve tespitler yapılarak konunun önemi korumacı bir bakış açısıyla tartışılmıştır.

Bulgular: İstanbul’da yer alan Yenikapı miting alanı ile New York’ta yer alan Hudson River Park’a bağlı konumdaki iskele parklardan biri olan Little Island’ın incelendiği çalışmada kıyı şeridini bozmadan, kentte yaşayan insanların ve ziyaretçilerin kent ile etkileşime geçebilecekleri kamusal alan ihtiyacı, kentin kıyı izini bozmadan gerçekleştirilebilecek bir kazanım olabilmelidir. Kıyı şeridine yapılacak olan tasarımlarla ilgili öneriler; *Yeni yürüme rotaları ile kıyı şeridinin yürünebilirliği arttırmalı, *Çeşitlenmeye önem vermeli *İçinde bulunulan yüzyılın teknolojilerinden faydalanmalı *Tasarlanmış olan bir mekân algısı olduğunu hissettirmeli (görsel olarak estetik olmalı) *Kıyı şeridine ve tarihi olana saygılı olmalı *Farklı kotlarla zenginleştirilip çeşitli manzara noktaları oluşmasına izin vermeli ve farklı kotlardan seyir imkânı sunmalıdır.

Sonuç: Bulgularda bahsedilen kriterleri sağlayan bir anlayış içerisinde tasarlanan dolgu zemin aktivite alanları hem çevreye duyarlı hem de kentin dinamiğini arttıracak potansiyel yaratma konusunda ilgi çekici olacaktır. Bu durumda hem kentte yaşayan insanlar hem de kentin kendisi yeni deneyimlere ve yeni bir kimliğe kavuşacak, etkileşimi arttıkça da aidiyeti kuvvetlenecektir.

Anahtar Kelimeler

Dolgu Zemin, Koruma, Little Island, Kıyı Çizgisi, Kültür Mirası

Kaynakça

• ARDIÇOĞLU, R. (2019). Kıyı dolgusunun kent morfolojisine etkisinin mekân dizimi yöntemiyle incelenmesi: İstanbul Tophane bölgesi. (Yayımlanmamış doktora tezi). Ankara Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü Peyzaj Mimarlığı Anabilim Dalı, Ankara.
• ASLAN, E. (2019). Kent siluetlerinin kentsel miras açısından değerlendirilmesi: İstanbul örneği ve koruma önerileri. (Yayımlanmamış yüksek lisans tezi). Kadir Has Üniversitesi Lisansüstü Eğitim Enstitüsü, İstanbul.
• AVCI, H. (2022). Ekonomi profesöründen Manhattan’ı genişletme önerisi: ‘New Mannahatta’, Erişim Tarihi: 02.02.2022 https://www.arkitera.com/haber/ekonomi-profesorunden-manhattani-genisletme-onerisi-new-mannahatta/
• BAYHAN, B. (2012). İstanbul Caddelerine Menderes Taaruzu. Erişim Tarihi: 20.12.2022 https://www.arkitera.com/haber/istanbul-caddelerine-menderes-taarruzu/
• CENGIZ A.E., ÇAVUŞ C., KELKIT A. (2012). Çanakkale kenti (kordonboyu) kıyı dolgu alanı kentsel tasarım projesinin irdelenmesi, İnönü Üniversitesi Sanat ve Tasarım Dergisi, 2(6), 291-304.
• CENGIZ, C. (2009). Kıyı alanlarında ekolojik planlama: Yalova-Armutlu örneği (Yayımlanmamış doktora tezi). Ankara Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü Peyzaj Mimarlığı Anabilim Dalı, Ankara.
• DINÇER, İ., ENLIL Z., EVREN Y. (2009). İstanbul’un koruma alanlarının değerlendirilmesi, Megaron - Yıldız Teknik Üniversitesi Mimarlık Fakültesi Dergisi, 3(3), 310-324.
• Google Haritalar. (2021). Erişim Tarihi: 20.09.2021 https://www.google.com.tr/
• GÜLBİTTİ M., ÖZÜDURU B.H. (2020). Türkiye’deki bütünleşik kıyı alanlar yönetimi süreçlerinin stratejik mekansal planlama süreçleri ile ilişkili olarak değerlendirilmesi, Planlama Dergisi 2020; 30(1); 36-53, doi:10.14744/planlama.2019.09815.
• Heatherwick Studio. (2021). Erişim Tarihi: 10.10.2021 http://www.heatherwick.com/projects/spaces/pier55/
• Hudson River Park. (2021). Erişim Tarihi: 10.10.2021 https://hudsonriverpark.org/the-park/waterfront-transformation/
• IBB Haritalar. (2021). Erişim Tarihi: 18.09.2021 https://sehirharitasi.ibb.gov.tr/
• KARAKUYU M., TEZER S. T., BALIK H. (2010). İstanbul’un tarihsel topoğrafyası ve literatür değerlendirmesi, Türkiye Araştırmaları Literatür Dergisi, 8(16), 33-60.
• KÜÇÜKAKÇA M.E., AKKAYA M.A. (2014). İstanbul kıyı alanlarındaki dolgu projelerinin sosyo-ekonomik, ekolojik ve hukuki analizi, TMMOB İnşaat Mühendisleri Odası 8. Kıyı Mühendisliği Sempozyumu, 7-9 Kasım 2014, 423-234. 17.09.2021 tarihinde https://www.imo.org.tr/ekutuphane/index.php?yayinkod=1276&belgeadi=8.%20K%FDy%FD%20M%FChendisli%F0i%20Sempozyumu; adresinden erişildi.
• LEWIS, D.R. (2014). Mahnattan is built on landfills, talking trash - deep conservations about New York City’s garbage, 02.02.2022 tarihinde https://talkingtrash.journalism.cuny.edu/landfills-manhattan/ adresinden erişildi.
• Little Island. (2021). Erişim Tarihi: 10.10.2021 https://littleisland.org/history/
• Kıyı Mevzuatı. (1990). 3621 sayılı kıyı kanunu mevzuatı. Erişim Tarihi: 20.02.2022 https://www.mevzuat.gov.tr/MevzuatMetin/1.5.3621.pdf
• ÖZKAN Ö., ALP J., Tanrıverdi Ç. (2015). Dolgu alanları: kıyı sınırını yeniden oluşturmak, 9.Uluslararası Sinan Sempozyumu, 21-22 Nisan 2015, Edirne. Erişim Tarihi: 17.09.2021 https://www.researchgate.net/publication/301674133
• UZUN S., AKYÜZ M. (2019). İstanbul’un Anadolu yakasında kıyı dolgu alanları ve kullanımı. B. Gönençgil, T.A. Ertek, I. Akova ve E. Elbaşı (Der.), İstanbul: 1st Istanbul international geography congress proceedings book içinde (ss.1002-1021). Istanbul, Istanbul University Press.
• SÖNMEZ R., BALABAN O. (2009). İskenderun körfezi kıyı alanları bütünsel planlama ve yönetim projesi, Planlama Dergisi 1(29), 25-51
• SÜME V. (2019). Kıyı dolgusu yapılması üzerine bir araştırma; Bozukkale mevki örneği, Türk Hidrolik Dergisi, 3(2), 1-6.
• YAZGAN A., SEL B.D. (2014). Bütünleşik kıyı alanları yönetimi – kültürel miras ilişkisi: İstanbul kıyı alanları, TMMOB İnşaat Mühendisleri Odası 8. Kıyı Mühendisliği Sempozyumu, 7-9 Kasım 2014, 125-138. Erişim Tarihi: 17.09.2021 https://www.imo.org.tr/ekutuphane/index.php?yayinkod=1276&belgeadi=8.%20K%FDy%FD%20M%FChendisli%F0i%20Sempozyumu;
• Yenikapı Miting Alanı, 2016. (2016, Ağustos 4). CNNTÜRK haber sitesi. Erişim Tarihi: 02.02.2022 cnnturk.com/turkiye/istanbul-7-agustos-pazar-gunu-yenikapida-yapilacak-mitinge-hazirlaniyor